تعطیلات تابستانی که موعد تعطیلی مدارس، هوای مناسب برای سفر و افزایش زمان اوقات فراغت خانواده ها فرا می رسد بسیاری از مردم بار سفر می بندند دل به طبیعت می سپارند و به تعبیر عامیانه به جاده می زنند تا هم حال و هوایشان تغییر کند و هم کمی از خستگی های کار مستمر و فرسایشی بکاهند. لذت همراهی با خانواده و همسفر شدن با افرادی که در زمان عادی به دلیل اشتغال فراوان امکان بودن در کنارشان برایت کمتر ایجاد می گردد بی نهایت و غیر قابل توصیف است. به شرط آنکه سرت به سلامت باشد و به سلامت بماند و شادمانی و سلامتی احدی از اعضای خانواده ات در معرض خطر قرار نگیرد. نمی خواهم حس دل انگیز مطلب مقدماتی ام را خراب کنم. اما چه می شود که موضوع این مرقومه ذاتش تلخ است و چاره ای نیست که به یک باره سخن از کابوس تصادفات و تلفات سفرهای جاده ای را به میان آورم. مقوله ای سنگین و وحشتناک که همه لذت ها را از بین می برد.
به راستي عجب اتفاق ناگواری است که هر ساله بايد منتظر شنيدن خبرهايي از کشته شدن بسياري از هموطنان و نابودي خانواده هايشان در قالب سفرهای مختلف جاده ای باشيم. آنچنان اين اتفاق تلخ و دردناک است که گاهي انسان آرزو مي کند کاش هيچ موقع اين چنين سفرهايي انجام نپذيرد تا خانواده اي بي سرپرست نگردد، کودکي يتيم نشود و يا عزيزاني از هموطنانمان جان شيرين خود را اين گونه از دست ندهند. خصوصاً زمانی که تبعات اجتماعی و اثرات بسیار نامطلوب روحی، روانی و… این گونه اتفاقات را در ذهن مرور می کنیم ناراحتی مان دو چندان می شود. خیلی بد است که علی رغم تلاش های گسترده ی صورت گرفته در کشور کماکان تصادفات رانندگي در کشور ما و تلفات، صدمات و هزينه هاي ناشي از آن بسيار فراتر از ميانگين ساير کشور هاست و در واقع سفرهای جاده ای ما بارها و بارها خانواده ها را به عزای عزیزانشان نشانده است.
آمارهاي ارائه شده در ايران نشان مي دهد که پس از بيماري هاي قلبي عروقي، حوادث ترافيکي دومين علت مرگ و مير در همه گروه هاي سني و اولين عامل مرگ در گروه سني زير چهل سال است. معضل اساسي و نگران كننده تصادفات جاده اي ذهن مسئولان كشور را در چند سال اخير بيش از پيش به خود معطوف کرده است. البته در نظر گرفتن دو نکته مهم كه؛ بايد چگونه با اين موضوع مقابله شود و چه اقداماتي با هدف كاهش آمار تصادفات بايد صورت پذيرد منجر به نتايج اثر گذاري گرديد. به گونه اي كه در سال 93 ميزان قربانيان حوادث جاده اي به 17 هزار نفر كاهش يافت و چنانچه اين حساسيت ايجاد نمي شد با توجه به رشد فوق العاده تعداد خودروها طي سال هاي اخير در کشور و افزايش سفر هاي درون وبرون شهري، قربانيان 27 هزار نفري ناشي از تصادفات رانندگي در سال 85 به بيش از 60 هزار نفر در سال 93 مي رسيد.
