تاریخچه تبلیغات در جهان و ایرانی
آنچه كه امروز به عنوان تبلیغات نو و جدید مي شناسیم، ریشه در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم در كشور ایالات متحده دارد. اما به طور كلي براي تبلیغات اعم از سیاسي یا تجاري مي توان سه دوره تاریخي قبل از انقلاب گوتنبرگ و اختراع و تكمیل ماشین چاپ در سال 1450 را در نظر گرفت.
1- دوره علایم تجاري
در زمان هاي گذشته افتخار و غروري كه استادكاران داشتند، منجر به استفاده تبلیغاتي از آن به شكل علامت یا علامت هاي مشخص، شده است. به طور مثال آنان براي موضوعاتي مانند كاسه، كوزه سفالي و…. علامت خود را حك مي كردند. بدین ترتیب شهرت آنان دست به دست و زبان به زبان مي گشت و خریداران هنگام خرید به علایم تجاري توجه مي كردند.
2- نشانه ها و تبلیغ روي دیوارها
وسیله دیگر تبلیغات، جملاتي بود كه روي سنگ و دیوارهاي جنب محلي كه اجناس مختلف به فروش مي رسید نوشته مي شد و از اجناس و كالا تمجید و تحسین مي كرد. نظیر آن را مي توان تبلیغات دیوارها و تابلوهاي بالاي مغازه‌هاي امروزي ذكر كرد. به طور مثال كاوش‌هایي كه در شهر بمبئي آمده نشان داده است كه در هر دكان كوچكي یك نوشته‌اي روي دیوار جنب در ورودي مغازه داشته است.
3- جارچیهاي شهر
در دوران گذشته به ویژه در یونان، جارچیهاي عمومي وظیفه اطلاع‌رساني را انجام می‌دادند، آنان اخبار مهم و وقایع مورد علاقه مردم را انتشار و بابت آن كارمزد مي گرفتند. آنان حتي اتحادیه‌اي نیز تشكیل داده بودند اما بعد از 1450 و اختراع ماشین چاپ به وسیله یوهان گوتنبرگ به تدریج و تقریباً طي 300 سال تمام اروپا تحت تأثیر این صنعت قرار گرفت. با بسط و گسترش مطبوعات در اواسط قرن هفدهم، تبلیغات به صورت جدیدي براي اطلاع افراد باسواد رشد و كم كم شروع به پیشرفت كرد.
بسط و توسعه چاپ روز به روز بر تعداد روزنامه ها و مجله ها افزوده شد و اولین روزنامه در ایالات متحده به نام بوستون نیوزلتر در سال 1690 چاپ شد و در سال 1914 قریب 15 هزار روزنامه و مجله در این كشور منتشر شد.
سرانجام پس از پیدایش رادیو و ارسال اولین پیام به وسیله ماركني در سال 1895 كم كم تبلیغات جاي خود را در رسانه جدید گشود و اولین رادیو تجاري به نام كاكا در شهر پیترزبورگ واقع در ایالات پنسیلوانیا راه‌اندازي شد و بعدها شبكه عظیمي مانند A.B.C در سال 1926 تأسیس شد، پس از خاتمه جنگ جهاني دوم در سال 1945 تبلیغات از طریق تلویزیون آغاز شد و به سرعت گسترش یافت.
در فاصله بین سال‌هاي 1890 و دهه 1920 شاهد تغییرات عمده‌اي در صنعت تبلیغات بازرگاني و آثار اجتماعي آن بودیم. تا قبل از 1890 توجه مؤسسات تبلیغي تنها معطوف به بازار فروش كالا یا متن رسانه هاي مناسب و كوشش در متقاعد كردن صاحب شغلي است كه باید براي آنها تبلیغ مي شد. بعد از سال 1890 تبلیغات حاكي از گسترش دامنه خلاقیت و نقش مشاغل شد.
تبلیغات بازرگاني با به كار بردن شگردهاي مختلف ارایه شد و با استفاده از قلم‌هاي مختلف و صفحه آرایي‌‌هاي مختلف و غیره به راه چند سویه‌اي براي اقناع مخاطبان تبدیل شد.كانونهاي آگهي و تبلیغاتي پس از انقلاب اسلامي
با پیروزي انقلاب اسلامي در سال 1357 فعالیت شركت هاي تبلیغاتي عملاً به نوعي متوقف شد. ولي با این وجود در سال 1358 شوراي انقلاب با تصویب آیین‌نامه تأسیس و نظارت بر نحوه كار و فعالیت كانونهاي آگهي و تبلیغاتي بر فعالیت جدید كانونهاي تبلیغاتي صحه گذاشت، اما این اقدام حركت جدیدي را به تناسب میزان و وضعیت فعالیت آنان در قبل از انقلاب موجب نشد، چون ساختار عمده اقتصاد ایران بر محور كالاهاي مصرفي تحت مشاركت یا سرمایه‌گذاري شركت‌هاي خارجي واقع بود و بخش عمده‌اي از كالاهاي مصرفي كه قابلیت تولید در داخل كشور را نداشتند از خارج وارد مي شد، عملاً دستخوش تغییر شدند و نوعي توقف حاصل شد.
