گروه بیمه و بانک: اصلاح نظام تعرفهای بازار بیمه که مدتی است در دستور کار بیمه مرکزی قرار گرفته با واکنش مثبت کارشناسان و تحلیلگران همراه بوده است. بیمه مرکزی با اجرای این طرح درصدد است تا براساس اصول کلی و ملاحظات نظارتی در فرآیندی پنجساله نظام تعرفهای را جایگزین نظام غیرتعرفهای کند که در این راستا، با تامین نیاز شرکتهای بیمه بدون دخالت شورایعالی بیمه، بازار رقابتی را در این صنعت بهوجود آورد. بهنظر میرسد، در حالی که برخی از خدمات بیمهای زیانده بهشمار میروند، با خارج شدن قیمتگذاری تعرفههای بیمه از حیطه قیمتگذاری دولتی، این شرکتها بتوانند با ارائه خدمات متنوع با نرخهای آزاد سودآور شوند. البته شورایعالی بیمه در مرحله اول آزادسازی تعرفههای بیمهای برخی از رشتههای بیمه از جمله آزادسازی تعرفهها برای بیمههای باربری، کشتی و هواپیمایی که در حال حاضر تصویب و اعمال میشود را در دستور کاری خود قرار داد و رئيس کل بیمه مرکزی در آخرین نشست خبری خود با خبرنگاران از مرحله دوم این طرح از مهرماه سالجاری خبر داده است و بهزعم برخی کارشناسان و صاحبنظران بیمه، این امر تلاطمی را در بازار بیمه ایجاد خواهد کرد. اما موضوعی که در این بین مطرح میشود این است که آیا بازار بیمه در حال حاضر شرایط آزادسازی تعرفهها را دارد یا خیر و وضعیت بازار بیمه پس از اینکه تعرفه قیمتی تمامی رشتههای بیمهای، آزاد شد به چه صورت خواهد بود؟
ارتقای کیفیت خدمات بیمهای
مجید یزدانی، کارشناس بیمه در این رابطه در گفتوگو با گسترشصنعت اظهار کرد: با آزادسازی تعرفهها، تحول عظیمی در بازار بیمه ایجاد میشود و باعث خواهد شد، کیفیت خدمات بیمهای ارتقا یابد. او افزود: با آزاد کردن نرخ تعرفهها، یکسری از بیمههایی که از آن استفاده نمیشد وارد صنعت بیمه میشود و از این طریق کیفیت خدمات بیمهای ارتقا خواهد یافت که این به مدد واقعی شدن رقابت میان بیمهگران برای ارائه خدمات بهتر است.
این کارشناس با بیان اینکه با حذف نظام تعرفهای از صنعت بیمه هم بیمهگر و هم بیمهگذار نفع خواهند برد، تصریح کرد: گسترش بازار بیمه و کم شدن ضریب خسارت از پیامدهای حذف نظام تعرفهای بیمه خواهد بود که از این بابت هم بیمهگر و هم بیمهگذار منتفع خواهند شد.
او افزود: در این بین نیز شرایط رقابتی برای بیمهگران بهوجود خواهد آمد و با واقعی شدن قیمتها گرایش بیمهگذاران جهت خرید بیمهنامه افزایش مییابد که البته تمامی این برنامهها بهصورت تدریجی انجام خواهد شد. او معتقد است: در کنار آزادسازی نرخ خدمات بیمهای، بیمه مرکزی باید نظارت و کنترل بر نرخ تعرفهها داشته باشد تا نرخهای معقولی برای خدمات بیمهای تعریف شود تا در این بین برخی از شرکتهای بیمهای خصوصی که توان رقابت با دیگر شرکتهای بزرگ را ندارند، متضرر نشوند.
این کارشناس در ادامه با بیان اینکه شرایط برای آزادسازی تعرفهها مهیاست، گفت: بهدلیل اینکه این طرح باید با ملاحظاتی همراه باشد تا عرضه بیمه در بازار بهصورت شفاف و واقعی صورت گیرد تا بیمهگذاران و شرکتهای بیمه با مشکل مواجه نشوند، برنامه آزادسازی تعرفهها قرار است در یک برنامه پنجساله و بهصورت تدریجی انجام شود که این امر میتواند باعث شکوفایی صنعت بیمه شود.
صنعت بیمه از تعرفه محوری
آزاد میشود
همچنین در این رابطه مهرداد حشمتی، کارشناس صنعت بیمه معتقد است: یکی از زمینههای پرچالش برای مقابله با تبعات ناشی از آزادسازی تعرفهها، آزادسازی اذهان کارشناسان صنعت بیمه از تعرفهمحوری در ارزیابی نرخهای بیمه است که رواج و تثبیت این تفکر که «دوران فروش بیمهنامهها با حق بیمه مقطوع بهسر آمده» نیاز به زمان دارد.
