فصل سوم
جادوی لبخند و خنده :
اغلب مادربزرگها به نوه های خود میگویند: وقتی با کسی احوال پرسی میکنی خودت را شاد بگیر ، لبخند بزن ، مرواردیدهای سفیدت را نشان بده. چون مادر بزرگها از روی احساس درونی خود میدانند که این کارها واکنش مثبت را در سایرین ایجاد میکند.
در لبخند شادی افرین ، نه تنها گوشه لبها پایین می آیند بلکه ماهیچه های دور چشم منقبض میشوند،درحالیکه لبخندهای ظاهری فقط لبان خندان را تولید میکنند
لبخند دروغین فقط دهان را پایین میکشد درحالیکه لبخند واقعی هم چشمها و هم دهان را پایین میکشند
مطلب قابل توجه راجع به لبخند این است که وقتی به کسی لبخند میزنید ، باعث میشود آنها هم به شما لبخند بزنند ، حتی اگر هر دو به دروغ لبخند میزنید
اغلب لبخند ساختگی در یک سمت چهره قوی تر از سمت دیگر آن ظاهر میشود ، چون هر دو بخش مغز سعی در صادقانه جلوه دادن آن میکنند. نیمی از کورتکس مغز که مختص به ابراز احساسات چهره است در نیم کره راست واقع است و پیام بیشتری را به سمت چپ بدن ارسال میکننددر نتیجه احساسات دروغین چهره بیشتر در سمت چپ صورت خود را نشان میدهند تا سمت راست. در یک خنده واقعی ، هر دو نیم کره مغز به دو طرف چهره به طور متعادل دستور میدهند
پنج نوع معمول لبخند:
1-خنده با لبهای بسته
لب ها در امتداد صورت کشیده می شوند تا خط مستقیمی را شکل دهند. در این حالت دندانها دیده نمیشوند. پیغام آن این است که فرد رازی به همراه دارد یا نظر و دیدگاهی را پنهان میکند که نباید با شما آن را در میان بگذارد.این خنده مختص زنانی است که نمیخواهند از علاقه انها به شخص دیگری اگاه شوید و معمولا سایر زنان به عنوان پیام عدم پذیرش به معنای آن پی میبرند.اکثر مردان از آن بی خبرند
2-نیم خنده
این نوع خنده احساسات متضاد در دو سمت چهره را نشان میدهد .نیم خنده مختص دنیای غرب است که تنها از روی عمد صورت میگیرد و معنای منحصر به فرد یک پیغام است و آن هم طعنه.
3-خنده با افتادن فک پایین:
نوعی خنده ماهرانه است که فک پایین کاملا می افتد تا تصور شود شخص در حال خنده یا بازی است. افرادی مانند جوکر در فیلم مرد خفاشی ، بیل کلینتون ، هیوج گرانت به این خنده علاقه مندند و تمامی افرادی که میخواهند واکنشهای شادی بخشی را در مخاطبین خود ایجاد کنند یا میخواهند آراء بیشتری را از آن خود کنند از این نوع لبخند استفاده میکنند.
