خلاصه
مديريت استرس، تنها راه مقابله با استرس است که اکنون به شدت مورد توجه صاحبنظران بوده و کنفرانس ها و سمينارهاي متعدد را در جهان به خود اختصاص داده است.
استرس
«استرس» يک واقعيت انکارناپذير در زندگي کنوني است و گريز از آن امکان پذير نيست. ضرورتي ندارد که استرس به تمامي از زندگي حذف شود.
بدون استرس، زندگي چنان ساکن و راکد خواهد شد که جز به تنبلي و کودني ذهني نمي انجامد اما از سوي ديگر، افزايش استرس نيز نظام و سيستم تعادل بدن را به هم مي ريزد و کارايي مطلوب را دچار اختلال مي سازد از اين رو «مديريت استرس» تنها راه مقابله با استرس است که اکنون به شدت مورد توجه صاحبنظران بوده و کنفرانس ها و سمينارهاي متعدد را در جهان به خود اختصاص داده است.
حجم عظيمي از مقالات در حوزه مديريت در اين ارتباط به رشته تحرير درآمده است.بابک گودرزي نژاد در اين اثر کوشيده است با توجه به مطالعات متنوع، راه حل ها و راهکارهاي ساده و در عين حال موثري ارائه دهد تا شخص در پرتو آن، به بهترين نحو فعاليت هاي حرفه اي خود را انجام دهد.
حاصل اين اثر در نشريه الکترونيکي سروش تحول (نشريه داخلي شرکت روش سازان صنعت) شماره دهم آمده است که در پي گزيده هايي از آن را مي خوانيد:استرس مي تواند بازتاب رواني و جسمي داشته باشد.
از جمله جنبه هاي رواني مي توان بي ميلي به معاشرت، کم اشتهايي، بي ميلي به زندگي و ارتباط، افسردگي و از جمله عوامل جسمي به ميگرن، فشار خون بالا، بيماري هاي قلبي و عروقي، بي خوابي، کمردرد مزمن و زخم معده اشاره کرد. در عين حال عوامل برون و درون سازماني موثر بر فشارهاي عصبي مطابق شکل شماره يک است.
براي کاهش و مديريت استرس چند راهکار ساده که مي تواند مثمرثمر براي همگان باشد ارائه مي شود:
*افکار خوب توليد کنيد
يادمان باشد اگر شاد بينديشيم، شاد مي شويم. اگر فکر بد بکنيم احساس بدي پيدا مي کنيم. اگر فکرهاي ترسناک کنيم هراسان مي شويم، همواره شادي در حکم خوردن غصه ها و استرس در حکم علف هرز افکار است.
*ترس از دست دادن موقعيت موفق خود را از بين ببريد
همواره بايد آمادگي آن را داشته باشيد که ممکن است با يک اتفاق موقعيت خود را از دست بدهيم. هيچ گاه موقعيت خود را مسلم فرض نکنيم. با اين نگاه حتي اگر بيمار هم شويم، مي توانيم به آن غلبه کنيم.
*قبل از تغييردادن ديگران، خودتان را تغيير دهيد
همواره يادمان باشد در بسياري از موارد لزوماً اين افراد نيستند که بايد تغيير کنند بلکه، اين خود ما هستيم که بايد با تغيير خود، الگويي براي ديگران هم باشيم.
*از فرصت فکر کردن براي کاهش استرس کمک بگيريد
بعضي از مواقع با فکر کردن، يادداشت کردن، بيرون ريختن افکار بيهوده از ذهن و بازانديشي مي توان استرس را کنترل کرد. نبايد به اين موضوع فکر کرد که ديگران در مورد ما چگونه فکر مي کنند. مهم اين است که کارمان را ياد بگيريم و هرگاه اشتباه کرديم، بپذيريم.
در اينگونه مواقع بايد از بچه ها ياد گرفت. آنها با يک چشم مي خندند، با يک چشم اشک مي ريزند و توهين و ناراحتي را خيلي زود فراموش مي کنند.