وی با بیان اینکه نگاه استراتژیک به مقوله قیمتگذاری یکی از ضرورتها محسوب میشود، اظهار کرد: در بحث قیمتگذاری، کوچکترین اشتباه باعث میشود کالاها یا خدمات کاملا ضروری مقرون بهصرفه از چرخه خارج شود و از دسترس مصرفکننده دور نگهداشته شود.
او ادامه داد: مثلا آمارهایی که درخصوص تعداد موتور سیکلتهای موجود در کشور و تعداد بیمهنامههای فروخته شده در این زمینه ارائه شده بیش از 25 درصد کل موتورسیکلتها نیست که این موضوع موید این مطلب بوده و جای بررسی بیشتری دارد. حشمتی یادآور شد: با توجه به کمرنگ شدن تدریجی نفوذ دولت در نظارت تعرفهای و محدود شدن این نظارت صرفا به بیمهنامههای شخص ثالث، نقش و قدرت چانهزنی برای گروهی که بر تصمیمات قیمتگذاری اثر میگذارند، از جمله بیمهگذاران، شبکههای فروش و شرکتهای رقیب بارزتر خواهد شد که این میتواند تحول بزرگی در صنعت بیمه بهوجود آورد.
به گفته وی شرکتهای بیمه با سرلوحه قراردادن اصول اخلاق حرفهای و پرهیز از بهکارگیری برخی از استراتژیهای قیمتگذاری بیرحمانه و ناشی از هماهنگی ضمنی و تبانی قیمت با یکدیگر، مسوولیت اجتماعی خود را باید بهنحو احسن ادا کنند.
حشمتی تصریح کرد: اگر قیمت را بهعنوان مجموع ارزشهایی بدانیم که مصرفکنندگان برای منافع ناشی از داشتن یا استفاده از کالا و خدمات مبادله میکنند و نیز عامل قیمت را از جهت انتخاب و تاثیرپذیری، مهمتر از کیفیت بدانیم که برای برخی از خدمات از جمله خدمات بیمهای، بنا به ماهیت «غیرملموس» و «عرضه به محض تولید» دور از انتظار نیست، اهمیت آن برای طرفین مبادله بیشتر شده و توجه بر قیمت، معنیدارتر تلقی میشود.
او تصریح کرد: تمرکز و استفاده بیش از حد از استراتژی قیمتگذاری رقابتی در فروش بیمهنامهها که مبتنی بر قیمتگذاری بر اساس قیمت خدمات مشابه و موجود رقبا خواهد بود، اثرات مخرب بیشتری را برای شرکتهای بیمه و حتی بیمهگذاران خواهد داشت. افزایش کیفیت، سرعت و دقت بهعنوان شاخصهای اصلی در تمایز قیمتگذاری باید مدنظر قرار گیرند.
وی گفت: یکی از انواع استراتژیهای قیمتگذاری به معنی فدا کردن، مبنی بر فروش یک یا چند پوشش بیمهای به قیمت پائینتر، جهت تحریک و تشویق بیمهگذاران به خرید بیمهنامههای مرتبط یا غیر مرتبط دیگر است. این امر ضمن ایجاد جذابیت در خرید بیمهنامههای دیگر، موجب گسترش بازار و ضریب نفوذ بیمهای خواهد شد.
این کارشناس صنعت بیمه افزود: در قیمتگذاری سبدی چندین فقره بیمهنامه با هم، به قیمتی پایینتر از فروش تکی آنها ارائه میشود.
با این روش شرکتهای بیمه قادر خواهند بود اقلام پرفروش خود را با اقلام کمتر شناخته شده همزمان به فروش برسانند و حجم فروش خود را بهطور چشمگیری افزایش دهند.
اگر در این شیوه، اقلام مورد نظر بهصورت ماهرانه فهرستبندی و در یک سبد قرار داده شود عاملی مضاعف در ارتقای فروش خواهد بود.
به گفته وی روش قیمتگذاری بر اساس تعداد خرید، روشی کار در حفظ بیمهگذاران وفادار و ترغیب آنها به خرید بیمهنامههای بیشتر با قیمتهای نازلتر است که بجاست برای رواج فروش بیمههای زندگی در این راستا از این شیوه بهرهبرداری شود.
حشمتی اظهار کرد: استفاده از شیوه قیمتگذاری پویا بهعنوان یکی از الزامات کلیدی تجارت الکترونیک در صنعت بیمه، مبتنی بر رایانه میباشد که ضمن سنجش نیاز بازار، کشف پراکندگی تقاضا و دامنه قیمتی که خریداران خواستار آن هستند میتواند اطلاعات ذیقیمتی را از گوشه گوشه نامرئی بازار براساس توانایی رایانهها در اختیار بیمهگران قرار دهد.