1- استقلال هویتی و شخصیتی: هر عنصر معماری خصوصیتی مستقل و هویتی خاص با ویژگی های انحصاری دارد.
2- قابلیت ایجاد یک مجموعه بهم پیوسته: عناصر معماری شهری در عین استقلال شخصیتی، قابلیت پیوستگی و ایفای نقش در یک مجموعه بزرگتر را نیز دارند.
3- فضای شهری: برای ارتباط این عناصر بهم به یا یک فضای خاص دارای حد و مرز مشخص نیاز (با عنوان شهر) داریم.
4- هنر طراحی شهری: طراحی فرم و معنا برای هریک از این عناصر باید صورت پذیرد و در نهایت اتصال آنها توسط هنر طراحی شهری، صورت می پذیرد.
«فضاي شهري» از تلفيق روابط اجتماعي در بستر کالبدي، در زمينه معنايي و در راستاي عملکردهاي مورد نياز گروهی از انسان ها عینیت می یابد. فضای شهری در بستری تاریخی، علاوه بر دارا بودن همه عملکردهای متعارف (که در سایر محیط‌‌های شهری نیز عهده‌دار است)، باید نقش خاص خود را در سطحی بالاتر و چند وجهی منطبق با ویژگی‌های یک بافت تاریخیِ دارای هویت ایفا نماید. بر این اساس در یک نگاه کلی فضای شهری پدیده ای سازمان یافته متشکل از دو مورد به شرح زیر است:
1: اطلاعاتي که در صورت های مختلف فرم، عملکرد و معنا تجلي مي يابد.
2: بستر شکل گيري و ارتقا زندگي اجتماعي يک جامعه که بيانگر فرهنگ و شيوه شهرنشيني يک تمدن مي باشد.
فضای شهری از جمله مباحثی است که به دلیل اثرگذاری همه جانبۀ مطالعات آن بر ساخت، طراحی و شکل گیری فضاهای شهری و تاثیر کلیه موراد مرتبط با مباحث کالبدی و تجسمی ماهیت فرارشته ای دارد. فضاي شهري صرفاً عرصه میدان داری مدل ها و نظريه هاي اقتصادي و نظام هاي پولي و مالی نيست، بلکه مکان و هویت معنایی ویژه براي جريان يافتن زندگي روزمره و بستري مناسب براي تجارب متنوع و خلق خاطرات ماندگار برای شهر و شهروندان است. متأسفانه در شهرهای ما اول ساختمان ها بنا می شوند و بعد آنچه باقی ماند فضای شهری محسوب می گردد. به بیان دیگر آن چه در شهرهای امروز ما وجود دارد نه فضای شهری که «فضاهایی خالي» محصول کنار هم قرار گرفتن بناها و تکه هايي باقي مانده از توده هايي هستند که کمتر معنا و مفهومي را به ذهن متبادر مي کنند. دورافتادگي فرهنگي، فاصله از اصول علمي و آکادميک ، دوری از پيشينه ارزشمند فضاها، کيفيت نازل زيبائي شناسی، توسعه شهري بدون در نظر داشتن جايگاه ويژه فضاي شهري در زندگي اجتماعي و تبعات منفي آن بر روحيه شهر و … مسائلي هستند که معرف وضع موجود محسوب می شوند. در صورتي که محيط شهري فضايي مادي است با ابعاد اجتماعي و روان شناختي که باید همه این موارد در معماری شهری مورد توجه قرار گیرد.
منبع: روزنامه شهرآرا، سه شنبه 21 دی 1400، شماره 3577
https://shahraranews.ir/fa/publication/content/12497/341424
