تکنیک‌های روابط عمومی

تکنیک از نظر لغوی به معنی فن ، آزمایش فنی ، هنر و کار فنی است بنابراین ، منظور از تکنیک های روابط عمومی استفاده از فنونی است که روابط عمومی با کمک آنها بتواند به نحو مطلوب به اهداف خود در جهت اطلاع رسانی سازمان نایل آید . در این باره چهار تکنیک اساسی همراه با کاربرد آنها در روابط عمومی معرفی و بررسی می شوند که عبارتند از :

1- تکنیک پژوهش : که در زمینه سنجی ؛ مخاطب شناسی ، شناخت افکار عمومی و سرانجام ارزیابی یک برنامه اجرایی روابط عمومی
2- تکنیک طرح و برنامه ریزی : چگونگی طراحی و تدوین یک برنامه کوتاه مدت ، میان مدت یا دراز مدت روابط عمومی
3- تکنیک برقراری ارتباط :آشنایی با مفاهیم کلی ارتباط ، عناصر ، موانع و انواع ارتباط ، اشکال ارتباط درون و برون سازمانی در روابط عمومی
4- تکنیک ارزیابی : ارزیابی برنامه روابط عمومی ، سنجش میزان انتشار و بازتاب پیام ( رصد اخبار ) و مشخص نمودن نقاط ضعف و قوت برنامه ها در توسعه برنامه های پیشنهادی آینده
1- تکنیک های پژوهش :
یک برنامه موفق در روابط عمومی بر اساس شناخت درست مخاطب در ارائه شیوه ای با هدف جلب توجه مخاطب باشد در نتیجه اهداف تحقیق اساس و جزء کارهای مقدماتی تهیه یک برنامه روابط عمومی است و منظور از اهداف روابط عمومی به نیازهای ارتباطی یک مشتری مربوط می شود . اما در بیشتر مواقع مدیریت سازمان چون فکر می کنند اهداف روابط عمومی همسو با اهداف آنان است خود پیشاپیش عمل میکنند .
به عنوان مثال صاحب یک فروشگاه پوشاک تنها هدف روابط عمومی وی اینست که فروشگاهش را در منطقه بشناسد اما توجهی به بهای گران البسه نمیکند ، حال روابط عمومی می‌بایست تصویری از موغوبیت کالا در ذهن ها پدید آورد که تولیداتش را از کالاهای رقیب ممتاز می سازد و این احساس را در مشتریان برانگیزد که این لباسها علیرغم گرانتر بودن ارزش خریدن دارد .
شناخت موسسه :
یکی از وظایف روابط عمومی داشتن یک شناخت علمی از اهداف ، تشکیلات و عملکرد سازمان و نقاط ضعف و قوت آنست و این شناخت را به مدیران ، گروههای درون سازمانی و مخاطبان برون سازمانی مطلوبش انتقال دهد و در نتیجه همان طور که شناخت موسسه برای مخاطبان اهمیت ویژه ای دارد شناخت مخاطب نبز برای روابط عمومی مهم تلقی می گردد و از آنجاییکه گروههای داخلی و خارجی سازمان بر همه جنبه های روابط عمومی تأثیر میگذارند ، مهمترین منابع اطلاعاتی در مرحله تحقیق و برنامه ریزی هستند . برای مثال چند نمونه پرسش در این باره در ذیل آمده است :
1-  گروه های مهمی که اکنون در دسترس مشتری من هستند ، کدامند ؟
2-  کدامیک از گروه ها باید در دسترس باشند و اکنون نیستند ؟
3-  مخاطبان سازمان ، خدمات و یا تولیدات سازمانی من را چگونه ارزیابی می کنند ؟
تعیین و تعریف گروه های اجتماعی موثر بر سازمان :
(منظور شناسایی گروه های اجتماعی موثر بر توسعه برنامه های فعالیت های ارتباطی است )
جایگاه بعضی از گروه های موثر بیرونی روابط عمومی
جایگاه گروه
اجتماع محلی و اجتماعات دیگر ساکنان به همراه خانواده ، کارکنان، مقامات محلی،اجتماع سازمانها و
موسسات آموزشی به وسیله رهبران اجتماعات محلی
گروههای تأثیر گذار ،ایده پردازان،تمامی کسانی
– گروههای سیاسی فعال و گروههای فشار
که آراءو عقایدشان برای اهداف سازمان مفید یا مضر است
– لابیست های محلی
