مدیریت استراتژیک در قالب ی یک تیم رقابتی همواره سعی میکند که با تقویت سیستم ارتباطات و روابط متقابل بین مدیران و کار کنان در سطوح مختلف سازمانی نقش خود را به نحو احسن ایفا کند. یک مدیریت استرا تژیک خوب به ترکیب قضاوت های شهودی وتجزیه و تحلیل های علمی می پردازد چرا که مدیریت استراتژیک یک علم محض نیست و قضاوت های شهودی بسیار در ان نقش دارند .البته نباید فراموش کرد که رونق و بقای بسیاری از سازمان های موفق امروزی به سبب وجود مدیرانی نخبه،باهوش و الهام بخش است.
1.مدیریت
خلاصه فصل اول
یکی از موضوعات مورد نظر کتاب مدیریت بر پایه اطلاعات و برقراری ارتباط است.جامعه بشری به سرعت در حال دگرگونی و تغیرات است لذا تغیرات نهادی در طرز تفکر ودانش اجتناب ناپذیر است.علم مدیریت تا کنون دوره های زمانی مختلفی را طی کرده است.ابزار اصلی در تصمیم گیری استراتژیک مدیریت بر پایه اطلاعات وبه کارگیری فناوری اطلاعات وارتباطات در امور سازمان وارائه خدمات استراتژی تغییر فناوری و افزایش قدرت به کار گیری فناوری است.
استراتژی :تعریف استراتژی کار ساده ای نیست چرا که علی رقم این که برخی از عناصر ان دارای قابلیت تعمیم میباشند و میتوان از انها در هر سازمان یا شرکتی بهره برد،لیکن سایر عناصر ان نه تنها به ماهیت سازمان وابسته است بلکه تحت تاثیر ذی نفعان ساختار و فرهنگ سازمان نیز قرار دارد.لذا برای رهایی از این معضل لازم است که مفهوم استراتژی را از فرایند شگل گیری ان کاملا تفکیک کنیم.منظور از مفهوم استراتژی،محتوا وماهیت ان است در حالی که بحثدرباره فرایند شکل گیری استراتژی به مراتب مشکل تر و ابهام انگیز تر است.
استراتژی یک مفهوم چند بعدی:
1.استراتژی به عنوان یک وسیله برای بیان اداره و عزم سازمان در قالب عبارات اهداف بلند مدت، برنامه های اجرایی و اولویت های تخصیص منابع.
2.استراتژی به عنوانتبیین کننده منطقه رقابتی سازمان.
3.استراتژی به عنوان عکس العملی در برابر فرصت ها و تهدیدات بیرونی و قوتها و ضعف های درونی به منظور کسب برتری رقابتی پایدار.
4.استراتژی به عنوان راهی برای تبیین وظایف مدیریتی در سطوح مختلف بنگاه اهم از سطح سازمانی،سطح رشته کاری و سطح عملایتی.
5.استراتژی به عنوان یک الگوی منسجم،پیوسته و یکپارچه تصمیمات.
6.استراتژی به عنوان تبیین کننده کمک های اقتصادی و غیر اقتصادی که سازمان در نظر دارد به ذی نفعان خود ارائه کند.
7.استراتژی به عنوان بیان کنندهی یت استراتژیک.
8.استراتژی به عنوان وسیله ای برای توسعه شایستگی های محوری سازمان.
9.استراتژی به عنوان وسیلهای برای سرمایه گذاری در منابع ملموس و غیر ملموس جهت توسعه قابلیت ها به منظور حصول اطمینان از وجود برتری مداوم.
مدیریت استراتژیک در قالب ی یک تیم رقابتی همواره سعی میکند که با تقویت سیستم ارتباطات و روابط متقابل بین مدیران و کار کنان در سطوح مختلف سازمانی نقش خود را به نحو احسن ایفا کند.
یک مدیریت استرا تژیک خوب به ترکیب قضاوت های شهودی وتجزیه و تحلیل های علمی می پردازد چرا که مدیریت استراتژیک یک علم محض نیست و قضاوت های شهودی بسیار در ان نقش دارند .البته نباید فراموش کرد که رونق و بقای بسیاری از سازمان های موفق امروزی به سبب وجود مدیرانی نخبه،باهوش و الهام بخش است.
تفکرتحلیلی وتفکرشهودی مکمل یکدیگرند.
استراتژیست ها:افرادی هستند که مسئول موفقیت یا شکست بنگاه تجاری میباشد .استراتژیست ها در سازمان های مختلف عناوین شغلی مختلفی دارند مانند مدیر عامل ،رئیس،مالک،رئیس هیئت مدیره ،مدیر اجرایی، رئیس دانشگاه ،کار افرین و… .
