مدل رفتاری DiSC استاندارد یا زبان مشترکی است برای شناخت و بازگشایی رموز رفتاری افراد و پیش بینی رفتارهایی که به طور معمول از آنها مشاهده می شود. این مدل برای اولین بار در سال 1928 میلادی توسط دکتر ویلیام مولتون مارستون معرفی شد. او اعتقاد داشت که همواره چهار سبک رفتاری وجود دارد که می توان افراد را بر اساس آن طبقه بندی نمود. بنابراین با شناخت سبک غالب رفتاری طرف مقابل و سازگاری رفتارمان با تمایلات او، می توانیم در اکثر ارتباطاتی که برقرار می کنیم موفق باشیم.
تعریف رفنار در مدل DiSC
“رفتار” عبارت است از کلیه عمل و عکس العمل های قابل مشاهده از یک فرد در موقعیت ها و شرایط متفاوت که در این مدل به چهار نوع مجزا تقسیم بندی می شود. همه ما به نسبت های متفاوت از همه این تمایلات رفتاری برخوردار هستیم اما همواره میزان یک یا دو تمایل رفتاری در ما بیشترین است که به آنها “سبک های غالب رفتاری” گفته می شود. پس از شرکت در آزمون DiSC و مشخص شدن دو سبک غالب رفتاری، کلیه خصوصیات و تمایلات رفتاری در قالب گزارش های متنوع و با جزئیات کامل در اختیار فرد قرار می گیرد.
تعریف رفتار در الگوی رفتاری DISCدر مدل رفتاری DISC ، رفتار عبارت است از عمل و عکس العمل های قابل مشاهده از یک فرد در موقعیت ها و شرایط متفاوت که در این مدل به چهار نوع مجزا تقسیم بندی می شود. همه افراد به نسبت های متفاوت از همه این تمایلات رفتاری برخوردار هستند، اما همواره میزان یک یا دو تمایل رفتاری در آنها بیشتر است که به آنها “سبک های غالب رفتاری” گفته می شود. با تمرین و توجه به زیان بدن، کلمات و جملات فرد تا حدودی می توان مدل رفتاری افراد را حدس زد. ولی شناخت دقیق مدل رفتاری افراد نیاز به اخذ ایزار سنجش DISC دارد.
مدل رفتاری مدل رفتاری Dominance (الگوی رفتاری D یاسلطه گر): فرد به مسائل و چالش ها چگونه پاسخ می دهد.
مدل رفتاری Influence (الگوی رفتاری I یا تاثیرگذار): فرد بر دیگران چگونه تاثیر می گذارد .
مدل رفتاری Steadiness (الگوی رفتاری S یا باثبات): فرد نسبت به تغییرات محیط چگونه واکنش نشان می دهد.
مدل رفتاری Conscientious (الگوی رفتاری C یا وظیفه محور): فرد به قوانین چگونه واکنش نشان می دهد.
مدل DISC در رفتار شناسی و شخصیت چیست؟کاربرد و تاثیرش بر روی افراد چگونه است؟مدل DiSC براساس مطالعه روان شناسی كارل یونگ Carl Jung و ویلیام مولتون مارستن William Moulton Marston به وجود آمده است. با توجه به فعالیت هایی كه بیل بانستتر Bill Bonnstetter در جهت پیشرفت، توسعه و اعتبار بخشی مدل فوق نموده است و به عنوان یکی از مدل های برتر در دنیا شناخته شده است و در اکثر شرکت ها و سازمانهای طراز اول جهانی مورد استفاده قرار می گیرد ، این مدل کاربردهای زیادی دارد منجمله : ارتباطات ، کار تیمی ، فروش و ارتباط با مشتری ، استخدام ، ارتباطات خانوادگی ، ورزش ، مدیریت و رهبری ودر این مدل چهار تیپ شخصیتی بارز داریم که به تیپ شخصیتی D,I,S,C معروف می باشد که هر کدام از این حروف مخفف یک کلمه انگلیسی میباشند.
1-افراد با تیپ شخصیتی D که مخفف کلمه Dominance می باشد و ترجمه شده تسلط و نفوذ ، افراد با تیپ شخصیتی D دارای این ویژگی های رفتاری می باشند: تند و سریع در تصمیم گیری و انجام کارها ، تند و سریع در صحبت کردن و راه رفتن ، خود محور ، رک ، ریسک کننده ، اقتدارگرا ، مصمم ، پرجرات ، محرک ، بلند پرواز ، اهل رقابت ، قاطع .