– استادان دانشگاه ،دانشجویان ،تحصیلکردگان و محققان
– نویسندگان و روزنامه نگاران
– رهبران تجاری
دولت محلی یا مرکزی شخصیت های سیاسی
اتحادیه های تجاری
مقامات محلی و احزاب سیاسی
سازمانهای غیر دولتی و بنگاهها
ادارات و سیاست گذاران
وسایل ارتباط جمعی           سردبیران و گزارشگران روزنامه
مدیران و گزرشران رادیو
تهیه کنندگان تلویزیون و بنگاههای خبری
سردبیران نشریه های مالی و تجاری
سرمایه گذاران
سرمایه گذاران (اشخاص حقیقی قعلی یا قبلی)
سرمایه گذاران (اشخاص حقوقی فعلی یا قبلی)
رقبا
منبع :سعید ، هوشمند ؛ فصلنامه تحقیقات روابط عمومی؛سال پنجم ،شماره  14 ، 1381

نقش افکار عمومی در روابط عمومی :
روابط عمومی در تعیین خط مشی آینده به بررسی و مطالعه افکار عمومی می پردازد و می کوشد وضعیت و جایگاه خود را در آن مشخص سازد تا بتواند میزان حمایت مردم را از برنامه ها و سیاستهای خود را ارزیابی و زمینه های مشارکت مردمی را فراهم کنند .
در این راه باید دیوار های بین سازمان ، رسانه و مردم برداشته شود تا باعث عدم اعتماد مردمی نشود که در صورت بروز آن انفعال و در نهایت عدم مشارکت می شود که در واقع به معنای شکست در تمام برنامه های توسعه ای می باشد .
سنجش افکار عمومی :
سنجش ارتباطلات بر خلاف بررسی بازار ، کمتر به گرایشات و پیش داوریهای پاسخ دهندگان در مورد تولیدات و خدمات ویژه و بیشتر به نظریاتشان درباره پرسشهای عمومی ارتباطات علاقه مند است
مثال:
1- تولیدات ، خدمات و نام سازمان را تا چه حد می شناسید؟
2-آثار و نوشته هابی خدمات و تولیدات موسسه تا چه حد روشن و در دسترس هستند ؟
3-سرعت پاسخگویی سازمان به درخواست های رسانه ها تا چه حد است؟
4- کارکنان و مخاطبان خارج از سازمان تا چه حد اهداف مشترک را به وضوح درک می کنند؟
پاسخ به این سوالات سنجش ارتباطات نامیده می شود ، زیرا :
1- موضوعاتی را در بر می گیرد که به مسائل ارتباطی بستگی دارند
2- اطلاعات به دست آمده مصرف داخلی دارند ، یعنی لازمه تهیه و تدوین برنامه های روابط عمومی موسسه هستند .
نکته : این نظر سنجی در زمانی انجام می شود که برای موسسه مشکلی ارتباطی یا مسأله ای است که نیاز به توجه فوری وجود داشته باشد
و یا مهار مسائلی که بالقوه می تواند بر سازمان در آینده تأثیر نا مطلوبی بگذارد .

2-تکنیک های طرح و برنامه ریزی :
چگونگی تدوین یک برنامه روابط عمومی :
یک برنامه روابط عمومی طرح مدونی است که خطوط کلی فعالیت ها را مشخص می کند و در حقیقت طرح اجرایی
عملیات های پیشنهادی و نیز توجیه و توضیح ارزش های آنست .
اهداف :
شناخت اهداف سازمانی ، روابط عمومی را در انتخاب مخاطبان مطلوب و هدف یاری می رساند . روابط عمومی با محدود کردن مخاطبان مطلوب خود می تواند به فعالیت های مشورتی و آموزشی بپردازد که نهایتاً منجر به افزایش استفاده کنندگان از خدمات سازمانی می شود.
نشریه وال استریت ژورنال در اینباره مثالی دارد :
این نشریه می نویسد بسیاری از فروشگاه های زنجیره ای برنامه های تبلغاتی روابط عمومی را به زنان شاغل متمرکز کرده اند . این فروشگاه ها با محدود کردن مخاطبان مطلوب خود می توانند به فعالیت های ویژه ی مشورتی و آموزشی در فروشگاه ها بپردازند و با اجرای یک برنامه روابط عمومی صحیح ، توأم با نیت خوب ، سهم بیشتری از بودجه خرید مشتریان را به خود اختصاص دهند .
در صورتی که دامنه مخاطبان مطلوب ، مناسبت های ویژه فعالیت های تبلیغاتی و حتی انتشار اطلاعیه های معمول خود را محدود تر کنیم احتمال دستیابی به این هدف در مقایسه با زمانی که بخواهیم با برنامه ای تبلیغات همه مخاطبان فروشگاه زنجیره ای را جلب کنیم بیشتر خواهد بود . اگر موسسه ای بخواهد در این امر پیشرو باشد باید دید آیا چنین هدفی با ویژگیهای واقع بینانه است یا صرفاً یک خیالبافی است یا اگر موسسه بخواهد بیشتر با جوانان ارتباط برقرار کند و مورد توجه آنان قرار گیرد باید دید آیا چنین هدفی با ویژگیها و ماهیت آن موسسه سازگاری دارد ؟و آیا آنقدر محافظه کار و محتاط نیست که بهتر می بود با گروه های سنی میانسال که با آن سازگارترند ارتباط برقرار کند ؟
پیام های ارتباطی :
اطلاعاتی جهت رسیدن به اهداف روابط عمومی به مخاطبان منتقل می شود که این اطلاعات همان پیام های روابط عمومی اند که به شکل اطلاعیه همگانی با شعار تبلیغاتی به طور مستقیم یا غیر مستقیم باشد .
تدوین برنامه :
1- مقدمه : (استدالال ) : این بخش شامل بررسی پیشینه سازمان و مخاطبان مطلوب و هدف می باشد .این مقدمه همچنین می تواند به مسائل روابط عمومی و امور تحت مطالعه بپردازد.
2- اهداف روابط عمومی : فهرست هدف های روابط عمومی که برنامه برای دستیابی به آن تنظیم و اجرا می شود، در این قسمت می آید . معمولاً اهداف با شماره یا با حروف الفبا مشخص می شود .
3- نقش ارتباطات: باید در مورد توانایی ها و محدودیت های فعالیت روابط عمومی به مشتری توضیحاتی کلی ارائه کرد . این بخش در مواردی شامل ارائه عملکرد روابط عمومی به مشتریان و تعیین اموری است که روابط عمومی ادعایی در مورد آن ندارد و نباید تحقق آن را از یک برنامه روابط عمومی انتظار داشت .
4- راهبرد ( ( روش شناختی ) : ارائه نحوه تبلیغ پیام روابط عمومی ( گزارش رسانه ای ، مطبوعاتی ، برپایی مراسمات ویژه ، سرمایه گذاری در طرح های هنری و اجتماعی ) می باشد و به سازمان و مشتری برای اجرای برنا مه های جامع و دست یافتنی اطمینان داده می شود .
5- اجرای برنامه ها : بیان مشخصات کلی ابزارهای برای رساندن پیام به همه مخاطبان می باشد که دارای مراحل ذیل است فعالیت مطبوعاتی : کلیه مطالبی که به منظور انتشار به رسانه ها ارسال می شود .
برنامه ی سخنگویان : این بخش شامل شامل تعیین کارشناسانی است که توانایی پاسخ و اظهار نظر به مسائل در مجامع ، سخنرانیها ، مسافرتها و بازدیدها و خبرنگاران رسانه ها توضیحات لازم را ارائه دهند .
انتشارات : شامل خبرنامه ها ، جزوه های تبلیغاتی راهنما و بولتن و مطالب آموزشی است .
مطالب ویژه رسانه های صوتی و تصویری شامل فیلم های خبر ، آموزشی و تولیذ فیلمهای مستند در موسسه از رادیو و تلویزیون است .
مطلب ویژه رسانه های صوتی و تصویری: این بخش شامل فیلم های خبری و آموزشی، تولی فیلم های مستند در موسسه، بریده اخبار مستند رادیویی و تلویزیونی، نمایش اسلاید و اطاعیه های عمومی صوتی و تصویری است.
تبلیغات جاری: ممکن است بخواهید به مشتری توصیه کنید که برای کمک به تلاش های وسیع‌تر روابط عمومی، بودجه معینی به تبلیغات تجاری اختصاص دهد( در این صورت باید تشریح کرد که چه نوع خاصی از تبلیغات تجاری مورد نظر است و در چه رسانه خاصی باید پخش شود).
