نویسنده: رحمان علیزاده فرمی
چکیده: توسعه و گسترش بانکداری الکترونیکی به عنوان یکی از کاربردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در بازارهای پولی و بانکی کشورهای پیشرفته جهان ،صنعت بانکداری کشور در سالهای اخیر به منظور بکارگیری این نوع آوری به تکاپو وادار کرده است.بدیهی است کاربرد بانکداری الکترونیکی در صنعت بانکداری کشور هنگامی مفید ارزیابی می شود که سرمایه گذاری انجام شده از جانب بانکها در این زمینه ،سودآوری آنها را افزایش دهد.در این پژوهش سعی کرده ایم انواع ابزارهای بانکداری را معرفی کرده و امانات لازم برای آنها را بررسی کنیم نتایج نشان می دهد که بانکداری الکترونیکی تاثیر مثبت و قابل ملاحضه ای بر سودآوری بانک صادرات ایران دارد.
مقدمه
بانکداری الکترونیک یا برخط یا اینترنتی، عبارت است از فراهم آوردن امکاناتی برای کارکنان در جهت افزایش سرعت و کارایی آنها در ارائه خدمات بانکی در محل شعبه و همچنین فرآیندهای بین شعبهای و بین بانکی در سراسر دنیا و ارائه امکانات سختافزاری و نرمافزاری به مشتریان که با استفاده از آنها بتوانند بدون نیاز به حضور فیزیکی در بانک، در هر ساعت از شبانه روز (۲۴ ساعته) از طریق کانالهای ارتباطی ایمن و با اطمینان عملیات بانکی دلخواه خود را انجام دهند.به عبارت دیگر بانکداری الکترونیکی استفاده از فناوریهای پیشرفته نرمافزاری و سختافزاری مبتنی بر شبکه و مخابرات برای تبادل منابع و اطلاعات مالی به صورت الکترونیکی است و نیازی به حضور فیزیکی مشتری در شعبه نیست.به مشتریان اجازه میدهد تا معاملات اقتصادی را در یک وبسایت امن به طرقی مثل کارهای خرده بانکی یا بانک مجازی، موسسه مالی و اعتباری یا شرکتهای ساخت و ساز انجام دهند.
تاریخچه ی بانکداری الکترونیکی در جهان
زمان شروع پرداخت الکترونیکی در دنیا به سال 1918 میلادی بر می گردد.یعنی هنگامی که بانک های فدرال رزرو آمریکا به انتقال وجوه از طریق تلگراف می پرداختند.اینترنت درسال 1970 توسط متخصصین دانشگاهی ، به منظور اشتراک دریافت ها توسعه یافت و تا سال1993 محبوبیت اینترنت برای عموم و خصوصاً تجاری که امید به گسترش مشتریانشان داشتند،افزایش پیدا کرد.عواملی که بانکداران را به سمت اینترنت متوجه ساخت عبارت بود از:مواجه شدن با مبالغ هنگفت ورقابت بین غیربانکی ها.در سال 1994،بانک ها شروع به کاوش دراینترنت کردند تا به عنوان یک سیستم تحویل داری، پیشنهادی برای محصولات و خدماتشان از بانکداری اینترنتی استفاده کنند. این نوع بانک برای هر تراکنشی قیمت کمتری رااز بانک های شعبه دار پیشنهاد کرد.همچنین به دسترسی بازارهای جهانی و آسایش بیشتر مشتریان توجه بیشتری نشان داد.تا ژانویه ی 1995،فقط 24 بانک بر روی شبکه ی اینترنت وجود داشت.لیکن،به فاصله ی یک سال،800 بانک به این تعداد افزوده شد،به طوری که کارشناسان بانکهای صنعتی تخمین زدند که بانکهای شمال آمریکا تاسال 2000 ، حدود 1500 شبکه ی اینترنت تاسیس خواهند کرد.
تاریخچه ی بانکداری الکترونیکی درایران
در اواخر دهه ی 1360 بانک ها ی کشور به سیستم اتوماسیون عملیات بانکی و رایانه ای کردن ارتباطات خود توجه نشان دادند.حرکت به سمت بانکداری الکترونیکی ازاوایل دهه ی70 آغاز شد و پس از آن کارت های اعتباری ،خودپردازها ،سیستم ها ی گویا و… وارد خدمات نوین بانکی شد.سیستم شتاب یا شبکه ی تبادل اطلاعات بین بانک در سال 1381 ایجاد شد.شتاب با ایجاد ارتباط بین دستگاه های خود پرداز سه بانک صادرات ، کشاورزی و توسعه ی صادرات آغاز به کار کرد.
بانکداری الکترونیک چیست؟
بانکداری الکترونیک را می توان استفاده از تکنولوژی پیشرفته شبکه ها و مخابرات شبکه ها و مخابرات جهت انتقال منبع (پول) در سیستم بانکداری معرفی نمود.بسیاری از وسایل ارتباطی والکترونیکی از جمله موبایل، تلفن ثابت، کامپیوتر های شخصی، لب تاپ ها،دستگاههای خود پردازوپایانه های فروش در تکمیل پروسه بانکداری به این سبک از جمله اطلاع رسانی،ارتباطات وتراکنش دادهها نقش مهمی را ایفا می کنند .
تفاوت بانکداری الکترونیکی و بانکداری کاغذی
ممکن است در اذها ن مردم عام این سوال پیش آید که تفاوت این دو سبک بانکدار ی در چیست
آیا ازدر پرداخت سود وبهره تفاوتی وجود دارد؟
آیا باید هزینه چشم گیری از موجودی کسر شود تا متقاضی استفاده از این تکنولوژی انجام امور کند؟
و سوالات از این دست که البته در اینجا نباید متصور شد که تمام این اشکا لات ازنا آگاهی مردم دانست بلکه در اینجا مقصراصلی دولت هایی هستند که فرهنگ سازی لازم را انجام نداده یا به صورت نا درست انجام داده اند.
باید این طور بیان کرد که از نظر بانکداری تفاوت این دو سبک در دوپروسه اصلی است که به شرح زیر می باشد.
آانتقال منابع:در این مورد نیز در سیستم بانکداری جدید به صورت الکترونیکی انجام می شود.بنابراین نیازی به نگهداری اسناد کاغذی با حجم بالا و نیروهای گسترده جهت پردازش عملیاتی اطلاعات نیست.
دستور انتقال: که بر خلاف بانکداری کاغذی در بانکداری الکترونیک این دستور الکترونیکی می باشد و در آن از اسناد کاغذی استفاده نمی شود.
انواع خدمات بانکداری الکترونیکی
1- دستگاه هاي خود پرداز
2- اطلاع رسانی از طریق تلفن و فاکس
3- بانکداری مبتنی بر تلفن همراهMobile banking
4- پایانه فروش که در فروشگاهها قابل نصب است
5- وب کیوسک هایی که قابلیت پردازش کارت های اعتباری را دارند و جهت ارایه خدمات شهروندی که نیاز به پرداخت مبلغی دارند استفاده می شوند.
