به جز موارد ذکر شده طرح‌های دیگری نیز هستند که در واقع مکمل طرح‌های جامع و هادی بوده و بیشتر آن ها پس از انقلاب دنبال گردیده اند. مواردی همچون طرح های؛ بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده، آماده‌سازی زمین، جامع حمل‌ونقل شهری، جامع شهرستان، جزییات شهرسازی، منطقه شهری و ایجاد شهرهای جدید، بخشی از این نوع طرح‌ها به حساب می آیند. ماهیت غیر اجرایی بیشتر طرح های فرادست از یک سو و همچنین نظر به این که طرح تفصیلی عرصه‌ای است که در آن، طرح جامع به عمل و اجرا نزدیک‌تر می شود ضرورت تنظیم طرح‌های تفصیلی احساس می گردد. طرح‌های تفصیلی شهری مهمترین ابزار ساماندهی نظام‌مند کالبدی شهرها، به حساب می آیند. با توجه به این که طرح های جامع، شامل مسایل و راهنمایی‌ها و خط مشی‌های کلی است و به جزییات نمی پردازند طرح تفصیلی بر اساس معیارها و ضوابط کلی طرح جامع شهری و چگونگی بهره برداری از زمین‌ها و عرصه های شهری تهیه و تنظیم می گردد. همچنین در سطح محلات مختلف «موقعیت و مساحت دقیق زمین برای هر یک از آنها، وضع دقیق و جامع شبکه عبور و مرور، میزان تراکم جمعیت و ساختمان در واحدهای شهری، اولویت‌های مربوط به مناطق و بهسازی، نوسازی، توسعه و رفع مشکلات شهری و موقعیت تمامی عوامل مختلف شهری در آن تعیین و نقشه‌ها و مشخصات مربوط به مالکیت بر اساس مدارک ثبتی» از دیگر مواردی است که در طرح تفصیلی مورد توجه قرار می گیرد. طرح تفصیلی می تواند به سه شکل دنبال شود:
1: طرح تفصیلی پایه: این نوع طرح ها در واقع مکمل طرح جامع شهر هستند.
2: طرح تفصیلی موضعی: جهت نوسازی و بهسازی بافت های موجود و توسعه های جدید شهر تنظیم می گردند.
3: طرح تفصیلی موضوعی: این گونه طرح ها برای موضوعات خاصی نظیر شبکه حمل و نقل ، تأسیسات و … ارائه می شوند.
امروزه با توجه به افزایش نقش مدیریت شهری در حکمروایی مطلوب اهمیت بهره مندی از نگاه جامع، آینده نگر و مبتنی بر توسعه و پیشرفت روز افزون گردیده است. لذا ضرورت دارد برای تحقق اهدافی بنیادین همچون حفظ سلامت و زیست مطلوب شهری و تأمین نیازهای آینده شهر و شهروندان مطالعات شهری مورد توجه هر چه بیشتر مدیران و برنامه ریزان مربوط قرار گیرد.
منبع: روزنامه شهرآرا، پنجشنبه 5 خرداد 1401، شماره 3674