4- خنده با نگاه از گوشه چشم – نگاه به بالا:
با کج کردن سر رو به پایین در حالیکه به بالا نگاه میکنید و خنده با لبان بسته ، جوان بازیگوش و رازدار به نظر میرسید . این خنده شیطنت آمیز را هم مردان میپسندند چون وقتی زنی اینگونه میخندد ، احساس مردانگی و بزرگی شخص را بر می انگیزد و باعث میشود فکر کنند از زنان باید محافظت و مواظبت کرد
5- نیشخند جرج دبیلو بوش:
رئیس جمهور امریکا همیشه دارای ریشخندی در چهره خود بود . ری بیردویسل دریافت که خندیدن افراد متوسط جامعه بیشتر در ایالت اتلانتا، لویسویل، ممفیس، ناشویل و بیشتر قسمتهای تگزاس رایج است. آقای بوش اهل تگزاس میباشد و افراد در این ایالت بیشتر از سایر ایالات امریکا لبخند میزنند
عاشقانه خندیدن
رابرت پرووین دریافت که در ملاقات ها ، این زن ها هستند که خیلی بیشتر میخندند و لبخند میزنند و نه مردان. خندیدن در چنین مواقعی بعنوان روشی برای نعیین میزان موفقیت یک زوج است تا برقراری رابطه عاطفی را ایجاد کنند . خیلی ساده است هر چه مردان باعث خنده زن ها شوند ، از نظر زن دارای جذابیت بیشتری میشوند
چرا خنده بر هر درد بی درمان دواست؟
درست مثل لبخند ، وقتی خندیدن جزئی از وجود شما میشود ، دوستان بیشتری پیدا میکنید و سلامت شما بهبود می یابد و عمر طولانی به دست می آوریدو وقتی میخندید ، همه اعضاء بدن شما انرژی مثبت میگیرند. تنفس ، سریعتر می شود که سبب تحریک دیافراگم ، گردن ، شکم ، چهره و شانه ها میشود. خندیدن میزان اکسیژن خون را بالا می برد که نه تنها به درمان بیماری کمک میکند و جریان خون را بهتر می کند ، بلکه رگ های خونی نزدیک به سطح پوست را بازتر می کند. به همین دلیل است که چهره افراد هنگام خندیدن سرخ می شود. خندیدن ضربان قلب را نیز پایین می آورد و سیاهرگها را باز می کند و کالری بدن را می سوزاند.
دکتر اعصاب هنری رابنشتاین دریافت که یک دقیقه خندیدن مداوم باعث می شود تا 45 دقیقه بعد آرامش داشته باشیم. پروفسور ویلیام فرای از دانشگاه استنفورد گزارش داد صد بار خندیدن به میزان ورزش ده دقیقه ای روی دستگاه پیاده روی به بدن شما اکسیژن می رساند. از دیدگاه پزشکی به همین خاطر است که خندیدن کاملا الکی ، باعث می شود شما الکی سالم شوید.
اتاق خنده:
در دهه 1980 ، چندین بیمارستان امریکا مفهوم اتاق خنده را ارائه دادند. بر اساس تجربیات نورمن کازینز و سایر تحقیقات درباره ی خنده دکتر پچ آدامر ، اتاقی را اختصاص داد که پر بود از کتابهای فکاهی ، فیلمهای کمدی و نوارهای خنده دار و معمولا هنرپیشگان کمدی و دلقک ها به آنجا سر میزدند. نتیجه آن تحسین برانگیز بود . بیماران بهبودی بسیار زیادی پیدا کرده بودند و زمان درمان انها کاهش یافته بود . همچنین ثابت شد اتاقهای خنده مقدار مسکن های مورد نیاز بیماران را تا حد زیادی کاهش می دهد و بیماران کمتر تمایل به استفاده از آن داشتند . بنابر این میتوانیم بگوییم حرفه پزشکی در حال حاضر باید توجه جدی تری به خنده بکند
توصیه لبخند برای خانم ها
تحقیقات انجام شده توسط ماروین هچ و ماریان لافرانس از دانشگاه بوستون بیان میکند افراد مطیع در حضور افراد برتر و غالب و در موقعیت های دوستانه و ناآشنا چرا بیشتر لبخند میزنند در حالیکه افراد برتر فقط در محیطی دوستانه به زیردستان خود لبخند میزنند.
این تحقیق نشان می دهد که زنان خیلی بیشتر از مردان در موقعیت های اجتماعی و کاری لبخند می زنند که باعث می شود زن ها در برخورد با مردی که نمیخندد مطیع و ضعیف به نظر برسند. بعضی ها ادعا می کنند که لبخند زیادی زنان در نتیجه سیر تاریخی قرار گرفتن در نقش زیر دست بودن اوست ، ولی تحقیق دیگری نشان می دهد در سن 8 هفتگی دختر بچه ها خیلی بیشتر از پسر بچه ها لبخند میزنند، پس احتمالا این مربوط به غریضه انهاست نه نظریه مخالف یعنی اکتسابی بودن آن. بنابراین لبخند دقیقا مربوط به نقش تکاملی زن ها به عنوان پرستار و دایه کودک است و به این معنا نیست که زنان نمیتوانند مثل مردان مقتدر باشند ، لبخند اضافی از اقتدار زنان کم می کند.
