آناليز قوت ها، ضعف ها، فرصت ها، تهدیدها
از ابزارهاي مورد استفاده جهت مديريت استراتژيك
استراتژي:
ابزاري است براي دستيابي به اهداف بلند مدت سازمان.
مراحل مديريت استراتژيك
بر اساس چرخه PDCA دمينگ و بصورت زير است:
– تدوين استراتژي
– اجراي استراتژي
– ارزيابي استراتژي
– اصلاح و بروز رساني استراتژي
آناليز SWOT
يكي از ابزارهاي مورد استفاده جهت مديريت استراتژيك آناليز SWOT مي باشد.
Strength: نقاط قوت
Weakness: نقاط ضعف
Opportunity: فرصت ها
Threats: تهديدها
نقطه قوت
نقطه قوت يك سازمان يك كاربرد موفق از يك شايستگي يا بهره برداري از يك عامل كليدي در جهت توسعه رقابت پذيري شركت مي باشد. مزيت هاي شما چيست؟ چه چيزي را خوب انجام مي دهيد؟
براي تهيه ليست نقاط قوت مي توان از چك ليست هايي نظير چك ليست زير استفاده كرد:
– مبدا اصلي درآمد و سود سازمان كجاست؟
– سهم بازار در هر يك از محصولات چقدر است؟
– آيا سازمان شما علامت تجاري (Brand) معتبري دارد؟
– آيا بازاريابي و تبليغات موثر است؟
– سازمان بر روي چه موارد اصلي تمركز دارد؟
– آيا سازمان داراي ضعف نيروي انساني ماهر است؟
– آيا روحيه كاركنان بالا است؟
– آيا پاداشي براي پيشبرد به سمت تعالي در سازمان وجود دارد؟
– آيا كاركنان چند مهارتي داريد؟
– آيا موجودي به صورت موثري مديريت مي شود؟
– آيا سازمان بخوبي از فناوري اطلاعات استفاده مي كند؟
– آيا سازمان بخوبي خود را با تغييرات وفق مي دهد؟
– آيا سازمان قدرت نوآوري دارد؟
– آيا سازمان در محيط رقابت بين المللي قدرت ايستادگي دارد؟
دسته بندی نقاط قوت
نقاط قوت مي تواند در قالب يكي از دسته هاي زير دسته بندي گردد:
– ظرفيت و توانايي ها
– مزاياي رقابتي
– انحصاري بودن
– منابع، دارايي، كاركنان
– تجربيات، دانش، داده ها
– ذخاير مالي و درآمدهاي احتمالي
– منطقه بازاريابي، توزيع و شناخته شدن
– جنبه هاي نوآوري
– محل جغرافيايي
– قيمت و كيفيت
– اعتبارات و صلاحيت ها
– فرآيندها و سيستم ها
– فناوري اطلاعات و ارتباطات
– فرهنگي، رفتاري، نگرشي
– حمايت مديران
نقطه ضعف
نقطه ضعف يك سازمان يك كاربرد ناموفق از يك شايستگي يا عدم بهره برداري از يك عامل كليدي كه رقابت پذيري شركت را كاهش مي دهد. چه چيز مي تواند بهبود داده شود؟ چه چيز بطور نامناسبي انجام مي شود؟ از چه چيزي مي توان اجتناب كرد؟
چك ليست نقاط ضعف
براي تهيه ليست نقاط ضعف مي توان از چك ليست هايي نظير چك ليست زير استفاده كرد:
– كداميك از محصولات سازمان كمترين سوددهي را دارند؟
– كدام ناحيه از سازمان توانايي پوشش هزينه هايش را ندارد؟
– كداميك از علائم تجاري سازمان ضعيف هستند؟
– آيا بازاريابي و تبليغات موثر است؟
– آيا شركت توانايي جذب افراد يا استعدادها را دارد؟
– آيا كاركنان آموزش ديده و داراي انگيزه هستند؟
– آيا سيستم انگيزشي براي بالا بردن سطح عملكرد كاركنان وجود دارد؟
– بيشترين هزينه هاي شركت چه هزينه هايي هستند؟
– آيا سازمان توانايي ايستادگي در برابر فشار قيمت رقبا را دارد؟
– آيا شركت توان تامين مالي در مواقع نياز را دارد؟
– آيا شركت توان ارائه ايده ها و محصولات جديد را دارد؟
– آيا كاركنان به مديريت ارشد اعتقاد دارند؟
– آيا قوانين دولتي و حكومتي كافي و مناسب مي باشند؟
– آيا شركت در برخورد با تكنولوژي از ساير رقبا عقب تر است؟
دسته بندی های نقاط ضعف
نقاط ضعف مي تواند در قالب يكي از دسته هاي زير دسته بندي گردد:
– كمبود ظرفيت و توانايي ها
– كمبود قدرت رقابت
– شهرت، حضور در ميدان
– مباحث مالي
– آسيب پذيري دانش
– مقياس و محدوديت زماني
– جريان نقدينگي و مصرف آن
– دوام و ايستادگي
– تاثير روي فعاليت هاي اصلي
– قابليت اطمينان داده ها
– قابليت پيش بيني برنامه ها
– روحيه، تعهد و رهبري
– اعتبارات
– فرآيندها و سيستم ها
– عدم حمايت مديران
فرصت
يك فرصت يك حالت خارجي است كه مي تواند بصورت مثبت بر پارامترهاي عملكردي شركت تاثير گذاشته و مزيت رقابتي كه ايجاد كننده اقدامات مثبت در زمان مناسب است را بهبود دهد. از جمله فرصتهاي پيش روي يك شركت مي توان به بازارهاي توسعه يافته همچون اينترنت و نيز حركت به سمت بخش جديدي از بازار كه سود بيشتر دارد و يا بازارهاي رها شده توسط رقبا اشاره كرد.
