نویسنده: ليلا رشيدی
مشاوره در حوزه‌هاي مختلف كسب و كار و استراتژي‌هاي مربوط به آن
تلاش مي‌شود تا دسته‌بندي خدمات مشاوره‌اي قابل ارائه در حوزه مشاوره مديريت ارائه شود. لازم به ذكر است كه براي خدمات مشاوره مديريت دسته‌بندي‌هاي مختلفي ارائه شده است، اما غالب اين دسته‌بندي‌ها با دو رويكرد كلي صورت گرفته است. در رويكرد نخست صنايع و خدمات قابل ارائه در هر يك مورد تمركز قرار مي‌گيرد، در حالي كه در منظر دوم خدمات قابل ارائه در اين حوزه مورد بررسي قرار مي‌گيرند. با توجه به اينكه دسته‌بندي بر اساس حوزه‌هاي ارائه خدمت، نقش تخصص‌هاي مورد نياز در زمينه‌هاي مديريت را بيشتر مورد توجه قرار مي‌دهد، دسته‌بندي مشاوره مديريت در اين چارچوب و در چهار دسته كلي زير ارائه شده است:
1.مشاوره در حوزه‌هاي مختلف كسب و كار و استراتژي‌هاي مربوط به آن
شــركتهاي فعال در اين حوزه، به طور سنتي تــوصيه‌هايي به مشتري‌ها مي‌كنند كه منجر به تاثيرات مشهود و بزرگ مالي در عملكرد آنها مي‌شود. اين توصيه‌ها كه براي آينده شركتها بسيار حياتي و مهم هستند، استراتژي‌هاي مورد نياز جهت رشد و توسعه عملكرد شركتها را ارائه مي كنند و به طور كلي به سوالات مديران در زمينه‌هاي مختلف كسب و كار پاسخ مي‌دهند. سوالاتي از قبيل اينكه: به منظور كسب حداكثر كارايي و اثربخشي چه اقداماتي بايد انتخاب و چگونه اجرا شوند؟ چگونه و در چه زمان مي‌توان وارد يك بازار يا حوزه جديد شد يا محصول و خدمت جديدي ارائه كرد؟ بهترين فرصت براي خريد سهام يك شركت يا ادغام با شركتي ديگر چه زماني است؟ زمان ورود يا خروج مناسب به بازار براي يك شركت كدام است؟ برخي شركتهاي مطرح بين‌المللي در زمينه ارائه مشاوره‌هاي از اين دست عبارتند از: مك‌كينزي، بين، گروه بوستون، بوز آلن… با توجه به اينكه شركتهاي بزرگ مشاوره‌اي در شماره‌هاي بعدي معرفي خواهند شد، در اين شماره تنها به ذكر نام آنها اكتفا شده است.
خدماتي كه در حوزه مشاوره‌هاي كسب و كار ارائه مي‌شوند به طور كلي شامل موارد زير است:
1.تامين مالي ،
2. فروش و بازاريابي :بخش‌بندي بازار، قيمت‌گذاري، مديريت محصول و مديريت فروش
3.توليد و عمليات ،
4.سازمان و ساختار: رهبري، كاركنان،
5.استراتژي: تعيين رسالت و چشم‌انداز شركت ، استراتژي‌هاي مربوط به مديريت سبد محصولات يا خدمات ، ارزش سهام و برنامه‌ريزي استراتژيك ،
6.مديريت تغيير ،
7.بهبود عملكرد: توليد ناب و شش سيگما،
8.ادغام، اتحاد استراتژيك و تجديد ساختار،
9.مديريت زنجيره تامين ،
10.انتقال چرخه عمر ،
11.تكنولوژي كسب و كار ،
12.استراتژي‌هاي IT و سيستم .
2.سيستم‌هاي يكپارچه و IT
در اين نوع از مشاوره بيشتر بسته‌هاي ERP براي سيستم‌هايي مختلف كسب و كار فراهم مي‌شود.
برخي از شركتهاي پيشرو در زمينه ارائه چنين خدماتي عبارتند از: اكسنچر، آي.بي.ام، كپ و برينگ پوينت. خدمات اين شركتها در موارد زير دسته‌بندي مي‌شوند:
2-1.فناوري اطلاعات:
– استراتژي‌هاي IT ،
– خدمات مربوط به سِرور ،
– امنيت و حفاظت اطلاعات ،
– مديريت و ذخيره‌سازي داده‌ها ،
– خدمات مربوط به مصرف‌كننده نهايي ،
– خدمات مربوط به ميان‌افزارها ،
– نگهداري و حمايت فني ، سايت و تسهيلات مربوط به آن .
2-2.برون‌سپاري:
– برنامه‌هاي كاربردي ،
– فرايندهاي كسب و كار .
2-3. برنامه‌هاي كاربردي:
– ايجاد و توسعه برنامه‌هاي كاربردي و سيستم‌هاي يكپارچه ،
– مديريت برنامه‌هاي كاربردي .
2-4. مشاوره كسب و كار:
– مديريت تغيير و استراتژي ،
– مديريت ارتباط با مشتري ،
– مديريت مالي ،
– مديريتي منابع انساني ،
– مديريت زنجيره تامين ،
– خدمات مهندسي،
– خدمات نرم‌افزاري .
3- شركتهاي مشاوره‌اي بوتيك
هما‌نطور كه مي‌دانيم بوتيك‌ها مغازه‌هاي كوچك و لوكسي هستند كه محصولات خاص و محدودي را ارائه مي‌كنند. شــركتهايي مشاوره‌اي كه با اين عنوان دسته‌بندي شده‌اند، شركتهاي كوچكي هستنــد كه خدمات محدود و مشخصي به بخش مشخصي از صنايع ارائه مي‌دهند. اين شركتها در 2 يا 3 رشته خاص يا صنايعي مشخص، فعاليتها يا متدولوژي‌هاي مشخصي را انتخاب كرده و بر روي آنها تمركز مي‌كنند. مثل چارلز ريور (مشاوره‌هاي اقتصادي و دعاوي قضايي)، ترينيتي (مشاوره‌هاي سلامتي) و ماراكون (ارزش سهام)
4- شركتهاي مشاوره ويژه (Niche)
در اين دسته، شركتها يك خدمت كاملا تخصصي در يك حوزه خاص ارائه مي‌دهند. اين شركتها عموما بر يك حوزه و تخصص خاص متمركز مي‌شوند. اين تمركز بيشتر بر روي يك صنعت است، ولي در برخي موارد بر روي يك فعاليت خاص تمركز مي‌كنند.
مثال بارز شركتهاي اين دسته، شركتهاي مشاوره بازاريابي هستند كه بر روي حوزه‌هاي مشخصي مثل پيش‌بيني و برآورد تقاضا، تجزيه و تحليل ساختار بازار، استراتژي‌هاو سياستهاي مرتبط با كانال‌هاي توزيع، مشكلات مرتبط با فروش يك محصول خاص و .. تمركز مي‌كنند. برخي از شركتهاي پيشرو در اين حوزه عبارتند از: هِويت (مشاوره مديريت نيروي انساني)، بي.بي ماركتينگ (مشاوره بازاريابي كسب و كار با كسب و كار)، كرت سالمون ( مشاوره در حوزه محصول و خرده فروشي).
* تدبیر
