عصر قرمه سبزی

سرعت سرسام آور تکنولوژي بر تمامي ابعاد زندگي آدمي تأثيرات شگرف و فراواني به جاي گذاشته است. به بيان ديگر امروز در عصر فراصنعتي همه چيز تحت تأثير فناوري و دستاوردهاي غير قابل کنترل آن است. يکي از پيامدهاي مهم اين حرکت شتابان در عرصه پيشرفت تکنولوژي هايِ دست سازِ بشر تغيير سرعت و کيفيت زندگي است. امروزه گروه هاي مختلف آدمي همچون آهوان صحرا هنگامي که حيوان درنده اي آن ها را تعقيب مي کند و به سرعت از اين سو به آن سو مي دوند توسط عواملي تعقيب مي گردند که بعضاً خودشان نيز از آن بي خبر هستند. به بيان ديگر مردم تيز و تند اوقات و زمان را پشت سر مي گذارند و در بسياري از مواقع حتي خود دليل اين همه عجله و تسريع را نمي دانند! زندگي ها را آن قدر سريع و شتابان طي مي کنيم که گاهي براي برخي مسائل مهم و حياتي که در سلامتي جسم و جان ما تأثير مستقيم دارد هم وقت و دقت کافي نداريم! 

---

نمي دانم قرار است انسان به کجا برسد که در بسياري از موارد حتي وقت خوردن و يا بهره برداري و فراهم آوردن اسباب يک تغذيه ي مناسب براي او فراهم نمي شود. يا اگر فراهم بشود آن قدر با عجله مي خورد که مشکلات بسيار هاضمه اي برايش ايجاد مي گردد. يکي صبحانه نمي خورد ديگري شام و افراد بسياري براي وعده ي ناهار وقت ندارند و شام و ناهار آن ها يکي مي شود! اين مقدمه را گفتم تا کمي راجع به موضوع رژيم غذايي ناسالم در جامعه و همچنين شيوه ي نامطلوب تناول مواد غذايي برسم. ما ايراني ها از ديرباز براي طعام و شراب خود به معناي عام اهميت فراوان و آداب بسياري قائل بوديم. به قِسمي که در رسوم ما در فصول مختلف غذاهاي مختلف سنتي با افزودني هاي مفيد و سالم مطابق با اقتضائات بومي، سني، جنسيتي و براي حالات خاص مثل بارداري، بيماري، پيري و بلوغ مرسوم بوده است. ضمن اين که مواد اوليه اين اطعمه به بهترين و سالم ترين شکل ممکن تهيه و آماده مي گرديده است. علاوه بر اين با توصيه هاي فراواني مثل؛ با دست راست غذا خوردن، با وضو سر سفره نشستن، وعده هاي غذايي را در کنار خانواده بودن، وجود برکت نان در سفره ها، دقت جدي بر حلال بودن لقمه ها و ده ها دستورالعمل مشابه که هر کدام فرهنگ تغذيه اي مناسبي را براي ايرانيان ايجاد مي نمود برکت و قوت غذا را بيش از بيش افزايش مي دادند. مراجعه اي به آنچه در گذشته به عنوان غذاي راتِب سفره هاي ايراني ها بوده اند بيندازيد تا به کيفيت، انرژي بخشي و سلامت آن ها نسبت به آنچه امروز در جامعه مرسوم گرديده است بيشتر از گذشته پي ببريد.

 امروز در جامعه براي تغذيه چند مورد مهم رعايت نمي شود که برخي از آن ها معنوي و برخي فيزيولوژيکي است. به عنوان مثال يکي از بزرگترين آسيب هاي جامعه ما عدم دقت کافي بر حلت لقمه هاست. شايد بيان اين جمله خيلي تلخ بود ولي متأسفانه واقعيت دارد. شايد اگر بر اين امر همانند قدما دقت بيشتري مي کرديم امروز شاهد اختلاس هاي ميلياردي نبوديم! چرا که باور داريم تخم مرغ دزد شتر دزد مي شود! از کاسبي که به خاطر چندرغاز بالا و پائين کردن قيمت ها قسم دروغ مي خورد و لقمه  خود را حرام مي کند بگيريد تا آن خدانشناسي که ميلياردها تومان بيت المال را مي خورد و يک آب هم روش! رانت خواري، غش در معامله، قاچاق، رشا و ارتشا، همه گير شدن درآمدهاي ربوي حاصل از بانکداري غير اسلامي و قس عليهذا که هر کدام آتشي است که گريبان جامعه را گرفته و رها نمي کند.