6- ارایه ی خدمات بانکی از طریق تلویزیون کابلی
7- ارایه ی خدمات بانکی از طریق دستگاه
ابزارهای الکترونیکی در بانک صادرات ایران
• اینترنت بانک سپهر
• تلفن بانک
• همراه بانک
• مشاهده صورتحساب
• پایانه فروش (POS)
• دستگاه خودپرداز(ATM)
• کیوسک بانک
• سامانه #٧١٩*
• درگاه پرداخت اینترنتی
• خدمات بین بانکی شعب
• صدای سپهر(09602)
• باجه الکترونیک شبانه روزی
• کارت ها
• کمک به بازسازی عتبات عالیات
• شماره حسابهای بنیادهای خیریه
• پایا
• ساتنا
• آموزش بانکداری الکترونیکی
• Pin Pad
صورت کلی به شرح بعضی از این ابزار ها و کارمزدهای دریافتی حاصل از عملیات الکترونیکی آنها که تاثیر بسزایی در سود آوری بانک صادرات ایران داشته می پردازیم
1- اینترنت بانک سپهر (بانکداری اینترنتی)
تعریف: کنترل و مدیریت امور مالی و در اختیار داشتن اطلاعات مربوط به حسابها به صورت لحظه ای از طریق اینترنت.
هدف: تحقق بانکداری الکترونیک ، گسترش مشتری مداری و کاهش مراجعه مشتریان به شعبه
خدمات قابل ارائه:
1- اطلاع از مانده و خلاصه حساب
(نکته : اطلاع از مانده کارت شتابی و درون بانکی بدون نیاز به دستگاه رمزیاب می باشد)
2- صورتحساب ( سی گردش آخر و دوره ای)
3- انتقال وجه بین حسابهای یك مشتری :
(سقف در هر روز ٤,٠٠٠,٠٠٠,٠٠٠ریال و سقف در هربار جابجایی ١,٠٠٠,٠٠٠,٠٠٠ریال – بدون کارمزد)
4- انتقال وجه به حساب سپهری دیگران با سقف محدود روزانه:
(سقف در هر روز ٤,٠٠٠,٠٠٠,٠٠٠ریال و سقف در هربار جابجایی ١,٠٠٠,٠٠٠,٠٠٠ریال – بدون کارمزد)
5- انتقال وجه بین بانکی از طریق سامانه ساتنا(آنی):
(سقف در هر روز ٣٠٠,٠٠٠,٠٠٠ریال و حداقل در هربار جابجایی ١٥٠,٠٠٠,٠٠٠ریال – بدون کارمزد)
6- انتقال وجه بین بانکی از طریق سامانه پایا(دوره ای):
(سقف در هر روز ٥٠٠,٠٠٠,٠٠٠ریال و سقف در هربار جابجایی ٢٥٠,٠٠٠,٠٠٠ریال – بدون کارمزد)
7- انتقال وجه از سپهرکارت به سپهرکارت:
(سقف در هر روز ٣,٠٠٠,٠٠٠,٠٠٠ریال-بدون کارمزد)
8- انتقال وجه از سپهرکارت به کارتهای شتابی :
(سقف در هر روز ٣٠,٠٠٠,٠٠٠ریال-کارمزد: تا مبلغ ده میلیون ریال پنج هزار ریال و به ازای هر ده میلیون ریال اضافه دو هزار ریال به رقم فوق افزوده می شود)
9- مشاهده و پرداخت اقساط تسهیلات با سقف محدود روزانه :
(سقف در هر روز و در هر تراکنش جمعاً ٤,٠٠٠,٠٠٠,٠٠٠ریال -بدون کارمزد)
10- پرداخت اقساط سایرین :
(سقف در هر روز و در هر تراکنش جمعاً ٤,٠٠٠,٠٠٠,٠٠٠ریال -بدون کارمزد)
11- پرداخت اقساط بین بانکی:
(سقف در هر روز٥٠٠,٠٠٠,٠٠٠ریال و سقف در هر بار جابجایی ٥٠,٠٠٠,٠٠٠٢ ریال -بدون کارمزد)
12- پرداخت قبوض
(سقف در هر روز ١٥٠,٠٠٠,٠٠٠ ریال-بدون کارمزد)
13- مشاهده و تعریف دستور پرداخت تسهیلات (بدون کارمزد)
تعریف دستور پرداخت (سقف مبلغ به ازای هر دستور پرداخت ١٠٠,٠٠٠,٠٠٠ریال-بدون کارمزد)
14- غیر فعال سازی دستگاه رمزیاب
15- تائید رسید انتقال وجه
16- مدیریت حساب
17- استعلام وضعیت چك
18- تعیین مبلغ چک
19- افتتاح حساب غیر بلند مدت
جهت افتتاح این نوع حساب، مبلغ ١٠,٠٠٠ریال از حساب ثانویه انتخابی به عنوان تمبر مالیاتی کسر خواهد شد.
20- خدمات کارت :
اتصال حساب به کارت( کارمزد: ٧,٥٠٠ ریال) – مسدود نمودن کارت – تغییر رمز عبور و رمز دوم کارت – انتقال وجه کارت به کارت – تغییر حساب پیش فرض کارت – صورتحساب کارت اعتباری
21- خدمات ارزی:
1-21:انتقال وجه بين حسابهاي يك مشتري براي ارزهاي هم نام(بدون کارمزد)
2-21:انتقال وجه به حساب سپهري ديگران براي ارزهاي هم نام(بدون کارمزد)
3-21:اطلاع از مانده و خلاصه حساب(بدون کارمزد)
4-21:دريافت صورتحساب بصورت دوره اي / 30 گردش آخر (بدون کارمزد)
توضیحات : سقف مجموع برداشت های صورت پذیرفته از هر حساب در یک روز جهت انتقال وجه درون بانکی، انتقال وجه بین بانکی یا پرداخت تسهیلات و … مبلغ ٤,٠٠٠,٠٠٠,٠٠٠ریال می باشد
امکانات موردنیاز :
داشتن حساب نزد بانک صادرات ایران ، یک دستگاه رایانه که امکان اتصال به شبکه اینترنت از طریق مودم و خط تلفن، خـــطوط اینترنتی پر سرعت ADSL . یک دستگاه رمزیاب ( OTP )
کارمزدها و هزینه ها:
هزینه دستگاه رمزیاب مبلغ ٣٥٠٠٠٠ ریال می باشد.
فرآیند ارائه سرویس:
هر یک از دارندگان حسابهای متمرکز سپهر بانک صادرات ایران می توانند با اتصال به اینترنت و مراجعه به آدرس https://ib.bsi.ir و با کلیک روی پیوند ” عضویت” تقاضای استفاده از امکانات اینترنت بانک صادرات را بنمایند. متقاضیان میتوانند ازطریق سیستم بانکداری اینترنتی درخواست عضویت نموده و حداقل یک هفته پس از مراجعه حضوری به شعبه افتتاح کننده حساب ( شعبه انتخابی باید شعبه افتتاح کننده حساب باشد) ، نسبت به فعال سازی کد کاربری خویش اقدام نمایند. بعد از یک روز کاری از مراجعه به شعبه، مشتری میتواند با کد کاربری ودستگاه رمز یاب خویش از امکانات سیستم بانکداری اینترنتی استفاده نماید .
