اینجا کاملاً آزادید. هر حرفی دلتان می خواهد بزنید. هر گونه کلیپ، فیلم، فایل و یا تصویری را که دوست داشتید ارسال کنید. از فرستادن هیچ شایعه و خبری، درست یا غلط نهراسید. هیچ شرط و محدودیتی در کار نیست. کسی هم به کارتان کاری ندارد و مؤاخذه نمی شوید. اگر از کسی دلخوری دارید و می خواهید آبرویش را ببرید اینجا دقیقاً همان جایی است که فرصتش را برای شما فراهم می کند. نه هزینه ای دارد نه پیامدی. احتمالاً چون فضای مجازی است هر گونه تهمت، دروغ، غیبت، مسخره بازی و بی بند و باری هم گناه محسوب نخواهد شد!!! و …
عجب مناسبات عجیب و غریبی فی ما بین زندگی حقیقی و مجازی آدم های امروزی برقرار است. از وقتی دنیای مجازی و خصوصاً شبکه های اجتماعی وارد روند ارتباطات اجتماعی شده کلی چیزها به هم ریخته و یا اساساً تغییر کرده است. علاوه بر این، گویی کلی شخصیت، اخلاق و وفاداری افراد نسبت به مسائل مذهبی و اجتماعی هم در این دو فضا با هم مغایرت و تفاوت دارد.
حتماً تا به حال خودتان مفصل آن چه در مطلع این یادداشت نقل کرده ام را دیده و یا تجربه کرده اید. روند و فرآیندی دوست نداشتی که طی آن آرام آرام دنیای متفاوت حقیقی و مجازی در یکدیگر ادغام شده و مرزهای بین شان از میان برداشته می شود. به عبارت دیگر با توجه به وقت سپاری طولانی مدت مردم (خصوصاً جوانان و نوجوانان) در شبکه های اجتماعی و فضای مجازی در مرور زمان افراد همان بی پروایی و بی اخلاقی گسترده ای را که در گوشی های خودشان دیده اند در جامعه و به صورت حقیقی هم خواهند دید. همان حقیقت تلخی که بسیاری از نابسامانی های اخلاقی امروز جامعه به خاطر آن است. قطعاً قصد ندارم در قالب این نوشتار بگویم که فضای مجازی و شبکه های اجتماعی هیچ منفعتی ندارند و یا با سیاه نمایی صِرف استفاده از آن ها را صد در صد مضر و نامناسب بدانم ولی به هر حال چه بخواهیم چه نخواهیم این رهاوردِ عصر فراصنعتی در هزاره ی سوم علی رغم کارکردهای مفیدی هم که دارد آن قدر آسیب های روحی، روانی، جسمی، اجتماعی و … به همراه داشته که بهره برداری از آن را بسیار پرهزینه کرده است. سخن در این رابطه بسیار و مطالب فراوانی هم در این راستا بیان شده است. اما موضوع و رخداد ویژه ای که در چنین روزهایی باعث می شود کارکردها و اثرات شبکه های اجتماعی و فضاهای مجازی بیشتر به چشم بیاید فرآیند تبلیغات انتخاباتی است.
موضوع شبکه های اجتماعی و سبک زندگی هر چند در سال های اخیر مورد توجه بسیاری از نظریه پردازان و اندیشمندان قرار گرفته است اما هنوز به طور دقیق به رابطه میان شبکه های اجتماعی و ابعاد مختلف زندگی اعم از ابعاد فرهنگی، اجتماعی و سیاسی پرداخته نشده است. طی چند سال اخیر که گوشی های متصل به اینترنت و مجهز به نرم افزارهای مختلف شبکه های اجتماعی عمومی و همه گیر شده است سهم بسیار بالایی در جریان تبلیغات، تشکیل کمپین ها، ایجاد وحدت فکر و عمل بین جریان های خاص انتخاباتی نیز را به خود اختصاص داده اند. تا جایی که اکنون شاید از آن به عنوان مهمترین ابزار تأثیرگذاری بر افکار عمومی یاد می شود. به راستی اگر اتفاقات دو دهه اخیر را بررسی کنیم، میبینیم امروزه نوع کارکرد رسانههای سنتی مانند روزنامه و مجله به مرور در حال کاهش است و از سوی دیگر شبکههای رادیو و تلویزیون معتبر دنیا نیز کارکرد اصلی خود را از دست دادهاند بنابراین شبکههای اجتماعی بر کارکرد خود افزودهاند. جایگاه و اولویت بندی انواع رسانه در هر دوره زمانی متفاوت است و هر چه میگذرد گرایش مخاطبان به رسانه هایی که میتوانند در آن فعال و کنشگر باشند، همچون شبکه های اجتماعی بیشتر میشود.
