جایگاه قدرشناسی در روابط و برخوردهای اجتماعی

در روایات اسلامی‌ به سپاس از مردم و خوبی‌های آنها سفارش شده و از ناسپاسی و قدرناشناسی نكوهش شده و ناسپاسان به عنوان رهزنان خیر قلمداد شده اند. در برخوردهای اجتماعی یكی از عوامل محبت آفرین و تحكیم روابط، داشتن حالت و روحیه سپاسگزاری و قدردانی و حق شناسی نسبت به مردم است. همواره سپاس و تشكر، در مقابل نعمت است. نعمت و احسان هم یا مستقیماً از سوی خدا به ما می‌رسد، یا بندگان خدا واسطه خیرند و نیكی بر دست آنها جاری می‌شود و ما از نیكوكاری‌ها و یاری‌ها و مساعدت‌های مردم بهره مند می‌شویم و نعمت الهی از این طریق شامل ما می‌گردد.این تصور که شكر خدا با سپاس از مردم منافات دارد اشتباه است، بلكه گاهی شكر الهی در سایه تقدیر و تشكر و حق‌شناسی از مردم تحقق می‌پذیرد و خداوند به این گونه سپاسگزاری‌ها راضی است بلكه به آن دستور می‌دهد. پس، بحث شكر اختصاص به زبان ذاكر و قلب شاكر و سجده شكر در برابر نعمت‌های الهی و در پیشگاه خداوند متعال ندارد، بلكه جلوه ای از شكر هم در ارتباط با نعمت‌ها و نیكی‌ها است كه از مردم به ما می‌رسد و نسبت به آنان هم باید شاكر باشیم.

ادامه مطلب

مقدمه‌ای بر مراحل اجرایی برنامه‌ریزی جامع فرهنگی

مقدمه: از آنجایی که فرهنگ پدیده‌ای خودانگیخته نیست، در صورت رها شدن به حال خود، ممکن است خیلی زود به ورطه سوداگری بیفتد و یاکالاهای فرهنگی به آسانی در اختیار مردم قرار نگیرد و چندگرایی و آزادی بیان از بین برود. زندگی فرهنگی به دلایل زیر باید سازمان یابد: تضمین چندگرایی و آزادی بیان؛ تضمین دستیابی به فرهنگ؛ تضمین مشارکت تمام گروه‌های مردم در فعالیت‌های فرهنگی؛ تمرکززدایی یا احتراز از تمرکز گرایی در انجام اقدامات یا فعالیت‌های فرهنگی تا حدی که امکان پذیر باشد؛

ادامه مطلب

آگاهی سیاسی و ضرورت و اهمیت آن در جامعه

مقدمه: در عصر امروز که عصر اطلاعات نام گرفته است لحظه به لحظه تحولات و تغییرات مختلف علمی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی به وقوع می پیوندد. در چنین عصری انسان ها ناچارند به فراخور توان و استعداد خود از این تحولات و تغییرات شناخت پیدا کنند. چرا که در زندگی اجتماعی، شناخت و معرفت نسبت به هر چیزی ضروری به نظر می رسد.

ادامه مطلب

مبانی نظری تاریخ فرهنگی

نویسنده: ناصر فکوهی چکیده: عمر تاریخ فرهنگی از لحاظ نظری چندان طولانی نیست، و می‌توان آن را در حدود دو دهه دانست. کتاب پیتر برک، با عنوان تاریخ فرهنگی چیست؟ در سال 2004، از این لحاظ اثری بنیان گذار به حساب می‌آید. اما باید توجه داشت که تاریخ فرهنگی برک در امتداد سایر آثار خود او و به ویژه سنت آنال و پسا- آنال فرانسوی قرار می‌گیرد که در فاصله‌ی دو جنگ جهانی، با گسستی شاخص از تاریخ نگاری متعارف و رایج، به سوی تاریخ شناسی جدید و آنچه می‌توان انسان شناسی تاریخی نیز نامید سوق یافتند. شخصیت‌هایی چون برودل توانستند سنتی...

ادامه مطلب

مبانی و ساختار نظام فرهنگی از منظر قرآن کریم

نویسنده: دکتر محمد رضا آقایی چکیده: شکل‌گیری جامعه مطلوب قرآنی یا به تعبیری دیگر طراحی نظام اسلامی، به شکل‌گیری نظام فرهنگی مطلوب منوط است تا بتوان از طریق اعمال کارکردهای آن، نحوه تعامل و رفتار را در نظامهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی مشخص و نظارت نمود. بر این اساس در نوشتار حاضر کوشش‌شده با استخراج مبانی هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی و انسان‌شناختی اسلام، ساختار نظام فرهنگی مطلوب طراحی گردد. برای استخراج مبانی هستی‌شناختی مقولههای «خداگرایی»، «اصل قاعده‌مندی عالم» و «چند علّتی دانستن پدیدههای طبیعی» اشاره میشود و برای معرفت‌شناسی منابع (عقل، وحی، شهود و طبیعت) و ابزارهای شناخت (حس، عقل گروی ترکیبی) مد...