استراتژیست ها سه وسیله اصلی بر عهده دارندکه عبارتند از ایجاد یک مسیر برای تغیر ،ایجاد حس تعهد و احساس مالکیت به سازمان یا بنگاه تجاری وایجاد توازن بین ثبات و نو اوری
سه اصل مدیریتی فراگیر که با مدیریت استراتژیکارتباط دارند ،عبارتند از:
1.اشخاص مهم بزرگترین سرمایه های موسسه هستند.
2.یک پارچگی استراتژی،ساختار،فرایند های رشته کاری ،عملکرد و فرهنگ
3.اهمیت همزیستی فرایند ها و سیستم های مدیریتی رسمی و غیر رسمی
موضوعات گفته شده در زیر از جمله مهمترین مقولاتی هستند که مدیران به هنگام گزینش فناوری مناسب با نیاز های سازمان های شان با انها مواجه هستند:
.شناسایی فرصت های به کار گیری itوسیستم های تحت وب برای ایجاد مزیت استراتژیکی
.چه کسی باید سیستم های اطلاعات را بسازد ،با ان کار کند و ان را تعمیر نماید؟
.به چه میزان itدر سازمان نیاز داریم؟
.اهمیت itتا چه اندازه ای است؟
.ایا وضعیت و نقش موجودitدر حال تغییر است؟
.جهانی سازی و رقابت جهانی وit
.تاثیر itو پیاده سازی ان در اخلاقیت و موضوعات اجتماعی
.تغییر جهت حرکت سازمان به سمت اقتصاد دیجیتال
عصاره ی فرآیند تدوین استراتژی ارزیابی سازمان برای تعیین اینکه آیا کارها درست انجام می شود یا خیر و مشخص نمودن شیوه ای است که می تواند کار را به روشی اثر بخش انجام دهد،می باشد.بنگاه ها باید مراقب باشند که اسیر استراتژی که خود تدوین کرده اند نشوند،حتی بهترین استراتژی ها هم پس از گذشت زمان،منسوخ و قدیمی می شوند.مدیران برای آنکه دچار چنین خطایی نشوند و استراتژی های پیشین را همواره تایید نکنند باید مرتباً آنها را ارزیابی کنند.استراتژِ و اهداف بلند مدت سازمان باید صورتی آگاهانه تدوین و هماهنگ گردند.اگر سازمانی مسیری مشخص و معین نداشته باشد و اگر استراتژی ها منسجم نباشند و از ما در استراتژی های بنگاه پیروی نکنند به سرعت روبه نابودی خواهند رفت.هنگامی که سازمان نداند به کجا می رود،معمولا به جایی خواهد رسید که هیچ گاه خواهان آن نبوده است.بنگاه ها و سازمان ها باید به شیوه ای آگاهانه ایجاد شده و هدف ها و استراتژی های خود را به شیوه ای آشکار به آگاهی دیگران برسانند .
در این فصا به طور بسیار خلاصه درباره ی اصول،مفاهیم و ابزارهای نوین تدوین استراتژی بحث کردیم البته باید گفت که ابزارهایی مانند ماتریس تهدیدات ، فرصت ها،نقاط قوت و ضعف ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک ، ماتریس گروه مشاورین بستن،ماتریس داخلی و خارجی و ماتریس برنامه ریزی استراتژیگ کمی هنوز هم در جوامع و بین سازمان ها بسیار بسیار رایج هستند و می توانند سبب بهبود کیفیت تصمیمات استراتژیک کردند ولی پیشنهاد می شود که هیچ گاه از آنها به گونه ای که منجر به انتخاب استراتژی شود،استفاده نشود.به هنگام تدوین و گزینش استراتژی ها باید به جنبه های رفتاری،فرهنگی و سیاسی آنها هم توجه نمود و مدیریت باید به همه عوامل دخیل در این امر اهمیت استراتژیک در مرحله تدوین استراتژی پایان نمی یابد،بپردازد.
چرا که اصول مدیریت بازرگانی و ابزارهای مهمی که در اجرای استراتژی و ارزیابی آن مورد استفاده قرار می گیرد و رای هدف و محدوده ی این کتاب است.همواره به یادداشته باشیم که مدیریت استراتژیک نباید به صورت یک ساز و کار دیوان سالاری درآید که پیوسته خود را تایید کند و تداوم یابد.بلکه باید یک فرآیند یادگیری و درون نگر باشد که مدیران و کارکنان سازمان را با مسائل استراتژیک و گزینه های قابل اجرایا راه حل های امکان پذیر آشنا سازد.مدیریت استراتژیک نباید آیین تشریفات و نمایش گونه یا بیش از اندازه رسمی و یا بیش از حد اقل پیش بینی یا دقیق باشد.گفتار باید مورد تایید اعداد و ارقام قرار گیرد و نه اینکه اعداد و ارام مورد تایید گفتار قرار گیرند.
