انواع مختلف سازماندهی
روش های بسیار متفاوتی برای دسته بندی سازمان ها هست
سازمان رسمی وغیر رسمی :
سازمان رسمی را مسؤلین به طور قانونی بنیانگذاری و تصویب می کنند و در آن تعداد مشاغل ، حدود وظایف و اختیارات و چگونگی انجام آن مشخص می شود . ساختارهای رسمی در واقع تخیلی هستند زیرا سازمان آن گونه که پیش بینی عمل نمی کند ؛ اما سازمان های غیررسمی بیانگر حالت واقعی است، یعنی چگونگی عمل سازمان را به طور واقعی نشان می دهد . بعد از انکه ساختار رسمی ایجاد می شود ، سازمان غیر به طور طبعیی در چارچوب آن پدیدار میگردد؛ سازمان غیر رسمی حاصل تعامل اجتماعی مداوم است و ساختار رسمی تعدیل ، تحکیم یا گسترش می دهد .
سازماندهی چیست؟
.تصمیم گیری برای چگونگی گروه بندی بهتر فعالیتها و منابع سازمانی
. قطعات سازنده سازمانی چیستند؟
– ساختار سازمان:
. نحوه قرارگیری عناصری که می تواند به یک سازمان شکل دهد.
چرا باید یک سازمان را سازماندهی کرد؟
سازماندهی ساز وکار هماهنگی را بیان می نماید . از آنجایی که کلیه عناصرساختاری شرکت و این که چگونه این عناصر کنار هم عمل می کنند در مدیریت کل سازمان کاربرد دارد.
اهمیت سازماندهی
. شفافیت سازی
. تقسیم بندی
. آماده سازی
. ایجاد تشکیلات
. توسعه
. مرتبط سازی
. استقرار اختیار
سازماندهی به سمت تصمیم گیری پیش می رود
. تصمیم گیری یک قسمت از طراحی است که باعث انتخاب یک سری از کارها می شود.
. وقتی مدیریت فعالیتها را سازماندهی می کند فعالیتها هماهنگ می شوند.
ساختار سازمانی
. قطعات ساختمانی یک سازمان را به وجود می آورند.
. یکی از کارهای مدیر دانستن نحوه قرار دادن صحیح قطعات کنار یکدیگر است.
طراحی مشاغل
– طراحی شغل:
. تعیین مسئولیتهای وابسته به کار هر فرد.
کلیه وظائف به چه اجزایی شکسته می شوند؟
. تخصیص شغل:
— درجه ای که طبق آن کلیه وظائف سازمان شکسته و به اجزای کوچکتر تقسیم می شود.
پنج جایگزین برای تخصیص شغل
گردش شغل:
— شامل گردش منظم کارمندان از یک شغل به شغل دیگر است.
افزایش حیطه شغل:
— شامل افزایش تعداد وظائفی که کارمند به عهده دارد.
تقویت شغل:
— شامل افزایش هم در تعداد وظائفی که کارمند انجام می دهد و هم در کنترل و دقتی که روی شغلش انجام
میدهد.
ادامه جایگزینها
سمت دهی مشخصات شغلی:
— پیشنهاد میکند که مشاغل حول یک محور پنج بعدی تشخیص و تقویت شوند و هم سیستم کاری و هم سلائق کارمندان در نظر گرفته شود.
کار گروهی:
— به یک گروه کامل اجازه می دهد که یک سیستم کاری را به منظور انجام یک سری کارهای مرتبط طراحی کند.
سمت دهی مشخصات شغلی
. این یک جایگزین تخصیص شغل است. این سمت دهی پیشنهاد می کند که مشاغل حول یک محور پنج بعدی تشخیص و تقویت شوند:
— تنوع مهارتها
— هویت کار
— اهمیت کار
— خودکاری
— بازخوراند
سمت دهی مشخصات شغلی
گروه بندی مشاغل: بخش سازی
تعریف آن چیست؟
— فرآیند گروه بندی مشاغل با ترتیب منطقی.
بخش سازی عملکردی:
— گروه بندی مشاغل طوری که فعالیتهای یکسان یا مشابه را در برگیرد.
بخش سازی بر اساس تولید:
— گروه بندی فعالیتها براساس تولیدات یا گروههای تولیدات.
پایه های بخش سازی:
اشکال دیگر بخش سازی
. بعضی سازمانها فعالیتهای معینی را از روی:
— زمان
— توالی
تقسیم بندی می کنند.
ملاحظات دیگر
. گاهی بخشها به نامهای دیگری خوانده میشوند از قبیل:
— قسمت.
— واحد.
— دایره.
— دفتر.
ارتباطات شغلی و سطوح گزارش دهی
. به روشن شدن چه چیزهایی نیازمندیم؟
— سلسله مراتب:
. سطوح دقیق و روشن اختیار در تمام قسمتهای سازمان.
— محدوده مدیریت:
. تعداد کسانی که به هر مدیر گزارش می دهند.
مقایسه سازمانهای افقی و عمودی
. چه تفاوتی دارند؟
— ساختار سازمانی افقی منجر به روحیه بالاتر و تولید بیشتر کارکنان می شود
— ساختار سازمانی عمودی به دلیل نیاز به مدیران بیشتر گرانتر است.
عوامل موثر در محدوده مدیریت
. صلاحیت ناظر و واحدهای تابعه.
. پراکندگی واحدهای تابعه و زیردستان.
.وسعت محدوده کار بدون نظارت
. درجه نظارت لازم.
. وسعت محدوده اقدامات استاندارد.
. شباهت وظائف.
.تکرر ایجاد مسایل و مشکلات جدید.
تخصیص اختیارات: یک واحد ساختاری مهم
. اختیار:
–قدرتی که به طور قانونی توسط سازمان داده می شود.
. تفویض اختیار:
— فرایندی که توسط ان مدیران قسمتی از بار کاری خود را به دیگران واگذار می کنند.
متمرکزسازی و تمرکززدایی چه اختلافاتی دارند؟
— تمرکززدایی:
. مراحل مشخص تفویض اختیار و قدرت به مدیران سطوح میانی و پایینی در سراسر سازمان.
— متمرکزسازی:
. مراحل مشخص نگهداری اختیار و قدرت در سطوح بالای مدیریت.
فعالیتهای هماهنگ سازی
. هماهنگ سازی چیست؟
— مراحل پیوند فعالیتهایبخشهای مختلف سازمان. .
ضرورت هماهنگ سازی چیست؟
— سیستمها باید به سمت فعالیتهایی در هر بخش تمرکز یابند که در جهت دستیابی به اهداف سازمان باشند.
سه شکل اصلی وابستگی بین بخشی
1- وابستگی بین بخشی عمومی:
— وقتی واحدها با کمترین تداخل عمل می کنند و خروجی انهابه سادگی درسطح سازمانی انباشته و استفاده می شود.
2- وابستگی بین بخشی متوالی:
— وقتی خروجی یک واحد ورودی واحد دیگری باشد.
3- وابستگی بین بخشی متقابل:
— وقتی فعالیتها به طور دو جانبه در جریان باشند.
روشهای ساختاری هماهنگ سازی
– سلسله مراتب مدیریتی.
– قوانین و روشها.
– نقشهای رابط.
– نیروی کار.
اختلاف رده شغلی و موقعیت شغلی چیست؟
رده شغلی:
-موقعیت مستقیمی در سلسله مراتب که مسئول انجام اهداف سازمانی است.
موقعیت شغلی:
موقعیتی که مسئول ایجاد و فراهم کردن تجربه و اگاهی و حمایت برای رده شغلی است.