در چه جايي با تغييرات مثبت روبرو هستيد؟ چه روندهايي جالب و مورد توجه مي باشند؟
چک لیست فرصت ها
براي تهيه ليست فرصتها مي توان از چك ليست هايي نظير چك ليست زير استفاده كرد:
– مزيت رقابتي شركت چيست؟
– آيا تكنولوژي جديدي وجود دارد كه شركت بتواند براي نوآوري و يا كاهش هزينه ها از آن استفاده كند؟
– آيا فرصتي براي گسترش نام تجاري به نواحي مرتبط مي باشد؟
– آيا فرصت فراگيري ارزان وجود دارد؟
– آيا شركت مي تواند در بازار بين المللي استفاده كند؟
– آيا امكان استفاده از فناوري اطلاعات براي بازاريابي وجود دارد؟
– آيا كيفيت عمليات، محصولات و مديريت موجودي بدون متحمل شدن هزينه زياد امكان بهبود دارد؟
– آيا شركت مي تواند جريان نقدينگي را با برقراري ارتباط بهتر با مشتريان، بهبود ببخشد؟
– آيا زمان مناسبي براي تغيير و تحول وجود دارد؟
– آيا خطوط توليدي وجود دارند كه براي افزايش سوددهي كاهش داده شوند؟
دسته بندی فرصت ها
فرصتها را مي تواند در قالب يكي از دسته هاي زير دسته بندي گردد:
– توسعه بازار
– آسيب پذيري رقبا
– روندهاي صنعت يا شيوه زندگي
– توسعه تكنولوژي
– اعتبار جهاني
– بازارهاي جديد
– صادرات و واردات
– انحصاري شدن جديد
– قراردادهاي بزرگ
– توسعه كسب و كار و محصول
– اطلاعات و تحقيق
– شراكت ها و نمايندگي
– تاثيرات فصلي، آب و هوا و غيره
– وضعيت اقتصادي
تهديد
يك فرصت يك حالت خارجي است كه مي تواند بصورت منفي بر پارامترهاي عملكردي شركت تاثير گذاشته و مزيت رقابتي كه ايجاد كننده اقدامات مثبت در زمان مناسب است را كاهش دهد. از جمله تهديدات مي توان به ظهور رقباي جديد، معرفي محصول جديد توسط رقبا، ماليات بر روي كالاهاي ارائه شده و غيره اشاره كرد.
چک لیست تهدیدها
براي تهيه ليست تهديدها مي توان از چك ليست هايي نظير چك ليست زير استفاده كرد:
– آيا سازمان ذخاير كافي براي ايستادگي در برابر تغييرات ناگهاني محيط را دارد؟
– وضعيت قوانين و مقررات مربوطه به چه صورت است؟
– آيا محصولات سازمان داراي نام تجاري معتبري براي مقاومت در برابر قيمت رقبا مي باشد؟
– آيا رقباي بين المللي وجود دارند؟
– آيا شركت داراي گستردگي كمي مي باشد؟
– آيا فعاليت هاي حسابداري غير محافظه كارانه مي باشد؟
– آيا وضعيت مالي شركت در حاشيه عدم نقدينگي قرار دارد؟
– آيا سازمان با تغييرات تكنولوژي مي تواند سازگار باشد؟
– آيا حاشيه سود سازمان تحت فشار مي باشد؟
– آيا حجم معاملات و قراردادها كاهش يافته؟
– آيا شركت توانايي ايستادگي رقبا در مقابل رقباي اينترنتي را دارد؟
دسته بندی تهدیدها
تهديدها را مي تواند در قالب يكي از دسته هاي زير دسته بندي گردد:
– اثرات سياسي
– اثرات قانوني
– اثرات محيطي
– توسعه فناوري اطلاعات
– اهداف و مقاصد رقبا
– تقاضاي بازار
– تكنولوژي
– محصولات ، خدمات و ايده هاي جديد
– قراردادهاي حياتي
– شركاي تجاري
– مواجه با موانع و تهديدهاي برطرف نشده
– اقتصاد داخل و خارج
– تاثيرات فصلي، آب و هوا و مد
مراحل انجام آناليز SWOT
1- تشكيل جلسه تجزيه و تحليل SWOT
2- توضيح اجمالي هدف جلسه و مراحل انجام كار
3- انجام طوفان ذهني براي شناسايي عوامل داخلي (نقاط قوت و ضعف) و عوامل خارجي (فرصت ها و تهديدها)
4- اولويت بندي عوامل داخلي و خارجي
5- تشكيل ماتريس SWOT و وارد كردن عوامل انتخاب شده با توجه به اولويت بندي
6- مقايسه عوامل داخلي و خارجي با هم و تعيين استراتژي هاي SO و WO و ST و WT
7- تعيين اقدامات مورد نياز براي انجام استراتژي هاي تعيين شده
8- انجام اقدامات و بررسي نتايج آنها
9- بروز آوري ماتريس SWOT و در بازه هاي زماني مناسب
بررسي عوامل داخلي
عوامل داخلي عواملي هستند كه مربوط به درون شركت هستند و برخلاف عوامل خارجي تا حدود زيادي در كنترل مديريت سازمان هستند.