2.فناوری اطلاعات در سازمان
خلاصه فصل دوم
راهندازی یک بنگاه کسب و کار در اقتصاد دیجیتال به مفهوم بکار گیری سیستم های تحت وب در اینترنت و سایر شبکه های الکترو نیکی جهت انجام برخی از اشکال تجارت الکترونیک است.
منظور از اقتصاد دیجیتالی، اقتصادی است که بر پایه فناوری های دیجیتال مثل شبکه های ارتباطاتی دیجیتالی(اینترنت،اینترنتو شبکه های ارزش افزوده)کامپیوتر،نرم افزارو سایر فناوری های اطلاعاتی استوار است.گاهی اوقات به اقتصاد دیجیتالی ،اقتصاد اینترنت و یا اقتصاد جدید ویا اقتصاد وب نیز گفته می شود.
محیط کسب و کار شامل عوامل مختلفی چون عوامل اجتماعی ،فنی، قانونی، اقتصادی، فیزیکی وسیاسی است لذا هر گونه تغییر قابل ملاحضه ای در این عوامل فشاری بر سازمان وارد میسازد.این عوامل شامل: فشار های بازار-فشار های فناوری-فشار های اجتماع وجامعه -مدیریت استراتژیک-سیستم های استراتژیک-تمرکز بر مشتری-بهبود مداوم-بازسازی ساختار-بومی سازی و تامین خواست مشتری-اتحاد های تجاری-تجارت الکترونیک.
قابلیت های عمده سیستم اطلاعات عبارتند از:
1.اجرای باسرعت در محاسبات و عملیات اجرایی با سرعت بالاو در حجم وسیع.
2.برقراری ارتباطات با سرعت،صحیح و ارزان قیمت.
3.ذخیره حجم وسیع اطلاعات با قابلیت دسترسی سریع و اسان در کمترین فضای ممکن.
4.دسترسی سریع واسان به اطلاعات جهانی.
5.امکان برقراری ارتباط و همکاری در هر کجا و هر زمان.
6.افزایش کارایی و اثر بخشی افراد و گروه های کاری در یک یا چند منطقه.
7.مکانیزه سازی فرایند های بنگاه های کسب وکار.
8.تسهیل تفسیر حجم وسیع داده ها .
9.تسهیل تجارت جهانی.
10.امکان برقراری ارتباطات بی سیم در پشتیبانی از برنامه های کاربردی منحصر به فرد در اقصی نقاط جهان.
11.صرفه جویی در هزینه و زمان.
جهان به سمت اقتصاد دیجیتال در حرکت است که در آینده به عنوان انقلابی در سازمان اجتماع و اقتصاد مطرح خواهد شد.این انقلاب سبب مکانیزه نمودن فرآیند های کسب و کار از طریق به کارگیری اینترنت،اینترانت ها و اکسترانت شده که افراد و سازمان ها را به هم متصل می سازد.
خصوصیت اصلی اقتصاد دیجیتال در حالت عام توسعه روزافزون کاربرد فناوری اطلاعات و در حالت خاص اینترنت است که سبب ایجاد مدل های نوین کسب و کار شده که به نوبه خود سبب کاهش هزینه ها و افزایش کیفیت و خدمات مشتری و سرعت گشته است.
شرکت ها غالباً سعی می کنند که به سمت تجارت الکترونیک گام بردارند و سیستم های اطلاعات قبلی خود را به انواع تحت وب تغییر دهند.
فشارهای مختلف بازار،فناوریه و اجتماع و جامعه سازمان های مدرن را احاطه کرده است که با کمک فناوری اطلاعات سازمان می تواند پاسخ های متناسب را در شرایط بحرانی برای آنها تامین نماید.
پاسخ های سازمانی عبارتند از سیستم های اطلاعات استراتژیک،تجارت الکترونیک،همکاری های تجاری که در تمامی اینها…..نقش بشسیار مهم را ایفا می نماید.
امروزه اکثر سازمان ها برای موفقیت خود به سمت تامین خواست مشتری و مشتری گرایی متمرکز شده اند و چهره ی عملیاتی خود را با استفاده از روش های نوین………..مثل تجارت الکترونیک،رضایت مشتری………..و همکاری های تجاری تغییر داده اند.
