شعبان؛ ماه پیامبر اعظم(ص)

در طول زندگی خداوند متعال فرصت ها و زمینه هایی را برای انسان گنهکار قرار داده است تا خود را در مسیر رحمت واسعه ی الهی قرار داده و از پلیدی ها و آلودگی ها رهایی بخشد. امروزه در عصری به سر می بریم که
انسان ها به شدت گرفتار و آلوده مظاهر دنیوی هستند. و معنویت و اخلاق حلقه ی مفقوده ی کارکرد نظام های بشری است از این رو زمینه و فرصت مناسبی همچون ماه شعبان انسان را به خویشتن خویش نزدیک می سازد. ماه شعبان، ماه هشتم از ماههای قمری، ماهی بسیار شریف و منسوب به رسول اعظم (ص) است. آن حضرت اين ماه را روزه مى‏داشت و به ماه مبارک رمضان وصل مى‏كرد. ایشان می‏فرمود: شعبان ماه من است هر كه يك روز از ماه مرا روزه بدارد بهشت او را واجب شود.در مفاتیح الجنان آمده است: هنگامی که ماه شعبان فرا می رسید امام سجاد علیه السلام اصحاب خود را فرا می‌خواند و درباره فضیلت این ماه سخن می گفت. آنگاه می‌فرمود:«هر کس برای محبت پیامبر و تقرب به خداوند، ماه شعبان را روزه بدارد، خداوند او را در روز قیامت مشمول کرامت خود می‌گرداند و بهشت را برای او لازم می شمارد.» به هر حال علاوه بر روزه که فضیلت بسیاری دارد، اعمال دیگری همچون نماز و اذکار و ادعیه و استغفار نیز در این ماه وارد شده که در کتاب شریف مفاتیح الجنان در فصل اعمال ماه شعبان ذکر شده است. بزرگان معرفت پيوسته ماه شعبان را مقدمه ورود به «ضيافة ‏الله‏» در ماه رمضان دانسته ‏اند. از اين‏رو، كسب آمادگي هاى فكرى و روحى براى درك هر چه بيشتر فيض معنوى ‏آن لازم است. «شعبان» هم، ماه دعا و ذكر و ياد و توجه و عبادت است و هم ماهی است که حوادث و وقایع تاریخی فراوانی نیز در آن روی داده که مهمترین آن ولادت امام حسین، امام سجاد، امام مهدی و حضرت ابوالفضل علیهم السلام است. 
آری خداوند متعال از خزائن رحمت واسعه ی خویش خوان گسترده ای می گستراند و بی شک مناجات و تهجد وسيله حضور در كنار اين مائده معنوى است. نمازگزاران و متهجدان و نيايشگران، در محرابى مى ‏ايستند كه همه عارفان و سالكان و پيامبران و امامان، مقيم و معتكف آن بوده ‏اند. مناجات شعبانيه، سهمى از اين ره توشه دارد كه امامان معصوم عليهم السلام بر خواندن آن استمرار داشته ‏اند. هنگامه ی شعبان که فرا می رسد در واقع زمانی است که انسان می تواند حجاب از چهره ی جان خویش بزداید تا جلوه ی ربانی بر آیینه دل بتابد و انسان روح بزرگ و متعالی خویش را به شکوفائی برساند. زندگی پرهیاهو، ماشینی ، پر مشغله و پر دغدغه ی هزاره ی سوم نمی تواند و نباید آدمی را از هدف واقعی و فلسفه ی خلقت جدا نماید. مسلماً لحظه لحظه زندگی ما اگر با عبادت و عمل صالح همراه باشد «مبارك» مى‏شود و اگر به غفلت و سستى بگذرد، بى‏بركت خواهد شد. شب ‏زنده دارى ‏هاى عابدان، اشك هاى شب بيداران، استغفار متهجدان، «يا رب، يا رب» سحر خيزان، نجواى خالصانه دعا خوانان، همه و همه جلوه هايى از ” بركت ” است كه در ساعات و لحظات اين ماه مبارك نهفته است. پس از آن غفلت نورزیم و روح خود را به جایگاه واقعی مقام آدمیت نزدیک کنیم:

رسد آدمی به جایی که به جز خدا نبیند        بنگر که تا چه حد است مقام آدمیت