توضیحات تکمیلی :
سقف مجموع برداشت های صورت پذیرفته از هر حساب در یک روز جهت انتقال وجه درون بانکی، انتقال وجه بین بانکی یا پرداخت اقساط تسهیلات و … مبلغ ١,٥٠٠,٠٠٠,٠٠٠ریال می باشد
2- تلفن بانک ( صداي سپهر ٠٩٦٠٢ )
تعریف:
يکي از سامانه هاي مهم اطلاع رساني است که بصورت لحظه اي و بدون وقفه(Online Realtime) در تمامي ساعات شبانه روز اطلاعات لازم را درخصوص کليه حسابهاي ريالي ارائه مي نمايد و جهت دسترسي به اين سامانه مي بايست با شماره ٠٩٦٠٢ تماس گرفت.
هدف:
سرعت در پرداخت هاي بانكي بدون مراجعه به شعبه ، افزايش سطح رضايت مشتريان، افزايش خدمات بانکداري الکترونيکي و صرفه جوئي در زمان و هزينه مشتري.
خدمات قابل ارائه:
کليد ١– تلفن بانک:
اطلاع از آخرين وضعيت موجودي حساب:
(از طريق شماره حساب و شماره کارت بانك صادرات)
اطلاع از آخرين وضعيت موجودي كارت شتابي(کارمزد: ١٢٠٦ریال)
اطلاع از سه گردش آخر حساب سپهري ( از طريق شماره حساب و شماره کارت)
دريافت صورتحساب از طريق نمابر ( از طريق شماره حساب و شماره کارت)
شنيدن رمز حساب ( از طريق شماره کارت)
تغيير رمز حساب ( از طريق شماره حساب)
اعلام مفقودي كارت ( از طريق شماره کارت)
اطلاع از آخرين وضعيت چک ( از طريق شماره حساب جاري)
انتقال وجه بين حسابهاي يك مشتري( از طريق شماره حساب)
پرداخت اقساط تسهيلات( از طريق شماره حساب و شماره کارت)
کليد٢ – پرداخت قبوض و ثبت نام خودکار دوره اي قبوض
کليد ٣ – آدرس و تلفن شعب
کليد ٤ – اطلاع رساني خدمات بانکي
کليد ٥ – اطلاع از وضعيت سهام بانک صادرات
کليد ٩ – جهت راهنمائي و پيشنهادات و انتقادات و ارتباط با کارشناسان
امکانات موردنیاز :
1- يك دستگاه تلفن كه امكان شمارهگيري به صورت Tone را داشته باشد. (كليه گوشيهاي تلفن همراه نيز امكان شمارهگيري به صورت Tone را دارا مي باشند)
2- داشتن حساب در بانك صادرات
3- داشتن كارت جهت سرويس هاي كارتي تلفن بانك و رمز دوم کارت
کارمزدها و هزینه ها:
هيچگونه هزينه ای ندارد.
فرآیند ارائه سرویس:
مشترياني که فاقد سپهر کارت مي باشند با مراجعه به يکي از شعب بانک در خواست رمز دوم حساب مي کنند و جهت استفاده از سيستم تلفن بانک براي دارندگان كارتهاي سپهر مي توانند پس از مراجعه به يكي از دستگاههاي خودپرداز بانك نسبت به اعلام و ثبت رمز دوم كارت خود به شرح زير اقدام نمايند:
قراردادن كارت در دستگاه و ورود رمز توســط مشــــتري، پس از وارد نمودن رمز ٤ رقمي ، مـــنوي « انتخاب نوع خدمات » نمايش داده مي شود
انتخاب گزينه « عمليات رمز يا pin change »
پس از انتخاب گزينه فوق منوي « انتخاب نوع سرويس عمليات رمز » بر روي LCD دستگاه خودپرداز نمايان مي شود كه مشتري بايد گزينه « تغيير رمز دوم كارت » را انتخاب كند و عبارت « لطفاً رمز دوم جديد ٥ تا ١٢ رقمي خود را وارد نماييد» نمايان مي شود كه مشتري بايد به انتخاب خود و بصورت دلخواه عددي ٥ تا ١٢ رقمي را وارد نموده و سپس كليد ثبت را فشار دهد . با فشار دادن كليد فوق عبارت « لطفاً مجدداً رمز دوم جديد خود را وارد نمائيد » نمايش داده مي شود كه مشتري بايد مجدداً رمز ٥ تا ١٢ رقمي اعلامي در مرحله قبل را وارد نمايد.
برقراري تماس با شماره تلفن ٠٩٦٠٢
پس از شنيدن صداي اپراتور ” لطفا شماره حساب يا کارت خود را وارد نمائيد ”
ورود رمز دوم كارت كه عددي حداقل ٥ رقمي اســــت و يا رمز دوم حساب که عددي ٤ رقمــــي مي باشد.
توضیحات تکمیلی :
ورود به سيستم مي توان هم از شماره كارت و هم از شماره حساب استفاده كرد ليكن در حالت اول بايد از رمز ٥ تا ١٢ رقمي و در حال دوم از رمز ٤ رقمي اخذ شده از سيستم استفاده كرد.
