نویسنده: احمد ياراحمـدی خراسـانی
بر اساس آموزه های دین مبین اسلام اسراف و زیاده روی در مصرف مقوله ای ناپسند و مذموم است. بر این اساس در قرآن کریم خداوند متعال مسرفین را از دوستی و محبت خود محروم می گرداند. همچنین در احادیث آمده است: صرفهجويي تشكر از خداست و شاكرترين مردم کسی است كه اهل قناعت باشد و صرفهجويي كند. «أَشْكَرُ النَّاسِ أَقْنَعُهُم- بحارالأنوار/ج74/ص424». امروزه با توجه به محدودیت در منابع و امکانات یکی از مباحث مهم برای هر سازمانی صرفه جویی در منابع است.
با عنایت به مرقومات فوق الذکر بحث ما راجع به صرفهجويي در مقابل اسراف و لزوم برنامهريزي براي صرفهجويي در سازمان می باشد. بسیاری از مدیران یا سرمایه گذاران سعی دارند از بهترین راه برای صرفه جویی منابع خود استفاده کنند. مسلماً صرفه جویی در همه ی امور زندگی امری ضروری است. و صرفهجويي فقط در مال نيست. بلکه در عمر، در حرف زدن، در زمان و … اهمیت زیادی دارد. صرفه جویی راه بيمه شدن از فقر می باشد. امروزه ضرورت دارد هر مدیری در هر سازمانی با مرئوسین خود در نشستی صمیمانه این موضوع را بررسی نمایند که در كجا ميشود صرفهجويي كرد؟ هركسي در سازمان موظف است با عنایت به تخصص و کاری که انجام می دهد در این زمینه فکر کند و راهکارهای مناسبی برای صرفه جویی در منابع، تجهیزات، امکانات و حتی مواردی از قبیل زمان را بیابد.
اهمیت صرفه جویی در سازمان های عمومی و دولتی که از بیت المال ارتزاق می کنند نمود بیشتری می یابد و در سازمانی مانند آستان قدس رضوی که بنا به احکام شرعی و توصیه های متولیان آن ظرافت و دقت در بهره گیری و بهره وری منابع وقفی را سر لوحه ی عملکرد خود قرار داده است بارزتر می گردد. صرفه جویی را می توان در موارد زیادی در سازمان ها مورد توجه قرار داد. مواردی از قبیل؛ اقلام مصرفی، بودجه، سوخت و انرژی، آب، برق، تلفن، وقت و زمان، تجهیزات و فضای فیزیکی، اموال اداری، وسایل نقلیه، چاپ و تکثیر، اتوماسیون اداری، منابع انسانی و… از مهمترین مصادیق صرفه جویی می باشند.
در واقع صرفه جويي راهی برای تشکر عملی از خداوند متعال، خودسازي و بیمه شدن از فقر است. رعایت و دقت نظر در توصیه های دینی و اسلامی در ارتباط با صرفه جویی در زندگی شخصی و اجتماعی دارای اثرات و برکات زیادی است. پرهیز از مصرف بی رویه منابع و امکانات در سازمان امری است که نیازمند برنامه ریزی، آموزش و کوشش همگانی آحاد سرمایه های انسانی سازمان است.