یک سیستم اطلاعات با توجه به نیاز خاص اطلاعات را جمع آوری،پردازش و توزیع می نماید.یک سیستم مبتنی بر کامپیوتر از کامپیوتر در انجام کلیه امور خود استفاده می نماید.منظور از فناوری اطلاعات شبکه سیستم های اطلاعات یک سازمان است که دلیل عمده ی تغییر در سازمان های امروزی می باشد.
مطالعه و یادگیری ….امروز به یکی از علوم حیاتی تبدیل شده است چرا که نقش ……..هر روز از روز پیش در سازمان وسیع تر شده و وابستگی ها به …….با گذشت زمان بیشتر می گردد و فرصت های شغلی مرتبط با ………….با درآمدی بالا هر روز بیشتر می شود.
3.سیستم های اطلاعات
خلاصه فصل سوم
در فصل گذشته به تعریف سیستم اطلاعات (is)به عنوان ابزاری جهت جمع اوری،پردازش و ذخیره و بازار یابی، تحلیل و توضیع اطلاعات در موارد و اهداف خاص پرداختیم.
در این بخش به دسته بندی سیستم های اطلاعاتی از نظر نقطه نظر سطوح سازمانی و نوع کاری که ارائه میکنند ، میپردازیم و موضوع را با بیان سیر تکامل سیستم های اطلاعاتی ادامه میدهیم.
سازمان ها خود از بخش ها ،قسمت ها ، ادارات،واحد های کاری تشکیل شده اند که در سطوح سلسله مراتبی خاصی سازماندهی گشته اند.به عنوان مثال، بسیاری از سازمان ها بخش های عملیاتی مثل تولید ،حسابداری دارند که به مدیریت بخش گذارش دهی میکند که وی به نوبه خود به سرپرست بخش گزارش می دهد و سر پرستان بخش به روسای بخش ها گزارش می دهند.با وجودی که امروز، بسیاری از سازمان ها ساختار مسطح را برای خود برگزیده اند ولی ساختار سلسله مراتبی هنوز در بسیاری از سازمان ها پا بر جاست.
زیر ساخت سیستم اطلاعات شامل تجهیزات فیزیکی،خدمات و مدیریتی است که تمامی منابع کامپیوتری به اشتراک گذاشته شده در سازمان را پشتیبانی می نماید.پنج عنصر اصلی در زیر ساخت عبارتند از :
1.سخت افزار کامپیوتری 2.نرم افزار
3.تجهیزات شبکه و ارتبا طات 4.بانک های اطلاعاتی
5.پرسنل مدیریت اطلاعات
سیستم های اطلاعاتی را می توان بر اساس سلسله مراتب سازمانی یا بر اساس طبیعت کاری که برای آن طراحی شده است،تقسیم بندی نمود.سیستم های اطلاعات درون سازمانی دو یا چند سازمان را به هم متصل می کند و نقش اساسی در تجارت الکترونیک دارد.
…..هسته ی تراکنش های سازمانی تکراری مثل خرید،پرداخت و غیره را تشکیل می دهد و از داده های جمع آوری شده توسط آن در پشتیبانی سایر سیستم ها استفاده می شود.مهمترین سیستم های اطلاعاتی عملیاتی در یک سازمان حسابداری،مالی،تولید و عملیات و منابع انسانی و بازاریابی می باشند.
منظور از سیستم اطلاعات مدیریت بخشی است که به مدیریت سیستم های اطلاعات در سازمان می پردازد.
مهمترین سیستم های پشتیبان…….عبارتند از:………………………………………….و شبکه های عصبی هوشمند.
فعالیت ها و تصمیمات مدیریتی و تناسب سه دسته عملیاتی ، تاکتیکی و استراتژیک تقسیم بندی می شوند.معماری اطلاعات سبب بروز مفهوم اصلی ایجاد زیر ساخت اطلاعات و برنامه های کاربردی شده است و نیازمندی های اطلاعاتی مرتبط با منابع اطلاعات را به تصویر می کشد.منظور از ساختار اطلاعات،چگونگی به اشتراک گذاشتن منابع و اتصالات و عملیات و مدیریت آنهاست.
سیستم های موروثی سیستم های قدیمی هستند که هسته ی اصلی سیستم را……………تشکیل می دهد و سیستم های تحت وب به آن دسته از برنامه های کاربردی و یا خدمات اطلاق می شود که در سرور مستقر هستند و با استفاده از مرورگر وب و کار با پروتکل های اینترنت قابل دسترسی هستند. منابع اطلاعات بسیار اهمیت دارند و باید به درستی توسط………..و کاربران نهایی مدیریت و هدایت شود.
امروزه نقش………در حال تغییر است و بیشتر به سمت شکل و شمایل مدیریتی پیش می رود و روز به روز بر اهمیت آن نیز افزوده می گردد.
موضوعات مدیریتی مرتبط با مدیریت استراتژیک فصل:
.حرکت و انتقال به سمت تجارت الکترونیک
.حرکت از سمت سیستم های موروثی به سمت اینتر انت ها پورتال ها همکاری وسیستم هایهمکاری و سیستم های تحت وب.
.چکونگی برخورد با روند برون سپاری امور
.به چه زیر ساختاری نیاز داریم و تا چه حدی
.نقشISDوکاربران نهایی
.موضوعات اخلاقی در رابطه با ISDو مدیریتIT
4.مدیریت دانش
خلاصه فصل چهارم
در سال 1997یک حسابدار سوئدی که بعد ها به عنوان یکی از بنیان گذاران علم مدیریت دانش معرفی شد،با پرسنلی بزرگ رو به رو گردید .دفاتر حسابداری(ارزش دفتری)یکی از شعبه های معروف سازمانی که او در انجا کارمیکرد ،تنها یک کرون سوئد ارزش را نشان می داد.در حالی که ارزش واقعی سازمان به مراتب بیش از اینها بود.دراین زمان بود که وی متوجه شد که ترازنامه مالی شرکت ،تنها ارزش دارایی فیزیکی ان را که شامل چند میز و ماشین تحریر بود،نمایش میدهد،در حالی که ارزش واقعی سازمان به شایستگی های کارکنان سازمان و چیزی که جمع کارکنان سازمان را به عنوان یک فکر و مغز جمعی تشکیل میدهند ،وابسته است.او و سایرین این یافته را به نام سرمایه معنوی و دارایی نا ملموس معرفی کرده وان را در کنار دارایی های ملموس قرار دادند
دانش و دانائی با اطلاعات و داده متفاوت است.دانش اطلاعات فراگیر ،مرتبط و قابل تعقیب است که طبیعی پویا دارد.دانش آشکار و ظهوری بیشتر عینی،عقلایی و فنی است.در حالی که دانش ضمنی ساختار نیافته و چسبنده است و معمولا در دامنه ی دانش عینی قرار گرفته و تجربه ی فرآیند یادگیری است،این دانش به شدت شخصی است و فرموله نمودن آن مشکل است.
مدیریت دانش فرآیندی است که به سازمان در شنسایی،گزینش،سازماندهی و انتشار و انتقال اطلاعات مهم در سازمان یاری می رساند.لازمه اجرای آن تغییرات عمده در سازمان و فرهنگ سازمان و ایجاد اشتیاق به تسهیم دانش در سطوح مختلف سازمان است.یک مدل مدیریت دانش از گام های زیر در چرخه ی ایجاد آن تشکیل شده است:ظهور،کسب،پالایش،ذخیره سازی،مدیریت و انتشار دانش.
مدیریت دانش راهی موثر برای سازمان در مدیریت سرمایه های معنوی آن است.دو روش برای ایجاد وجود دارد که عباتنداز روش فرآیندی وروش تجربی.
در مدیریت دانش،مدل های متنوعی توسط خبرگان فن ارائه شده است از جمله مدل نانوکا و تاکوچی،مدل بک من،مدل مک الروی،مدل بکوتیز و ویلیامز و مدل هیسنیگ.لازمه مدیریت سیستم مدیریت دانش تلاشی سخت و بی شائبه است.مثل هر فناوری اطلاعات دیگر لازمه ی این که شروع،اجرا و پیاده سازی و توسعه است.موضوعات مدیریتی،افراد و فرهنگ باید دقیقا بررسی شوند تا یک سیستم مدیریت دانش موفق شود.
یک سیستم مدیریت دانش کلاً براساس سه فناوری ارتباطات ، همیاری و تشریک مساعی و ذخیره سازی و انبار استوار می شود.انواع دیگر فناری های دخیل در سیستم مدیریت دانش اینترنت،اینترنت ها،انبارهای داده،ابزار های داده،ابزارهای پشتیبان و تصمیم،گروه افزارها و غیره می باشند.سیستم های مدیریت دانش را می توان خرید با در شرکت و با کمک قابلیت های درونی شرکت تولید نمود.لازمه ی مدیریت دانش موقف همکاری مدیران ،سازندگان،کارکنان و کاربران آن است.