3- همراه بانک
تعریف:
از طريق تلفن همراه به مشترياني که در بانک صادرات حساب بانکي دارند خدمات بانکداري الکترونيکي ارانه مي دهد
هدف:
افزايش خدمات بانکداري الکترونيکي و صرفهجوئي در زمان و هزينه مشتري
خدمات قابل ارائه:
اطلاع از مانده حساب و کارت بانک صادرات (کارمزد: از طريق حساب٢٥٠ ريال و از طريق کارت بدون کارمزد)
اطلاع از سه گردش آخر حساب و کارت بانک صادرات (کارمزد: از طريق حساب٢٥٠ ريال و از طريق کارت بدون کارمزد)
• انتقال وجه بين حسابهاي سپهري يک مشتري (بدون محدودیت، کارمزد: ٤٥٠ ريال)
• انتقال وجه به حسابهاي سپهري دیگران (حداکثر ١٠٠,٠٠٠,٠٠٠ ریال طي يکروز با استفاده از رمز حساب و ٢٥٠,٠٠٠,٠٠٠ ریال با استفاده از دستگاه رمزياب، کارمزد: ٤٥٠ ريال)
• انتقال وجه از حسابهاي سپهري به کارت های بانک صادرات (حداکثر ١٠٠,٠٠٠,٠٠٠ ریال طي يکروز با استفاده از رمز حساب و ٢٥٠,٠٠٠,٠٠٠ ریال با استفاده از دستگاه رمزياب، کارمزد: ٤٥٠ ريال )
• پرداخت اقساط تسهيلات سپهری (حداکثر ١٠٠,٠٠٠,٠٠٠ ریال طي يکروز با استفاده از رمز حساب و ٢٥٠,٠٠٠,٠٠٠ ریال با استفاده از دستگاه رمزياب، کارمزد: ٤٥٠ ريال )
• پرداخت قبوض از طريق حساب و کارت بانک صادرات (حداکثر ١٠٠,٠٠٠,٠٠٠ ریال طي يکروز با استفاده از رمز حساب و ٢٥٠,٠٠٠,٠٠٠ ریال با استفاده از دستگاه رمزياب، کارمزد: ٤٥٠ ريال )
• خريد شارژ سيم کارت اعتباري از طريق حساب و کارت بانک صادرات (حداکثر ١٠٠,٠٠٠,٠٠٠ ریال طي يکروز با استفاده از رمز حساب و ٢٥٠,٠٠٠,٠٠٠ ریال با استفاده از دستگاه رمزياب، کارمزد: ٤٥٠ ريال )
• دريافت اطلاعات وام (مبلغ و تاريخ سررسيد قسط جاري، تعداد اقساط معوقه، مبلغ بدهي باقيمانده
• استعلام چک
• تعيين مبلغ چک
• ثبت تاريخ سررسيد چك
• انتقال اطلاعات چك به سيم كارت فعلي
• دريافت اطلاعات سه شارژ آخر خريداري شده
• دريافت اطلاعات شارژهای خريداري شده در یک تاریخ خاص
• دریافت لیست حسابهای متصل به کارت بانک صادرات
• اعلام مفقودي کارت بانک صادرات
• اعلام شناسه شبا برای حساب های سپهری
• امکان تعریف و ذخیره شماره حساب، کارت ، تسهیلات و شناسه قبض پرکاربرد و امکان تخصیص نام به آنها
• دریافت و تغییر رمز حساب
• تعيين و تغيير رمز عبور برنامه
• دریافت نرخ ارز
• نمايش شماره نسخه نرم افزار
• تعيين حساب پيش فرض
• دريافت آخرين پاسخ سيستم همراه بانک
• فيلتر كردن پيامها در صندوق پيام
• امکان استفاده از راهنمای کاربر در هر بخش از برنامه از طریق آیکن علامت سؤال
• امكان تنظيم خودکار واسط كاربري برنامه متناسب با ابعاد صفحه نمايش و انتخاب تم و سايز فونت توسط كاربر
• قابلیت تغییر تنظیمات ظاهر برنامه (نحوه نمايش ، اندازه قلم ، تنظيمات کيبورد، تغيير رنگها)
امکانات موردنیاز :
تصوير شناسنامه و کارت ملي جهت افتتاح حساب بانکي .
کارمزدها وهزینه ها:
فعالسازي/غير فعالسازي همراه بانک هزينه و کارمزدي ندارد .
فرآیند ارائه سرویس:
براي استفاده از “همراه بانک ” به امكانات زير نياز مي باشد:
يك گوشي تلفن همراه
يك حساب بانكي نزد بانك صادرات به همراه كارت بانكي مرتبط با حساب
برنامه نرمافزاري ” همراه بانک “
مراجعه به يکي از شعب بانک صادرات ايران ، فرم فعال سازي / غيرفعال سازي و برگه مقررات و شرايط عمومي و اختصاصي استفاده از سيستم همراه بانک صادرات را دريافت نموده و ضمن مطالعه دقيق مندرجات آن، اطلاعات خواسته شده را تکميل و با مدارک شناسايي معتبر به متصدي شعبه ارايه نمود .فعالسازي سرويس ، يک روز پس از ارايه درخواست به شعبه صورت ميپذيرد.
توضیحات تکمیلی :
1- از هر سيم کارت در هر روز حداکثر ٣ شارژ قابل خريداري مي باشد.
2- جمع کليه برداشت ها از هر حساب (به استثناء انتقال به حساب خود) براي دارندگان دستگاه رمزياب در هر روز حداکثر ٢٥٠,٠٠٠,٠٠٠ ريال و در صورت نداشتن دستگاه رمزياب حداکثر ١٠٠,٠٠٠,٠٠٠ ريال مي باشد.
٣- قابليت نصب بر روي گوشي هاي مجهز به سيستم عاملاندروئيد ( نسخه ٤ ) و پشتيباني کننده فايل هاي جاوا .
٤- در بند پرداخت اقساط تسهيلات ، از تاريخ ٩٣/٠٥/٢٩ پرداخت اقساط تسهيلات مشاركت مدني مرحله اي امكان پذيرگرديده است .
٥- با تعيين مبلغ چک در بانكداري اينترنتي و همراه بانك امکاني فراهم شده است که چنانچه مبلغ تعيين شده،با مبلغ مندرج در آن مغاير باشد،موجب دقت مضاعف کارمند شعبه گرديده و درصورت جعل و يا مخدوش بودن مبلغ، از پرداخت وجه جلوگيری بعمل خواهد آمد.ليکن در صورت مطابقت چک بر اساس عرف بانکي و مخدوش نبودن آن،کارمند شعبه،طبق قانون چک مجاز به پرداخت وجه بوده و تعيين مبلغ چک،مانع پرداخت نخواهد بود.
٦- از اين پس كليه مشتريان سامانه بانكداري اينترنتي مي توانند با استفاده از دستگاه رمزياب (OTP) خود از خدمات ويژه درگاه همراه بانك برخوردار گردند .
براي انتقال نرمافزار موبايل بانك بر روي گوشي تلفن بايد يكي از امكانات انتقال اطلاعات زير را دارا باشد:
انتقال اطلاعات از طريق كابل USB
ارتباط از طريق Bluetooth
ارتباط از طريق Infrared
مراحل انجام کار براي تغيير شماره تلفن همراه ، مشابه فعال سازي اوليه سرويس ميباشد.
3- مشاهده صورتحساب
مشتری می تواند با انتخاب این خدمت، صورتحساب خود را به چند شکل دریافت و مشاهده نماید.
1-3: مانده حساب
با استفاده از اين گزينه ميتوانند در هر لحظه مانده حسابهاي متمرکز سپهر خود را مشاهده نمائيد.
2-3: خلاصه حساب
با استفاده از اين گزينه ميتوانيد کليه حسابهاي خود در سيستم متمرکز سپهر را مشاهده کرده و از وضعيت آخرين تراکنش و مانده حساب خود مطلع شويد.
3-3: صورت حساب سي گردش آخر
با استفاده از اين گزينه ميتوانيد در هر لحظه سي گردش آخر حساب متمرکز سپهر مورد نظر خود را مشاهده نمائيد.
4-3: صورت حساب دوره اي
با استفاده از اين گزينه ميتوانيد صورت حساب متمرکز سپهر خود را در محدوده تاريخ مشخصي مشاهده نمائيد.
4- پایانه فروش
تعریف:
دستگاهي است كه از طريق ارتباط تلفني يا شبكهاي به سيستم بانكي با اتصال به شماره حساب مشتري امكان انتقال اتوماتيك مبلغ خريد از حساب مشتري (دارنده كارت) به حساب فروشنده (پذيرنده كارت) را فراهم ميسازد
هدف:
افزايش رفاه مشتريان و فروشندگان برای خريد و فروش کالا و خدمات، ايجاد امنيت مادی و روانی برای مشتريان و فروشندگان، کاهش مراجعه حضوری فروشنده و خريدار به شعب بانکها و کاهش استفاده از وجه نقد (فيزيکی) در مبادلات
خدمات قابل ارائه:
انجام عمليات خريد(بدون محدودیت)
نمايش عمليات فروش بر روي صفحه نمايش و چاپ رسيد
امکان چاپ ريز تراکنش هاي انجام شده جهت پذيرنده
انتخاب گزينه موجودي و نمايش موجودي کارت (کارمزد شتابی: ١٢٠٦ ریال)
پرداخت قبوض خدمات شهري بر روي پايانه هاي فروش (بدون محدودیت)
خريد / فروش شارژ رمزدار سیم کارتهای اعتباری(بدون محدودیت)
Multi Merchant (چند پذيرنده در يک پايانههاي فروش): امکان اتصال چند شماره حساب در بانک صادرات ايران به يک پايانه فروش.
PC-POS : پايانه فروش با قابليت اتصال به نرم افزار حسابداري ـ صندوق فروشگاهي (نمايش و انتقال اتوماتيک مبلغ خريد بر روي پايانه فروش)
Bluetooth POS : پايانه فروش سيار داراي تکنولوژي بلوتوث
GSM POS : پايانه فروش سيار ، مجهز به سيم کارت تلفن همراه
امکانات موردنیاز :
دستگاه پايانه فروش POS ، کابل اتصال دستگاه به خط تلفن ثابت، خط تلفن ثابت، يا ساير خطوط ارتباطي مانند اينترنت.
کارمزدها وهزینه ها:
نصب و راه اندازي و استفاده از دستگاه POS هيچگونه کارمزد و هزينهاي ندارد.
فرآیند ارائه سرویس:
مراجعه مشتري به شعبه و ارائه درخواست و فرمهاي مربوطه .
ارسال مدارک از طرف شعبه به شرکت طرف قرارداد با بانک جهت دستگاه فوق براي مشتري .
مراجعه کارشناسان شرکت نزد مشتري براي نصب و راه اندازي دستگاه .
توضیحات تکمیلی :
مراحل استفاده از پايانه هاي فروش:
١- کشيدن کارت بر روي پايانه فروش
٢- ورود مبلغ خريد و رمز کارت
٣- ارتباط پايانه فروش با سرور مرکزي
٤- انجام خريد و واريز وجه از حساب خريدار به حساب پذيرنده
5- دستگاه خودپرداز ATM
تعریف:
يکي از ابزارهاي ارتباطي است که به کاربران يک موسسه مالي امکان دسترسي به تبادلات مالي در محيطهاي عمومي و بدون نياز به نيروي انساني يا کارمند بانک را فراهم ميآورد.
هدف:
سرعت عمل در انجام عمليات بانکي، صرفهجويي در هزينه و زمان ، انجام عمليات بانکي در ٢٤ ساعت روز و کاهش مراجعه مشتري به شعب بانک.
خدمات قابل ارائه:
1- اعلام مانده حساب (كارمزد ماندهگيري با كارتهاي شتاب مبلغ ١,٠٠٠ ريال)
2- دريافت وجه، با سقف٢,٠٠٠,٠٠٠ریال بصورت روزانه
3- تغيير رمز كارت سپهر و دريافت رمز دوم كارت
4- اعلام کد شبا(از طريق انتخاب گزينه عمليات رمز)
5- اعلام شماره مشتري
6- دريافت صورتحساب ( 10 گردش آخر)
7- دريافت صورتحساب واريز يارانه هاي نقدي
8- انتقال وجه از كليه حسابهاي متصل به سپهر كارت به ساير حسابها و كارتهاي سپهر –
9- انتقال وجه با شناسه واریز (روزانه٣.٠٠٠.٠٠٠.٠٠٠ريال در هر تراکنش١.٠٠٠.٠٠٠.٠٠٠ريال)
10- انتقال وجه از کارت سپهر به کارت های ساير بانکها و بالعکس و انتقال وجه از کارت سایر
11- بانکها به کارتهای ساير بانکها تا سقف روزانه ٣٠،٠٠٠،٠٠٠ ریال (تا مبلغ ده ميليون ريال: پنج هزار ريال،به ازاي هر ده ميليون ريال اضافه دو هزار ريال به رقم فوق افزوده مي شود.)
12- بازپرداخت اقساط کارت اعتباري
13- پرداخت اقساط تسهيلات بانك صادرات ايران
14- جذب کمک هاي مردمي به کميته امداد امام خميني، سازمان بهزيستي،آسايشگاه کهريزک، محک، انجمن تالاسمي،انجمن بيماران ام اس، انجمن حمايت از حقوق كودكان، ستاد ديه آزادي زندانيان، عتبات عاليات، نذورات حضرت فاطمه معصومه :
15- داخلی روزانه ٣.٠٠٠.٠٠٠.٠٠٠ درهر تراکنش ١.٠٠٠.٠٠٠.٠٠٠ (بدون کارمزد)
16- شتابی روزانه ٣٠،٠٠٠،٠٠٠ (تا مبلغ ده ميليون ريال: پنج هزار ريال به ازاي هر ده ميليون ريال اضافه دو هزار ريال به رقم فوق افزوده مي شود)
17- خريد شارژ سيم کارت هاي اعتباري ( همراه اول، ايرانسل، تاليا ) بدون محدودیت، بدون کارمزد
18- پيگيري شارژ هاي خريداري شده سيم کارت ها ( فقط براي سپهر كارت )
19- فروش اعتبار ثبت نام آزمونهاي سازمان سنجش از طريق دستگاههاي خودپرداز
20- پيگيري ثبت نام آزمونهاي سازمان سنجش ( فقط براي سپهر كارت )
21- ارائه فيش حقوق بازنشستگان
22- پرداخت قبوض خدمات شهري و پيگيري آنها
23- پرداخت قبض تأمين اجتماعي
24- پرداخت شهريه دانشگاه پيام نور
25- پرداخت شهريه دانشگاه آزاد
26- جمع آوري وجوه صندوق خسارت
امکانات موردنیاز :
داشتن يکي از کارتهاي عضو شتاب
کارمزدها وهزینه ها:
1. كارمزد انتقال وجه شتابي:
تا مبلع ١٠ ميليون ريال مبلغ كارمزد ٥٠٠٠ ريال
تا مبلع ٢٠ ميليون ريال مبلغ كارمزد ٧٠٠٠ ريال
تا مبلع ٣٠ ميليون ريال مبلغ كارمزد ٩٠٠٠ ريال
٢. كارمزد ماندهگيري با كارتهاي شتاب مبلغ ١٠٠٠ ريال
فرآیند ارائه سرویس:
مراجعه مشتري دارنده کارتهاي عضو شتاب به دستگاه خود پرداز
توضیحات تکمیلی :
دستگاههاي خودپرداز نه تنها در نزديکي يا داخل محوطه بانک، بلکه در مکانهايي نظير مرکز خريد، فرودگاهها سوپر مارکتها، پمپ بنزينها، رستورانها و يا مکانهاي اجتماعات عمومي نصب ميشوند.
