مشکلات و مسائل زندگی فردی،کاری و اجتماعی به گونه ای است که گاه انسان همچون کلافی سردرگم چنان درگیر خود و روزمرگی هایش می گردد که از مسأله خودسازی و تمرین تقوی باز می ماند. به راستی تلاش انسان ها در دنیای فانی چه ارزشی می تواند داشته باشد اگر هدف اصلی زندگی و خلقت بشری در لابلای شلوغی ها و جذابیت های دروغین عصر فراصنعتی گم شود؟
اسلام مکتبی جامع و همه سو نگر است که ابعاد مختلف انسان و زندگانی او را مدنظر داشته و برای هر بعدی از ابعاد انسانی احکام و رهنمون های ویژهای ارائه داده است. احساسات و عواطف آدمی و غرایز و تمایلات طبیعی او را به نیکوترین وجه پاسخ داده و فطرت و گرایش های عالی او را به تفصیل جهت دهی کرده و عقل و اندیشه او را وادار به فعالیت نموده است. در مقام عمل آنچه که مقتضای عقل و تربیت و تکامل روحی او بوده و در بردارنده مصالح و دور از مفاسد می باشد بر او لازم آورده است که هر کدام از این معانی خود تفصیلی گسترده و شرحی مفصل میطلبند. اما آنچه در این مجال مورد توجه نگارنده قرار گرفته است فرصت های خاصی است که در لابلای مشغله های کاری برای بازگشت به اصل خویش از سوی « ارحم الراحمین » برای انسان « جایز الخطا و فراموش کار» عرضه گردیده است. پیامبر اعظم (ص) می فرمایند: «رجب ماه خدا، شعبان ماه من و رمضان ماه امت من است». و این یعنی فرصتی دوباره از سر رأفت و رحمت برای بازگشت به خویشتن خویش و جبران مآفات.
ماه رجب در حدیثی از پیامبر رحمت (ص) ” اصب” نامیده شده است زیرا در آن رحمت خدا بسیار بر امت فرو می بارد، شعبان هم که ماه ایشان است و رمضان ماه تقوی و تقدير و ليله القدر است که در آن سفره ی رحمت الهی پهن می شود تا هر کس به وسع و توان خویش خوشه چین معرفت کردگار باشد. امروزه در عصری به سر می بریم که متأسفانه ارزشهای اخلاقی مهمترین حلقه ی مفقوده ی کارکرد نظام های بشری است لذا غرق شدن در عادت های روزانه و گرفتاری های جاری، انسان را از تعالی روحی باز می دارد. از این رو ترک عادتهایی که به صورت روزانه برای ما به مثابه يک ضرورت و يک نياز حياتی تلقی مي شوند، باعث مي گردد تا آدمی به تفکر و تعقل پرداخته و خويشتن انسانی خويش را در مقابل آئينه ای زلال بنگرد و ببيند که روز مرگی و عادتهای روزانه چه بر سر سرش آورده است .
با عنایت به مطالب فوق الذکر باید به این نکته اذعان نمود که تلاش در جهت بهبود زندگی اعم از فردی و اجتماعی و حتی ارتقاء مالی، اقتصادی و سازمانی چیزی مذموم و ناپسند نیست. در واقع آن چه مذموم و ناپسند است غفلت از ارزش های اخلاقی و انسانی است. حال که به لطف خداوند متعال به برکت انقلاب اسلامی در کشور امنیت، آسایش و زمینه ی بروز شکوفائی فراهم است و یا به قول معروف حال که « ابر و باد و مه وخورشید و فلک در کارند » باید تلاشی معطوف به هدف و از سرآگاهی داشته باشیم و دچار غفلت نگردیم. که این سه ماه مبارک می تواند زمینه ی مناسبی برای پرورش شایستگی های اخلاقی باشد. رجب، شعبان و رمضان فرصتی برای تمرین تقواست. تمرین تقوا یعنی؛ نفی شیطان و نفس، امساک در برابر محرمات و یعنی فراهم آوردن تمهیدات اخلاقی مناسب برای شکوفائی ارزشهای اخلاقی و اسلامی.