حماسه ای که محقق نشد

سال 1392 یعنی سال «حماسه سیاسی حماسه اقتصادی» در حالی رو به پایان است که مردم شریف ایران نشانی از حماسه در نظام اقتصادی کشور مشاهده نکردند. هر چند شعار امسال وظیفه ای همگانی بود و مردم و دولت همزمان عهده دار انجام آن بودند ولی قاعدتاً در حماسه سیاسی بخش اعظم کار و مسئولیت بر روی دوش مردم قرار داشت که به نحو احسن دِین خود را نسبت به انقلاب و ولایت ادا کرده و در انتخابات ریاست جمهوری و جشن پیروزی انقلاب اسلامی سنگ تمام گذاشتند اما حماسه اقتصادی که بیش از هر چیز نیازمند عزم جدی و برنامه ریزی مسئولان و دولتمردان بود محقق نگردید. البته این اولین باری نیست که مردم از مسئولان جلوتر بوده و در مسیر انجام وظایف خویش و پیش برد اهداف انقلاب اسلامی متعهدانه و مجدانه در صحنه حاضر بودند اما این بار به دلیل فضای خاص اقتصادی کشور و مشکلات مادی و رفاهی این مسأله بیشتر به چشم آمد.

به یقین کسی توقع ندارد که ظرف مدت یک سال تمامی مشکلات اقتصادی حل شود و کشور با وجود این همه تحریم و کارشکنی به رونق اقتصادی دست یابد. ولی به هر حال این واقعیت را نیز نمی توان انکار کرد که برای تحقق حماسه اقتصادی آنگونه که شایسته بود و انتظار می‌رفت حرکت قابل توجه و برنامه جامعی وجود نداشت و نتوانستیم در این سال به سمت حماسه‌سازی در عرصه اقتصادی حرکت کنیم. هر چند با توجه به فراهم شدن یک سری شرایط و تلاش های دولت معدود اتفاقات مبارکی همچون مهار قیمت طلا و ارز و کاهش التهاب و سفتهبازی در بازار بوجود آمده است.
اکنون با ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی توسط رهبر معظم انقلاب مقدمات کار به خوبی فراهم گردیده است. دولت یازدهم برای خلق حماسه اقتصادی می بایست مفهوم اقتصاد مقاومتی که همانا کاهش وابستگي‌ها و تأکيد بر مزيت‌هاي توليد داخل و تلاش براي خوداتکايي است را در جامعه نهادینه نماید. اما متأسفانه رویکرد دولت در زمینه اقتصاد بیش از آنکه متوجه به درون کشور باشد، نگاه به بیرون مرزهاست و این امر به عنوان نقطه ضعف و ناکامی دولت در تحقق حماسه اقتصادی می باشد. به بیان دیگر هر چند کاهش تحریم ها و تنش ها در عرصه روابط بین الملل نقش مؤثری در توسعه اقتصادی کشور خواهد داشت اما یقیناً توجه به فضای درونی اقتصاد کشور اهمیت بیشتری دارد. به نظر میرسد دولت راهکار تحقق حماسهی اقتصادی را در عرصه سیاست دنبال میکند و حال آنکه مسائل اقتصادی باید با رویکرد اقتصادی و با آنالیز شرایط ملی و بینالمللی دنبال شود. که این امر در واقع روح اقتصاد مقاومتی است. مفهومي که در پی مقاوم‌سازی، بحران‌‌زدایی و ترمیم ساختارها و نهادهای فرسوده و ناکارآمد موجود اقتصادی مطرح مي‌شود.
