چکیده: ما مدام در حال دریافت اطلاعات از دنیای بیرون به داخل مغز و در حافظه‌ی کاری‌مان‌ایم. این اطلاعات در ارتباط با دیگر داده‌های ذخیره شده در مغز ما، معنا و مفهوم پیدا می‌کنند. حالا اگر این اطلاعات را قطعه‌ی کوچکی از یک پازل در نظر بگیریم، زمانی که این قطعه در جای مناسبی قرار بگیرد، و تصویر قابل درکی به ما بدهد، یادآوری‌اش ساده‌تر خواهد شد؛ و البته پرواضح است که معنا و مفهوم آن را بهتر درک خواهیم کرد. به قطعه‌های بزرگ از این اطلاعات که شامل تکه‌های کوچک می‌شوند، چانک می‌گوییم. چانک‌ها برای ما قابل درک و فهم‌اند و اطلاعات کوچکی که در یک چانک قرار می‌گیرد به واسطه‌ی ارتباطش با سایر تکه‌ها در تشکیل یک مفهوم کلی، بهتر در حافظه باقی می‌ماند و یاد گرفته می‌شود.
کلمات کلیدی: چانک، روزنامه نگاری آنلاین، لینک دهی
مقدمه
چانک (Chunk) واژه‌ای است که این روزها در دنیای روزنامه‌نگاری آنلاین داغ شده است و اغلب سایت‌های خبری بین‌المللی به دنبال تولید آن هستند. اما چانک چیست؟ در قاعده‌های جهانی آنلاین‌نویسی متنها با لینک به یکدیگر مرتبط می‌شوند. یک متن می‌تواند به متن دیگری لینک شود. در اغلب موارد این متنها بلند هستند و زیاد با متن‌های چاپی تفاوتی ندارند. اغلب این متنها ترکیبی از چند ایده متفاوت هستند. حالا تصور کنید چه اتفاقی می‌افتد وقتی از همان اول در زمان نوشتن روی هر یک از ایده‌های درون متنها تمرکز کنید و هر یک را به کوتاه‌ترین شکل ممکن بنویسید؛ آن هم در حالی که هر یک به تنهایی کامل و قابل فهم باشد. می‌توان از لینک برای دادن پیش‌زمینه، جزئیات یا اطلاعاتی که مرتبط با مسئله است یا برای فهم آن ضروری است؛ استفاده کرد.
حالا فکر کنید که کوچکترین واحدی که می‌تواند این اطلاعات را ارائه دهد چیست؟ یک عبارت، یک جمله یا یک پاراگراف؟ طول مطلب مهم نیست. طول مطلب کاملا به موضوعی که درباره آن نوشته‌اید بستگی دارد. اما آن متنی که با این روش تهیه شود چانک نامیده می‌شود. یک چانک می‌تواند تعریفی از یک ایده باشد. چانک می‌تواند داستان، حکایت یا ضرب‌المثل باشد. چانک حتی ممکن است تعریف یک کلمه باشد. یادتان باشد که تاریخ‌ها و زمان‌های مهم؛ مکان‌های مهم و اشخاص مهم همه می‌توانند به چانک تبدیل شوند.
چانک Chunk
به قول دکتر شکرخواه مهمترین عامل تفکیک کننده روزنامه نگاری چاپی ودیجیتال است. چرا که درروزنامه نگاری چاپی امکان چنین چیزی نیست. چانک متنی است که با قصد قبلی نوشته شود و به آن لینک داده شود. به عنوان مثال در خبر :” زلزله 6.5 ریشتری بخش هایی از جزیره شیکوکوی ژاپن را لرزاند.” مخاطب به طور حتم چیزی از “جزیره شیکوکو” نمی داند و احتمالا از اطلاعاتی پیرامون ” ژاپن” هم استقبال می کند، پس این دو کلمه چانک می خواهند.توضیحاتی در مورد این دو کلمه می نوسیم به دیتابیس وبلاگ یا وب سایت مان پست می کنیم و سپس به آن لینک می دهیم . این متن 200 تا 500 کلمه را می تواند شامل شود. هر چه سایت فنی تر می شود به چانک های کوتاه تر میل می کند.اگرچه می توان چانک را چیزی شبیه به پا نوشت یا حاشیه در روزنامه نگاری چاپی دانست، اما پیداست امکان حضور چنین پدیده ای ، به شیوه ای جامع درروزنامه نگاری چاپی امکان پذیر نیست. ما از لینکها برای مرتبط ساختن مطالب به صورت آنلاین استفاده می کنیم. یک متن می تواند به متنی دیگر لینک شود. در بیشتر مواقع، این متنها بلند هستند و خیلی با متون چاپی تفاوتی ندارند. حال اگر متنی را با نیت لینک کردن بنویسیم چطور؟ اگر سعی کنیم هر ایده ای را به کوچکترین شکل ممکن در بیاوریم به طوری که همچنان کامل و قابل فهم باشد چطور؟ ما می توانیم از لینکها برای ارائه سوابق یا توضیحات یا اطلاعات بیشتر که مرتبط یا ضروری باشند استفاده کنیم. کوچکترین واحد ممکن کدام است؟ یک عبارت؟ یک جمله؟ یک پاراگراف؟ این مسئله البته به محتوا بستگی دارد. یک چانک را می توان متنی تعریف کرد که یک ایده واحد را منتقل می کند. این ایده می تواند یک رویداد یا یک داستان باشد. ممکن است هم یک تعریف باشد.