مناسبتهای ویژه فعالیت های ترویجی و تشویقی: مناسبت های ویژه فعالیت های ترویجی و تشویقی: این بخش شامل برگزاری رقابت های ورزشی، نمایش مد، نمایشگاه های هنری، مسابقه های علمی_ هنری و اطلاعات عمومی و اعطای جوایز است .
ارزیابی : این قسمت نحوه ارزیابی و تاثیر گذاری برنامه ، تعداد دفعات اندازه گیری و شرح نتایج است که تعیین کننده مرحله بعد خواهد بود .
نتیجه : در این بخش خلاصه برنامه و چکیده استدلال و امتیازهای برنامه آورده می شود .
بودجه برنامه :
بودجه برنامه روابط عمومی می تواند در مورد جزییات و ریز ارقام و یا ارزیابی کلی هزینه ها باد و این امر بستگی به میزان درخواست مشتری و ماهیت برنامه دارد. برنامه بودجه بنگاه های روابط عمومی اغلب در دو ستون تنطیم می شود که یک ستون به هزینه وحقوق کارکنان و دیگری به هزینه غیر کارکنان اختصاص دارد . هزینه کارکنان با محاسبه تعداد ساعاتی که به واحد مسوول از مرحله تهیه طرح تااجرا و ارزیابی به آن اختصاص میدهند استنتاج می شود( به طور کلی، مبلغی که به هر ساعت کار تعلق می گیرد سه برابر حقوقی است که بنگاه بابت هر ساعت به کارمندش می پردازد). در برخی مواقع این مبلغ، با توجه به زمانی که کارمند به تهیه، اجرا و ارزیابی برنامه میپردازد، باید بر مبنای پروژه های نوع مشابه گذشته یا محاسبه مقدار زمانی باشد که کارگزار روابط عمومی صرف برنامه می کند؛ یعنی بر اساس اینکه هر چه وقت بیشتری صرف شود نتیجه بهتری به دست می آید برآورد می شود. پیداست که دفاتر روابط عمومی درون سازمان ها، مانند سایر کارمندان، حقوق عادی و متعارف ماهیانه دریافت میکنند؛ در چنین مواقعی سایر هزینه ها با استعلام بها برآورد می شود. هزینه هایی که در مشابه موارد گذشته صرف شده، اگر با توجه به تورم و نوسان قیمت ها باشد می توان مبنای محاسبه هزینه ها قرار گیرد. هم بنگاه های مستقل و هم ادارات روابط عمومی درون سازمان ها می توانند بودجه خود را بر اساس حداقل و حداکثر هزینه برآورد کنند، به نحوی که هزینه کم نماینده حداقل و حداکثر فعالیت انجام شده برای دست یافتن به اهداف روابط عمومی سازمان است .
فصل سوم 
تکنیک برقراری ارتباط :
ا- شکل برقراری ارتباط
پیام
پیام رو در رو و متقابل است و پیام مستقیماً بین آنان مبادله می شود .
2- این شکل در ارتباط های غیر مستقیم برای برقراری ارتباط بین پیام دهنده و پیام گیرنده عنصر ارتباطی ضرورت پیدا
می کند .
در ارتباط های جمعی به سبب فراوانی پیام ها ، وسعت میدان ارتباط و پراکندگی پیام گیرندگان و همچنین لزوم پخش سریع پیام های ارتباطی ، دیگر امکان ارتباط مستقیم وجود ندارد و جریان ارتباط غیر مستقیم نیز به عناصر تازه ای نیازمند است .
در این نوع ارتباط یکی از عناصر جدید در عامل ارتباطی یا ارتباطگر یا فرستنده است که باید به عنوان خبرنگار یا عکاسان ، فیلمبردار پیام ارتباطی را از منشاء و مأخذ اصلی (صحنه یک واقعه یا شخص مطلع ) به دست آورد که این نوع پیام ارتباطی پس از تهیه و تنظیم با استفاده از یک (( وسیله )) یا (( مجرای ارتباطی )) مانند روزنامه ، رادیو یا تلویزیون پخش می شود و برای اینکه (( پیام گیرنده )) بتوانند آنرا دریافت کننده ناچارند از عنصر ارتباطی تازه ای به نام (( دستگاه گیرنده )) که معمولاً روزنامه یا گیرنده رادیو و تلویزیون است ، استفاده می کنند .
