تدوین: مهدي ياراحمدي خراساني
ماکس وبر درآوریل در « ارفوت » ، در « تورنیگه » متولد شد. پدرش حقوقدان بود ، از خانوادهی صاحبان صنایع و تجار نساجی « وستفالی » ، وی در سال 1869 با خانواده اش به برلن آمد و عضو « دیت » شهری ، نمایندهی « دیت » پروس و نمایندهی « رایشتاک » شد . وی جزو گروه لیبرال های دست راستی تحت رهبری « بنیگس » از اهالی « هانور » بود . مادرش « هلن فالنشاین – وبر» زنی با فرهنگ بسیار بود و بشدت نگران مسائل مذهبی و اجتماعی . وی ، تا لحظهی مرگش در 1919 با پسرش روابط فکری نزدیک داشت و آتش اشتیاق ایمان مذهبی را در نزد وی تیزتر می کرد . ماکس وبر ، در کودکی و نوجوانی اش ، اغلب روشنفکران و مردان سیاست مهم زمانه اش مانند « دیتلهی » « مومسن » ، « زیبل » ، « ترایچکه » ، « کاب » ، را در پذیرایی های پدر و مادرش ملاقات می کرد. ماکس وبر جامعه شناسی را علم فراگیر کنش اجتماعی می دانست.روششناسی ماکس وبر از نوع تفهمی و خردگرا است که با روششناسی پوزیتویستی تفاوت دارد.ماکس وبر بخردانهترین وسیله نظارت و کنترل بر افراد را در کتاب معروف خود به نام “بوروکراسی ایدهال” عرضه نموده است. این فیلسوف آلمانی معتقد است که کنترل صحیح بر کلیه امور سازمان، فقط با استقرار حکومت عقلانی با اختیارات منطقی ممکن بوده و اعتقاد به اصالت عقل و منطق در اداره امور سازمانها، از مهمترین ضروریاتی است که همواره باید مورد نظر قرار گیرد. بر اساس تفکرات وبر قدرت ناشی از مقام بوده و اطاعت وجهی الزامی است که صرفاً به اعتبار برهانهای منطقی و عقلانی در افراد به وجود میآید. در چنین شرایطی، اطاعت مادون از مافوق تنها به این دلیل است که شاغل مقام فرماندهی، کلیه اختیارات خویش را بر اساس عقل و منطق به دست آورده است، بنابراین رعایت و به کاربستن آنها الزامی است. وبر در تئوری دیوانسالاری خود درپی این بوده که اقتدار منطقی و عقلانی را تئوریزه نماید و سیستمی منظم و قانونی جهت رفع مشکلات سازمانهای بزرگ پدید آورد. سیستمی که بر اصالت منطق و عقل مبتنی بوده و پاسخگوی نیازهای اداری ابر سازمانهای امروزی باشد.
Max Weber
Max Weber, the father of bureaucratic management, developed a system in which the individual was granted a series of primary occupations and responsibilities within an office. Each lower office was accountable to the next higher one following a systematic division of labour which pursued organizational goals and objectives. People working in each office were chosen for their position based on their qualifications. Their sole responsibilities were the primary occupations or classifications assigned to them when they were hired. Promotions were designed to reward seniority, achievement or both. According to Weber’s plan, promotions were not affected by political manuvering. Workers were also expected to separate personal business from official responsibilities.