به هرحال آنچه مسلم است حماسه اقتصادی در سال جاری به دلیل درگیری کشور با مشکلات دیرینه خود از قبیل؛ فقدان يك نقشه علمي و استراتژیک براي هدايت اقتصاد كلان، روزمره بودن سياست هاي پولی و مالي، بالا بودن بازدهي در بخش هاي واسطه گري و بازرگاني نسبت به بخش هاي صنعتي و كشاورزي، عدم توجه به ظرفيت هاي موجود اقتصادي كشور مثل گردشگري، كشاورزي و انرژي هاي تجديدپذير و… كه قابليت درآمدزايي بيشتري نسبت به نفت دارند تحقق نیافته است. پس ضرورت دارد در سال آینده بسترهای عملیاتی آن از طریق تبیین مفهوم اقتصاد مقاومتي و با اموری از قبيل؛ حمایت از تولید ملي، افزایش امنیت سرمایه گذاری، اتخاذ سیاست‌های پولی و ارزی متناسب، اصلاح الگوي مصرف، تصحيح سياست‌هاي بازرگاني، توليد دانش كاربردي و استفاده از فن‌آوری نوین كه از محورهاي مهم تحقق آن هستند دنبال گردد.
نکته مهم دیگر اینکه از لحاظ ساختاری بیش از صد سال است که اقتصاد ایران وابسته به نفت است. به همین دلیل مسائل و مشکلات این روزهای اقتصاد کشور همان مشکلات قدیمی است که سال های سال با مردم همراه بوده و به عنوان نقطه ضعف بزرگ اقتصاد ایران به کانون تحریم ها نیز تبدیل گردیده است. متأسفانه با وجود توصیه های فراوان رهبر معظم انقلاب در دو دهه اخیر مبنی بر چشم پوشی از درآمدهای نفتی و توسعه صنعتی و درآمدهای غیر نفتی کماکان سیاستمداران در سطوح اجرایی و تقنینی بدون توجه به ظرفیت های بالای اقتصادی و نیروی انسانی چشم به درآمدهای نفتی دارند که این مسأله به پاشنه ی آشیل اقتصاد ایران تبدیل گردیده است و نیاز به بازنگری و برنامه ریزی ویژه دارد. حماسه اقتصادی نیازمند روحیه مجاهدت، گذشت و معاضدت همراه با تقوای فردی و اجتماعی مردم و مسئولین است امری که در سال 92 محقق نشد. اکنون اقتصاد ما نه جهادی است و نه مقاومتی و نه حماسی لذا می بایست برای سال آتی مردان حوزه سياست، اقتصاد و قواي مقننه و قضائيه، ضمن اصلاح راه و برداشتن موانع بصورت جهادگونه و حماسه سازانه حرکت و جبران مافات نمایند تا فعالان عرصه توليد و سازندگي و آحاد مردم نیز نقش آفريني حماسه سازانه خود را نشان دهند. چرا که تبیین اقتصاد مقاومتی و تحقق حماسه اقتصادی یک ضرورت برای پیشگیری از ورود به اقتصاد ریاضتی است.
سخن پایانی این که هر چند انقلاب اسلامی ایران بیش از هر چیز نهضتی است که به آرمان های معنوی و مذهبی مردم وابسته است اما بدون شک به رفاه و پیشرفت آنها نیز بی تفاوت نیست. که همانا پیشرفت واقعی “دنیا و آخرت” و “رفاه و آرمان” مردم را در کنار هم می بیند. همانطور که رهبر معظم انقلاب می فرماید: « دنیا و آخرت‌، رفاه‌ و آرمان‌، با هم‌ و در کنار هم‌ قابل‌ پیشرفت‌ است‌. تصور این‌که‌ جامعه‌ی‌ آرمانگرا به‌ حل‌ مشکلات‌ مادی‌ و رفاهی‌ نخواهد رسید، به‌ معنای‌ این‌ است‌ که‌ بگوییم‌ ادیان‌ و مقدسات‌ و معنویات‌ و آرمانها، به‌ فکر دنیا و زندگی‌ مردم‌ نیستند! این‌، خلاف‌ صریح‌ اسلام‌ و همه‌ی‌ ادیان‌ است‌. مطمئناً حرکت‌ به‌ سمت‌ گشودن‌ گره های‌ مردم‌ و باز کردن‌ راه‌ به‌ سمت‌ یک‌ زندگی‌ مرفه‌ و سالم‌ و خوب‌، که‌ مردم‌ از فراوانی‌ و ارزانی‌ و دیگر امکانات‌ استفاده‌ کنند، یک‌ وظیفه‌ی‌ اسلامی‌ است‌ که‌ بر دوش‌ همه‌ ـ بخصوص‌ بر دوش‌ شما که‌ مسؤولان‌ و مدیران‌ کشور هستید ـ است.  این‌ کار، عملی‌ است‌ و قطعاً جزو آرمانهای‌ اسلامی‌ و امام‌ عزیزمان‌ می‌باشد.»

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *