بنا بر اعلام مدیرکل تغذیه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از زمانی که قیمت لبنیات افزایش یافته، حدود 30 درصد سرانه مصرف آن در کشور کمتر شده که این آمار بسیار نگران کننده است. همچنین وی بیان کرده هزینه هایی که عدم مصرف لبنیات در کشور به سیستم بهداشت و درمان تحمیل می کند بسیار زیاد و کمرشکن خواهد بود، چرا که درمان شکستگی ها، آزمایشات و … برای دولت هزینه های زیادی در بر خواهد داشت. بر این اساس تبعاتی که کاهش مصرف لبنیات در بلند مدت بر جای میگذارد بسیار بیشتر از یارانهای است که دولت باید به مصرف لبنیات در کشور اختصاص دهد و نمیدهد.
همواره و از دیرباز کارشناسان سلامت و تغذیه سعی بر آن داشته اند تا افراد جامعه را خصوصاً از کودکی به مصرف شیر و لبنیات ترغیب نمایند. شیر یکی از منابع اصلی تغذیه است که عنصر پایه در فرآیند تولید بیشتر محصولات لبنی نیز می باشد. از این رو قیمت شیر هم در قیمت سایر مشتقات اثر مستقیم دارد و هم در میزان مصرف محصولات لبنی و به تبع آن سلامت جسمانی آحاد جامعه. اما نکته ی قابل تأمل در این زمینه آزادسازی قیمت شیر و انواع محصولات لبنی تقریباً از دو سال قبل است. مقوله ای که همزمان با هدفمندی یارانه ها آغاز شد. هر چند آن زمان هم بسیاری از کارشناسان تغذیه و مسئولان درمانی معتقد بودند با توجه به این که سرانه مصرف شیر در کشور 80 کیلوگرم یعنی نصف میانگین جهانی می باشد دولت باید از افزایش قیمت این ماده ی مهم غذایی پیشگیری کند و روی این ماده و تعدادی دیگر از مواد غذایی اساسی همچنان یارانه پرداخت نماید اما این اتفاق صورت نگرفت. این در حالی است که بر اساس آنچه در برنامه پنجم توسعه پیشبینی شده است، سرانه مصرف شیر باید به 165 کیلوگرم برسد. که با این قبیل اقدامات سرانه ی مصرف نه تنها افزایشی نداشته بلکه کاهش هم یافته است.
به بیان دیگر در حالی که هنوز تبعات منفي حذف يارانه 500 ميليارد توماني شير خام در مرحله نخست هدفمندي يارانهها بر سلامت خانوارها و افزايش هزينههاي درمان پوكي استخوان و پوسيدگي دندان ادامه دارد يكسوم يارانه 300ميليارد توماني شير خام در 3ماه پاياني سال گذشته پرداخت نشده و خبر افزایش قیمت شیر و لبنیات هم در رسانه ها اعلام می گردد. از طرفی افزایش هزینهها در این حوزه موجب کاهش تولید میشود و اشتغال را نیز با تهدید روبرو میکند. زیرا با افزایش هزینهها، این تولید کننده است که در نهایت ضرر نموده و کاهش مصرف، چرخه تولید را دچار مشکل می نماید.
طرح تحول نظام سلامت و سایر اقدامات در این راستا نشان از توجه جدی دولت یازدهم به اهمیت سلامت و امنیت غذایی خانوار ها دارد. از این رو زمزمه های افزایش 30 درصدی نرخ شیر خام و حذف یارانه پرداختی به تولیدکنندگان هم با این رویکرد منافات داشته و هم بدون شک تراژدی تلخی را رقم خواهد زد که نتیجه ی آن حذف کامل شیر از سبد مصرفی اقشار کم درآمد جامعه خواهد بود. لذا با توجه به جایگاه مهم شير و لبنيات در سبد مصرفي افراد مختلف بهويژه كودكان، سالمندان و زنان باردار و همچنین با استناد به اصل مهم و قدیمی «پیشگیری بهتر از درمان» شیر و لبنیات را باید در دایره مواد غذایی قرار دهیم که دولت به صورت جدی از آن حمایت می کند. تا هم در دراز مدت هزینه های کشور افزایش نیافته و هم سلامت جسمانی آحاد جامعه حفظ شود.
منبع: خراسان – مورخ سهشنبه 1393/04/31 شماره انتشار 18741
نويسنده: مهدي ياراحمدي خراساني mahdiyarahmadi@gmail.com
http://www.khorasannews.com/News.aspx?type=1&year=1393&month=4&day=31&id=6128436