تذت
در این نوع ارتباط چون کنترل جریان ارتباطی فقط در اختیار ارتباطگر است گیرندکان به دلیل وسعت انتشار اخبار ، بعد مسافت ،نبود وسایل جمعی ،شرایط سیاسی و اجتماعی از عکس العمل متقابل محرومند به همین جهت دانشمندان معاصر به جای اصطلاح اصطلاح ارتباط جمعی ، اصطلاح انتشار اجتماعی ، خبر و یا اطلاع رسانی را به کار می برند .
هدف از برقراری ارتباط این است که اطلاعی را از فرستنده به گیرنده  منتقل شود .یک ارتباط اثربخش ، ارتباطی است که بین منظور ارسال کننده و آنچه گیرنده دریافت می کند تفاوتی وجود نداشته باشد ، یعنی :
دریافت کننده مخاطب (گیرنده )     =      M
منظور فرستنده                              1 M
اما عملاً میان آنچه در انتقال به مخاطب مورد نظر فرستنده است ،یا آنچه گیرنده (مخاطب) دریافت می کند تفاوت بسیاری وجود دارد که ناشی از عوامل متعددی است که عبارتند از :
1- تفاوتهای ادراکی
2- ما آنچه انتظار داریم ، می شنویم
3- معانی متفاوت کلمات
4- انگیزه و علاقه
5- توجه ناقص و ……
6- اعتبار منبع برقرار کننده ارتباط
7- عبور اطلاعات از پالایه های ذهنی
8- برنا مه های پنهان ارسال کننده اطلاعات که در کلمات او منعکس نمی شود
9- به کار گیری مفاهیم کلی و نا مشخص
10 – خلاصه کردن اطلاعات به منظور صرفه جویی در وقت گوینده یا مخاطب
11- زمینه ذهنی مخاطب
12- حفظ اطلاعات نزد اشخاص برای کسب اعتبار
13 – اطلاعات بیش از اندازه ( مشکل جذب و تحلیل آن  )
14- محدود بودن زمان برای ارائه و یا دریافت کردن اطلاعات ضروری
15- وجود سلسله مراتب و محدودیت ارتباط بین مراتب مختلف سازمانی برای نزدبک کردن  M  و M1  ، یعنی برداشت گیرنده با قصد و نیت فریتنده پیام ، تلاشهای بسیاری شده و در دستگاههای ارتباط سعی بر این است که بدون توجه کافی بشود .
اشکال ارتباط در روابط عمومی :
1- درون سازمانی
2- برون سازمانی
1- ارتباطات درون سازمانی :
که به شکل برگزاری جلسات پرسش و پاسخ به 2 صورت ملاقات حضوری و انفرادی کارکنان با مدیریت و یا به شکل جلسات آزاد بین کارکنان و مدیریت که از آن به سکو یا تریبون آزاد یاد می شود  که در آن از کلیه کارکنان در زمانی معین شده دعوت می شود تا در صورت تمایل در جلسه آزاد شرکت کنند . در این جلسات هر یک از کارکنان به طور آزاد و شفاهی دیدگاه های خود را مطرح و مسوول مربوطه پاسخ لازم را می دهد .
2- ارتباطات برون سازمانی :
الف – برگزاری جلسه با قشرهای گوناگون
بی تردید هر خدمتی به نحوی یکی از اقشار مردم را تحت تأثیر قرار می دهد و باید توجه داشت هر سازمانی صرفنظر از توجه کلیه اقشار ب ه طور ویژه مخاطبان خاص خود را در برنامه ریزی لحاظ می دارد .
مثلاً وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی علاوه بر اینکه از یک دیدگاه یه همه مردم خدمات عرضه میکند ، برای قشرهایی نظیر هنرمندان ، روزنامه نگارن ، دست اندرکاران ادارات روابط عمومی دولتی و خصوصی ، ناشران ، نویسندگان ادارت روابط عمومی دولتی و خصوصی ، ناشران ، نویسندگان ، کانون های تبلیغاتی و انتشاراتی ، چاپخانه داران و جهانگردان و موسیقی دانان ، در واقع مخاطبان خاص این تشکیلاتند ، باید برنامه ارتباطی ویژه ای را طراحی نماید .