5.سیستم های مدیریت پشتیبانی تصمیم
خلاصه درس پنجم
در جهان امروز اتخاذ تصمیم در مباحث پیچیده بدون استفاده از کامپیوتر عملاً ناممکن شده است.فناوری اطلاعات به مدیران در اتخاذ تصمیمات بهتر و سریع تر کمک می کند.فرآیند تصمیم گیری چهار فاز:آگاهی،طراحی،انتخاب و اجرا دارد.روشی است که می تواند سبب بهبود اثر بخشی تصمیم گیری،کاهش نیاز به آموزش،بهبود مدیریت کنترل،تسهیل ارتباطات و کاهش هزینه گردد.اغلب با مسائلی که فاقد ساختارند،سروکار دارند.اجزای اصلی بانک اطلاعاتی و مدیریت آن،پایگاه مدل و مدیریت آن روابط کاربر مناسب است.های سازمانی سیستم هایی هستند که در بنگاه اقتصادی مورد نظر کاربران زیادی دارند .سیتم هوشمند عبارتی است که توصیف کننده انواع برنامه های کاربردی تجاری هوش مصنوعی است.خبرنگاران فن معتقدند که هوش مصنوعی به دنبال مطالعه ی فرایند های تکراری فکری انسان و انجام انها توسط کامپیوترهستند. پس از واقعه تروریستی 11 سپتامبر هوش مصنوعی و به کار گیری ان بر علیه تروریسم از اهمیت فوق العاده ای برخوردار شد.سیستم های پشتیبان مدیران اجرایی از تصمیمات مدیران ارشد اجرایی پشتیبانی می نمایند.هدف اولیه از هوش مصنوعی ایجاد کامپیوترهایی بوده که بتوانند کارها را هوشمندانه انجام دهند.خصوصیت عمده پردازش نمادی آن است که به جای الگوریتم از مشهودات استفاده می کند.کاربرد اصلی هوش مصنوعی در سیستم های خبره پردازش زبان طبیعی،درگ گفتار،روباتیک،بینایی کامپیوتر،شبکه های عصبی و منطق فازی است.فناوری سیستم خبره سعی در انتقال ئدانش فرد خبره و منابع اسنادی به کامپیوتر است تا آن دانش را در اختیار افراد غیر خبره برای اهداف حل مسائل مشکل قرار دهد.عناصر اصلی پایگاه دانش،موتور استنتاج و روابط کار و تخته سیاه(فضای کار)وزیر سیستم های توضیحی است.
موضوعات مدیریتی مرتبط با مدیریت استراتژیک فصل
.مزایای نا ملموس سیستم های خبره
.امنیت
.خرید یا اجاره برنامه ی کاربردی DSS
.پذیرش DSSدر فرهنگ موجود سازمان
.تعهد اخلاقی سازنده DSSصحت ساختDSS
6.بکارگیری فناوری اطلاعات به عنوان مزیت استراتژیک
خلاصه فصل ششم
یک راه برای تحلیل تاثیر استراتژیک سیستم های اطلاعات سنجش تاثیر ان بر یک یا چند تا از 5 نیروی ارائه شده در مدل نیروهای پورتراست .فرضا اگر بخواهیم تاثیر استراتژیک اینترنت در صنعت را ببینیم،در سال 2001پورترروش های تاثیر گذاری اینترنت بر رقابت را با توجه به 5فاکتور این گونه بیان نموده است:
1.تهدید ورودی های جدید
2.قدرت چانه زنی عرضه کنندگان
3.قدرت چانه زنی مشتریان(خریداران)
4.تهدید کالاها و خدمات جایگزین
5.شدت هم چشمی در صنعت
سیستم های اطلاعات از استراتژی های رقابتی حمایت می کنند.از مدل زنجیره ارزش پورتر برای شناخت نواحی که در آنها ایجاد مزیت رقابتی می کند،استفاده می شود.رهبر هزینه ها،تمایز و تمرکز سه استراتژی عمومی معرفی شده توسط پورتر است که ایجاد مزیت رقابتی می نماید،امروزه تعداد این استراتژی ها بسیار زیاد است که البته همه توسط حمایت می شوند.
اینترنت ماهیت رقابت و روابط سنتی بین مشتریان و عرضه کنندگان و بنگاه ها و صنعت را تغییر داده است.
دیدگاه میتنی بر منابع در یک سازمان در شناسایی منابع مبتنی بر و قابلیت هایی که در ایجاد و حفظ مزیت رقابتی موثرند،کمک می نماید.
کسب مزیت رقابت و پایداری آن بسیار مشکل است و علت آن هم ماهیت نوآور پیشرفت های تکنولوژیکی است.
روش های برنامه ریزی در طی زمان تکامل یافته اند به شکلی که امروزه مباحثی مثل برنامه ریزی الکترونیکی در این زمینه مطرح است.
چهار مرحله مدل برنامه ریزی عباتند از : برنامه ریزی استراتژیک،تحلیل نیاز سنجی،تخصیص منابع و برنامه ریزی پروژه.
