اشاره: تقارن ماه رحمت و میهمانی الهی با روزهای گرم، بلند و طاقت فرسای تابستان فرصت مناسبی است که کوله بار سنگین گناهان را به زمین گذاشته و زنگار عصیان، زشتی و پلیدی را که بر جسم و جان خسته ما نشسته در برابر باران رحمت الهی قرار دهیم و به قول شاعر ” دست از مس وجود چو مردان ره بشوییم” و حق جویانه به سوی حضرت دوست پرواز کنیم. و به راستی چه زیباست بنده گنهکار خدای مهربان با نفس خویش پیکار می کند، نفس را به زانو در می آورد و در دریایِ رحمتِ کریمِ شکست ناپذیر شناور می گردد. امام صادق (ع) می فرمایند: هر کس در روز بسیار گرم برای خدا روزه بگیرد و تشنه شود، خداوند هزار فرشته را می گمارد تا دست به چهره او بکشند و به وی بشارت دهند تا هنگامی که افطار کند. (الکافی، ج ۴، ص۶۴).
تقوا؛ علت اصلی روزه
انگیزه وجوب روزه از سوی خداوند متعال تمرین تقوا از سوی روزه داران است. تقوا در فرهنگ قرآنی از جایگاه ارزشی والایی برخوردار است. چنان که بسیاری از احکام و پاداش ها مبتنی بر این اصل است و حتی دریافت پیام های وحی و قرار گرفتن در مسیر هدایت الهی و بهره مندی از آن منوط به تحقق نوعی تقوای عقلانی و عقلایی است. تقوا به معنای نگه داشت و پرهیز از پلشتی ها و پلیدی های عقلانی و شرعی است. خداوند متعال در بیان علت و انگیزه وجوب روزه برانسان ها درهمه ادیان به تقوا اشاره می فرماید: «خداوند به عنوان قانون بر شما روزه را نگاشت و حکم کرد چنان که بر کسانی که پیش از شما بودند این حکم نوشته شده تا شاید شما تقوا پیشه کنید. (بقره آیه ۱۸۳) درآیه کریمه به صراحت بیان شده است که هدف از روزه دست یابی روزه داران به تقواست و به کارگیری واژه لعل (شاید) به این علت است که روزه به معنای تقوا نیست بلکه تمرین تقوایابی است. بر این اساس است که فعل (تتقون) آورده شده است. به بیان دیگر اموری که در مجموعه روزه مورد توجه قرارگرفته حتی در میان خردمندان عالم به عنوان اموری تمرینی برای ایجاد تقوا و مهار نفس مطرح است و آن را برابر با تقوا نمی شمارند.
کیفیت روزه داری
خداوند ماه رمضان را میدان مسابقه ای برای آفریدگان خود قرار داده تا با طاعتش برای خشنودی او از یکدیگر پیشی گیرند. در صحف ادریس پیامبر (ع) در کیفیت روزه داری آمده است: “هر گاه وارد ماه صیام شدید، پس خویشتن را از هر پلیدی و ناپاکی پاک سازید، (درون خود را برای پذیرش عبادت ویژه خداوند پاکسازی نمائید) و روزه بگیرید برای خداوند با قلبی خالص و نورانی و پاک از فکرهای بد، و صداهای نامفهوم و بیمعنی و زشت، زیرا خداوند حبس مینماید دل های ناپاک و نیت های غیر خالص شما را و دهن های شما نباید فقط با امساک از خوردنی ها صائم و روزهدار باشد. بلکه باید جوارح شما از گناهان نیز روزه باشد (یعنی اعضاء شما هم باید از معصیتخدا امساک نماید) و همانا خداوند راضی نمیگردد و خشنود نمیشود از شما به اینکه فقط از خوردنی ها پرهیز کنید، بلکه از کل منکرات و زشتی ها باید پرهیز نمائید تا آنجا که تغییر حالت پیدا کنید”.
ادای حق روزه
در کلام برزگان دین آمده است: حق روزه را ادا نکرده فردی که زبان و گوش و چشم و جوارحش را از محرمات حفظ نکرده باشد. یعنی روزه در معنای واقعی حفظ شکم از کل خوردنی ها و نوشیدنی ها و مبطلات دیگر وخلاصهای از اجتناب از گناهان و معصیتخداوند میباشد، زیرا روزهدار بدون پرهیز از تمامی محرمات روزه واقعی را تحقق نبخشیده است. نقل است از پیامبر اعظم (ص) که می فرمایند: پنجخصلت موجب افطار روزه و بطلان وضو می شود: «خمس خصال یفطرن الصائم، و ینقضن الوضوء الکذب، و الغیبة و النمیمة، و النظر بشهوة، و الیمین الکاذبة» پنج صفت است که روزه را باطل و وضو را میشکند؛ دروغ و غیبت و سخن چینی و نظر شهوت انگیز، و قسم دروغ.
سخن پایانی
با شروع میهمانی خدا و طلوع ماه مبارک رمضان آسمان لبخند می زند و در های آن در شب اول ماه گشوده می گردد و تا آخرین شب بسته نمی شود. و چه زیباست در این روزهای بلند عشق بازی بنده با مهرِ ثابت و عشقِ پایدار خدای مهربان. رسول خدا (ص) فرمود: روزه گرفتن در گرما، جهاد است.(بحارالانوار، ج ۹۶، ص ۲۵۷). سفره رحمت و مغفرت پهن می شود و همه می توانند (یعنی باید بتوانند) در این ماه خود را از بند نفس رهایی ببخشند و لغزش های گذشته را جبران کنند تا مورد آمرزش الهی قرار گیرند. و فرمایش رسول گرامیِ حق، تکلیف را بر مؤمنان روشن می نماید:
« بدبخت واقعی کسی است که این ماه را پشت سر گذارد و گناهانش آمرزیده نشود »
منبع: قدس آنلاین
http://www.qudsonline.ir/detail/News/389579