ب – ارتباطات تلفنی :
از شیوه های مرسوم و موثر در ارتباطات برون سازمانی ، اختصاص یک یا چند شماره برای ارتباط تلفنی مخاطبان با روابط عمومی است . این شیوه به مخاطب این امکان را می دهد تا در هر زمان که بخواهد در صورت تمایل از طریق تلفن ، دیدگاه های خود را درباره مسایل مربوط به سازمان را مطرح سازد .(این سیستم امروزه به شکل سامانه هوشمند می باشد )
روابط عمومی در پایان یک دوره زمانی معین تماسهای تلفنی و محتوای مردمی را تجزیه و تحلیل و ارزیابی کند و حاصل پردازش دیدگاه ها و تحلیل ها رادر اختیار مدیر و یا مدیران سازمان قرار می دهد .
ج – حضور مدیران در بین مخاطبان خاص :
زمانیکه از مخاطبان خاص دعوت به عمل می آید و امکان برقراری ارتباط مستقیم و رو در رو بین مدیران و این دسته از مخاطبان ایجاد می شود . تأثیر مثبت و سازنده ای در پیشبرد روند کارها صورت می گیرد .
وسایل ارتباطی :
برقراری ارتباط بین افراد و گروه ها ، مستلزم وسایل خاصی است که به کمک آنها روابط عمومی بتواند پیامها و خواسته های خویش را در جهت نیل به اهداف مشخص خود به دیگران منتقل کند تا مردم با اهداف و عملکرد سازمان متبوع خود بهتر و بیشتر آشنا شود .
انواع وسایل ارتباطی :
1- زبان و ادبیات شفاهی ( که یکی از بهترین ، کاملترین و موثرترین وسایل ارتباط انسانی است همچنین چون این ارتباط دارای بازخورد می باشد .)
2- صنعت چاپ ،کتاب و مطبوعات
3- وسایل ارتباطی الکترونیک مثل رادیو ، تلویزیون و سینما
جاذب بودن پیام :
پیام جاذب و موثر کدام است ؟
ارسال پیام از سوی روابط عمومی به مخاطب خاص خود زمانی می تواند مثمر ثمر باشد و کارگزار روابط عمومی را به هدف نهایی خود که ترغیب و ایجاد تفاهم دوجانبه ای ، نزدیک کند که آن پیام جاذب ، جالب و در مخاطب اثر گذار باشد پس این نوع پیام دارای ویژگیهایی است که عبارتند از :
1- تجانس پیام با محیط :
پیام صادره اگر با محیط پیرامون خود تجانس نداشته باشد امکان دفع یا به عبارتی بی اثر ماندن آن زیاد است، دفع یک پیام می تواند از عدم توجه ارسال کنندگان آن به سطح آموزشی افراد و فرهنگ رایج قوم یا مخاطبان مورد نظر ناشی شود .
2- تطابق عملکرد پیام با محیط :
عملکرد و ماحصل پیام باید با نیاز محیطی که پیام در آن منتشر و منتقل می شود تطابق و هماهنگی داشته باشد ، در غیر اینصورت پیام باتداومی نخواهد داشت ، در این حالت هر قدر هم که فناوری انتقال پیام جاذب و جالب باشد فقط مدت کوتاهی فرد یا مخاطب را تحت تأثیرقرار میدهد و به محض کاهش جذبه پیام ( ارتباط احساسی ) فرد به خود آمده و تاثیر کاذب پیام دفع می شود .
به طور کلی زمانی که محتوای پیام با زمینه زندگی و نیازهای محیط سازگاری ندارد ، حتی اگر هم با بهترین فنون ارتباطی بیامیزد مفید نخواهد بود و اثر پیام به سرعت خنثی و دفع می گردد .
3- محتوای پیام متناسب با سطح فکر و بینش مخاطب :
این عامل به معنای تناسب و هماهنگی بین محتوای پیام و بینش و ذهنیت مخاطب نقش مهمی در اثرگذاری پیام خواهد داست .بنابراین به طور طبیعی پیامی که می تواند برکودک اثر گذار باشد لزوماً نمیتواند بر شخص بالغ و متفکری هم اثرگذار باشد یا اگر هم چنین باشد میزان تأثیر هر کدام با هم تفاوت زیادی خواهد داشت .
