گروه اجتماعی: استاد دانشگاه پیام نور مشهد و متخصص رفتارشناسی با بیان اینکه ۹۵ درصد افراد در فضای مجازی موفقیت‌های خود را به اشتراک می‌گذارند بیان کرد: در فضای مجازی مقایسه موفقیت های دیگران با شکست ها و ناکامی ها باعث عدم رضایت افراد اززندگی می‌شود. مهدی یاراحمدی خراسانی، استاد دانشگاه پیام نور مشهد و متخصص رفتارشناسی در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی در خصوص آسیب‌های فضای مجازی بیان کرد: در بحث فضای مجازی مهم‌ترین و اصلی‌ترین کلید واژه مشکلات، آسیب‌ها و انحرافات از بین رفتن مرزهای عاطفی، اخلاقی، خانوادگی و … است.
وی با اشاره به اهمیت مرزبندی نظام‌های اجتماعی به لحاظ ارتباط در هر مسئله‌ای اظهار کرد: این مرزبندی در فضای مجازی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است، چراکه در این فضا مواجهه چهره به چهره وجود ندارد و از خجالت و رودربایستی خبری نیست. یار احمدی اضافه کرد: اکثر افراد در فضای مجازی از صحبت در خصوص هر موضوعی پروایی ندارند، چه بسا همین افراد در فضای حقیقی از بیان چنین صحبت‌هایی شرم کنند و لذا اهمیت مرزبندی در این فضا بیشتر احساس می‌شود.
استاد دانشگاه پیام نور مشهد و متخصص رفتارشناسی در خصوص آسیب فضای مجازی به حریم خانواده، اظهار کرد: از بین رفتن مرزها باعث می‌شود، مناسبات اجتماعی از تعادل خود خارج شده و به ازای آن ارتباطات فرا زناشویی، نامشروع و غیر مرسوم ایجاد می‌شود.
وی با بیان اینکه شروع ارتباطات فرا زناشویی از فضای مجازی است، ادامه داد: بخش عمده طلاق‌ها و آسیب‌های وارده به خانواده‌ها ارمغان فضای مجازی است.
یاراحمدی اضافه کرد: اکثر افرادی که گرفتار اینگونه ارتباطات شده‌اند، در ابتدا قصدی از برقراری ارتباطات نامتعارف نداشته اما به مرور با آلودگی در این فضا گرفتار ارتباطات نامشروع، نامتعارف و فرا زناشویی شده‌اند.
اعتماد کاذب به فضای مجازی، نتیجه اعتبار بخشی بیش از استاندارد
وی بیان کرد: امتیاز دادن بیشتر از حد استاندارد به فضای مجازی، باعث اعتماد کاذب به این فضا شده؛ لذا این امر سبب کلاهبرداری‌های مجازی شده و همانطور که شاهد هستیم پلیس فتا نیز در ابعاد گسترده‌ای با این جرایم مواجه است.
این استاد دانشگاه افزود: افراد با وجود آگاهی از غیر قابل اعتماد بودن فضای مجازی در ناخودآگاه خود، در جریان اعتماد این فضا قرار گرفته و مورد سوء استفاده قرار می گیرند، با توجه به اینکه این اعتماد در فضای حقیقی وجود ندارد.
وی با بیان اینکه صرفاً عدم آگاهی از فضای مجازی باعث گرفتار شدن در این فضا نمی‌شود، اضافه کرد: همه می‌دانند اعتیاد به مواد مخدر و افتادن در دام اعتیاد با سیگار آغاز می‌شود ولی با این وجود افراد زیادی در دام اعتیاد گرفتارند و لذا اعتیاد به فضای مجازی به دلیل عدم آگاهی نیست.
استاد دانشگاه پیام نور مشهد و متخصص رفتارشناسی مهم‌ترین علت گرفتاری در فضای مجازی را نداشتن اندیشه برای کنترل این جریان برشمرد و گفت: ورود بی اندیشه به فضای مجازی فرد را در مرداب این فضا گرفتار می‌کند.