انواع استراتژی:
1.استراتژی رهبری هزینه ها
2.استراتژی های تمایز
3.استراتژی های متمرکز بر گروه خاصی از مشتریان
4.استراتژی رشد
5.استراتژی مشارکت
6.استراتژی نو اوری
7.استراتژی ایجاد موانع ورود
برای برنامه ریزی باید به تحلیل اطلاعات مورد نیاز سازمان بپردازیم.برای این کار روش های بسیاری وجود دارد.
همسوسازی برنامه های IT و برنامه های کسب و کار سبب اولویت بندی پروژه های IS مطابق با اهداف و استراتژی های سازمان می گردد.
معماری فنٌاوری اطلاعات متمرکز با توزیع شده است که در صورت توزیعی بودن آن اغلب از مدل معماری سرویس دهنده/ سرویس گیرنده استفاده می شود .
7.تاتیرات it
خلاصه فصل هفتم
فناوری اطلاعات تاثیرات شگرفی روی افراد،سازمان ها و جوامع داشته است که بعضاً مثبت یا منفی بوده است.جهانی سازی و ارتباطات سبب تغییر راه ها و روش هایی شده که سابقاً افراد و سازمان ها عمل می کرده اند.امروزه امکان انجام کار در هر زمان و در هر نقطه از دنیا میسر گردیده که سبب افزایش اثر بخشی سازمان ها شده است.ساختار سازمانی،محتوای شغلی و ماهیت نظارت و مدیریت هم تحت تاثیر این محیط جدید قرار گرفته است.
ماشین و سیستم های اطلاعات می توانند جاشین نیروی کار انسانی شوند که تاثیر زیادی روی افراد و سازمان ها می گذارد و در سطح اقتصاد کلان نیز تاثیرات فراوانی داشته است.روباتیک و سیستم های تصمیم یار و سایر قابلیت های فنّاوری اطلاعات سبب بهبود کیفیت زندگی افراد بشر گردیده است ولی در عین حال سبب کم رنگ شدن ارتباطات چهره به چهره در جوامع گردیده که باعث بروز تاثیراتی در نحوه ی ارتباطات داخلی افراد و سایر جوانب کیفیتی زندگی نیز شده است.فنّاوری اطلاعات سیستم های ارزش سنتی را با تاکید بر اهمیت موضوعاتی مثل امنیت،حفظ حریم خصوصی،آزادی گفتار در کنار احترام معنوی و استفاده ی عادلانه از این سیستم ها به چالش کشیده است.
8.هماهنگی استراتژیک
خلاصه فصل هشتم
مسئله ایجاد هماهنگی در حوزه ی استراژی اطلاعات همیشه و به غلط به عنوان ضرورتی برای ایجاد هماهنگی میان فنّاوری اطلاعات با استراتژی کلان قلمداد گردیده است.مدارک و شواهد جدید نشان می دهد که حوزه ی کلان ، تجاری و اطلاعاتی همیشه باید با یکدیگر و بر اساس یافته های حاصل از تجزیه و تحلیل نیازهای اطلاعاتی هماهنگ شوند.فرآیند هماهنگی استراتژیک با تجزیه و تحلیل نیازهای اطلاعاتی بنگاه آغاز می شود.سپس باید ارتباط بین این فرآیند با حوزه های فناوری اطلاعات و تجاری داخل و خارج سازمان بررسی شود.برای تجزیه و تحلیل فناوری اطلاعات،شبکه استراتژیک ابزار مناسبی محسوب می شود.فرآیند هماهنگی باید مستمر باشد و دائماً حوزه تجاری و فناوری اطلاعات را با استراتژی کلان بنگاه هماهنگسازد .ابزار ها و روش های اجرای این فرآیند به مطالعات و تحقفیقات مشارکتی وابسته است.
9.مدیریت استراتژیک تهمین امنیت فناوری اطلاعات.
خلاصه فصل نهم
در جنگ امنیت رایانه ای عمدتا تصور بر ان است که افرادی که درون شرکت کار میکنند در جبهه بنگاه هستند و خطر حقیقی از جانب کسانی است که بیرونی هستند وجزء بنگاه نمی باشند ولی گزارش های حاکی ازان است که بزرگترین تهدید های امنیتی از جانب افراد درون بنگاه است.البته منظور از درونی و بیرونی بودن مفهوم منطقی ونه فیزیکی است.
نکته اصلی این است که داده ها،شبکه،زیر ساخت سیستم و بنگاه تجاری همه وهمه در خطر است و وظیفه کلیدی مدیر فناوری اطلاعات کنترل این مخاطرات و مدیریت انهاست.هیچ وقت نمی توان این تهدیدات را از بین برد ولی میتوان انها را کاهش داد. دیواره ی اتش،همانطور که از نامش پیداست یک مانع امنیتی است که ترکیبی از نرم افزارو سخت افزار است.نرم افزاری که بر روی دستگاه دیواره اتش اجرا میشود باید نرم افزار خاصی باشد و مختص فعالیت های یک دیواره اتش طراحی شده باشد .