4- شناخت مخاطب و استفاده از ویژگیهای روانی و اجتماعی وی در محتوای پیام :
به معنای دقت در اراده پیام ارتباطی است که میتواند تأثیر خای داشته باشد . از اینرو واژگان به کار رفته ، عبارات و در یک کلام هر آنچه با نحوه دور پیام همراه است در این زمینه موثر خواهد بود .
5- توجه به کمک های خارجی و بازخورد و عکس العمل پیام
به عقیده دانشمندان علوم ارتباطات ، پیام وسایل ارتباط جمعی زمانی دارای اثر قطعی خواهد بود که کمک های جانبی دریافت دارند . مانند تماس مستقیم و شخصی که فاصله گیرنده و گوینده کم میشود و ارتباط هدف غایی خود را که تاثیر پیام بر مخاطب است به خوبی تحقق می بخشد؛ زیرا همه تحقیقات تاکنون مشخص کرده است که هر قدر ارتباط بین ارسال کننده پیام و گیرنده پیام بیشتر باشد ، در جریان بازخورد که تاثیر متقابل فرستنده و گیرنده پبام بر یکدیگر است ، مشکل بیشتری بروز خواهد کرد .
استفاده از وسیله ارتباطی مناسب :
بدیهی است هدف نهایی از تهیه یک پیام و به کاربردن آن دقت و ظرافت در شناخت و ویژگی های پیام موثر ، آن است که این پیام به مخاطب به خصوص در روابط عمومی انتقال یابد و در وی ایجاد عکس العمل و بازخوردی مناسب با هدف ارتباطی ما پدید آورد . بنابراین برای اینکه پیام ما به مقصد ( که همان مخاطب خاص ماست ) برود باید آنرا از کانال مناسبی ارسال کنیم . در غیر اینصورت نتیجه زحمات و تلاش هایی که در برنامه ریزی و تحقیق و تنظیم پیام خود را داشته ایم بی حاصل خواهد بود . بنابراین ، روابط عمومی بایستی با توجه به شناختی که از موفقیت ، شخصیت و سلیقه مخاطب خود دارد آنگونه وسیله ارتباطی مناسبی را انتخاب کند که مطمئن باشد که مخاطب از آن استفاده کرده است .

تکنیک ارزیابی :
طراحی برنامه ای برای سنجش و ارزیابی
بیشتر بنگاه ها و موسسات بزرگ دارای واحد تحقیق مخصوص به خود هستند و این توانایی را دارند که برنامه سنجش افکار عمومی را در هر سطح و پیچیدگی انجام دهند. اما موسسه و بنگاه های کوچک تر، فاقد بودجه مستمر تحقیقاتی هستند و در مواقع ضروری همچنین به منظور کاهش هزینه های تحقیق از مشورت پژوهشگران آزاد روابط عمومی استفاده می کنند.یک کارگزار روابط عمومی چه در فرآیند تحقیق شرکت داشته باشد و چه نداشته باشد باید مراحلی که در این کار وجود دارد را بداند. بدین ترتیب اطمینان خواهد یافت که کار طبق روش های علمی و بارعایت درست مفاهیم روابط عمومی انجام می شود. آشنایی با این مراحل همچنین این قوه درک را که دریابید در کجا باید دخالت کنید و با به کار بردن تجربه و کمک فکری خود در بهبود کار موثر واقع شوید یا از هزینه های مشتری بکاهید در شما تقویت خواهد شد. آنچه در پی می آید سلسله عملیات استانداردی است که به هنگام تدارک حرفه ای سنجش ارتباطات باید صورت گیرد.
مراحل مختلف در سنجش ارتباطات :
1- مشخص کردن اطلاعات مورد نیاز :
مشخص نمودن موضوع جهت سنجش می باشد و روابط عمومی باید طرح روشنی از داده هایی که برای پایه ریزی روابط عمومی خود بدان نیاز دارد را ارائه دهد که این داده ها احتملاً در زیر یکی ( یا بیشتر) از سه عنصری که ستون اصلی برنامه را تشکیل میدهد قرار میگیرد: 1- اهداف روابط عمومی  2- مخاطبان مطلوب  3- پیام های روابط عمومی
که این سه رکن اصلی باید در هنگام بحث با مشاوران تحقیق باید یک قالب مناسب تحقیق و منطبق با معیارها باشد انتخاب کنید .