مورد قابل ذکر ديگر در فرهنگ نامطلوب تغذيه ي امروز مصرف بالاي فست فودهاست. درکلانشهرها چرخي بزنيد تا با چشمان خود ببينيد که در بسياري از خيابان ها چندين فست فود وجود دارد. به راستي مشتريان اين محصولات چه کساني هستند؟ عده  زيادي از مردم که يا حوصله زمان گذاشتن براي فراهم آوردن يک تغذيه مناسب را ندارند يا اين که با بهره گيري فراوان از فست فودها به آن عادت کرده و فرزندانشان اگر در هفته يکي دو بار پيتزا نخورند احساس مي کنند پيتزاي خونشان افتاده است! بسياري از اين جنس غذاها که به صورت نامناسبي طبخ مي گردد احتمال بروز چاقي، سرطان، بيماري هاي گوارشي و مسائلي ديگر از اين دست را تا حد زيادي افزايش مي دهند.

مورد بعدي که در الگوي مصرف مواد غذايي ما ايراني ها بدنمايي مي کند مصرف بي رويه و بسيار بيشتر از استاندارد مواد قندي، چربي، نمکي، پرکالري و نوشابه هاي گازدار است. نياز به توضيح نيست که طبق آمارهاي به دست آمده در تمامي موارد ذکر شده ميانگين مصرف در کشور ما چندين برابر استانداردهاي جهاني است که اين امر هم سلامت ما را تهديد و هم به دنبال آن زندگي را سخت مي کند. 

بي حوصلگي يا عدم دقت در تهيه مواد اوليه براي طبخ غذا هم در جامعه به وفور وجود دارد. ميوه ها و غذاهاي سردخانه اي که بسياري از ويژگي هاي مثبت و طعم و رنگ مناسب از آن ها گرفته شده است از مهم ترين موارد قابل ذکر در اين راستاست. در کنار اين موارد برخي از مأکولاتي که پزشکان و متخصصين تغذيه بر مصرف آن تأکيد دارند در سبد غذايي بسياري ازخانواده ها به دلايل مختلف که بخشي از آن هم اقتصادي است کمتر يافت مي شود. مواردي همچون ماهي، ميوه و سبزيجات، شير و لبنيات، مغزهاي گردو، پسته و خواربار مفيد ديگر.

آنچه گفته شد بخشي از اتفاقي است که با دستان خودمان بر سرخودمان مي آوريم. خوش به حال آن زمان هايي که عصر قورمه سبزي بود. عصري که مواد غذايي سالم، تازه، مفيد و مناسب سر سفره ها چيده مي شد و مردم در کنار خانواده بدون دغدغه و با آرامش صبحانه، ناهار و شام خود را نوش جان مي کردند و از نعمت هاي خداوند مهربان لذت مي بردند. کاش روزي برسد دنياي رنگارنگ و پر آسيب زود فودها، پيتزاها و مستقل غذا خوردن ها به پايان برسد و مردم دوباره دور يک سفره در کنار خانواده نشسته و از برکات و نعمات خدا لذت ببرند. با خود فکر کنيد! و دوباره سبک زندگي خود را بازنگري کنيد. باور بفرماييد اين اتفاق غير ممکن و چندان سختي نيست که مردم بتوانند در شيوه تغذيه خود بازنگري کرده و با توجه به نيازهاي جسمي و روحي از غذاهاي سالم و مفيد بهره مند گردند. حداقل در چند وعده همان رسوم سفره هاي قبلي را امتحان کنيد تا بار ديگر با تمام وجود لذت آن را حس کنيد.

 

منبع: روزنامه رسالت مورخ دوشنبه 10 مهر 1396 شماره 9047