ادامه مطلب

مبانی کلامی دانش سياسی

نویسنده: داوود فيرحی نظريه‌پردازي براي «سياست» در ميان اهل سنت جز با شافعي، و بر مبناي روش‌شناسي او، آغاز نشده بود. زيرا شافعي، واضع اصول فقه، و بلکه «قواعد روش» براي انديشه سني، اصول تفکر را در چهار چيز منحصر نمود؛ کتاب، سنت، اجماع و قياس. در قلمرو سياست، که فاقد هرگونه نص صريح از کتاب و سنت است، اجماع و قياس دو اصل اساسي تلقي مي‌شوند که ستون نظريه اهل سنت در خلافت را تشکيل مي‌دهند. بنابراين، گذشته سياسي اعتبار قانوني پيدا مي‌کند، و توجيه رويدادهاي کنوني نيازمند استمداد از تأويل تجارب گذشته مي‌گردد و فرايند بازسازي گذشته ضرورتي حياتي مي‌شود....

ادامه مطلب

سیستم‌های خبره در کتابخانه و محیط اطلاعاتی

نویسنده: ملیحه بیگی چکیده: این مقاله به بررسی اجمالی سیستمهای خبره در کتابخانه و محیط اطلاع رسانی می پردازد. در ابتدا ماهیت سیستمهای خبره را بررسی کرده و سپس ضمن بحث در مورد کاربردهای سیستمهای خبره در کتابخانه سیر تاریخی آن را نیز بیان می کند. چکیده : این مقاله به بررسی اجمالی سیستمهای خبره در کتابخانه و محیط اطلاع رسانی می پردازد. در ابتدا ماهیت سیستمهای خبره را بررسی کرده و سپس ضمن بحث در مورد کاربردهای سیستمهای خبره در کتابخانه سیر تاریخی آن را نیز بیان می کند. کلید واژه ها :*هوش مصنوعی *سیستمهای خبره *کتابداری *اطلاع رسانی *کتابخانه مقدمه اینکه می گوییم کتابداری...

ادامه مطلب

بی‌حاشیه

آخر دنیا خیلی هم دور نیست؛ کافی است چند کیلومتر به‌سمت حاشیۀ شهر حرکت کنید تا با چشمان خود بی‌عدالتی، تبعیض و فقر را مشاهده کنید، همان‌جایی که نشانی از رفاه، آسایش، بهداشت، زرق‌و‌برق و حتی امنیت ندارد.عجب حکایت تلخی است داستان زندگی مردمانی که در حاشیۀ شهر به‌دنیا می‌آیند، زندگی می‌کنند و چه بسا تمام عمر خود را در همان‌جا با حداقل‌های معیشت سپری می‌نمایند! حاشیۀ شهر همان نقطه‌ای از زندگی است که کاستی‌هایش را در دنیا گروهی از مردم محروم تحمل می‌کنند و قطعاً در آخرت جزایش به گردن کسانی خواهد بود که با زیاده‌خواهی، بی‌عدالتی و یا تصمیم‌های...

ادامه مطلب

تعویض به جای تغییر

چکیده: با اینکه سال ها از طرح های مختلف با موضوع تشکیل خانواده بالنده و پایدار و با رویکرد کاهش آمار طلاق می گذرد اما آمارها از روند صعودی در ناپایداری خانواده خبر می دهد. به بیان دیگر امروز ناپایداری خانواده و افزایش طلاق یکی از دغدغه های مهم فعالان اجتماعی می باشد که زمینه ی نگرانی آن ها را فراهم نموده است.طلاق؛ واژه ای که با وجود حلال بودن کام انسان را تلخ می کند. قدیم ها حتی به زبان آوردن این کلمه هم ناپسند بود اما امروز مردم خیلی راحت درباره آن حرف می زنند. به راستی چه اتفاقی برای برخی خانواده های ایرانی افتاده که اولین راه حلشان در مواجهه با مشکلات رجوع به دادگاه خانواده و طلاق است؟

ادامه مطلب

خود كنترلی در خانواده

اشاره: زماني كه انسان در همه حال خداي مهربان را ناظر بر اعمال و كردار وگفتار خويش ببيند و به اين موضوع باور و اعتقاد قلبي داشته باشد هيچ گاه جسارتِ معصيت و انجام اعمال خلافِ اخلاق پيدا نمي كند. اين فرموده ي امام (ره) كه: ” عالم محضر خداست در محضر خدا معصيت نكنيد.” در واقع تذكري جدي به انساني است كه بار امانت و خلافت ربوبي را به دوش مي كشد تا بداند رفتارش در برابر ذات اقدس الهي انجام مي پذيرد و اوست كه از فاصله اي نزديك تر از من به من نظاره ام مي كند. امروزه يكي از معظلات جامعه ي بشري اين است كه قبح و زشتي هر گونه عمل خلاف اخلاقي ريخته شده است و انسان، خدايي كه از ما به ما نزديك تر است را فراموش مي كند. و از رحمت و گذشت الهي سو استفاده مي كند و بدين ترتيب در ورطه ي آلودگي گرفتار مي شود. براي دوري جستن از اين معظل تنها يك راه اساسي وجود دارد و آن در وجود خود انسان متجلي مي گردد كه با نظارت و حسابرسي مستمر نفس خويش مانع گمراهی شود.

ادامه مطلب