2-افراد با تیپ شخصیتی I که مخفف کلمه Influence می باشد که ترجمه شده ، تاثیرگذار ، افرادی هستند دارای این ویژگی های رفتاری می باشند: اجتماعی، خوش بین و دارای نگاه های مثبت ، معاشرتی ، مشتاق، متقاعدکننده، خونگرم، اعتمادكننده، محبوب ، شاد و سرزنده ،با حسن نیت ، تاثیر گذار ، دوست داشتنی ، بخشنده و باوقار .
3-افراد با تیپ شخصیتی S که مخفف کلمه Steadiness به معنی ثابت .این گروه دارای این ویژگی ها هستند :وفادار، همدل ، همراه ، آرام ، خشنود ، همکاری کننده ، صبور ، یکنواخت ، راحت ، تودار ، سنجیده ، خونگرم و خوش برخورد ، علاقه مند به گروه و کمک به دیگران و…
4-افراد با تیپ شخصیتی C که مخفف کلمه Conscientiousبه معنی انجام وظیفه . ویژگی این افراد شامل : کمال گرا ، دقیق ،حقیقت جو ، نظام مند ، اداب دان ،دارای استانداردهای بالا ،تحلیل گر ، حساس ، محافظه كار، حسابگر، پایدار،قابل اطمینان، محتاط، تمیز، منظم، دقیق، بانزاكت، سیاستمدار و …
“””نحوه استفاده از این ابزار تحت وب”””1- محصول مدیریتی DISC را چطور تعریف میکنید؟
این محصول جهت مشخص نمودن و تعیین مدل های رفتاری افراد میباشد و به بهترین وجه میتواند جهت افزایش بهرهوری منابع انسانی یعنی ارزشمندترین سرمایه سازمانها، مورد استفاده قرار گیرد. ابزار DISC با استفاده از پرسشنامههای تحت وب و طی تحلیلهای کاملی در گزارش خود، در جذب، ارزشیابی، حفظ و نگهداری نیروهای کارآمد، توسعه رهبری، برنامهریزی در حوزه مدیریت ساختار و رفتارهای سازمانی، کمک بسزایی به مدیران و کارمندان سازمانها میکند.
2- چطور محصول مدیریتی DISC مورد استفاده قرار می گیرد؟
این ابزار مدیریتی، آنلاین و تحت وب میباشد و برای استفاده از پرسشنامهها، تحلیل و ارزیابیهای آن، نیاز به خرید هیچگونه نرمافزار یا سختافزار جدیدی نیست. تنها با ارسال درخواست خرید فردی یا گروهی به شرکت ، لینک و رمز مربوطه را از طریق پست الکترونیکی دریافت مینمایید.
3- چه کسانی می توانند از محصول مدیریتی DISC استفاده کنند؟
مدیران و کارمندان سازمانها، کارآفرینان و سایر اشخاص، حتی در زندگی روزمره.
“”((بطور مثال در مرد نوع نگرش مدرسین و چگونگی تغییری مناسب در گروههای مختلف بشرح زیر میباشد:
ویژگی های مدرسین D• افرادی فعال و تكلیف گرا هستند .
• آن ها با خود و دیگران ، رو راست هستند.
• آن ها اغلب اگر باور كنند كه تصمیمی غیرعاقلانه است آشكارا دیگران را به چالش می كشند.
• لازم است آن ها با محبت تر و مهربان تر باشند.
• تصمیم گیریشان اغلب دقیق است.
• آن ها تمایل دارند بیشتر مقابله كنند، نه این كه منتظر بمانند كه افراد با آن ها رو به رو شوند.
• وقتی مردم پاسخ های صادقانه و سرراست می خواهند آن ها مشاوران بزرگی هستند.
حوزه های رشد D
“”مدرس D می بایست “”:• بكوشد تا یك شنونده فعال باشد
• به نظریات دیگر اعضای تیم توجه كند تا زمانی که همه به یك هم رایی برسند.
