شادکامی یک احساس درونی با منشأ باطنی است که آثار بیرونی هم دارد و وقتی قلباً آماده ی خوش رفتاری شدیم در رفتارمان نیز تجلی می یابد. شادکامی یک احساس درونی با منشأ باطنی است که آثار بیرونی هم دارد و وقتی قلباً آماده ی خوش رفتاری شدیم در رفتارمان نیز تجلی می یابد. هر یک از زوجین در شادکامی زندگی نقش برجسته ای دارند ولی زن به دلیل مدیریت و اداره ی فضای خانه در این زمینه مسئولیت سنگین تری دارد. همه ی اعضای خانواده با او درارتباط هستند، بنابراین زن شاد، خانواده شاد نیز تربیت می کند. در چنین فضایی زن باید علیه بی حالی و بی حوصلگی قیام کرده و سهم خود را در شادکامی ارتقا دهد و هرگز اجازه ندهد افکار منفی و یأس آلوده ریشه های مسرت و شادکامی را در زندگی او از بین ببرند.
شادکامی عمدتاً به ادراک صحیح واقعیت بستگی دارد. همواره به دست آوردن چیزی سود و از دست دادن آن زیان نخواهد بود. لذا زنان باید معیارهای شخصی خود را درباره ی سود و زیان از زندگی مورد بازبینی قرار دهند. معیارهای سود و ضرر باید از زوایای مختلف نگریسته شوند. وقتی چنین حالتی فراهم آید تعادل اشخاص ثابت مانده و در برابرر ناهمواری های زندگی مقاومت بیشتری احساس می کنند.
جهت شاد کردن محیط زیست و منزل، لازم است که از احساس نفرت و انزجار نسبت به خود فاصله گرفته و با نحوه ی بهتر زیستن، برخورد مثبت و عقلانی، از رنج ها و ناملایمات کاست .
اگر هر فردی با خود مهربان تر باشد و واقع بینی را از یاد نبرد، یقیناً زندگی بهتری را حس خواهد کرد. علاوه بر این بهتر است جهت دستیابی به شادکامی، از تجارب موفق اطرافیان نیز استفاده نمود. تجارب تلخ و نامطبوع دیگران، آدمی را متوجه ارزش های موجود زندگی و قدردانی از آن ها و در نتیجه شادکامی بیشتر خواهد نمود. هم چنین تجارب مطبوع دیگرن نیز قابل انتقال به زندگی شخصی هستند و بر نشاط و شادابی زندگی می افزایند.
حال این سوال پیش می آید که به راستی جایگاه و ارزش شادی چیست و چگونه باید آن را تأمین نمود؟ در پاسخ به این سوال باید به این موضوع اشاره کرد که در اسلام شادی و سرور مورد توجه بوده و بر شاد کردن دل ها تأکید فراوانی شده است . اما در مورد چگونگی تأمین آن باید گفت که در ابتدا مادران باید تلاش کنند تا فرزندان شاد و با نشاطی را تربیت کنند . این امر از چند طریق میسر می گردد.
روش های شاد کردن محیط خانواده
1- باید ظاهر خود را شاد و چهره ی خویش را بشاش نگاه دارید . در احادیث آمده است که :« حزن انسان مومن در دل اوست ولی چهره ی او بشاش است.» اگر خانم خانه این گونه باشد چهره ی او پیام آور شادی و شادمانی است که امکان مسرت همسر و فرزندان را فراهم می سازد. به همین دلیل بهتر است زمانی به استقبال همسر و فرزندان می روید دارای احساس شادی باشید . یقیناً شادی چهره ی از حزن درونی نیز می کاهد. زیرا همان گونه که نوع لباس بر روی رفتار شما تأثیر می گذارد خنده ی روی لب هم می تواند منجر به احساس شادمانی در وجودتان شود. در این زمینه حضرت علی (ع) می فرمایند :« کــسی که خود را به قومی تشبیه کند از آنان خواهد بود.» پس باید خود را با انسان های با نشاط همانند سازیم تا از آنان باشیم . ما می توانیم با اخذ تصمیم چنین کنیم، زیرا شکل بخشیدن به حالت چهره در دست خود ماست
ظهور خنده در چهره سبب نشاط خود و دیگری می گردد و امروزه به همین علت است که در روان شناسی از خنده درمانی به عنوان یک تکنیک درمانی استفاده می شود. پس سعی کنید که همراه با اعضای خانواده بخندید. با دیدن شادی شما، دیگران نیز احساس شادمانی و رضایت کرده و آن را پایدار تلقی می کنند.
2- .دستیابی به شادکامی توسط به دست آوردن رضایت خاطر همسر راه پیشنهادی دیگر است . زیرا زن هنگامی احساس شادی می کند که دریابد که رضایت خاطر همسر را فراهم آورده است. اما برای به دست آوردن این رضایت خاطر باید بداند که چه چیزهایی موجب دستیابی به رضایت خاطر می شود تأمین نیازهای اساسی روانی همسر مانند صمیمیت زن که موجب احساس امنیت می شود و یا احترام گذاشتن به همسر که موجب مسرت زندگی می شود، می توانند امکان بالندگی یکدیگر را فراهم سازد.
