امام علی(ع) فرزند خانواده هاشمي هستند. خاندانی که از لحاظ فضیلت های اخلاقي و صفت های عاليه انساني در میان قبيله قريش و اين طايفه در بین سایر طایفه های عرب، زبانزد خاص و عام بوده است. فتوت، آزادگی، شجاعت و بسياري از فضايل ديگر اختصاص به خاندان بني هاشم داشته است.
که تمامی این فضيلت ها در مرتبه عالي در وجود مبارك امام متقیان حضرت علي(ع) موجود بوده است. دوره کوتاه حکومت امیرالمؤمنان(ع) بعد ازپيامبراعظم(ص) بدون شک ارزشمندترين ميراث نظري و تجربه عملي درمیدان فکر و عمل سیاسی-اجتماعی است. علاوه بر ويژگي هاي شخصيت فردی و اجتماعی وجايـگاه معنوي ایشان، امــام متقیان درمـدت بيست وسـه سال ازآغـاز بعثت تـا زمان رحلت پيامبر اکرم(ص) به عنوان نزديک ترين يار و همراه رسول گرامی اسلام در فراز و فرود جامعه نوپاي اسلامي به ايفاي نقش پرداخت. امام علی(ع) اولين فردي بود که به پيامبرايمان آورد. سخنان اورا شنيد و بدان پاسخی از روی عشق و معرفت داد وهميشه، همه جا و بدون درنگ از اسلام و هدف های پيامبراسلام(ص) دفاع کرد و ازهيچ کوشش و مجاهدتی دريغ نورزيد.
مسلماً ارزش هایی که تارو پود نظام اجتماعی را تشکیل می دهند و در زندگی اجتماعی رخ می نمایند، فراوان هستند. ارتباط و پیوستگی این ارزش ها بر کسی پوشیده نیست. لکن ترسیم نظام ارزش های اجتماعی و برگزیدن والاترین ارزش و انگشت نهادن بر ارزش شاخص در بستر اجتماع، از دشوارترین داوری ها و در عین حال از سرنوشت سازترین آن ها در حوزه فرهنگ، سیاست و اجتماع به شمار می رود. همواره این پرسش، فکر و ذهن متفکران را به خود مشغول داشته است که گوهر ارزش ها و میزان برتری ها در جامعه انسانی چه چیزهایی است؟ آن چیست که اگر نباشد، در نظام اجتماعی ناهمگونی پدید می آید و اگر باشد، نظام اجتماعی سر و سامان می یابد و رو به تکامل و پیشرفت می نهد. بر اساس مطالعات و پژو هش ها و از میان اثرهای به جامانده از گذشتگان و نظرها و اندیشه های معاصران، سه موضوع و محور اساسی به دست می آید که بیش ترین گفتارها و نوشتارها را از آن خود ساخته است. این سه محور اساسی در زندگی اجتماعی بشر آزادی، برابری و عدالت می باشند. ابعاد اجتماعى زندگی امام على(ع) علاوه بر این که ابعاد سه گانه را به نحو شایسته و بایسته ای در بردارد مبتنی بر اصولی است که برگرفته از اخلاق و ارزش های اسلامی است. مهم ترین ابعاد اجتماعی زندگی ایشان عبارتند از؛ عدالت در رفتار اجتماعى، احترام به شخصیّت انسان ها، نكوهش آداب و رسوم جاهلى ذلّت‌بار، اصلاحات اجتماعى و شكستن نظام طبقاتى در جامعه، رسیدگى به یتیمان و محرومان، پرهیز از اخلاق پادشاهان، سر زدن به خانواده‌هاى شهداء و رفع مشكلات آن ها و رسیدگى به جوانان.
نکته حایز اهمیت این است که نظام سیاسی-اجتماعی علوی، از ابتدا به گونه مردمی شکل گرفت و تداوم یافت؛ به گونه ای که با شکل گرفتن ساختار حکومت و پاگرفتن نهادهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، ارزش های اجتماعی، مانند: آزادی اجتماعی، عدالت اجتماعی، امنیت ملی و وحدت ملی شکوفا شدند و پایه و اساس نظام علوی را تشکیل دادند. نظامی که امیرالمؤمنان(ع) در راس هرم آن قرار داشت، چون یک نظام مردمی و بر مبنای ارزش های اسلامی و الهی بود، در زوایای گوناگون، ارزش های اجتماعی را استقرار بخشید. از منظر علی(ع) عدلِ قضایی معیاری است که در پرتو آن سایر ارزش های اجتماعی متجلی می شود و مردم را نسبت به نظام دینی و حاکمان آن خوشبین می سازد. شکرِ نعمت اقتدار به آن است که قدرت مندان سیاسی و آنان که دستشان به بیت المال مسلمان ها رسیده است، برای مردم، امنیت اجتماعی را فراهم سازند، به گونه ای که مردم دغدغه ای از این جهت نداشته و درجهت اعتلای مادی و معنوی کشور و نظام اجتماعی خود کوشش نمایند.
http://www.khorasannews.com/Page.aspx?pageid=16&type=1&year=1391&month=5&day=19
