يکي از مهم ترين ويژگي هاي انسان که او را نسبت به ديگر موجودات برتري مي دهد قدرت تکلم است. آدمي مي تواند با به کارگيري کلمات مناسب احساسات و مکنونات قلبي اش را بيان کند، ديگران را شاد کند و انرژي مثبت خود را به ديگران انتقال دهد و يا اينکه برعکس باعث آزار ديگران شود. شايد طعنه زدن، گوشه و کنايه يا متلک پراکني را تجربه کرده باشيد. ضرب المثل معروفى است که مى گويد: زخم شمشير خوب مى شود، ولى زخم زبان خوب نمى شود. البته اين ضرب المثل يک واقعيت است و احاديث اسلامى نيز آن را تأييد مى کند و به شدت زخم زبان را نکوهيده است. به صورت کلي عوامل مختلفي در زخم زبان زدن تأثير دارد. از نظر روانشناسي عادت يک خانواده، افکار، نگرش و برداشت هاي منفي و نداشتن مهارت هاي ارتباطي از مهم ترين دلايل زخم زبان است. آدم هايي که مهارت هاي ارتباطي و قدرت جذب ضعيفي دارند، دچار اين عارضه مي شوند که گفته مي شود فرد زخم زبان يا نيش گفتار دارد. بعضي از افراد با چنان مهارتي زخم زبان مي زنند که طرف مقابل را به شدت دچار رنجش مي کنند. به طوري که گفتار، کلام و آهنگ صداي آن ها زخم روحي در شنونده ايجاد مي کند. در مهارت هاي ارتباطي وقتي شخصي مي داند که چگونه صحبت کند، از زخم زبان استفاده نمي کند و پيامدهاي گفتار خود را در نظر مي گيرد. انسان هاي عصبي که آستانه تحمل کمتري دارند، اغلب متهم به اين مسئله هستند که زخم و نيش زبان بيشتري دارند.
افرادي که اهل زخم زبان هستند، حس مردم آزاري در وجودشان موج مي زند، با حرف هايشان، نگاه شان و حتي لبخندشان بر قلب ها زخم مي زنند. هر چه عزت نفس ما بيشتر باشد، به ديگران احترام بيشتري مي گذاريم و باآن ها برخورد بهتري خواهيم داشت، زيرا آن ها را تهديدي عليه خود نمي دانيم. اين که فردى اشک عروس خود را در بياورد، همکار خود را آزار دهد، همسر و يا يکي از نزديکان و بستگان خود را با نيش زبان برنجاند هنر نيست، هنر تحمل يکديگر، گذشت کردن و سکوت است.
هرچند اين امکان وجود دارد با سعه صدر و گذشت، زخم زبان ها را تحمل کرد، اما بايد نظر افرادي را که اهل زخم زبان زدن هستند به دو نکته مهم جلب کرد؛ اول اينکه اين افراد مي توانند با ترک عادت ناصحيح خود در مسير مهرباني گام بنهند و باعث رنجش ديگران نشوند. اين روش و تغيير جهت، مقصد را نزديک و زيبا مي کند. و دوم اين که زخم زبان از جمله گناهاني است که داراي اثروضعي است و با عنايت به اينکه اين دنيا دار مکافات است به طور قطع گريبان شخص آلوده را در همين دنيا خواهد گرفت و او را به سزاي عملش خواهد رساند ضمن اين که مجازات اخروي، به دليل تحقير و رنجاندن و به درد آوردن دل بندگان خدا، به قوت خود باقي است .شکستن دل ديگران از گناهاني است که داراي عواقب بدي است و بايد خيلي سريع از آن توبه کرد و به نحوي دل آن فرد را به دست آورد و او را از خود راضي و خشنود کرد. مثلاً با عذرخواهي و جبران کردن به وسيله احسان و يا هديه اي اندوه را از دل آن فرد برطرف کرد، چون دل شکستن آثار بدي به دنبال دارد و نه تنها در اعمال و زندگي و آسايش ما تأثير منفي دارد، بلکه اگر جبران نشود، عذاب اخروي را نيز در پي دارد.
خراسان
مورخ پنج‌شنبه 1392/02/05
شماره انتشار 18387
http://www.khorasannews.com/Page.aspx?pageid=16&type=1&year=1392&month=2&day=5#
