تحقیق در عملیات؛ خیال یا واقعیت؟

نگاهی دوباره به پژوهش عملیاتی یا تحقیق در عملیات و نقش آن در زندگی واقعی ! پژوهش عملیاتی یکی از درسهای مهندسی و مدیریت است که اغلب دانشجویان آنرا خیلی محض و غیر کاربردی میدانند.

و وقتی از هم می پرسند که : «این تکنیک های سیمپلکس (سادک به فارسی) و حل مسایل انتزاعی به چه درد میخورد؟ »

به همدیگر پاسخ میدهند که : « دیدگاه و رویکردی که این دانش به دانش آموخته می دهد ارزشمند است و قدرت تصمیم گیری او را بالا می برد.»
گرچه این حرف کاملا درست است. اما در حق دانش پژوهش عملیاتی ظلم  است که اینگونه فکر کنیم و تا حد یک تئوری کلی راهنما آنرا پایین آوریم.
کاربرد تحقیق در عملیات در زندگی بیش از اینهاست که با چند مثال توضیح میدهم:
الف : کاربرد پژوهش عملیاتی در مسابقات رانندگی فرمول یک.
در روز مسابقه بزرگ (گراند پری) ما راننده ها و مهندس ها و دیگر افراد تیم را می بینیم. اما تیم پژوهش عملیاتی را نمی بینیم! آنها در پشت صحنه با محاسبات سنگین ریاضی سرو کار دارند!
مدلسازی مسابقه و بهینه کردن عملکرد تیم تنها راه بدست آوردن هزارم های ثانیه است.
در یک مسابقه فرمول یک موضوع ثانیه نیست. موضوع هزارم هاست. عبور بدون محاسبه و برنامه از یک پیچ یعنی شکست.
مدلسازان پژوهش عملیاتی پیوسته در حال بروز رسانی اطلاعات مربوط به سرعت ، وضعیت سوخت ، کیفیت تایر ها و موقیت دیگر خودرو ها هستند.
بر اساس این اطلاعات زمان دقیق ایستادن و تعویض تایر ها و سوختگیری بدست می آید و
اعلام می شود.
این محاسبات تحقیق در عملیات می‌تواند  شکست یا پیروزی را به همراه داشته باشد.
در آخرین فصل از این مسابقه در سال 2008 ، تیم مک لارن تصمیم گرفت از لاستیک های مخصوص هوای بارانی بجای لاستیک های خشک استفاده کند.
تیم تحقیق در عملیات ثابت کرده بود که این عمل میتواند باعث جبرات زمان هدر رفته در ایستگاههای سرویس برای تعویض تایر ها شود.
یعنی زمان تعویض جبران می شود.
راننده این تیم لویس همیلتون ، آخرین پیچ مسابقه را در حالی با برتری پشت سر گذاشت  که
پیش بینی ها جایگاه پنجم را برای او در نظر گرفته بودند !
***
ب : در مسابقات لیگ فوتبال انگلیس هم تحقیق در عملیات جایگاه مهمی دارد.
محاسبات بر اساس شش عامل کلیدی موثر در کارآیی بازیکن برای کمک به پیروزی تیم انجام میشود.
فرمول این مدل بر اساس صدها بازی لیک برتر انگلیس از سال 1992 تاکنون ساخته شده است. و به صورت آماری نیز درستی آن تایید شده است.
محاسبات پیچیده ریاضی برای سنجش میزان اثر گزاری یک بازیکن بر پیروزی تیم طراحی و ابداع شده است که شش عامل کلیدی آن عبارتند از :
پردازش 1 : تعیین مشارکت یک بازیکن در پیروزی یک تیم با سنجش نقاطی که با ظهور وی تیم به پیروزی رسیده است.
پردازش 2 : محاسبه کارآمدی یک بازیکن در هر بازی ، با اندازه گیری فعالیتهای موثر آن بازیکن مانند شوتها ، تکلها و نفوذهایش.
در این محاسبه نکات منفی از قبیل کارت زرد و قرمز نیز در نظر گرفته می شوند.
پردازش 3 : مشخص کردن تعداد ضربات آزاد
پردارش 4 : شمارش تعداد شوتهای روی دروازه
پردازش 5 : مشخص کردن نقاط موثر و همکاری های او (توجه ها و یارگیریها و جای گیریها)
پردازش 6 : تعدادبازی بدون دریافت گل یا به قول انگلیسی ها Clean Sheets.
***
ج : کاربرد در خرید (که بدیهی ترین کاربرد پژوهش عملیاتی است)
د : ….
http://mybeliefs.blogfa.com/post-117.aspx
پژوهش عملیاتی یکی از درسهای مهندسی و مدیریت است که اغلب دانشجویان آنرا خیلی محض و غیر کاربردی میدانند.
و وقتی از هم می پرسند که : «این تکنیک های سیمپلکس (سادک به فارسی) و حل مسایل انتزاعی به چه درد میخورد؟ »
به همدیگر پاسخ میدهند که : « دیدگاه و رویکردی که این دانش به دانش آموخته می دهد ارزشمند است و قدرت تصمیم گیری او را بالا می برد.»
گرچه این حرف کاملا درست است. اما در حق دانش پژوهش عملیاتی ظلم  است که اینگونه فکر کنیم و تا حد یک تئوری کلی راهنما آنرا پایین آوریم.
کاربرد تحقیق در عملیات در زندگی بیش از اینهاست که با چند مثال توضیح میدهم:
الف : کاربرد پژوهش عملیاتی در مسابقات رانندگی فرمول یک.
در روز مسابقه بزرگ (گراند پری) ما راننده ها و مهندس ها و دیگر افراد تیم را می بینیم. اما تیم پژوهش عملیاتی را نمی بینیم! آنها در پشت صحنه با محاسبات سنگین ریاضی سرو کار دارند!
مدلسازی مسابقه و بهینه کردن عملکرد تیم تنها راه بدست آوردن هزارم های ثانیه است.
در یک مسابقه فرمول یک موضوع ثانیه نیست. موضوع هزارم هاست. عبور بدون محاسبه و برنامه از یک پیچ یعنی شکست.
مدلسازان پژوهش عملیاتی پیوسته در حال بروز رسانی اطلاعات مربوط به سرعت ، وضعیت سوخت ، کیفیت تایر ها و موقیت دیگر خودرو ها هستند.
بر اساس این اطلاعات زمان دقیق ایستادن و تعویض تایر ها و سوختگیری بدست می آید و
اعلام می شود.
این محاسبات تحقیق در عملیات می‌تواند  شکست یا پیروزی را به همراه داشته باشد.
در آخرین فصل از این مسابقه در سال 2008 ، تیم مک لارن تصمیم گرفت از لاستیک های مخصوص هوای بارانی بجای لاستیک های خشک استفاده کند.
تیم تحقیق در عملیات ثابت کرده بود که این عمل میتواند باعث جبرات زمان هدر رفته در ایستگاههای سرویس برای تعویض تایر ها شود.
یعنی زمان تعویض جبران می شود.
راننده این تیم لویس همیلتون ، آخرین پیچ مسابقه را در حالی با برتری پشت سر گذاشت  که
پیش بینی ها جایگاه پنجم را برای او در نظر گرفته بودند !
***
ب : در مسابقات لیگ فوتبال انگلیس هم تحقیق در عملیات جایگاه مهمی دارد.
محاسبات بر اساس شش عامل کلیدی موثر در کارآیی بازیکن برای کمک به پیروزی تیم انجام میشود.
فرمول این مدل بر اساس صدها بازی لیک برتر انگلیس از سال 1992 تاکنون ساخته شده است. و به صورت آماری نیز درستی آن تایید شده است.
محاسبات پیچیده ریاضی برای سنجش میزان اثر گزاری یک بازیکن بر پیروزی تیم طراحی و ابداع شده است که شش عامل کلیدی آن عبارتند از :
پردازش 1 : تعیین مشارکت یک بازیکن در پیروزی یک تیم با سنجش نقاطی که با ظهور وی تیم به پیروزی رسیده است.
پردازش 2 : محاسبه کارآمدی یک بازیکن در هر بازی ، با اندازه گیری فعالیتهای موثر آن بازیکن مانند شوتها ، تکلها و نفوذهایش.
در این محاسبه نکات منفی از قبیل کارت زرد و قرمز نیز در نظر گرفته می شوند.
پردازش 3 : مشخص کردن تعداد ضربات آزاد
پردارش 4 : شمارش تعداد شوتهای روی دروازه
پردازش 5 : مشخص کردن نقاط موثر و همکاری های او (توجه ها و یارگیریها و جای گیریها)
پردازش 6 : تعدادبازی بدون دریافت گل یا به قول انگلیسی ها Clean Sheets.
***
ج : کاربرد در خرید (که بدیهی ترین کاربرد پژوهش عملیاتی است)
د : ….
http://mybeliefs.blogfa.com/post-117.aspx

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *