این حس کلی که پس از ادراک و قضاوت درباره محیط در فرد به وجود می آید، «حس تعلق مکان» است. شهرها نیز از این قاعده مستثنا نیستند و همواره یکی از مباحث مورد توجه مدیریت شهری، «احساس تعلق شهروندان» بوده است. احساس تعلق یکی از دستاوردهای مهم برای اداره شهر محسوب می شود؛ زیرا به صورت مستقیم بر عواملی همچون مشارکت، امیدواری، شادی و نشاط عمومی، پرداخت حقوق و عوارض شهری، همگرایی، رفاه و آبادانی و توسعه شهر اثر می گذارد.این حس به گونه ای به پیوند فرد با مکان(محیط) منجر می شود که انسان خود را جزئی از مکان می داند، به حضور در آنجا افتخار می کند، دربرابر پیشرفت آن احساس مسئولیت می کند، با عناصر آن پیوند، تعامل و هم افزایی برقرار می کند و براساس تجربه های خود از نشانه ها، آداب، معانی، عملکردها، شخصیت، تاریخچه و نقشی برای مکان، در ذهن خود تصویر می سازد.
«حس تعلق شهری»، عامل مؤثر برای پیوند شهروندان با شهرها(قرارگاه های مکانی) تعریف می شود؛ همان جایی که آحاد جامعه تمایل دارند در آن سکونت کنند، جزئی از آن به حساب آیند و در آنجا احساس راحتی و امنیت داشته باشند. این موارد به علاوه خلق فضای شهری مؤثر، کارآمد و پویا به صورتی که با نیازهای اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی، فیزیکی، اقتصادی و… مردم جامعه هماهنگ باشد، همواره دغدغه بسیاری از برنامه ریزان و طراحان شهری بوده است که به عنوان جزئی از سرمایه اجتماعی شهر از آن یاد می شود. براساس چشم انداز جهان شهر برکت و کرامت، بعد «کالبد شهری» با مفاهیم «یکپارچه، روان، متصل، دسترس پذیر و کرامت محور»، بعد «محیط زیست شهری» با مفاهیم «پاکیزه، سالم، سازگار با زیست بوم، تاب آور و پایدار» و بعد «مدیریت شهری» با مفاهیم «آینده نگر، گفتمانی، مردمی، علمی، هوشمند، قانون مدار، فسادستیز و جهادی» نقش مهمی در خلق و توسعه تعلق شهروندان دارند. تعلق شهروندان، تضمین کننده دوام شهرها و پیش نیاز قوام آن هاست که با وجود ماهیت انتزاعی، نقشی بسیار مهم با اثرات واقعی و انکارناپذیر در مسیر پیشرفت شهرها دارد.
منبع: روزنامه شهرآرا، پنجشنبه 11 آذر 1400، شماره 3544
https://shahraranews.ir/fa/publication/content/12362/338412