*خودتان را تنها با خودتان مقايسه کنيد
هيچ وقت حسرت بالاتر از خودتان را نخوريد. سعي کنيد به آنهايي که از شما موقعيت بدتري دارند نيز فکر کنيد. شما مي توانيد شرايط خودتان را کنترل کنيد اما ديگران را نيز با توانمندي هاي خودتان مقايسه کنيد.
*با خلاقيت خشم خود را کنترل کنيد
به اين فکر کنيد که تنها کساني که مشکل ندارند، آدم هايي هستند که در گورستان خوابيده اند. براي کنترل خشم يکي از بهترين راه ها، زدن يک راه ميان بر و استفاده از خلاقيت براي حل مشکل است که افراد را آرام مي کند.
*اصل حقيقت گويي
حقيقت را بگوييد. ممکن است يک، دو يا سه دقيقه استرس پيدا کنيد اما اين مهم نيست. توفان هرچه شديدتر باشد، سريع تر هم فروکش مي کند. پس از آن احساس مطلوبي از خودتان پيدا مي کنيد.
*وقت خودتان را مانند پولتان مديريت کنيد
براي اين منظور مديريت زمان بهترين توصيه است. همه مي خواهند کارهايي را که در دست دارند، انجام بدهند؛کارهايي را که مهم اند و بايد انجام شوند بنابراين بايد زمان را مديريت کرد.
کارهاي مهم را زودتر انجام داد و از شر آنها خلاص شد. به موقع تصميم گرفت و ابتدا کارهاي مهم را که روي ذهن تاثير مي گذارند زودتر انجام داد. در عين حال نبايد زندگي را پر از فعاليت هاي متعدد و متنوع کرد.
*حرص نزنيد
نه در کار و نه در خوردن حرص نزنيد. حرص خوردن علاوه بر کاهش تمرکز شما، سلامت جسم، روح و فکرتان را نيز به خطر مي اندازد.
*به مردم و آنچه مي گويند فکر نکنيد
هيچ وقت به اين فکر نکنيد که مردم در خصوص شما چه مي گويند. هيچ گاه حرمت نفس تان را از دست ندهيد. يادمان باشد شکست به معناي سقوط کردن نيست. با يک گزارش مثبت مي شود همه چيز را درست کرد. با خوشحال کردن ديگران مي توان استرس را کم کرد و هيچ گاه تصميم گيري خود را به خوشامد، حرف يا فکر ديگران منوط نکنيد.
*بياموزيد که بلافاصله سپاسگزاري يا ابراز تاسف کنيد
براي اين کار در اولين فرصت ممکن اقدام کنيد. يادتان باشد سلام کردن، هديه دادن، سپاسگزاري کردن، معذرت خواستن و… شخصيت شما را کوچک نخواهد کرد اما سعي کنيد دوباره دچار همان خطا و لغزش نشويد.
*نه گفتن را بياموزيد و نه شنيدن را قبول کنيد
رک گويي ممکن است در آغاز کسي را دلخور کند ولي در بلندمدت اعتبار و حيثيت را بالا برده و استرس را کم مي کند اما مهم اين است که چگونه «نه» بگوييم که ديگران را دچار استرس نکند. توضيح دادن دلايل و نحوه «نه» گفتن بسيار مهم است. همچنين ظرفيت نه شنيدن از ديگران را نيز داشته باشيد.
*نيايش را فراموش نکنيد
شکر کنيد به داشته ها و نداشته ها، هميشه بگوييد: خدايا شاکرم، همه آن چيزهايي را که نياز دارم به من داده اي و آن چيز را که نياز ندارم، نداده اي. خدايا به من سلامتي، درايت و توانايي عطا کن. مطمئن باشيد ياد مستمر خداوند استرش شما را کاهش مي دهد و به آرامش قلبي، روحي و فکري مناسبي براي مواجهه با مسائل مي رسيد.