نقاط قوت و ضعف از جمله عوامل داخلي هستند. نقاط قوت و ضعف با مقايسه عملكرد گذشته و حال و يا مقايسه با متوسط صنعت و مقايسه رقبا تعيين مي شود.
بررسي عوامل خارجي
عوامل خارجي تشكيل شده اند از رقبا، واسطه هاي مالي، نهادهاي دولتي، اتحاديه هاي كارگري ، سهامداران، تامين كنندگان ، مشتريان، اتحاديه هاي تجاري و غيره.
فرصتها و تهديد ها از جمله عواملي هستند كه از محيط خارج بر سازمان اثر مي گذارند.
ماتريس SWOT
در قالب اين استراتژي ها سازمان با استفاده از نقاط قوت داخلي ميكوشد از فرصت هاي خارجي بهره برداري نمايد و با بهره گيري از نقاط قوت، فرصت ها را به حداكثر برساند. معمولا سازمان ها براي رسيدن به چنين موقعيتي از استراتژي هاي WO،ST و WT استفاده مي كنند تا بدان جا برسند كه بتوانند از استراتژي هاي SO استفاده نمايند. به عنوان مثال استفاده شركت بنز از توانمندي هاي تكنولوژيكي و وجه مناسب براي ورود و افزايش سهم در بازار خودروهاي لوكس.
استراتژي هاي WO
هدف از اين استراتژي ها اين است كه سازمان با بهره برداري از فرصت هاي موجود در محيط داخل بكوشد نقاط ضعف داخلي را بهبود ببخشد. در اين حالت سازمان به دليل داشتن ضعف داخلي نميتواند از اين فرصت هاي بدست آمده بهره برداري نمايد. لذا لازم است استراتژي هاي نظير استفاده از تكنولوژي هاي جديد و غيره بكارگرفته شود تا با از بين بردن نقاط ضعف از فرصت ها استفاده مناسب گردد.
استراتژي هاي ST
شركت ها با اجراي اين استراتژي ها مي كوشند با استفاده از نقاط قوت خود اثرات ناشي از تهديدات موجود را كاهش داده يا آنها را از بين ببرند.
استراتژي هاي WT
سازمان هايي كه اين استراتژي را بكار مي گيرند حالت تدافعي به خود مي گيرند و هدف از اين استراتژي كم كردن نقاط ضعف داخلي و پرهيز از تهديدات ناشي از محيط خارجي است. در واقع چنين سازماني مي كوشد براي حفظ بقاي خود از فعاليت هاي خود بكاهد (استراتژي هاي كاهش يا واگذاري) در شركت هاي ديگر ادغام شود، اعلام ورشكستگي كند و يا سرانجام منحل شود.
نتيجه گيري از آناليز SWOT
نقاط ضعف مي بايست تحت كنترل بوده تا تبديل به نقاط قوت شوند.
سعي كنيد نقاط قوت خود را با فرصت هاي بيروني همسو نماييد.
تهديد ها مي بايست تبديل به فرصت ها شوند.
What is it?
You can use a SWOT analysis to identify and analyze the Strengths and Weaknesses of your organization, as well as the Opportunities and Threats revealed by the information you have gathered on the external environment.
Who uses it?
The team members, the managers.
Why use it?
To develop a plan that takes into consideration many different internal and external factors, and maximizes the potential of the strengths and opportunities while minimizing the impact of the weaknesses and threats.
When to use it?
While developing a strategic plan or planning a solution to a problem, after you have analyzed the external environment (for example, the culture, economy, health, sources of funding, demographics, etc.).
How to use it:
1. Internal Analysis: Examine the capabilities of your organization. This can be done by analyzing your organization’s strengths and weaknesses. Click here for some examples of management areas you may want to consider during this analysis.
2. External Analysis: Look at the main points in the environmental analysis, and identify those points that pose opportunities for your organization, and those that pose threats or obstacles to performance.
If you need additional information, you can find out what your users think by using a user survey or a tally sheet.
Decide whether the answers or the data collected reveal external opportunities or threats.
3. You can use this information to help you develop a strategy that uses the strengths and opportunities to reduce the weaknesses and threats, and to achieve the objectives of your organization.
Links to Explore: A personal SWOT Analysis, and a SWOT Analysis in a business setting.
Example:
Here is an example of a SWOT Analysis being used to develop strategies.
