يک نهضت مردمي براي آنکه به اهداف خود برسد بايد ضمن ارزيابي مستمر و شناسايي نقاط مثبت و منفي خويش راه آينده را با ديدگان باز و در پرتو رفع نقايص طي کند. انقلاب اسلامي ايران نيز از اين قاعده مستثني نيست. بايد از خود انتقاد کنيم و ببينيم آيا راه را درست پيموده‌ايم يا نه؟ اگر درست طي کرده ايم در کجاي راه قرار داريم و تا مقصد چقدر فاصله است و اگر درست نبوده چگونه بايد به راه اصلي بازگرديم؟ اين ارزيابي و قضاوت، دو شرط اساسي دارد؛ اول رعايت انصاف و پرهيز از حب و بغض و ديگر داشتن اطلاعات کافي. در این راستا در فرآیند مطالعه ميزان و چگونگي تحقق اهداف انقلاب بايد به موارد زير توجه کرد:
1. تحقق اهداف متعالي انقلاب تنها از مسير ژرف کاوي در آثار و نظرات انديشه هاي مرجع در حوزه تئوري انقلاب يعني بزرگاني همچون امام خميني(ره)، شهيد مطهري و… شکل مي گيرد.
2. مسلماً انقلاب اسلامي ايران نه تنها براي فروپاشي رژيم پهلوي، که به منظور بنا نهادن ساختارهاي نوين اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي در چارچوب ارزش‌ها واحکام اسلامي شکل گرفت. حقيقت اين است که انديشه پردازان انقلاب اسلامي، هرگز به نگاه حداقلي در انقلاب يعني سقوط طاغوت قانع نبودند و در تبيين اهداف و آرمان هاي انقلاب بسيار فراتر از آن مي‌انديشيدند. بر اين اساس اگر بخواهيم انديشه انقلاب اسلامي را جهاني سازيم، مجبوريم در جهت حل مشکلات بينشي و خلاء معنوي جهان امروز به زبان رايج علمي صحبت کنيم.
3. بنا به تعبير رهبری تحقق اهداف انقلاب اسلامي فرآيندي پنج مرحله اي دارد؛ مرحله اول «انقلاب اسلامي» و مرحله دوم نيز «تشکيل نظام اسلامي» است. با اين تفسير انقلاب اسلامي، هم اکنون از اين دو مرحله عبور کرده است. ايشان مرحله سوم تحقق اهداف انقلاب را «تشکيل دولت اسلامي» دانسته و معتقدند انقلاب اسلامي هم اينک در اين گام قرار دارد. لذا علاوه بر تشريح و تبيين مرحله سوم، تکاليف مردم و مسئولين در اين مرحله بايد به آنها يادآوري شود. ايشان، مراحل چهارم و پنجم را «تشکيل کشور اسلامي» و «تشکيل دنياي اسلامي» ذکر نموده که براي رسيدن به آنها، وظايف و انتظاراتي از مردم و کارگزاران نظام اسلامي توقع مي رود.
4. اصطلاح «صدور انقلاب» به حقيقتي نظر دارد که انقلاب را مکلّف به توجه امور مسلمانان و مستضعفان جهان نموده و ايدئولوژي انقلاب را به ديگر کشورها به عنوان مدل جديدي از تغييرات بنيادين صادر مي نمايد. در اوايل انقلاب در چگونگي راهبرد صدور انقلاب، بحث هاي بسياري مطرح بود تا اينکه امام تکليف اين بحث ها را با تأکيد بر «صدور معنوي انقلاب» يکسره کردند. از آن پس تا به حال، دولت ها کمابيش، اصل صدور انقلاب را با استفاده از چهار استراتژي؛ الگوسازي، آموزش، تبليغ و آگاه سازي و حمايت از نهضت هاي آزادي بخش پيش برده اند.
5. راههاي مختلفي براي برآورد اهداف انقلاب وجود دارد؛ يکي از اين راهها پرسش از رهبران انقلاب و مردم(به ويژه عده‌اي که در زمان انقلاب بوده‌اند) و تحليل گفتار آنان است. پرسش از نسل بعدي انقلاب نيز راهکار مهمي است که سبب شناخت نظرات نسل بعد از انقلاب در مورد اهداف پدرانشان و همچنين پيوند بين آنها مي شود. پاسخ علمي و دقيق به اين سوالات مي‌تواند ميزان تحقق اهداف انقلاب و راه پيش رو را مشخص نمايد؛ آيا انقلاب اسلامي ايران در تحقق اهداف خود موفق بوده است؟ آيا نتايج اين انقلاب با آرمان هاي آن انطباق دارد؟ آنچه براثر رخداد انقلاب حاصل شد، چه ميزان با اهداف مردم، رهبران و انديشه پردازان انقلاب فاصله دارد؟ و…
تحقق عيني اهداف انقلاب بيش از هر چيز به همدلي، اخلاص و خودباوري در جامعه نياز دارد. اينک که بیش از سه دهه از عمر نهضت مي گذرد ماييم و انقلاب اسلامى که يادگار امام و شهداست. ماييم و رهبرى که درخروش و خلوص و درايت و صلابت، جانشين شايسته امام راحل است. ماييم و نسلى جوان که ذخيره انقلاب است. ماييم و جنگ فرهنگ ها و جبهه‌هاى متعدد سياسى، نظامى، فرهنگى و اقتصادى در برابر انقلاب که اين مرحله، بيش از گذشته، بصيرت وآمادگى مى‌طلبد. اگر ما پيمان نشکنيم و عوض نشويم، نه بيم شکست انقلاب هست، نه خوف سست شدن بنيان‌هاى آن و نه هراس به ثمر نرسيدن اهدافش.
منبع: روزنامه شهرآرا مورخ 12 بهمن 94 شماره1909
www.shahrara.com/news/1394/11/12/pdf/2.pdf
