«حاشیه نشینی در مشهد دیگر معنایی ندارد زیرا در طرح جدید جامع مشهد این قسمت به شهر ملحق شده است.» این جمله بخشی از اظهارات چند روز قبل تقی زاده خامسی شهردار مشهد مقدس است که در حاشیه مراسم رونمایی از طرح جامع مشهد عنوان گردید. طرح جامع در سال 95 به شهرداری ابلاغ شده و تا کنون به دلایلی که نمی دانم چیست اجرایی نگردیده بود. اما الان به عنوان مرجعی قانونی می تواند مورد استناد قرار گیرد.
البته ممکن است علی رغم مطالعات و اصلاحاتی که در آن صورت گرفته کماکان دارای اشکالاتی باشد اما به قول شهردار پایتخت معنوی ایران اسلامی عمده ترین فرصت آن این است که؛ « قانون را در شهر حاکم می کند و مسلماً قانون خراب بهتر از بی قانونی است.» براساس آمار در کشور ما بیش از هفت‌میلیون حاشیه‌نشین وجود دارد که سهم مشهد از این آمار چیزی حدود یک هفتم، یعنی بیش از یک‌میلیون نفر است. تحلیلی ساده ی این ارقام یعنی این که مشهد بیشترین جمعیت حاشیه‌نشین کشور را دارد، امری که علاوه بر محرومیت و فقر با واژگان و عبارات دیگری از قبیل؛ وندالیسم، جرم، اعتیاد، مواد مخدر، تجاوز به عنف، فروش کودکان و ده‌ها واژه و عبارت دیگر از همین جنس که خاطر شریفتان را مکدر می‌کند عجین است. نکتۀ حائز اهمیت این است که این اتفاق، فارغ از دلایل و مقصرانش، به‌هیچ‌وجه زیبندۀ شهری اسلامی خصوصاً در جوار مضجع شریف رضوی نیست. در سال‌های اخیر بحث حاشیه‌نشینی به‌کرات از سوی رسانه‌ها و مسئولان مطرح شده، ولی آن اقدام بایسته ای که بتواند این مسأله را ریشه‌کن کند صورت نگرفته است. خصوصاً وقتی به یاد آوریم مشهد شهر همه ی مردم ایران است که هر ساله با پذیرایی از میلیون ها زائر داخلی و خارجی به عنوان ویترینی در برابر دیدگان زائران و مجاوران قرار می گیرد.
از روزی که طرح جامع مشهد توسط شورای اسلامی و شهردار مشهد مقدس رونمایی شد با هم قرار بستیم که دیگر به حاشیه شهر موجود، حاشیه شهر نگوییم پس لطفاً شما هم نگویید! این قرار یعنی شهرداری حالا یک میلیون و 200 هزار نفر ساکنان این مناطق را جزیی از متن شهر دانسته و خود را ملزم به خدمت رسانی می کند. قطعاً همه می دانیم ابلاغ طرح جامع معجزه نمی کند ولی می تواند سرآغازی برای یک تحول بزرگ در مدیریت کلان شهر مشهد باشد.
وقتی قانون حاکم می گردد، سعی در تغییر نگرش مردم و مسئولان نسبت به حاشیه شهر و احتساب آن به عنوان متن شهر صورت می پذیرد و امید و زندگی به همه جای شهر تزریق می گردد به دنبالش زمینه های مناسبی برای ایجاد عدل در محیط شهری به وجود می آید که ماحصل آن رضایت مندی شهروندان، توسعه ی مشارکت های اجتماعی و شتاب به سوی تحقق پیشرفت شهر است.
شهرداری به دنبال ایجاد شهر هوشمند است. شهری که شهروندان را از دنیای تک بعدی شهر‌های سنتی به دنیای دو بعدی می برد، که دستاوردهای اطلاعات و ارتباطات دنیای اینترنتی است، شهری که ۲۴ ساعته امور شهری در آن جریان داشته و شهروندان می‌توانند از طریق فضای مجازی، در هر زمان و هر مکانی به اطلاعات و خدمات آموزشی، تجاری، رفاهی اداری و … خود دسترسی پیدا کنند. مسلماً یکی از لازمه های این امر ایجاد نگرش و نظام یکپارچه در مدیریت شهری است. امری که امید می رود با ابلاغ طرح جامع مسیرش هموارتر گردد. شهر هوشمند سخت افزار و نرم افزارش از طریق مدیریت یکپارچه، مبتنی بر فناوری و دارای سطحی متعادل و متوازن در تمامی نقاط شهر فراهم می گردد که نه حاشیه و حاشیه نشینی دارد، نه کم کاری و بی مسئولیتی. این شهر شهروند فعال دارد و شهرداری پاسخگو که تمامی مردم را با یک چشم می بیند و دیگر در آن بالا و پائین شهر معنایی ندارد.
منبع: روزنامه شهرآرا مورخ چهارشنبه 29 آذر 1396 شماره5912
http://www.shahrara.com/js,text.ajax?y=1396&m=9&d=29&p=2&n=03
