تالیف: استادان طرح جامع آموزش خانواده
شروع نكردن يك كار با پول كافي، به عنوان سرمايه‌گذاري نكردن شناخته شده، معمولاً به عنوان دومين عامل شكست تجارت‌هاي خصوصي تلقي مي‌گردد. اين درآمد معمولاً در نتيجه طرح پيشرفت نامناسب در مدت مرحله پيش‌زمينه مي‌باشد. قبل از هر چيز شما بايد هزينه‌هاي خانواده خود را تخمين بزنيد و به گونه‌اي بايد مطمئن شويد كه درآمد كارتان براي پرداخت آنها كافي است. بايد با خانواده دور هم بنشينيد و صادقانه در مورد حداقل درآمد مالي كه خانواده بايد هر ماه داشته باشد تا امنيت را فراهم آورد، صحبت كنيد. از هر كدام از اعضاي خانواده بخواهيد تا يك يا دو راه كه با آن هزينه‌ها مي‌توانند كمتر شوند را پيشنهاد كنند.
علاوه بر دانستن هزينه‌هاي زندگي‌تان، شما بايد در مورد قرض جاري خود صادق باشيد. در دهه 1990 خانواده‌هاي بسياري خود را در تعهد قرض‌هاي بسياري يافتند فقط به منظور ادامه زندگي. اگر خانواده شما يكي از آنهاست، بايد در مورد توانايي خود كه مسووليت مالي بيشتري را برعهده بگيريد واقع‌گرا باشيد. مشاغل جديد تقريباً هميشه نياز به پول بيشتري دارند تا به فعاليت خود ادامه دهند نسبت به آنچه كه مالكان قبل از شروع تخمين مي‌زنند به خاطر داشته باشيد: هر دلاري كه بايد هر ماه براي قسط كارت اعتباري خود بپردازيد دلاري است كه براي سرمايه‌گذاري در تجارت شركت جديد خود در دسترس نيست. براي اينكه كمك كنيم تا موقعيت مالي جاري خانواده خود را محاسبه كنيد بايد يك پرسشنامه تهيه كنيد به نام: موقعيت مالي جاري من. نام‌هايي كه در ذيل آمده‌اند بايد در آن نوشته شوند. كمي تحقيق در ميان گزارش‌هاي مالي خانواده نيز ممكن است نياز باشد.
بودجه خانواده
هزينه‌هاي خانواده‌تان را به دو گروه تقسيم كنيد:
– هزينه‌هاي ثابت. اينجا هزينه‌هايي تكراري هستند كه مبلغ آنها ماه به ماه تغيير نمي‌كند، مانند پول رهن و يا وام اتومبيل‌تان. همچنين ممكن است هر ماه مشغول سرمايه‌گذاري مقدار پولي ثابت در برنامه پس‌انداز دانشكده باشيد.
– هزينه‌هاي متغير. تمام باقيمانده هزينه‌هاي ماهيانه خانواده، كه در ميزان دلار ماهيانه هر ماه تغيير مي‌كند مانند تفريح، هزينه تلفن و خواربار.
ممكن است نياز به كمي تحقيق داشته باشيد. براي آشكار كردن اين هزينه‌ها ممكن است نياز به مرور يادداشت‌ها داشته باشيد. پيشنهاد مي‌كنم چك‌هاي لغو شده سه ماه گذشته را مرور كنيد. پرسشنامه‌اي با شرح هزينه‌هاي مهم تهيه كنيد. در زير هر عنوان ميزان پول از هر يك را بنويسيد. به طور مشابه، صورت حساب‌هاي سه ماه گذشته خود را از هر كارت اعتباري كه براي پرداخت هزينه‌هاي خانواده استفاده مي‌كنيد، بررسي كنيد.
ترازنامه خانواده
اين قسمت از پرسشنامه «موقعيت مالي جاري» دو جنبه مضاعف از موقعيت مالي خانواده شما را نشان مي‌دهد:
آنچه كه بدهكار هستيد (قرض‌ها و بدهي‌ها)
مانند ميزان قرض رهن.
آنچه كه دارا هستيد (موجودي).
مانند خانه، ماشين، مبلمان و غيره. صادق باشيد. اگر خود را در مورد پرداخت قرض ماهيانه گول زنيد، قبل از به راه افتادن كارتان، واقعيت سخت و سردي به فشار رواني شما در آينده افزوده خواهد شد.
وظيفه كاري
زمانيكه به درآمد ماهيانه خانواده نگاه مي‌كنيد، بايد در نظر بگيريد كه اگر از شغل خود دست بكشيد تا به طور تمام دقت كار خود را ادامه دهيد از نظر مالي چه اتفاقي خواهد افتاد.
هزينه‌هايتان خيلي كاهش نمي‌يابند اما درآمد شما حتماً كم خواهد شد. تفاوت بين هزينه‌هاي خانواده و درآمد خانواده به جز خودتان مي‌تواند وظيفه كاري خوانده شود. يعني اگر مي‌خواهيد سبك زندگي خانواده‌تان به طور چشمگير تغيير كند، بايد از كارتان درآمد كافي فراهم كنيد تا كمبود بين هزينه‌ها و ديگر درآمدهاي خانواده را جبران كنيد. هرماه، كه درآمد كافي براي جبران اين مقدار نداشته باشيد، بايد پول قرض بگيريد تا خانواده بچرخد. به اين دليل است كه من اين را وظيفه كاري مي‌نامم.
یکی از مهمترین عوامل مدیریت نظام خانوادگی محبت افراد در شرایط ایده‌آل و قابل تحمل فعال نگه داشتن افراد در بستر زندگی و جدید نگه داشتن روابط افراد و خود افراد است.
یکی از تکنیک های ارزان و آسان اما موثر برای حاصل شدن این نتایج تبادل هدیه (یعنی هدیه دادن) و قبول آن است.
هدیه دادن یک شاخه گل، یک جعبه شیرینی، یک قطعه طلا و حتی یک لبخند رضایت بخش یا فشردن دست و یا یک کلام حکمت آمیز در مناسبت های مختلفی مانند روز مادر، روز پدر، سالگرد ازدواج، جشن تولد پنجره‌ای از شادابی را بر خانواده می گشاید.
در زمانی که بین زن و شوهر کدورتی به وجود می آید هدیه دادن می تواند خاطرات بد و رسوبات منفی را از ذهن و روح پاک سازد. زیرا هدیه جلوه‌ای از احسان و نیکی شاخه‌ای از سخاوت و مصداقی از انفاق به اقربا است.
معمولا نتیجه این احسان یک سویه نبوده بلکه اثر دو سویه دارد و نسیمی از آرامش و شادمانی را برای شما به ارمغان می‌آورد.
اثرات دادن هدیه در روایات اهل بیت (ع)
۱) رسول اکرم (ص) می‌فرماید: به یکدیگر هدیه دهید تا یکدیگر را دوست بدارید و به یکدیگر هدیه دهید تا زنگارهای کینه از قلبهایتان پاک شود. (میزان الحکمه ۲۱۱۷۲)
۲) همچنین در حدیثی دیگر می‌فرمایند: چه خوب عطیه و چه نیکو هدیه‌ای است سخن حکیمانه‌ای که آن را می‌شنوی (همان- ح ۲۱۲۹۰)
۳) امام علی (ع) می‌فرمایند: هدیه سبب جلب محبت می‌شود.(میزان الحکمه ح ۸۶۲۰)
۴) امام باقر (ع) از قول پیامبر اکرم (ص) فرمود: به یکدیگر هدیه بدهید زیرا هدیه دادن کینه‌ها را از دلها بیرون برده و انتقام و دشمنی و کینه‌توزی را برطرف می سازد. (کافی ج ۵ص ۱۴۳)
یک نکته مهم در مورد هدیه دادن به همسر
هدیه گرانتر حاکی از بالاتر بودن عشق نیست، مهم این است که شما در هنگام هدیه دادن به فکر همسر خود بوده‌اید. بزرگترین هدیه‌ای که می توانید به همسرتان بدهید همان عشق بی‌قید و شرط است، عشق بدون قید و شرط نه تنها به فردیت هر کس احترام می‌گذارد بلکه آن را پرورش می‌دهد.
اعظم بهرامی
روزنامه رسالت
روابط زن و شوهر در خانواده متعادل
گرد آورنده: سهیلا جمالیفرد
شناخت و پذیرش نقش و جایگاه متقابل
در خانواده متعادل بین زن و شوهر باید روابط خاصی وجود داشته باشد و هر یک نقش، وظیفه و جایگاه فرد متقابل را بشناسد و محترم بشمارد، مدیریت خانواده به عهده مرد است و زن مدیر داخلی خانواده و نیز معاون مدیر خانواده است. مدیریت مرد ضمن آنکه در درون خانواده پذیرفته شده است، لیکن بیشتر نقش بیرونی و اجتماعی داردو در درون خانواده باید اجرای امور بیشتر به عهده زن باشد. مدیریت مرد اقتضا می کند که به جزء موارد اصلی و اساسی از مداخله بی مورد در تصمیمات زن خودداری کند. مدیریت نباید همکاری در خانواده را از یاد ببرد. یک مدیر موفق یک همکار خوب نیز هست. یک مدیر فقط یک تصمیم گیرنده و صادر کننده دستور نیست، بلکه خود فردی کاری در کنار سایر اعضای خانواده است. هر چند به لحاظ حقوق اسلامی کارکردن زن در خانه وظیفه او به شمار نمی آید، لیکن به جهات گوناگون باید به انجام امور داخلی خانه به عنوان وظیفه عرفی و سازمانی زن بنگریم. در چنین مواردی توجه به برخی از نکات اهمیت دارد. کار در خانه وظیفه زن نیست ولی انجام کار هر فرد وظیفه خود او به شمار می آید بنابراین هر چند که زن وظیفه ندارد لباس شوهر را بشوید و یا برای او غذا بپزد ولی این وظیفه را دارد که غذای خود را بپزد و یا لباس خود را بشوید و چنین وظیفه ایی عقلاً به عهده مرد نیز هست و فرزندان رشید خانواده نیز چنین وظیفه ایی دارند ولی این نقطه قابل تامل است که اگر قرار باشد هر کس در خانه چنین وظیفه ایی را به تنهایی و برای خود به عهده بگیرد، چنین خانواده ایی به تدریج رو به آشفتگی و نابسامانی می گذارد بنابراین علی رغم اینکه این وظایف به عهده هر یک از اعضای خانواده است، لیکن بهتر است به شکل متمرکز انجام گیرد و یکی از افراد برای انجام متمرکز این کار زن خانواده است. بنابر عرف موجود در جامعه ما و تقریباً در تمامی جوامع بشری، امور داخلی خانه به عهده زنان است و این عرف را هم پذیرفته ایم و در آن هیچگونه تحمیل و یا ظلمی را احساس نمی کنیم. مانند بسیاری از عرفهای اجتماعی که بدان پایبند هستیم اکثر زنان جامعه انجام امور داخلی خانه را یک وظیفه عرفی خود می شناسند.
با توجه به این نکات در مورد کار درون خانه باید گفت که بهتر آنست این امور در اختیار زن خانه قرار گیرد ولی این بدان معنا نیست که انجام چنین کارهایی وظیفه غیر قابل عدول اوست، بلکه باید گفت که او می تواند در انجام کارهای خانه همکاری سایرین را طلب نماید و از هر یک از آنها در انجام بخشی از کار استمداد بخواهد و اعضای خانواده موظف به همکاری با او هستند. در این معنا نقش ها جابجا نمی شوند و نقش اداره درون خانواده به طور قطع بر عهده زن قرار می گیرد و سایرین، همکاران او در این زمینه خواهند بود.
داشتن نقش و جایگاه متناسب هر یک از اعضای خانواده نه تنها برای گردش امور خانواده لازم است، بلکه برای هویت یابی مناسب فرزندان نیز الزامی است. به عبارتی دیگر حفظ نقش و جایگاه افراد در خانواده هم به لحاظ سازمانی واجد اهمیت است و هم به لحاظ تربیتی. مداخله مرد و یا انتظار انجام کارهای زنانه از او داشتن و یا انتظار انجام کارهای مردانه از زن داشتن موجب آشفتگی هویت جنسی فرزندان می شود.
برگرفته از کتاب«خانواده و فرزندان»