*بدهيد و بگيريد
يکي از قانون هاي توانمندي مهم جاذبه و دافعه يا دادن و گرفتن است. يادتان باشد که با ثروت، قلب کسي را نمي توان دزديد. يادتان باشد براي رسيدن به عظمت بايد کاري براي انجام دادن، چيزي براي دوست داشتن و دستمايه اي براي اميد داشت. يادمان باشد بخشودن و توقع نداشتن در اين اصل بسيار مهم است.
*تلاش
يادمان باشد برنده هرگز دست از تلاش نمي کشد. کسي که دست از تلاش بردارد هرگز برنده نمي شود. کسي که دست از تلاش مي کشد استرس زده مي شود.
*پول بيشتر برابر با استرس کمتر نيست
اصولاً دارايي بيشتر استرس بيشتري هم توليد مي کند. در عين حال هزينه کردن زياد هم مي تواند استرس زا باشد. يادمان نرود هر که بامش بيش، برفش بيشتر.
*هدف تان را دستيابي به ستاره ها قرار دهيد
وقتي دست به سوي ستاره ها دراز مي کنيد ممکن است نتوانيد آنها را بگيريد اما دست خالي هم نخواهيد بود. يادتان باشد اين هدف بايد معني دار باشد و برنامه اي هم به عنوان پشتوانه داشته باشيد چون اگر يک رويا باشد آن گاه ممکن است به سرعت در جهت اشتباه در حال دويدن باشيد.
*ناملايمات زندگي را کمي پذيرا باشيد
روي ناملايمات تمرکز و آنها را کنترل کنيد، آنها هميشه وجود دارند. با اولويت بندي ناملايمات مي شود آنها را کنترل کرد اما يادتان باشد که همه را نمي توان در يک برهه از زمان حل کر
*بخنديد
خنده نيروبخش ترين ماده طبيعت است. مي گويند: خنده نوعي نيايش است اگر بتوانيد بخنديد، نيايش کردن را آموخته ايد.
اين همه جدي نباشيد تنها کسي که بتواند به خود و ديگران و مسائل بخندد راه نيايش کردن را آموخته است.
*بياموزيد از کاري که براي زندگي کردن مي کنيد لذت ببريد
اگر خواهان شادي يک ساعته هستيد، چرت بزنيد.
اگر خواهان شادي يک روزه هستيد
به پيک نيک برويد.
اگر خواهان شادي يک هفته اي هستيد
به مرخصي تعطيلات برويد.
اگر خواهان شادي يک ماهه هستيد ازدواج کنيد.
اگر خواهان شادي يک ساله هستيد
ثروتي به ارث ببريد.
اگر خواهان شادي براي مدت طولاني عمر هستيد، بياموزيد از کاري که براي
امرار معاش مي کنيد لذت ببريد.
حال اگر بخواهيم استرس را مديريت کنيم راهکارهاي شکل 2 مي تواند به عنوان خلاصه مد نظر قرار گيرد.
در ادامه بايد اشاره کرد در سيستم هاي مديريت ايمني و بهداشت شغلي توجه به مسائل روحي، رواني و کمتر کردن فشار عصبي در حين کار مي تواند بسيار موثر باشد. متاسفانه در سازمان هاي مختلف به دليل آنکه اينگونه موارد دلايل و آثار آني از خود به جا نمي گذارند جدي گرفته نمي شوند.
اگر چه در معيارهاي مرتبط با کارکنان در مدل هاي تعالي سازماني نيز به اين موضوع اشاره مستقيمي نشده است اما واقعيت اين است که اگر در حين شناسايي ريسک هاي ايمني (در مورد پروژه مديريت ايمني) يا پروژه هاي بهبود مدل EFQM به موضوعات فوق توجه شود که مقابله با آن زمان و هزينه زيادي را مي طلبد، مي توان به روشي نوين بر معضلات زندگي هاي نوين نيز مديريت و غلبه کرد. بنابراين توصيه مي شود سازمان ها حساسيت ويژه اي را براي اين موضوع به خرج داده و در بررسي هاي خود از اين موضوع مهم غفلت نورزند.
*منبع : روزنامه سرمایه
