در حالی که برخی اپلیکیشن ها و شبکه های اجتماعیِ موبایل بنیان همچون وی چت، اینستاگرام، وایبر، تانگو و… تا مدتی پیش به راحتی در دسترس کاربران قرار داشت، چند روز قبل رسانه ها بر اساس مصوبه جلسه اخیر کارگروه مصادیق محتوای مجرمانه (کمیته فیلترینگ) خبر مسدود شدن وی چت را منتشر کردند. این خبر بدان معناست که از این به بعد هیچ ایرانی از داخل کشور نمی تواند بدون کمک فیلتر شکن یا وی پی ان از این نرم افزار استفاده نماید. به هر حال این قابلیت هم مانند بسیاری از امکانات فضای مجازی همچون فیس بوک امروز تنها به صورت غیرقانونی قابل استفاده گردیده است. و خبرها حکایت از احتمال محدودیت سایر نرم افزارهای موبایلی از این جنس همچون وایبر و واتس آپ دارد. هر چند در این میان برخی شایعات دلایل اقتصادی را نیز در فیلترینگ بی تأثیر نمی داند؛ اما سؤال اساسی این است که آیا راه حل برخورد با پدیده های نرم افزاری همچون شبکه های اجتماعی، فیلترینگ آنهاست؟ این اقدام چه تبعاتی می تواند در بر داشته باشد؟ و اینکه آیا اساساً فیلتر کردن این گونه نرم افزارها وقتی که به راحتی با نصب یک فیلتر شکن ساده می توان محدودیت آنها را دور زد معنایی دارد؟ نگارنده در این مجال به دنبال پاسخ به این سؤال ها و یا تأیید و رد این اقدام نیست اما به نظر می رسد شیوه ی مواجهه با این گونه پدیده ها باید با برنامه ریزی منسجم و تحت مطالعه و تحقیق بیشتری صورت پذیرد.
هرچند شورای عالی فضای مجازی به عنوان نهاد تصمیم گیر در حوزه سایبر در آخرین جلسه رسمی خود، موضوع تنظیم مقررات شبکه های مجازی را با هدف ساماندهی شبکه های اجتماعی به مرکز ملی فضای مجازی سپرد تا تصمیم گیری در مورد استفاده از این شبکه ها روال منطقی تری به خود گیرد اما به نظر می رسد ضرورت دارد شورای عالی فضای مجازی در این زمینه با ابلاغ سرفصل های مطالعاتی به نهادهای ذیربط نسبت به موضوع شبکه‌های اجتماعی نوظهور ورود جدی تری داشته باشد تا اقداماتی که در این راستا صورت می پذیرد مبتنی بر یک سیاست واحد و تحت شناخت دقیق از مخاطب صورت پذیرد. اگر سخن مسئولین مربوطه در این رابطه که مدعی اند فیلتر این شبکه اجتماعی هیچ ربطی به مسائل اقتصادی ندارد و دلیل اصلی آن وارد شدن این ابزار به حریم خصوصی دیگران است را بپذیریم آن ها باید برای این پرسش پاسخ علمی و دقیقی ارائه دهند که آیا راه حل این مسأله فرهنگ سازی و ارائه آموزش های عمومی در سطح جامعه است یا ایجاد محدودیت های جدید؟ به بیان دیگر اگر اساس کار در این موارد همواره مبتنی بر مسدود کردن و ایجاد محدودیت و فیلترینگ باشد یابد با توجه به سرعت باور نکردنی تحول در حوزه فناوری دیجیتال و ظهور روزانه ی پدیده های جدید همواره مردم را از یافته های جدید تکنولوژیک محروم کنیم امری که عملیاتی شدن آن غیرممکن و کم اثر به نظر می رسد و منجر به توسعه ی بی قانونی می شود. اتفاقی که در حال حاضر در مورد فیس بوک می افتد می تواند سندی بر صحت این ادعا باشد تا جایی که حتی تعداد قابل توجهی از اعضای کابینه نیز به صورت غیر قانونی! در آن فعال هستند. وقتی مشاهده می کنیم این روزها عده ی زیادی به دنبال دانلود فیلترشکن برای وی چت هستند باید از خود بپرسیم آیا راه حل فیلترینگ کارآمد و صحیح است؟
خراسان – مورخ پنج‌شنبه 1392/10/19 شماره انتشار 18595
http://www.khorasannews.com/News.aspx?type=1&year=1392&month=10&day=19&id=5530820