جنبه قابل توجه درمورد پیکر بندی یک دیواره اتش این است که باید دو کارت شبکه داشته باشد زیرا دیواره اتش جریان اطلاعات بین دو شبکه را کنترل میکند و لذا دارای دو وجه است:وجه خصوصی و وجه عمومی و به دلیل این ارتباط دو گانه است که دیواره اتش باید دارای دو کارت شبکه باشد.بیشتر دیواره های اتش طوری پیکر بندی شده اند که به انواع محدودی از مسیل های داده به شبکه اجازه ورود میدهد و از طرفی دیواره اتش میتواند به گونه ای پیکر بندی شود که اجازه انجام فعالیت هایی که باعث اشغال شدن شبکه میشود را ندهد.
رویارویی با تجاوز امنیتی:هنگامی که نفوذ به لایه امنیتی صورت گرفت باید سریع به ان واکنش نشان داده شود.اول از همه باید بدانیم که چگونه مشکوک به نفوذ شده ایم.نفوذ ممکن است بسیار شدید باشد،مثل تغیرات غیر مجاز صفحات یا از کار افتادن سرویس دهنده و… .
هنگامی که به لایه امنیتی نفوذی صورت میگیرد باید اقدامات زیرصورت گیرد:
.تعویظ رمز
.پایین اوردن محیط شبکه و راه اندازی مجدد ان
.تماس با مسئولین امر
.مراقبت از اوضاع و احوال
.هوشیاری
وقتی یک نفوذ را در شبکه کاوش میکند،باید تمام رویدادها را به صورت مرتب ثبت نمایید.این شرح رویدادها باید تا حد ممکن همراه با جزئیات و می توان از ان برای مقایسه با مستندات حملات قبلی استفاده نمود.ترمیم خسارت مانند بیمه شدن در مفابل حوادث است.با کمک ان برای بدترین اوضاع برنامه ریزی می شود.خسارات مرتبط با فناوری اطلاعات ممکن است در هر شکل و اندازه ای رخ دهد.محیط های فناوری اطلاعات مملو ازراهکار ها و فناوری هایی است که با مشکلات و کمبود ها سرو کار دارد،لذا به عنوان مدیر فناوری باید به گونه ای برنامه ریزی کنید بتونید سرویس های خود را سریع به حالت اولیه باز گردانید.تمام حوادث به یک اندازه ایجاد خسارت نمیکند لذا در طرح ریزی برای سطوح مختلف خسارت باید چاره اندیشی کرد.
منابع
1.turban.leidner.mclean.wetherbe,informastion technology for management, 5th ed,wiley2006
2.huber.G.,the necessary nature of future firms,sage publication,2004
3.afuah,A., and C.L.tucci,internet business models and strategies,2th ed., mc graw hill.2003.
4.buckler,G.,knowledgemanagement,university of pittsburg,2004.
5.boar,B.H.,the art of strategicplanning for information technology,2 nd ed.wiley,2002.
6.turban,E.,D.king,and J.K.lee,Electronic commerce 2006,prentice hall, 2006
7.arnoldoc. hax, nicolass.may luf,the strategy concept and process,prentice hall,2004
8.www.km.com
علوم رایانه بابل،صندوق پستی47135-891 تلفن0111-3260772
سر شناسه :کامرانی،مریم. (1343)-
عنوان و پدید اور :مدیریت استراتژیک فناوری اطلاعات/مولف مریم کامرانی.
مشخصات نشر :بابل:علوم رایانه،1386.
مشخصات ظاهری :128ص.:مصور،جدول، نمودار.
شابک :20000ریال:7-35-8996-964-978
وضعیت فهرست نویسی :فیپا
یادداشت :واژه نامه.
یادداشت :کتابنامه:ص[127]
موضوع :تکنولوژی اطلاعات. مدیریت.
موضوع :نظام های اطلاعاتی مدیریت.
موضوع :برنامه ریزی استراتژیک.
رده بندی کنگره :4م24ک/6/58t
رده بندی دیویی :4038/658
شماره کتابخانه ملی :1057957
مدیریت استراتژیک فناوری اطلاعات
تالیف: دکترمریم کامرانی
ناشر:علوم رایانه
چاپ اول:تابستان86
2000جلد
شابک:7-35-8996-964-978
حروف چینی وصفحه ارایی:علوم رایانه قیمت:2000تومان