3- راه دیگر دستیابی به شادکامی محیط منزل، اخلاق نیکوی زن است. اخلاق خوب زن سایر اعضای خانواده را نیز شاد می سازد. معصومین (ع) خوش خلقی را از نشانه های فرد با ایمان دانسته اند. پیامبر (ص) فرموده است که هر کــس ایمانش بهتراست اخلاقش نیکوتر است. شادکامی در سایه ی خوش خلقی حاصل شده و خوش خلقی جذاب است و همسر سودازده را به سوی خود و خانواده می خواند.
4- یکی از راه هایی که خانم خانه می تواند برای شاد کردن محیط زندگی انجام دهد، تهیه ی وسایل مورد علاقه برای اعضای خانواده است که زنان به خوبی می توانند این موضوع را مدیریت نمایند. پی بردن به علایق اعضای خانواده و پرسش از آنان در این خصوص بسیار ضروری است. با تقدیم هدیه ی مورد علاقه ی هر یک از آنان می توان طراوت و شادابی را به چهره ی آورده و از این طریق خود نیز شاد گردید.
5- مسافرت نیز به شرط تمکن مالی موجب شاد نمودن اعضای خانواده می گردد. زنان خانه دار مهارت یافته به راحتی می توانند حتی با کمترین امکانات شرایط رفتن به یک سفر لذت بخش را برنامه ریزی نمایند و با توانمندی های ادراکی، فنی و انسانی که در خود به وجود آورده اند مشکلات را از سر راه خود بردارند. همین عامل موجب می شود که فضای روانی – عاطفی خانواده از نشاط روحی خوبی برخوردار شده و اعضای خانواده با حس شادتر و روشن تری با هم برخورد نمایند.
6- یکی از نکاتی که شادی آفرین است امید دادن و امید داشتن است . زنی که به اعضای خانواده امیدی تازه می بخشد، یعنی این که به آنان شادی هدیه داده و دوام زندگی خود ودیگران را رقم زده است. امید دادن همیشه در کلام نیست، بلکه عمل را نیز شامل می شود زیرا انسان امیدوار در حال حرکت و تکاپوست و حرکات همراه با پیشرفت و برنامه، موفقیت را در پی خواهد داشت و دست یافتن به توفیق، نشاط بخش و شورآفرین است.
7- شیوه ی دیگر ایجاد نشاط بیان لطایف است. البته توجه به این نکته ضروری است که در اظهار شوخی و مزاح باید به گونه ای رفتار نمود که در محیط خانه مناسب و به جا بوده و گزنده و آزاردهنده نباشد. به تعبیر حضرت علی (ع) : با مردم چنان مزاح کنید که از آن دلخوش شوند.
شادی در خانواده
ایجاد شادی به عنوان یکی از احساسات مثبت و انرژی زای انسانی در خانواده ها باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد. ولی نکته ی مهم این است که ما چه تعریفی از شادی در خانواده داریم، زیرا همه ی اعضای خانواده درآن شادی سهیم و شریک هستند. وقتی احساس شادی، نشاط و مسرت در خانواده به وجود بیاوریم، در حقیقت به شادی در خانواده رسیده ایم. ولی نباید نقش مهارت های زندگی مادر به عنوان مدیر خانه و خانواده در پیدایش انبساط روحی و حس شادابی فرزندان را نادیده گرفت ، به همین دلیل است که مادر را سرچشمه ی عواطف و احساسات کل خانواده می دانند.
شاد کردن محیط منزل زمانی اتفاق می افتد که زن خانه دار به عنوان مدیر خانواده بتواند برخی رفتارها را تسهیل و برخی دیگر را هدایت یا منع نماید، یعنی، وقتی فرزند سوال کودکانه و شادی می پرسد باید بداند که کودکانه پرسش کردن یک فضای شاد و مطلوب را در خانواده ایجاد می کند. پس باید رفتار مثبت او را در این زمینه تشویق و تسهیل کرد. علاوه بر این که بیان دوستانه ی مسائل با فرزندان و فرصت دادن به همسر و فرزندان برای بازخوانی خاطرات شاد و روحیه بخش از جمله اقدام هایی است که می تواند فضای خانه را با نشاط نماید. مدیریت شادی در محیط خانه بر اساس ایجاد فرصت های تبسم، خنده و احساس مثبت شکل می گیرد و هر چه فرد در این رابطه موفق تر باشد بیشتر می تواند باعث شادکامی اعضای خانواده گردد.
یکی دیگر از فعالیت هایی که زنان خانه دار برای شادمانی در خانواده می توانند از خود نشان دهند پرهیز دادن خود، همسر و فرزندان از صفات و رفتارهای منفی گرایی، وابستگی افراطی، کناره گیری، علاقه ی یک طرفه، فقدان حساسیت، بی تفاوتی عاطفی، سلطه جویی، قدرت طلبی، عدم ابراز احساسات و بیان عواطف منفی، توهین، دروغ و انتقاد افراطی است؛ چرا که در این صورت فضای خانواده سرد و غمگین شده و دیگر فرصتی برای شاد بودن به وجود نمی آید. بنابراین پرهیز از صفات و رفتارهای ضد شادی در حقیقت مدیریت شرایط اجتماعی – روانی برای بروز و پیدایش شادی، احساس انبساط خاطر و روحیه ی مثبت است. این احساسات هستند که شادمانی را در انسان به وجود آورده و ضریب شادی دراعضای خانواده را افزایش می دهند.