اين دستگاه داراي درجه بالايي از امنيت براي انجام فعاليتهاي بانکي مشتريان ميباشد.
6- کيوسک بانک
تعریف:
يكي از ابزارهاي پذيرش كارتهاي بانكي ميباشد كه قابليت ارائه خدمات مالي غيرنقدي را دارا ميباشد
هدف:
سهولت دسترسي به خدمات و تسهيل در اطلاع رساني و همچنين كاهش هزينهها در ارائه خدمات متنوع به مشتريان در جهت جلب رضايت آنان
خدمات قابل ارائه:
امكان انجام امور مالي به جز پرداخت وجه شامل: مانده گيري حساب، خلاصه صورتحساب، انتقال وجه، خريد شارژ اعتباري، پرداخت قبض و همچنين ارائه خدمات بدون كارت شامل دريافت كد شبا و اعلام مفقودي كارت. همچنين قابليت اطلاع رساني به مشتريان را دارا ميباشد.
امکانات موردنیاز :
مراجعه به كيوسك بانك و انتخاب خدمت مورد نياز
کارمزدها وهزینه ها:
بستگي به نوع خدمت مورد نظر دارد. (همانند دستگاه خودپرداز)
فرآیند ارائه سرویس:
مراجعه مشتري دارنده كارتهاي عضو شتاب به دستگاه كيوسك بانك
توضیحات تکمیلی :
با ارتقاي نرم افزار كيوسك، امكان ارائه خدمات ارزش افزوده متفاوت بر روي آن وجود دارد. خدماتي مانند فروش انواع شارژها، فروش بليتهاي متفاوت و عوارض سازمانها و يا خدمات دفاتر از جمله آنها ميباشد.همچنين با نصب دستگاههاي كيوسك بانك در خارج از شعب ميتوان خدمات متنوعي را به مشتريان ارائه داد
7- سامانه #٧١٩*
تعریف :
از طريق تلفن همراه به مشتريان دارنده سپهر كارت بانک صادرات، خدمات بانکداري الکترونيکي ارانه مي دهد.
هدف:
افزايش خدمات بانکداري الکترونيکي و صرفه جوئي در زمان و هزينه مشتري
خدمات قابل ارائه:
اطلاع از مانده كارت
صورتحساب سه گردش آخر کارت
انتقال وجه بين حسابهاي سپهری یک مشتری(نامحدود- کارمزد: ٤٥٠ ریال)
پرداخت قبوض خدمات همگانی از طريق حساب و کارت(نامحدود)
خريد شارژ سيمکارت اعتباري از طريق حساب و کارت(نامحدود)
دريافت اطلاعات سه شارژ آخر خريداري شده
اعلام مفقودي کارت
امکانات موردنیاز :
نياز به هيچگونه مدركي نميباشد
کارمزدها وهزینه ها:
هيچگونه هزينه و کارمزدي ندارد
فرآیند ارائه سرویس:
براي استفاده از اين سامانه به امكانات زير نياز مي باشد :
يك گوشي تلفن همراه
يك كارت بانكي نزد بانك صادرات به همراه رمز دوم كارت
توضیحات تکمیلی :
براي استفاده از اين سامانه نياز به نصب هيچ گونه نرمافزار، اينرنت، پيامك و مراجعه به شعبه بانك نميباشد
8- درگاه پرداخت اینترنتی
تعریف :
پرداخت اينترنتي يعني پرداخت وجه برخط (Online)از كارت بانكي خريدار به حساب فروشنده در محيط اينترنت در قبال دريافت كالا يا خدمات.پرداخت اينترنتي نوعي پرداخت الكترونيكي است كه از طريق آن دارندگان كليه كارتهاي بانكي عضو شتاب ميتوانند با استفاده از مشخصات كارت بانكي خود شامل شماره كارت، رمز دوم، تاريخ انقضا و كد اعتبار سنجي(CVV2) نسبت به خريد از وبسايتهاي اينترنتي فروشنده كالا يا خدمات اقدام نمايند
هدف:
رونق بخشيدن به تجارت الكترونيك ، كاهش حجم مراجعه مشتريان به شعب بانك و افزايش رفاه آنان ، جذب آسان منابع و افزايش سهم بازار افزايش سرعت انجام تراكنش و افزايش امنيت و كنترل در پرداخت وجه.
خدمات قابل ارائه:
حذف هزينههاي ناشي از چاپ پول در كشور و عرضه خدمات پرداخت آسان در بازار مصرف.
ارائه خدمات حرفهاي پرداخت الكترونيك با تكيه بر نوآوري و فناوري روز.
ارائه راهكار آسان در زمينه پرداخت پول در بستر تجارت الكترونيك.
امكان انجام تراكنش براي دارندگان كارت در هر ساعت از شبانهروز.
امكان پشتيباني شبانهروزي توسط شركتهاي ارائه دهنده خدمات پرداخت (PSP) طرف قرارداد درصورت بروز مغايرت احتمالي در تراكنشهاي درگاه پرداخت اينترنتي.
امكان رؤيت تراكنشها بهصورت برخط online توسط پذيرنده با دريافت كد كاربري و رمز ورود به پورتال پذيرندگان هر يك از شركتهاي PSP طرف قرارداد.
امکانات موردنیاز :
داشتن حساب در بانک صادرات.
دارا بودن يک وب سايت آماده جهت فروش اينترنتي (چرخه کامل فروش).
اخذ نماد اعتماد الکترونيکي از طريق وب سايت www.enamad.ir
وجود IP Valid براي وبسايت پذيرنده.
تأكيد به پذيرنده مبني بر لحاظ نمودن کليه مسائل امنيتي در وبسايت اينترنتي خود.
کارمزدها وهزینه ها:
در حال حاضر هيچ هزينه و کارمزدي از متقاضي (پذيرنده اينترنتي) دريافت نميگردد.
فرآیند ارائه سرویس:
1. تكميل و امضاء فرم تقاضاي راهاندازي درگاه پرداخت اينترنتي توسط مشتري (فرم مشخصات پذيرندگان اينترنتي).
2. ارسال درخواست متقاضي توسط مديريت شعب استان/منطقه تهران به اداره كل خدمات نوين بانكي.
3. ارسال درخواست متقاضي به شركتهاي PSP توسط اداره كل خدمات نوين بانكي.
4. تماس کارشناسان شرکتهاي PSP پس از دريافت درخواست راهاندازي درگاه پرداخت اينترنتي با متقاضي و ارائه مشاورههاي فني لازم .
5. سه روز پس از ارسال تقاضا ، همكاران ميبايست مجدداً با مشتري تعامل و وضعيت نصب درگاه را پيگيري نمايند. درصورت عدم راهاندازي درگاه چنانچه مشكل به شركتهاي PSP مربوط باشد همكاران ميبايست مراتب را به اداره كل خدمات نوين بانكي منعكس نمايند.