توهم آگاهی، دستاورد فضای مجازی
وی با بیان اینکه آمار کتابخوانی از زمانی که فضای مجازی در اجتماع وارد شده به میزان چشم‌گیری کاهش یافته، ادامه داد: کتاب در قالبی مدون و سلسله‌بندی شده، اطلاعات را در اختیار مخاطب خود قرار می‌دهد، در حالی‌که فضای مجازی بدون هیچ برنامه‌ریزی و در حد گردافشانی آگاهی‌بخش است.
یاراحمدی با بیان اینکه بزرگ‌ترین سرمایه انسان، زمان است افزود: افرادی که در فضای مجازی غرق هستند به یک نوع توهم آگاهی دچار می‌شوند و لذا برای اینکه از آگاهی عقب نمانند بیشترین زمان خود را از در این فضا می‌گذرانند.
وی آسیب جسمانی را از دیگر مضرات فضای مجازی برشمرد و گفت: خارج شدن اسکلت بدن از حالت طبیعی مانند قوز در آوردن و … از جمله مشکلاتی است که به علت استفاده از فضای مجازی در ساعات طولانی برای فرد عارض می‌شود.
این استاد دانشگاه در خصوص برقراری تعادل استفاده از فضای مجازی، بیان کرد: اگر ما بخواهیم ارزش یک چیزی را بدانیم باید حذف کنیم و از خود بپرسیم که آیا با حذف این مورد اتفاقی خاص در زندگی ما افتاده یا خیر؟ لذا باید در استفاده از فضای مجازی خط کش بگذاریم.
وی برنامه ریزی و زمانبندی از موارد عمده در پیشگیری از اعتیاد به فضای مجازی عنوان کرد و افزود: بهتر است افراد هر چند وقت یکبار یک بازنگری در خصوص کانال‌ها، گروه‌ها و افرادی که با آنان در فضای مجازی در ارتباط هستند، داشته باشند.
استاد دانشگاه پیام نور مشهد و متخصص رفتارشناسی گفت: بازنگری و پرسش از خود در مفید بودن عضویت در فلان کانال و فلان گروه و همچنین ضرورت ارتباط با افراد که آیا این ارتباطات متعارف هست یا خیر در پیشگیری از آسیب فضای مجازی موثر است.
وی با اشاره به اینکه تکنولوژی برای رفاه بشر است ولی آلودگی به این فضا آسیب محسوب می‌شود، اظهار کرد: البته نباید از نقاط قوت فضای مجازی نیز غافل بود، چرا که سرعت در انتقال داده‌ها را حتی در ارتباطات و ایجاد ظرفیت هم اندیشی و هم کلامی با افرادی که کمتر می‌توان با آنان در ارتباط بود از محاسن فضای مجازی است.
عدم رضایت‌مندی از زندگی؛ سوغات فضای مجازی
یاراحمدی نسبت به استفاده فضای مجازی در دایره زمانی و به حد کارکرد خود تأکید کرد و گفت: باید توجه داشت که فضای مجازی هیچ وقت جایگزین صله رحم، عشق ورزی، محبت، کتابخوانی و … نمی‌شود.
استاد دانشگاه پیام نور مشهد و متخصص رفتارشناسی بیان کرد: یکی دیگر از آسیب‌های فضای مجازی این است که سطح رضایت‌مندی افراد از زندگی را پایین می‌آورد، چرا که بیش از ۹۵ درصد افراد به نقل قابلیت‌ها و پیروزی‌های خود در فضای مجازی می‌پردازند.
وی گفت: فرد در مقایسه پیروزی دیگران با شکست‌ها و ناکامی خود دچار نارضایتی از زندگی می‌شود، غافل از اینکه کمتر افرادی هستند که ناکامی و شکست خود را در فضای مجازی به اشتراک می‌گذارند.
این استاد دانشگاه در خصوص رفتار والدین با فرزندان در مواجهه با فضای مجازی اظهار کرد: والدین نباید فرزندان را از فضای مجازی دور کنند بلکه باید با ترسم چارچوب مشخص و آگاهی بخشی در این زمینه به فرزندان خود اجازه استفاده از این فضا را در حد معقول بدهند، چرا که باید فضای مجازی را به عنوان حقیقت زندگی امروز بپذیریم.
منبع: خبرگزاری بین المللی ایکنا
