جامعه در عصر فرامدرن از ویژگی های خاصی مانند آمیزه گرایی، شدت وابستگی متقابل، گستردگی و تنوع جوامع، تزاید نقش ها، تمایز اجتماعی، بسط نظام انتخاب، پیچیدگی نهادها و افزایش ابهام، ناشناختگی و تقویت گمنامی و غریبه بودن دربرابر محیط اجتماعی، توجه به اعتماد اجتماعی و نقش آن در حیات اجتماعی برخوردار است که مجموع این ویژگی ها مفهوم اعتماد اجتماعی و شیوه حصول آن را بسیار پیچیده کرده است. علاوه بر این در اداره شهرها شاهد رشد نوعی جهت گیری فرهنگ گرایانه در بستر جامعه هستیم که در خود نوعی چرخش از مفاهیم سخت(مانند عرصه های فنی و خدماتی) به مفاهیم نرم(مانند اعتماد و مشارکت اجتماعی) را به همراه دارد. بر همین اساس در دو دهه گذشته شاهد موج جدیدی از مباحث مربوط به اعتماد و اثرات آن در نظام مدیریت شهری هستیم. اعتماد اجتماعی برای مدیریت شهری از راه های متفاوتی حاصل می شود که مهم ترین آن ها عبارتند از:
1- اخلاق عمومی: به لحاظ مفهومی ، تحقق انتظارات مثبتی است که جامعه از مدیران شهری دارد که در اصولی همچون رعایت تقوای اجتماعی، سلامت مالی و اداری، صداقت و شفافیت در گفتار و عمل و عمل به وعده ها تحقق می یابد.
2- پاسخ گویی: پاسخ گویی، پیش نیاز نظم اجتماعی است. زمانی که مدیران شهری با مردم ارتباط مستقیم داشته باشند و برای عملکرد و تصمیم هایشان، خود را دربرابر مردم پاسخگو بدانند، اعتماد به طرز درخورتوجهی افزایش خواهد یافت.
3- عدالت توزیعی و کیفیت خدمات: توجه به زیرساخت ها و توسعه خدمات زیربنایی، ارتقای سطح زندگی شهری در مناطق محروم، افزایش کیفی و بهره مندی از توزیع عادلانه خدمات در سطح شهر از مهم ترین عوامل اعتماد اجتماعی به مدیریت شهری است.
4- هم سویی: اگر اهداف و رویکردهای مدیریت شهری با نیازها و مطالبات شهروندان همسو باشد، سبب افزایش اعتماد اجتماعی می شود.
سخن آخر اینکه اعتماد با ارزش های فرامادی پیوند دارد، به گونه ای که کیفیت زندگی ارتباط مستحکمی با اعتماد تعمیم یافته دارد. همچنین اعتماد یکی از عناصر صلاحیت و کفایت مدنی و پیش نیاز برای مشارکت اجتماعی است که می تواند سرمایه مهمی برای توسعه و ارتقای عملکرد مدیریت شهری باشد.
منبع: روزنامه شهرآرا، دوشنبه 15 شهریور 1400، شماره 3473