6. تكميل و امضاء قرارداد شركتهاي PSP توسط متقاضي در دو نسخه و ارسال به شرکت مربوطه به همراه مدارك درخواستي.
7. پيادهسازي درگاه پرداخت اينترنتي و قراردادن لوگوي بانک صادرات بر روي وبسايت توسط متقاضي و انجام تراکنش تستي.
8. بررسي صحت عمليات راهاندازي و تراکنش تستي توسط کارشناسان شرکتهاي PSP .
9. فعال شدن درگاه پرداخت اينترنتي در وبسايت پذيرنده.
توضیحات تکمیلی
شايان ذكر است فرايند ارائه سرويس درگاه پرداخت اينترنتي در حال بازنگري بوده و مراتب به محض حصول نتيجه متعاقباً جهت اصلاح سايت بانك ارسال ميگردد
انواع پرداخت های الکترونیکی E-payment types
Credit card
Smart card
E-wallet
نحوه های گوناگونی برا ی پرداخت پول یا اعتباربه صورت الکترونیکی
وجود دارد ک از جمله آن میتوان از:
کارت های اعتباری-
کارت ها ی هوشمند-
کیف پول الکترونیکی-
که برای هر کدام توضیحاتی را به اختصار بیان می کنیم
کارتهای اعتباری
از آنجا که حمل پول زیادامروزه کار چندان عاقلانه ای به نظر نمی آید استفاده از کارت های اعتباری و از این قبیل راهی است که ما در پیش رو داریم کارت های اعتباری به منزله اعتبار شما در اداره یا موسسه پشتیبان شما در مقابل فرد یا ار گان فروشنده ویا ارایه دهنه خدمات است .
کاربردها ی کار تهای اعتباری:
با این کارتها بیش از اندازه موجودی می توان خرید کرد.
بیشترین پرداختهای اینترنتی از طریق کارتهای اعتباری انجام می شود.
برای تراکنشهایی با مبالغ بسیار بالا و یا بسیار پایین مناسب نیستند.
کارتهای هوشمند
این نوع کارتها دارای پردازنده و(یا) حافظه بوده و قادر به نگهداری و پردازش اطلاعات درون خود هستند.
دستگاه کارتخوان به سرویس دهنده متصل شده و اطلاعات را در سرویس دهنده بروز می رسانند.
نوعی از کارتهای هوشمند بنام جاواکارت قابل برنامه نویسی هستند.
کاربردهای کارت های هوشمند
در صنعت حمل ونقل (بلیط کارتها)
کارت پارکها
پول الکترونیکی
کارتهای اعتباری
کارت تلفن اعتباری
ثبت پرونده های پزشکی
و…
کیف پول الکترونیک
E-wallet
امکانات کارتهای اعتباری، پول الکترونیکی و اطلاعات شخصی دارنده کارت همگی در یک کارت مانند کیف پول الکترونیکی موجود می باشند. .آمازون اولین فروشگاه اینترنتی است که امکان استفاده از این تکنولوژی را به مشتریانش داد.Microsoft walletدر این زمینه معروف می باشد.در روش شبکههای مدیریت یافته، بانکها برای ارتباط با مشتریان خود از شبکههایی که ایجاد شده؛ استفاده میکنند. در روش اینترنت با رایانههای شخصی، بانک از طریق ایجاد یک پایگاه اینترنتی و معرفی آن به مشتریان با آنها ارتباط متقابل برقرار کرده و ارائه خدمت میکند. در روش بانکداری تلفنی، تلفن (اعم از تلفن ثابت و همراه) وسیله ارتباطی بانک با مشتریان خود بوده و از این طریق خدمات بانکی عرضه میشود. با استفاده از ماشینهای خودپرداز نیز بانکها میتوانند خدمات متنوعی از قبیل برداشت نقدی، سپرده گذاری، انتقال وجوه، پرداخت صورتحساب، قبوض و غیره را به مشتریان خود ارائه دهند.
جایگاه مشتریان در بانکداری الکترونیک
در صورت عدم استقبال مشتریان از سیستمهای بانکداری الکترونیک، ارائه اینگونه خدمات با شکست روبرو خواهد شد.جلب اعتماد مشتریان از فاکتورهای بسیار مهم می باشد.در ارتباط با جلب اعتماد مشتری، مطلبی که میبایستی بیان گردد عدم وجود پشتوانه ای مناسب جهت حمایت از مشتریان در صورت بد عمل کردن سیستمای الکترونیکی می باشد.برای جلب اعتماد مردم تا آنجایی که امکان دارد می بایستی مواد حقوقی مورد نیاز به صورت شفاف،جایگاه مشتریان و بانکها را در صورت بروز هر گونه مشکلی مشخص نماید
مزایای بانکداری الکترونیک
از آنجاکه ا رگان های که با بانک به صورت مستقیم در ارتباط هستند به دو دسته از جمله موسسات مالی ومشتریان هستند پس از دید این دو، مزایا را مورد بررسی قرار داده ایم.
از دید موسسات مالی:
. ایجاد و افزایش شهرت بانک ها در افزایش نوآوری
. حفظ مشتریان کنونی بانک
. جذب مشتریان جدید
. گسترش محدوده جغرافیایی
. ارائه خدمات بیشتر به مشتریان کنونی
. افزایش امکان رقابت
.کاهش هزینه
از دید مشتریان:
. صرفه جویی در زمان
. دسترسی به کانال های متعدد
. صرفه جویی در هزینه ها
معایب بانکداری الکترونیک
مشکلاتی که در برابر توسعه ی بانکداری الکترونیک در جمهوری اسلامی ایران وجود دارند عبارتند از:
1- عدم وجود تجهیزات منسجم بین بانکی
2- حاکمیت سیستم های بانکداری سنتی بر بانکهای کشور
3- گران بودن سیستم های بانکداری الکترونیکی
4- کمبود نیروهای متخصص و مراکزتحقیق و توسعه در بانکهای کشور
5- عدم وجود تحقیقات کاربردی در زمینه ی بررسی میزان نیاز جامعه به این گونه خدمات و بررسی شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه در پذیرش آن.
مدلهای بانکداری الکترونیکی
پس ازبررسی معایب ومزایای بانکداری الکترونیک وتصمیم گیری در مورد آنکه از بانکداری الکترونیک استفاده کنیم مدل های را پیش رو داریم :
1-بانکهای الکترونیکی:در واقع موسسه ای است که فقط روی اینترنت موجود است و دارای هیچ گونه شعب فیزیکی نیست.
2-شعبات الکترونیکی:در این مدل بانکهای معمولی و مرسوم ، خدمات بانک الکترونیکی را به کاربران خود ارائه می دهند.علت وجود این مدل این است که تمامی کاربران اینترنت و مشتریان بانکها از خدمات بانکهای الکترونیکی استفاده نمی کنند لذا وجود بانکهای قدیمی هنوز تا مدتی لازم به نظر می رسد.که البته استفاده ا زمدل دوم بهتر است چون بحث امنیت را از دید کاربران بهتر می تواند پوشش دهد پس مراجعین بیشتری واهد داشت که دذر نهایت سود بیشتر را در بر خواهد داشت و بانک را به اهداف نزدیک تر خواهد کرد.