روانشناس اجتماعی نانسی هنلی از دانشگاه کالیفرنیا در لوس آنجلس شرح می دهد لبخند زن ها نشانه ای از آرامش است و امنیتی برای ارام کردن مرد قدرتمند تر است. تحقیق او نشان داد که در موقعیت های اجتماعی زن ها 87% و آقایان 67% لبخند می زنند و اینکه زنان 26% بیشتر از جنس مخالف با لبخند جواب می دهند. آزمایشی با استفاده از 15 عکس از زنانی شاد ، غمگین و چهره ای بی تفاوت به 257 نفر برای درجه ی جذابیت ارائه شد.
زنانی که غمگین بودند کمترین جذابیت را به خود اختصاص میدادند. تصاویر زنان بدون لبخند به عنوان نشانه ای از ناراحتی فرض شدند درحالیکه تصاویر مردان بدون لبخند به عنوان نشانه ای از تسلط بود. درسهایی که از اینجا می گیریم این است که زنان باید هنگامی که با مردان با اقتدار در مسائل کاری درگیر هستند کمتر لبخند بزنند و یا میزان لبخند مردان را به یک اندازه انعکاس دهند و اگر مردان بخواهند زنان را بیشتر قانع کنند باید در همه جا لبخند زیادتری بزنند
فصل چهارم
پیام ها و بازوها
پیام های محدوده ی بازو:
پنهان شدن پشت یک حصار پاسخی معمول است که برای محافظت از خود در سنین کودکی آن را یاد می گیریم . موقعی که بچه بودیم خود را پشت اجسامی مانند میز، صندلی ، مبلمان و دامن مادر هنگام ترس پنهان می کردیم . با بالا رفتن سن این رفتار پیچیده تر شد و در سن 6 سالگی وقتی پنهان شدن پشت اجسام نا معقول به نظر می رسید یاد گرفتیم در موقعیت ترسناک بازوی خود را محکم روی سینه بگذاریم. در سن 10 سالگی کمتر خود را دست به سینه می گرفتیم و باوان خود را ازاد می گذاشتیم و این حالت تبدیل شد به حالت ضربدری پا و با افزایش سن حالت دست به سینه می تواند به حدی برسد که سعی کنیم دیگران کمتر این حالت را مشاهده کنند. با تکیه دادن یک یا هر دو بازو روی سینه حائلی به وجود می آید که تلاشی ناآگانه برای ممانعت از بروز ترس یا وقایع ناگوار است. بازوها درست روی قسمت قلب و ریه ها قرار می گیرد تا این اندام حیاتی را از صدمه دیدن محافظت کند بنابراین احتمال دارد دست به سینه بودن ذاتی باشد . میمون ها و شامپازه ها نیز همین کار را برای محافظت از خود در برابر حملات رودر رو انجام می دهند . یک مسئله مسلم است وقتی فردی دارای دیگاهی تدافعی است و عصبی و منفی می باشد به احتمال زیاد بازو های خود را محکم روی سینه گره می زند و این نشان دهنده ی احساس ترس اوست.
چرا دست به سینه بودن می تواند مضر باشد
تحقیقات انجام شده در ایالت متحده بر روی حالت دست به سینه نتایج نگران کننده ای را نشان داده است.از یک گروه داوطلب خواسته شد در مجموعه ای از کنفرانس ها شرکت کنند و به همه دانشجویان گفته شد بازوها و پاهای خود را آزاد بگذارند و روی هم نیندازند و رروی صندلی خود راحت و کمی علاقمند بنشینند در پایان کنفرانس ها از دانشجویان درباره ی حفظ مطالب و یادگیری موضوع اصلی تستی به عمل آمد و دیدگاه افراد درباره کنفرانس ضبط شد. گروه دوم داوطلبین در همین موقعیت قرار گرفتند ولی به آنها گفته شد در کل کنفرانسها محکم دست به سینه بنشینند . نتایج نشان داد که گروه دوم 38 % کمتر از گروه اول مطالب را حفظ کرده بودند و ان را یاد گرفته بودند . همچنین گروه دوم نظرات انتقادی زیادی نسبت به کنفرانسها و سخنران داشتند
وقتی دست به سینه هستید اعتبار شما تا حد زیادی کم می شود
مثل همین آزمایشات را در سال 1989 با 1500 داوطلب در طی 6 کنفرانس مختلف انجام دادیم و تقریبا نتیج مشابهی را به دست آوردیم. این آزمایشات ثابت می کند وقتی شنونده دست به سینه است نه تنها تفکرات منفی نسبت به گوینده دارد بلکه توجه کمتری به گفته های او می کند . به همین دلیل است که مراکز آموزشی باید صندلی هایی با دسته داشته باشد که شرکت کنندگان راحت دست های خود را روی آن بگذارند
دست بسته تقویت شده (مشت گره کرده) :
اگر فردی با مشت گره کرده بود یعنی کاملا دست به سینه ، این عمل را دست بسته با مشت گره کرده می نامیم که نشان دهنده ی خصومت و حالت تدافعی است. اگر به همراه خنده با لب بسته یا دندان قروچه و چهره ی برافروخته باشد منتظر ناسزا یا حمله ی فیزیکی باشید
اگر تا الان علت آن مشخص نشده است در این حالت احتیاج به برخوردی دوستانه دارید تا کشف کنید به چه دلیلی این اتفاق افتاده است، این فرد دارای دیدگاهی تهاجمی و مخالف است
گرفتن بازو:
گرفتن دو بازو یعنی دست ها بازوی بالایی را محکم می گیرند تا خود را تقویت کنند و از در اختیار گذاشتن جلوی بدن ممانعت به عمل بیاورند. بعضی مواقع آنقدر بازوها محکم گرفته می شوند که انگشتان و بند بند آنها بخاطر قطع شدن جریان خون سفید می شوند ، این روش فردی است که می خواهد خود را بغل کند . گرفتن بازو عموما داخل اتاق انتظار پزشکان یا مسافران هوایی که دفعه ی اول میخواهند سوار هواپیما شوند و منتظر پرواز هستند دیده می شود . این شکل دیدگاهی منفی و خویشتن دار است.
دردادگاه ها مدعیان با دست به سینه و مشت گره کرده دیده می شوند در حالیکه متهمان با حالت گرفتن دو بازو یعنی می خواهد موقعیت خود را حفظ کند
انگشت شست رو به بالا:
وقتی پرونده ی خود را به فردی می دهید و در انتهای کار با دست بسته و انگشت رو به بالا روبرو می شوید و این حرکت به همراه سایر حرکات مثبت دیگر جمع می شوند یعنی به راحتی می توانید بپرسید مئولیت چه کاری را به عهده خواهید گرفت به عبارت دیگر اگر در نزدیکی مدارک فرد مقابل دست بسته و مشت گره کرده باشد و چهره ی بی تفاوت به خود گرفته باشد برای جواب بله گرفتن به مشکل می خورید . بهتر است سوالاتی را مطرح کنید تا موانع ذهنی فرد برطرف شود. اگر شخص به پیشنهادی جواب خیر بدهد تغییر نظر او مشکل است بدون اینکه حالت تهاجمی شما از بین برود . توانایی درک زبان بدن به شما این اجازه را می دهد که تصمیم منفی را قبل ازینکه به زبان بیاید ببینید و فرصتی را به شما می دهد تا عملکرد مناسبتری را اتخاذ کنید
افرادی که صلاح حمل می کنند یا ضد گلوله پوشیده اند به ندرت دست به سینه هستند چون سلاح و ضد گلوله آنها به اندازه کافی از بدنشان محاظت می کند . مثلا افسران پلیس که اسلحه به همراه دارند کمتر دست به سینه هستند مگر اینکه در وضعیت نگهبانی ایستاده باشند و معمولا وضعیت مشت گره کرده را به خود می گیرند که آشکارا بگویند هیچی کس حق عبور از این مکان را ندارد .
خود را بغل کردن :
دست به سینه نیمه کامل که یک بازو از بدن تا می شود تا بازوی دیگر را گرفته یا لمس کند و حائلی را شکل دهد ، گویی فرد خود را بغل کرده است . حائل های بازوی نیمه کامل در ملاقات هایی دیده می شود که فرد از نظر بعضی از افراد غریبه محسوب می شود یا اعتماد به نفس ندارد. همه زنان این حالت را وقتی می گیرند که در وضعیت تنش زایی قرار دارند و معمولا ادعا می کنند خیلی ارامش دارد.
مردان از دست به سینه نیمه کامل معروف به ” دست خود را گرفته ای ” استفاده می شود. این حالت را عموماً مردانی استفاده می کنند که جلو جمعی ایستاده اند و می خواهند پاداشی را بگیرند یا سخنی بگویند. حالت معروف به زیپ خراب نیز وجود دارد و باعث می شود مردان احساس امنیت بکنند ، و می توانند از هرگونه عواقب ضربه خوردن زشت جلوگیری شود.
درست مثل این است که مردان در صف غذا یا اطعام ایستاده باشند و احساسات شکننده و خیلی ناراحت خود را بروز دهند . این حالت تدافعی کننده این احساس است که فردی دست شما را بگیرد. آدولف هیتلر اکثراً در اجتماع بدینگونه ظاهر می شد تا ناتوانی جنسی خود را بپوشاند . چون دستگاه تناسلی ناقص داشت.
پولدارها و افراد معروف نا امنی خود را چگونه می دهند؟
افرادی که مداوماً در برابر دیگران ظاهر می شوند مثل خانواده سلطنتی ، سیستمداران ، گویندگان تلویزیون و ستاره های سینما معمولا نمی خواهند طوری عمل کنند که مخاطبینشان پی به نگرانی و احساس نا امنی آنها ببرند. آنها وقتی جلو دوربین ها ظاهر می شوند ، سعی می کنند رفتاری کنترل کننده ، آرام و خونسر داشته باشند ولی این نگرانی و تشویش آن ها به شکل های پنهانی از نوع دست به سینه بروز می کند . درست مثل تمام حالت های دست به سینه ، یکی از بازوها جلو بدن به سمت بازوی دیگر تا می شود ، ولی بجای اینکه روی بازوی دیگر قرار بگیرد از دست ها ، کیف ، دست بند ، ساعت ، آستین پیراهن یا چیزی که رو یا نزدیک بازوی دیگر است را لمس می کند ، دوباره این حائل ایجاد می شود و احساس امنیت به دست می آید
فصل پنجم
تفاوت های فرهنگی
تفاوت های احوالپرسی:
تفاوت های دست دادن می تواند منجر به بغل کردن افراد یا برخورد های خنده دار فرهنگی شود . دوستان بریتانیایی ، استرالیایی ، نیوزلندی ، آلمانی و امریکایی معمولا هنگام ملاقات یا خداحافظی با یکدیگر دست می دهند . در بیشتر فرهنگ های اروپایی طی روز جندین بار با یکدیگر دست می دهند و دیده شده است بعضی از فرانسویان در یک روز 30 دقیقه را صرف این کار می کنند. در فرهنگ های هندی ، آسیایی و عربی ممکن است بعد از دست دادن هنوز دست شما را نگه دارند . آلما نها و فرانسویان بعد از دست دادن آرام ، یک یا دو فشار دست را ادامه می دهند ، در حالیکه بریتانیایی ها در مقایسه با فشار دست 5 تا 7 بار و امریکایی ها حدود 3 تا 5 بار این کار را می کنند. در کنفرانس های بین المللی که انواع مختلف دست دادن دیده می شود قسمت با مزه اینجاست که فشار دست بین نمایندگان کشور ها با حالت تعجب همراه است. از نظر یک امریکایی ، آلمان ها خیلی سرد هستند چون تنها یکبار دست را فشار می دهند . اما ازنظر آلمان ها ، امریکایی ها طوری دست می دهند انگار که می خواهند با تلمبه تخت خواب بادی را پر کنند.
وقتی احوالپرسی با بوسیدن گونه همراه باشد ، اسکاندیناویایی ها با یک بوسه ، فرانسوی ها اکثرا با دو بوسه ، هلندی ها ، بلژیکی ها و عربها با سه بوسه شاد می شوند.
استرالیایی ها ، نیوزلندی ها و امریکایی ها دائماً از احوالپرسی همکراه با بوسه با یک قدم عقب رفتن از بوسه امتناع می ورزند یا با دو بوسه اروپایی ها را متعجب می کنند .
سر ادموند هیلاری در کتابش به نام ” نگاهی از سر قله ” شرح می دهد وقتی به قله اورست رسید با شرپا تنزینگ نورگی روبرو شد و با او به سبک بریتانیایی دستی از روی تبریک داد. اما نورگایی خود را جلو انداخت و به همراه بغل کردن ، او را بوسید که تبریک مناسب تبتی است.
مواجهه دو فرد با فرهنگ های مختلف:
وقتی ایتالیایی ها صحبت می کنند دست های خود را بالا می گیرند ، تا بتوانند صحبت خود را ادامه دهند . در هنگام صحبت به نظر میرسد که به طور دوستانه بازو را لمس می کند ، اما این کار چیزی نیست جز بلند کردن دست شنونده و ادامه کلام. برای اینکه یک ایتالیایی صحبت نکند دست های او را در میانه راه گرفته و انها را پایین نگه دارید.
در مقایسه وقتی آلمان ها و انگلیسی ها صحبت می کنند انگار از نظر فیزیکی فلج هستند. آنها وقتی با ایتالیایی ها و فرانسویها می خواهند صحبت کنند ناموفق هستند چرا که فرصتی برای صحبت کردن پیدا نمی کنند. فرانسویان هنگام صحبت کردن ، از دست ها و بازوی پایینی خود استفاده می کنند . ایتالیایی ها کل بازوها و بدن خود را بکار می گیرند ، در حالیکه بریتانیایی ها و آلمانی ها به حالت خبردار می ایستند.
غنچه کردن لب از نوع انگلیسی:
این حالت مربوط به جمع کردن لب ها بر تسلط روی چهره است طوری که حالت واقعی چهره را نشان ندهد و تا حد امکان احساسات کمتری بروز کنند. با این روش انگلیسی ها می توانند تسلط کاملی بر احساسات خود داشته باشند.
وقتی شاهزاده فیلیپ ، چارلز ، هری و ویلیام پشت تابوت دایانا در سال1997 راه می رفتند ، همه آنها حالت لب غنچه ای داشتند که برای خیلی ها در دنیای خارج از انگلیس ، اینگونه تلقی شد که در مرگ دایانا موضوع مهمی اتفاق نیفتاده است.
ژاپنی ها:
یک ناحیه از ژاپن اصلا دستن نمیدهند ، همدیگر را بغل نمیکنند و نمی بوسند ، چون این نوع تماس بدن را بی ادبانه می دانند. مردم ژاپن بر اولین ملاقات تعظیم می کنند ، فردی که از شاًن اجتماعی بالاتری برخوردار است کمتر تعظیم میکند و فردی که شان اجتماعی کمتری دارد ، بیشتر. در اولین ملاقات کارت ویزیت مبادله می شود ، دو طرف شان اجتماعی یکدیگر را ارزیابی می کنند و به دنبال آن تعظیمی در خور صورت می گیرد.
روش گوش کردن ژاپنی ها به این صورت است:
مجموعه ای از لبخند ، سرتکان دادن، صداهای با ادبانه که هیچ معادلی در سایر زبان ها ندارد. این آگاهی شما را تشویق می کند به صحبت خود ادامه دهید ولی اغلب غربی ها و اروپاییان اشتباهاً این را بعنوان موافقت ژاپنی ها تفسیر می کنند. تکان دادن سر تقریبا علامتی کلی برای بله گفتن است بجز برای بلژیکی ها که از روی ادب آنرا استفاده می کنند .
اگر مطلبی بگویید که یک ژاپنی با آن موافق نباشد باز هم به شما بله می گوید – یا Hai به ژاپنی – تا به صحبت خود ادامه دهید. مثلا اگر به فردی ژاپنی بگویید آیا با من موافق نیستی با اینکه ممکن است با شما موافق نباشد ولی باز هم سرخود را تکان می دهد و می گوید بله . در ژاپن ، یعنی شما درست می گویید ، من موافق نیستم
شناسنامه ی کتاب:
نام کتاب: کتاب جامع ارتباطات غیر کلامی (زبان بدن)
The definitive book of body language.2006
مولف: آلن و باربارا پیس
مترجم: فریبرز باغبان
شابک : 9647510004
شماره کتابشناسی ملی : 1093933
ارائه دهنده: الهام امین غفوری ، رشته حسابداری ، دانشگاه امام رضا (ع)