نسبت بین انتخابات و ارتباطات به طور عام و رسانهها به طور خاص یک بحث خیلی قدیمی و در عین حال مطرح هم در حوزههای آکادمیک و هم سیاسی است. وقتی که میخواهیم درباره نسبت بین رسانهها و چگونگی مشارکت شهروندان در انتخابات بحث کنیم، باید تأثیر رسانه را در سه سطح مورد توجه قرار دهیم. یکی اینکه بر رفتار سیاسی چه اثری میگذارد و اصلاً رفتار سیاسی شهروندان چگونه است؛ دوم این که بر مشارکت سیاسی چه اثری میگذارد و خود وضعیت مشارکت سیاسی در جامعه چگونه است و سوم اینکه بر فرهنگ سیاسی چه اثری دراد، چه تأثیری میپذیرد و وضعیت فرهنگ سیاسی چگونه است؟
انتخابات دوزادهمین دوره ریاست جمهوری و پنجمین دوره شوراها، اواخر اردیبهشت ماه برگزار می شود در حالی که به نظر می رسد نقش تعیین کننده و سرنوشت ساز را در انتخابات پیش رو، فضای مجازی خصوصاً تلگرام دارد .به هر حال ایام انتخابات و تبلیغات تمام می شود. چه کاندیدای مورد نظر ما پیروز انتخابات باشد چه نباشد وقتی هیجانات به پایان رسید انسان می ماند با قضاوت ها، گفته ها، شنیده ها و به طور کلی اعمالش. آدمی باید بنشیند و با خود محاسبه کند چه پیام هایی را برای چه کسانی و با چه هدفی ارسال کرده است. نکند منافع سیاسی و اقتصادی انتخابات را عده ای ببرند و من و شمایی که شاید خیلی هم نتایج انتخابات در روند عادی زندگی مان تأثیری ندارد کارنامه ی اعمال خود را با غیبت، دروغ، تهمت، بی احترامی، بردن آبروی دیگران و مسائل دیگری از این دست ضایع کنیم. بسیاری از پیام هایی که در مدح یا ذم افراد ارسال می شود شخص افرادی که آن را به اصطلاح در گروه ها و یا برای دوستان و آشنایشان فوروارد می کنند از صحت و یا سقم آن با خبر نیستند. در واقع شاید نشر دهندگان پیام ها هیچ گاه در جریان اهداف تولید کنندگان پیام قرار نگیرند و حتی با آن موافق نیز نباشند. شکی نیست که باید از ظرفیت فضای مجازی و شبکه های اجتماعی در ایام انتخابات برای آگاهی بخشی عمومی و تبلیغات مناسب بهره گرفت. زیرا ارزان تر، سریع تر، در دسترس و کم هزینه است. اما قبل از آن باید کاربران از کارکردها، آسیب ها، پیامدها و در یک کلام ضرورت های لازم اخلاقی در این راستا بهره مند باشند. هم خودتان مراقب باشید و هم به دیگران تذکر دهید. جایگاه افرادی که با آبروی مردم بازی می کنند و با دروغ پردازی و نشر اکاذیب جو را ملتهب می کنند بی شک جهنم است. پس مراقب فضای مجازی باشید تا به جهنم نروید.
منبع: روزنامه رسالت، مورخ دوشنبه 4 اردیبشهت 96 شماره 8919
http://www.resalat-news.com/Fa/?code=256558