چه کلماتی چانک می خواهند
معمولاً درسه حوزه چانک نوشته می شود.
1) شخص ( مگرآنکه خیلی معروف باشد.)
2) زمان
3) مکان
در مثال بالا هر دو کلمه ،” شیکوکو” و “ژاپن” به حوزه سوم یعنی مکان مربوط می شود. اما در عبارت ” شاه در فاصله 30 تیر 1331 تا 28 مرداد 1332 ، کم رنگ ترین حضور خود را در عرصه سیاسی ایران تجربه کرد.” نه تنها کلمات “30 تیر” و” 28 مرداد” به چانک نیاز دارند بلکه کلمه” شاه “هم چندان از آن بی نیاز نیست.
اندازه چانک
این محتواست که تعیین می‌کند اندازه یک چانک چقدر باید باشد. هر چیز غیرلازمی باید از چانک حذف شود. هرچیزی که ذهن خواننده را از تک ایده چانک – تک موضوعی بودن آن – دور کند باید از چانک جدا شود و به عنوان چانک دیگری مطرح شود. اگر به یک گزارش چاپی دقت کنید می‌بینید که هرچقدر که گزارش طولانی‌تر باشد تمرکز روی یک موضوع خاص هم در آن کمتر است. اگر کمی بیشتر دقت کنید می‌بینید که هر از گاهی برگشت به گذشته (فلش بک) یا پرش به آینده (فلش فوروارد) در آن وجود دارد یا شخصیت جدیدی وارد معرکه شده یا زمان فعل‌ها تغییر کرده است. این‌ها همه در روزنامه‌نگاری چاپی ضروریست؛ در صورتیکه همه این موارد می‌توانند در آنلاین ژورنالیسم به چانک تبدیل شوند. تجربه نشان می‌دهد که بیان یک موضوع خاص به 200 تا 350 کلمه فضا احتیاج دارد یا در نهایت 500 کلمه. همین اعداد حدود تقریبی خوبی را برای چانک تعیین می‌کنند.
چانک و لایه های اطلاعات
در حالت متمرکز، چهار قسمت حافظه‌ی کاری شما، به قسمت‌های دیگر مغز برای تفسیر اطلاعاتِ ورودی، دسترسی دارد. زمانی که عصبانی، مضطرب یا تحت تنش روانی قرار دارید، این ارتباط به خوبیِ زمانی که سر حال و معمولی‌اید برقرار نمی‌شود. همین موضوع درک و فهم شما از مساله‌ای که با آن درگیر شده‌اید را سخت می‌کند. به همین خاطر عواملی مثل اضطراب، فهم شما و در نتیجه یادگیری را با مشکل مواجه می‌کند. چانک‌ها یک شبکه ی عصبی، پیرامون مساله‌ای که در حال یادگیری آن‌اید را به وجود می‌آورند. این شبکه که از قرار حاوی اطلاعات مرتبط با موضوع مورد نظر است، درک بهتری را از اطلاعات جزئی به شما می‌دهد. مثلا زمانی که در حال یادگیری زبان به صورت متمرکزید، با تکرار و تمرین یک شبکه‌ی نورونی پیرامون کلمات مرتبط ایجاد خواهید کرد. این شبکه به مرور بزرگ و بزرگ‌تر شده و ارتباط بین اجزاء آن به شما در درک بهتر آن سرفصل کمک خواهد کرد.
اگر مهارتی را به صورت شبکه‌ی بزرگی از اطلاعاتِ بهم مرتبط یاد بگیرید، لازم نیست که برای به یادآوردن جزئیات، هر بار به قسمت‌های نامرتبط از مغز چنگ بیندازید. منظور از شبکه‌ی بزرگ اطلاعات، چانک‌های اطلاعاتی‌اند که به هم مرتبط شده و یک چانک یا شبکه‌ی بسیار بزرگ‌تر را ساخته‌اند؛ به این صورت چانک‌ها در لایه‌های منظم روی همدیگر قرار می‌گیرند، و درک شما از مطلب را بالا می‌برند. از طرفی دسترسی به یکی از آن‌ها مساوی‌ست با دسترسی با بقیه اطلاعات. در اصل یک روش ساماندهی شده برای یادگیری مهارت چیدن درست این اطلاعات در مغز است تا در زمان فراخوانی با دردسر مواجه نشویم. مثلا پوشیدن یک کت را در نظر بگیرید. شما فقط به پوشیدن (چانک بزرگ) فکر می‌کنید، چرا که بقیه‌ی اجزاء (لایه‌های زیرین این چانک اطلاعاتی) به صورت خودکار در اختیار شما قرار می‌گیرند. شما فقط کافیست که بخواهید کت را بپوشید. و اینکه اگر لطف کنید و به فایل صوتی موجود در کانال تلگرام () گوش دهید و نظرتان در خصوص ارسال فایل صوتی پست‌ها را نیز در این نظرسنجی درج کنید، سپاسگزارتان خواهم بود.