سال‌هاي 1357 تا 1359 شور و شوق انقلابي سراسر كشور را فرا گرفته بود و از نظر روان شناسي یك نوع بي‌نیازي به لحاظ شعارهاي اولیه انقلاب بین مردم وجود داشت، این بي‌نیازي از مسایل اقتصادي با ارایه روحیه همكاري به تعاون، مساعدت، كمك و اطمینان و اعتماد به آینده بهتري، معني پیدا مي كرد كه این موضوع منجر به كم رنگ شدن فعالیت‌هاي تبلیغاتي شد و به دنبال آن با شروع جنگ تحمیلي عمده فعالیت و نظر رسانه‌هاي داخلي بر محور اخبار مربوط به دفع تهاجم دشمن و حفظ كشور شد، در این دوران با نگرش خاص احزاب، سازمان‌ها و گروه‌هاي مختلف كشور روي این رویداد مهم، فضاي جامعه بر فضاي بدون تبلیغات بازرگاني مبدل شد و تبلیغات به طور طبیعي در اختیار جنگ قرار گرفت.
تبلیغات بازرگاني پس از جنگ تحمیلي
با خاتمه جنگ تحمیلي و با آغاز دوران سازندگي و رشد فعالیت‌هاي اقتصادي در سال هاي 70 – 69 تبلیغات تجاري افزایش چشمگیر و قابل توجهي یافت به طوري كه در مدت دو سال، توجه مسؤولان معاونت امور مطبوعاتي و تبلیغاتي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي را بخود معطوف كرد و این معاونت نیز از سال 1372 امر ساماندهي فعالیت كانونهاي تبلیغاتي را مطابق وظایف قانوني خود در دستور كار قرار داد و بر این اساس اداره كانون هاي تبلیغاتي تشكیل و موظف به ساماندهي موضوع تبلیغات بازرگاني و امور مربوط به آن شد.
نگاهي به فعالیت‌هاي اداره كانونهاي آگهي و تبلیغات بازرگاني
اداره كانون هاي تبلیغاتي پس از تشكیل، ابتدا نسبت به شناسایي كانونهاي فعال كه به طور غیرقانوني در سطح كشور به ویژه تهران فعالیت داشتند، اقدام نمود. این اداره در اولین گام با اعلام موجودیت و پذیرش تقاضا براي صدور مجوز، بیش از هفتصد كانون را مورد شناسایي قرار داد و با تكیه بر اهداف فرهنگي نظام جمهوري اسلامي ایران به سر و سامان دادن آنها پرداخت. در حال حاضر صدور مجوز فعالیت براي كانونهاي آگهي توسط اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي استان‌ها انجام مي‌شود.
طي این سال‌ها اداره كانونهاي آگهي و تبلیغات بازرگاني با تدوین دستورالعمل‌هاي پیشنهادي و ارسال آن به كمیته مركزي سازمان‌هاي تبلیغاتي (كه عالي‌ترین مرجع رسیدگي به امور تبلیغات بازرگاني كشور است) پس از تصویب برخي دستورالعمل‌ها در كمیته مذكور و ارسال این مصوبات و آیین‌نامه‌ها به وزارتخانه‌ها و مراجع ذیربط، سعي در ملتزم نمودن مؤسسات تبلیغاتي به رعایت مفاد قانوني آیین‌نامه و سیاست هاي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي داشته است.
هم اكنون اداره كانون هاي آگهي و تبلیغات بازرگاني كه بخشي از اداره كل تبلیغات و اطلاع‌رساني معاونت مطبوعاتي و اطلاع‌رساني است براي ایجاد هماهنگي دقی‍ق و اعمال منظم سیاست‌ها اقدام به جمع‌آوري آمار و اطلاعات قابل اعتماد از كمیت و كیفیت شركت‌هاي تبلیغاتي كرده است چنانكه از سال 1373 تا پایان سال 1384 طبق آمار بدست آمده در مجموع 3564 هزار كانون تبلیغاتي در سراسر كشور مشغول فعالیت هستند.
* منبع: مدیریت اداری و مالی صدا و سیما
Message conveyed in order to support and spread a particular opinion or point of view, engaging both the intellect and the emotions of the audience. Propaganda may consist of an overt appeal such as most advertising copy or be non-overt such as the seller’s participation in community events, company slogans and logos, special employee benefits and so forth. Ben & Jerry’s ice cream has benefited from public knowledge of their corporate commitment to environmental causes and employee empowerment, despite the lack of any direct relevance of those things to their products. Tobacco companies use sponsorships of sporting events to counter their unhealthy image.