در پديد آمدن تصادف هاي رانندگي چهار عامل انساني، خطر آفرين بودن جاده هاي كشور، توليد خودروهاي با ايمني پايين و محيط موثرند. پليس راهور در سال هاي اخير با تلاش و برنامه ريزي گسترده سعي در کاهش و کنترل اتفاقات دلخراش جاده ها داشته است اما بايد به اين نکته مهم اشاره نمود که هرچند در کاهش تصادفات جاده‌اي کنترل شديد قانوني و رفع نقاط حادثه‌خيز، مسکني با تأثير کوتاه مدت است اما راهکار اساسي توسعه زيرساخت‌هاي بزرگراهي و آزادراهي کشور است؛ امر مهمي که علي رغم اثبات اهميت آن در بين اولويت هاي اقتصادي و اجتماعي کشور آن چنان که ضرورت دارد توسعه نيافته است. اکنون در مسير زير ساخت ها کشور در حال تکميل و توسعه شريان‌هاي منقطعي مي باشد که برخي از آنها نيز در نقاط پرتردد و حادثه‌خيز قرار گرفته‌اند که مسلما با تکميل اين شبکه علاوه بر توسعه اقتصادي شاهد افزايش ايمني و کاهش تصادفات در کشور نيز خواهيم بود. سرعت رشد وسايل نقليه 8 برابر سرعت توسعه راهها در کشور است و براي اينکه سرعت توسعه زيرساخت ها هم متناسب با آن تنظيم گردد نياز به اعتبارات متناسب است. براي حل مشکل در ساخت و توسعه راهها نمي‌توان تنها به اعتبار دولت متکي بود و مي بايست با سرمايه‌گذاري بخش خصوصي و مشارکت مردمي بر اين کاستي فايق آمد. با توجه به وضعيت تصادفات در کشور و ميزان خسارات ناشي از آن، ضروري است در راستاي رفع و کاهش عوامل حادثه ساز اقدام جدي به عمل آيد. بايد اين نکته را در نظر داشت که عوامل موثر در تصادفات رانندگي کشور متعدد و متنوع بوده و خسارات ناشي از آنها نيز زياد است اين عوامل تنها در حيطه مسئوليت يک دستگاه اجرايي نبوده و کنترل و کاهش ميزان تصادفات و هزينه‌ها و مرگ و مير ناشي از آنها به تلاش‌هاي همه جانبه و همکاري دستگاه‌هاي اجرايي متعدد نيازمند است. بهبود ايمني راهها مستلزم انجام فعاليت هاي مستمر، يکپارچه و نظام مند در زمينه هاي مختلف همچون مديريت و هماهنگي ايمني، سيستم مناسب جمع آوري و پردازش اطلاعات، طراحي و ساخت راههاي ايمن، بهبود و رفع نقاط حادثه خيز، تبليغات، تأمين استاندارد ايمني وسايل نقليه ، وضع مقررات و قوانين ترافيکي و اعمال آنها، ارتقاي عمليات نجات و فوريت هاي پزشکي و … مي باشد که به منظور سنجش وضعيت هريک، تعيين شاخص هاي اصلي که حصول آنها شرط لازم در دستيابي به بهبود مستمر و پايدار ايمني راهها باشد، ضرورت دارد.
هر چند عدم استاندارد بودن جاده ها و خودروها و بسياري از عوامل محيطي ديگر عامل اصلي بسياري از تصادفات رانندگي در کشور است اما فعلاً عامل انساني در دسترس ترين و کم هزينه ترين مسير براي کاهش تلفات و تصادفات مي باشد. عامل انساني مي تواند با در پيش گرفتن نکات ايمني و ملاحظات انساني اين امر را تاحدود زيادي کاهش دهد. به عنوان مثال تنها توجه به يک عامل مهم و اثرگذار همانند کاهش سرعت در جاده ها خود به تنهايي مي تواند از بروز بسياري اتفاقات نابهنجار جلوگيري نمايد. فرهنگ سازي و عمل کردن همه اقشار جامعه اعم از رانندگان خودرو، راکبين موتورسيکلت، عابران پياده و مسئولان به تعهدات و مسئوليت هاي خود مي تواند نقش مهمي را در کاهش تصادفات ايفا کند. يکي از مهمترين راهکارهايي که بايستي مدنظر مسئولان فرهنگي و همچنين پليس قرار گيرد، آموزش از دوران کودکي براي فرهنگ‌سازي در خصوص ترافيک و قوانين راهنمايي و رانندگي است. اثرات، لطمات و صدمات جاده ای گاهی تا چندین نسل در خانواده ای ادامه می یابد و تبعات اجتماعی، اقتصادی و خانوادگی آن با سنگینی بر دوش آسیب دیدگان می گذارد. چون این مقوله مستقیماً با جان انسان ها و آسایش و امنیت خانواده ها سر و کار دارد هر هزینه و وقت سپاری برای آن صورت پذیرد قابل توجیه و پذیرفته شده است.
منبع: روزنامه رسالت مورخ دوشنبه 20 شهریور ماه 1396 شماره 9031
http://www.resalat-news.com/Fa/?code=268840