تفاوت بانکداری الکترونیکی و اتوماسیون بانکی
شاید تا حالا برایتان پیش آمده است که وارد یک بانک شوید و با دیدن اینکه غالب کارمندان کار خود رابا کمک رایانه انجام می دهندت این سوال در ذهن تداع یشود که آیا در این بانک هم از بانکداری الکترونیکی استفاده می شود یا نه برای باز کردن این دوموضوع ازیکدیگر توضیحاتی لازم به ذکراست.در اتوماسیون بانکی زیرساختهای بانکداری تغییر نکرده و صرفاً از کامپیوتر جهت آسان تر نمودن محاسبات مربوط به حسابها استفاده می شوددر بانکداری الکترونیکی زیرساختهای بانکی تغییرنموده و برای انتقال منابع نیازی به صدور اسناد کاغذی نمی باشد بلکه از طریق دستورهای کامپیوتری مشتری این عمل انجام می گیرد.
از آنجا که با ورود هر تکنولوژی جدید قبل از استفاده از آن مزایا ومعایب آن مورد بررسی قرار می گیرد که دار این ارایه نیز به برخی از آن به شرح زیر می توان اشاره کرد.
دلایل عدم استقبال مشتریان از سرویسهای بانکداری الکترونیک
1- امنیت
2- عدم آگاهی در مورد سرویسها: مشتریان به درستی نمی دانند که برای استفاده از سرویسها چه کاری باید انجام دهند؟
تا چه حد باید مسلط به دانش کامپیوتری باشند تا بتوانند از این سرویسها استفاده کنند.
3- عدم نیاز به استفاده از این سرویسها: خوگرفتن به سیستم فعلی، عرضه سرویسهای محدود در اینترنت،عدم آشنایی با مزیتها
4- نداشتن امکانات: کامپیوتر- مودم- اینترنت- سرعت پایین اینترنت- برنامه های کامپیوتری لازم
5- عدم رغبت به استفاده از این سرویسها
این دسته از افراد ممکن است توانایی لازم را برای استفاده از سیستم داشته باشند اما انگیزه ای برای این کار ندارند.
بانكداري الكترونيك و سيرتحول آن در ايران
رشد و گسترش روز افزون فناوري ارتباطات، انقلابي را در ابعاد مختلف زندگي انسانها و عملكرد سازمانها ايجاد كرده است. اين فناوري روشهاي كاركرد و نگرش افراد، سازمانها و دولتها را دگرگون ساخته و باعث ايجاد صنايع نوين، مشاغل جديد و خلاقيت در انجام امور شده است. ظهور پديدههايي چون كسب و كار الكترونيك، تجارت الكترونيك و بانكداري الكترونيك از نتايج عمده نفوذ و گسترش فناوري اطلاعات در بعد اقتصادي است. كشور ما در عرصه حضور و بهكارگيري تجارت و بانكداري الكترونيك، كشوري جوان است و تا رسيدن به وضعيت مطلوب را ه درازي در پيش رو دارد.قانون تجارت الكترونيك در دي ماه سال 1382 تصويب شد. در زمينه بانكداري الكترونيك تاكنون فعاليتهاي گستردهاي صورت گرفته، ليكن نبود برخي زير ساختها در ابعاد مختلف موجب كندي اين فعاليتها شده است. در اين مقاله سعي شده تا ضمن ارائه مفاهيم و تعاريف، ويژگيها و الزامات تجارت و بانكداري الكترونيك، ابزارها و كانال هاي بانكداري الكترونيك معرفي شود و وضعيت هر يك به صورت اجمالي مورد بررسي قرار گيرد.دسترسي تعداد زيادي از مردم جهان به شبکه جهاني اينترنت و گسترش ارتباطات الکترونيک بين افراد و سازمانهاي مختلف از طريق دنياي مجازي، بستري مناسب براي برقراري مراودات تجاري و اقتصادي فراهم کرده است. تجارت الكترونيك عمده ترين دستاورد بهكارگيري فناوري در زمينه هاي اقتصادي است.استفاده از اين فناوري موجب توسعه تجارت، تسهيل ارتباطات عوامل اقتصادي، فراهم كردن امکان فعاليت براي بنگاههاي کوچک و متوسط، ارتقاي بهره وري، کاهش هزينه ها و صرفهجويي در زمان شده است. فناوري ارتباطات و اطلاعات امكان افزايش قابليت رقابتپذيري بنگاهها را فراهم ساخته و همچنين به ايجاد مشاغل جديد منجر شده است.بر اثر گسترش اين فناوري حجم تجارت الکترونيک در جهان روز به روز در حال رشد است. طبق تحقيقات منتشر شده توسط موسسه فارستر پيشبيني ميشود طي سالهاي 2006-2002 حجم تجارت الكترونيك به طور متوسط سالانه بيش از 58 درصد رشد كرده و از 2293 ميليارد دلار در سال 2002 به بيش از 12837 ميليارد دلار در سال 2006 بالغ شود.يكي از ابزارهاي ضروري براي تحقق و گسترش تجارت الكترونيك ، وجود سيستم بانكداري الكترونيك است كه همگام با سيستمهاي جهاني مالي و پولي عمل و فعاليتهاي مربوط به تجارت الكترونيك را تسهيل كند. در حقيقت ميتوان گفت كه پياده سازي تجارت الكترونيك ، نيازمند تحقق بانكداري الكترونيك است. به همين دليل، استفاده از سيستم هاي الكترونيك در موسسات مالي و اعتباري جهان به سرعت رو به گسترش بوده و تعداد استفاده كنندگان از خدمات بانكداري الكترونيك روز به روز در حال افزايش هستند.
گستره جهانی
براساس گزارش تحقيقاتي موسسه Data Monitor (از مراکز برجسته تجزيه و تحليل اطلاعات بانکداري در اروپا) آمار استفادهکنندگان از سيستمهاي بانکداري الکترونيک در هشت کشور فرانسه، آلمان، ايتاليا، هلند، اسپانيا، سوئد، سوئيس و انگليس از 5/4 ميليون نفر در سال 1999 به حدود 22 ميليون نفر در سال 2004رسيده است. در سال 2005 بيش از 75 درصد شركتهاي فعال در كشورهاي توسعه يافته حداقل از يكي از خدمات بانكداري الكترونيك استفاده ميكنند. امنیت حساب کاربران2.امکان مراجعه به بانک در هر زمان ومکان3.باعث رشدوپویای اقتصادهرکشور.
منابع
ماهنامه ترویجی سبزینه شماره هشتم
http://fa.wikipedia.org
http://www.tafahomnews.com
www.ebg.ir
http://www.bsi.ir/Pages/ElectronicBank
*استاد راهنما: دکتر روانپاک نودژ
**محقق: رحمان علیزاده فرمی