اينكه اين مسأله يك واقعيت غير قابل انكار است شكي نيست اما نكته مهم شيوه مواجهه با پيچ و خم ها و پستي و بلندي هاي زندگي است. عده اي زود از كوره در مي روند و هر گونه ناملايمتي را به بدترين شكل پاسخ مي دهند و عده اي باسعه صدر مسائل را حل كرده و از ديگران و اشتباهات آنان در مي گذرند. برخي از افراد توقع دارند محيط اجتماعي هرگونه اشتباه آن ها را ناديده بگيرد ولي زماني كه خود در چنين مقامي قرار مي گيرند كوچكترين گذشتي از خود نشان نمي دهند. گاهي ما انسانها در مقايسه با ديگران، جنبه هاي مثبت خويش را بيش از آنچه واقعيت دارد، در نظر مي گيريم و عيوب خود را کمتر از آنچه که هست، مي بينيم. در نتيجه به جنبه هاي مثبت ديگران کمتر توجه مي کنيم. اين مسئله روابط اجتماعي و بخصوص روابط خانوادگي ما را مخدوش مي كند.گذشت كردن ثمرات قابل توجهي دارد. موجب طولانی شدن عمر شخص بخشنده می شود، وجدان آدمی را آرام میکند، خانه دل از کینه و انتقام به عنوان مهلك ترين بيماري خالی می شود، روح عفو کننده بزرگ و بزرگوار می شود. محبوبیتش میان گروه هاي مختلف مردم افزايش مي يابد و درنهايت این روحیه گذشت از بديهاي دیگران به عنوان یک فرهنگ و ارزش عالی انسانی به همسر و فرزندان و اطرافیان و… منتقل می گردد.
گذشت به عنوان يک خصوصيت مثبت انساني، زيباترين جلوه هاي كرامت اخلاقي را به تصوير مي كشد. اين مسئله در مناسبات اجتماعي و بويژه در زندگي مشترک، حضور موثري دارد. زن و شوهر بيش از هر مجموعه انساني ديگر بايد نسبت به هم روحيه بزرگ منشي و كرامت داشته باشند. يکي از نشانه هاي بزرگ منشي عفو و گذشت و مدارا نسبت به هم است. زندگي مشترک، به گونه اي است كه زن و شوهر به طور طبيعي در رفتار و گفتار هم دقيق مي شوند و به عيوب هم پي مي برند. اما نبايد اين مسئله به بازگو کردن عيوب هم و سرزنش يكديگر منجر شود. چراكه در اين صورت، شادکامي از صحنه زندگي به بيرون رانده مي شود و جوي آکنده از بدبيني و دشمني بر فضاي زندگي حاکم مي شود. مدارا و گذشت، ما را ملزم مي کند که درمورد همسرمان به جاي عيب جويي، عيب پوشي را برگزينيم و در مواردي، تغافل را سرلوحه مناسبات خود قرار دهيم. يعني وانمود کنيم كه از اشتباه طرف مقابل بي اطلاع هستيم. چقدر زيباست در جايي كه انسان توانايي تلافي كردن و انتقام گرفتن را دارد با كرامت از اشتباه ديگران بگذرد و خداي مهربان را گواه عمل خويش قرار دهد و اين اوج قدرت انسان است. و سوال اساسي اين است؛ انساني كه از اشتباهات و قصور مردم در حق خويش گذشت نمي كند چگونه توقع دارد خداي مهربان زشتي هاي عمل او را بپوشاند، گناهانش را ناديده بگيرد و او را بيامرزد؟ امام علي(ع) مي فرمايند: بگذارید و بگذرید،ببینید و دل مبندید،چشم بیاندازید و دل مبازید،که دیر یا زود باید گذاشت و گذشت.
منبع: هفته نامه نخست، پنجشنبه 30 شهریور 1401، شماره 936