• كم تر كنترل كننده و سلطه جو باشد
• برای احساسات، عقاید و خواسته های دیگران ارزش بیشتری قایل باشد
• برای روابط فردی انرژی بیشتری صرف كند
• پشتیبانی خود از دیگر اعضای تیم را نشان بدهد
• برای توضیح چراها، گفته ها و پیشنهادات خود وقت صرف كند
• دوستانه تر و سهل الوصول تر باشد .
ویژگی های مدرسین I• آن ها برای در میان گذاشتن بینش ها و نگرانی هایشان در مورد درست و نادرست هیجان زده می شوند
• آن ها بسیار بیانگر بوده، بسیار صحبت می كنند و اغلب قضاوت بسیار خوبی را نشان می دهند.
• آن ها لازم است از مهارت های كلامی خود محافظت كنند و بیاموزند كه بیشتر گوش دهند.
• آن ها وقتی موضوعی را به اشتراك می گذارند، عملکردشان اغلب شگفت آور می شود.
“”حوزه های رشد I””مدرس I می بایست :• قبل از اتخاذ تصمیم، مزایا و معایب آن را ارزیابی كند، كم تر تكانشی باشد
• بیشتر نتیجه گرا باشد
• كنترل بر اعمال، كلمات و احساسات خود داشته باشد
• بیشتر بر جزییات و حقایق تمركز كند
• به خاطر داشته باشد كه سرعت خود را به خاطر دیگر اعضای تیم كندتر كنید
• كم تر صحبت كند، بیشتر گوش كند
• نظریات دیگر اعضای تیم را در نظر بگیرد و ارزیابی كند
• بر انجام كامل تكالیف تمركز كند
ویژگی های مدرسین S• آن ها در مورد اكثر چیزها سخت گیر و قوی نیستند اما بینش های منحصربه فردی در مورد درست و نادرست دارند.
• آن ها اغلب به علت شیوه صادقانه و با ایمان برخورد با مشكلات، توسط دیگران مورد جستجو قرار می گیرند.
• آن ها نسبت به اكثر مردم آرام تر هستند اما وقتی نظراتشان را در میان می گذارند مردم شگفت زده می شوند. آن ها فروتن هستند و لازم است بیشتر صحبت كنند.
حوزه های رشد Sمدرس S می بایست :• بیشتر پذیرای تغییرات باشد
• در تعاملات خود مستقیم تر باشد
• بر اهداف كلی تیم و نه روندهای خاص تمركز كند
• به طور سودمندی مقابله كند
• سرعت را برای رسیدن به اهداف افزایش بدهد
• ابتكار بیشتری نشان بدهد
• در بیان تفكرات، نظریات و احساسات كار كند
ویژگی های مدرسین C• آن ها تصمیم گیرندگان محتاط و كند كه در نتیجه قضاوت خوبی دارند می باشند.
• آن ها بسیار تحلیلی بوده و به درست و نادرست حساس می باشند.
• آن ها چندان برون گرا یا بیانگر نیستند.
• آن ها ترجیح می دهند كه تحقیق كنند و برای كشف عمق ، حقیقت را كنكاش كنند.
• آن ها جزییات فراوانی از نظراتشان را با افرادی كه از آن ها سوال كنند در میان می گذارند.
• آن ها تمایلی ندارند كه به صورت داوطلبانه نظر خود را بیان دارند و اغلب بی توجه به نظر می رسند.
• آن ها باید اشتیاق و علاقه خود به افراد را افزایش دهند. حوزه های رشد C
مدرس C می بایست :• بر انجام كارهای درست و نه فقط انجام درست كارها تمركز كند
• كم تر از ایده ها و روش های دیگران انتقاد كند
• برای انجام اهداف تیم سریع تر پاسخ بدهد
• برای ایجاد رابطه با دیگر اعضای تیم بكوشد
• قاطع تر باشد
• كم تر بر حقایق و بیشتر بر افراد تمركز كند
• همراه با دیگر اعضای تیم، ریسك كند
این مقوله بسیار وسیع میباشد و بنده قصد دارم بزودی از همین راهکارها در مورد مدیریت فروش و بازاریابی نیز مقاله ای مفید را در اختیار علاقمندان قرار بدهم.
مجید نمکی نوش آبادی
منبع: پایگاه راهکارهای ارزیابی و توسعه سرمایه انسانی
https://hrac.ir/?i=33