پیامد این رخدادها، تخریب و فرسودگی بافت های مذکور و درنتیجه بروز مشکلات و محدودیت های فراوانی است که امروز گریبان کلان شهرها را گرفته است. مجموع این اتفاقات، ضرورت بازآفرینی شهری را پدید آورد. «بازآفرینی شهری» واژه ای است که مفاهیم گسترده ای مانند نوسازی، بهسازی، بازسازی، توانمندسازی و روان بخشی شهری را دربر می گیرد؛ مقوله مهمی که به معنای احیا، تجدید حیات و نوزایی شهری و دوباره زنده شدن شهرهاست. در بازآفرینی شهری، توسعه شهری به مفهوم رشد کمی عناصر کالبدی شهر برای اسکان جمعیت و ارتقای کیفیت زندگی، درقالب طرح های توسعه شهری رخ خواهد داد. براساس قواعد علمی شکل گرفته در حوزه مطالعات بازآفرینی، مناطقی باید احیا، بهسازی و نوسازی شوند که در آن ها:
• دسترسی ساکنان به خدمات، محدود و وضعیت زیرساخت های شهری، نامناسب است.
• هویت تاریخی، فرهنگی و اجتماعی محل توجه قرار نگرفته و سبب توسعه وندالیسم شده است.
• درآمد سرانه ساکنان آن منطقه، کمتر از میانگین شهر و نرخ بیکاری، بیشتر از آن است.
• واحدهای مسکونی آن کم دوام و ناایمن و تراکم ساکنان در واحد مسکونی، بیشتر از میانگین شهری است.
• مشکلات زیست محیطی دارند. • زمینه ناهنجاری های اجتماعی و بروز آن نسبت به میانگین شهری بیشتر است.
با وجود فعالیت های انجام شده در قالب طرح های بهسازی، نوسازی و سامان دهی و توانمندسازی در شهرهای مختلف، نه تنها مسائل موجود در این زمینه حل نشده، بلکه روز به روز ابعاد مسئله گسترده تر و مشکلات شهری افزون تر شده است. بی شک شهرداری ها به عنوان محور اقدامات اجرایی در سطح شهر و به عنوان عالی ترین و مهم ترین مرجع مدیریت شهری، دارای گسترده ترین و متنوع ترین وظایف و مسئولیت ها در موضوع بهسازی شهری هستند. ایـن تکالیف و مسئولیت هـا جنبه های مختلف بهسازی شهری شامل برنامه ریزی، نهادسازی، تامین مالی و اجرا را دربر می گیرد. مدیریت شهری در بازآفرینی شهر به دنبال ایجاد توازن و تعادل در زیست شهری است که براساس آن ضمن تازه گردانی کالبدی و هویتی شهر، آحاد شهرنشینان از سطح و سبک متعادلی از زندگی شهری و قابلیت های آن بهره مند می شوند. این فرایند باتوجه به سرعت مدرنیزه شدن جوامع در اجرا با چالش ها و هزینه های کلانی مواجه است که درجهت تحقق آن، دولت های مرکزی باید از سازمان های محلی به صورت ویژه حمایت کنند.
منبع: روزنامه شهرآرا، یکشنبه 15 اسفند 1400، شماره 3621
