امروزه، هوایی که نفس می‌کشیم پر از آلاینده‌های خطرناک و سمی است. علاوه بر موارد مذکور شیوع همه گیری کرونا میزان استفاده از خودروهای شخصی را افزایش داده و استفاده از سامانه حمل و نقل عمومی نیز به طور نسبی کاهش یافته است به علاوه وارونگی هوا در کلان شهرها با تداوم پایداری‌های جوی و کاهش دمای هوا، ضمن افزایش آلودگی ها، هوای نامطلوب را ساکن نموده است. آلودگی هوا ارتباط نزدیکی با تغییرات اقلیمی دارد، عامل اصلی محرک تغییرات اقلیمی مصرف سوخت‌های فسیلی است که در آلودگی هوا نیز نقش مهمی دارد و تلاش برای کاهش یک عامل منجر به کاهش عامل دیگر نیز می‌شود. سال هاست در فصل های سرد با افزایش چشمگیر مصرف گاز و سوخت توسط مردم و صنایع و استفاده اجباری بیش اندازه از مازوت بحث آلودگی هوا بسیار خطرناک و آزار دهنده می شود. البته این موضوع مختص به کشور ما نیست. اکنون آلودگی محیط زیست، زیبایی و تنوع زیستی طبیعت را بر هم زده است و هر سال میلیون ها نفر در سراسر جهان به علت مشکلات ناشی از آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. به عنوان مثال درحال حاضر، از هر ۱۰ نفر در دنیا، ۹ نفر هوای آلوده تنفس می‌کنند؛ هوای آلوده‌ای که هرساله جان ۷ میلیون نفر را می‌گیرد. ولی بازهم هستند کشورهای بسیاری که برای کنترل این مسأله راه کارهای موثری اتخاذ نموده و تا حد بسیاری با رعایت استانداردهای زیست محیطی و صنعتی اوضاع خود را سر و سامان بخشیده اند. همان‌طور که زمین گرم‌تر و شلوغ‌تر می‌شود، کارخانه‌ها و موتورها نیز همچنان آلاینده‌ها را وارد هوا می‌کنند. بنابر برخی آمار رسمی بین المللی تقریباً نیمی از مردم جهان دسترسی به سوخت‌ها یا تکنولوژی‌های پاک ندارند و هوایی که ما تنفس می شود به‌طور فزاینده و خطرناکی درحال آلوده شدن است.
هر چند در سال های اخیر در کشور ما به شکل شعاری بسیار به این موضوع توجه شده ولی آنچه در عمل رخ داده هرگز در سطح اهمیت این موضوع نبوده است. ما کماکان با ریزگردهای خوزستان، بادهای پر از شن و ماسه سیستان، آلودگی های وحشتناک و خطرآفرین شهرهای صنعتی و کلان شهرها، تاراج جنگل ها و کوه ها، توسعه آب های آلوده و بسیاری دیگر از مواردی که سلامت محیط زیست را تهدید می کند جدی برخورد نکرده ایم. بی شک از موثرترین راهکار‌های کاهش آلودگی، کاهش آلودگی از مبدا است: ساخت و طراحی وسایل نقلیه موتوری که از حداقل سوخت استفاده کنند، تبدیل سوخت خودرو‌ها به CNG در مقابل بنزین، خارج کردن صنایع آلاینده از محدوده شهری، استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر از جمله؛ “انرژی خورشید، باد، امواج آب، انرژی گرمایی اقیانوس‌ها و …” ، ارایه برنامه‌های آموزشی در رابطه با کاهش مصرف سوخت، از رده خارج کردن خودروهای قدیمی و فرسوده و فعالیت‌های سازمان یافته برای آموزش و افزایش دانش دربارۀ تهدید‌های آلوده کننده‌های هوا بسیار مهم و ضروری است. در سال های اخیر دولت های مختلف به موضوع محیط زیست نگاه فانتزی و تشریفاتی داشته اند و بسیاری از روسای این سازمان بیشتر از آن که افرادی متخصص و دلسوز باشند چهره هایی سیاسی و غیرمتخصص بوده اند که نتیجه این نوع نگاه و مدیریت را همه با چشم خود می بینیم.
منبع: هفته نامه نخست، پنجشنبه 17 دی ماه 1399، شماره 856