2- مشخص کردن مخاطبانی از میان نمونه‌گیرشدگان :
هر چند ممکن است مخاطبانی خاص را که می خواهید به آنان دسترسی داشته باشید نشناسید ، معمولاً می توانید مخاطبان عام و عموم به جامعه آماری را که این گروه در درون آنها قرار داد را بررسی کنید .
پژوهشگران حرفه ای برآنند که این نمونه گیر ی الزاماً نباید بسیار گسترده باشد برای به دست آوردن معیار دقیقی از عقاید گروهی 100 هزار نفری ، نمونه گیری 500 تا 1000 نفری ا زمخاطبان مطلوب کافی است .
3- تدوین پرسشنامه :
تدوین عبارات و تهیه پرسشنامه عملاً باید به وسیله یک پژوهشگر حرفه ای و کارآزموده صورت گیرد تا بتواند تسلسل منطقی این پرسش ها را به بهترین وجه در یابد .
4- پیش آزمایی پرسشنامه :
پرسشنامه نخست به طور آزمایشی باید در مورد یک گروه نمونه وچک به اجرا در آید .و این پیش آزمایی می تواند به مشخص کردن زواید و کمبودهای پرسشنامه کمک کند؛ به نحوی که بیش از آغاز نمونه گیری وسیع تر ، معایب آن تصحیح شود .
5- اجرای پرسشنامه :
بررسی های می تواند به سه شکل پستی ، تلفنی یا مصاحبه رو در رو انجام شود که اغلب ترکیبی از روشهای مصاحیه
رودرور و ژرفایی است و از آن به عنوان مکمل بخش باز پرسش‌های محورپستی یا تلفنی استفاده می شود .چاپ و ارسال پرسشنامه‌ها به وسیله موسسه مشتری ، از چاپ و ارسال آن به وسیله شرکت پژوهشی ارزانتر تمام خواهد شد.
6 -تحلیل داده ها و تهیه گزارش نهایی :
اینکار شامل نوشتن خلاصه ای از نتایج کار است و در آن کارگزار روابط عمومی بر شاخص های مهم آماری تأکید می کند که از این طریق می توانید در مورد کاری که سازمان انجام می دهد یا باید انجام دهد اطلاعات لازم را به دست می دهد . در هر صورت، چه این گزارش را خود بنویسید یا دیگری، مطمئناً پاسخ را باید بک بار دیگر بررسی کنید؛ زیرا با این کار اطلاعات مهمی درباره مخازبان به دیت می آورید.
ارزیابی برنامه روابط عمومی :
ارزیابی برنامه روابط عمومی معمولاً به چند دلیل صورت میگیرد :
1- گزارش دادن به مشتریان در مورد دستاوردهای آنان در قبال هزینه ای که کرده اند.
2- توجیه ضرورت تهیه و اجرای برنامه ای که دامنه آن از برنامه موجود فراتر می رود .
3 – توضیح ضرورت انتقال خط مشی انتقال یک برنامه
این ارزیابی بنا به دو دلیل آخری ، عملاً می تواند به عنوان یک تحقیق پایه و یه منظور تصمیم گیری برای انتخاب مخاطبان مطلوب و اهداف و در نتیجه اصلاح پیام های روابط عمومی با شد و در نتیجه یک برنامه اصلاحی روابط عمومی این فرآیند که طی آن با ارزیابی یک برنامه موجود ، به تدوین یک برنامه بازبینی شده منجر می شود می تواند به نامحدودی تکرار گردد .
دو نوع سنجش وجود دارد که ممکن است در شیوه جاری روبط عمومی ارزیابی شود :
1- سنجش میزان انتشار پیام
2- سنجش بازتاب انتشار پیام
1- سنجش میزان انتشار پیام : اندازه گیری میزان انتشار پیام مستلزم توضیح و ارزیابی فعالیت های گوناگونی است که برای یک مشتری صورت میگیرد . برخی از مشتریان که واقعاً اهداف روابط عمومی را درک نمی کنند اصرار دارند که
اندازه گیری میزان انتشار پیام صرفاً بر حسب تعداد گزارش هایی باشد که آنها تهیه کرده اند . مشتریانی که از نظر فرهنگی پیشرفته اند می فهمند که تعداد مقالات و گزارشها به تنهایی حاکی از موفقیت یا شکست یک فعالیت روابط عمومی نیست در مقابل انتطار دارند که شکلی از تحلیل محتوا صورت گیرد . یعنی نوع پیام هایی که در این انتشارات نهفته است ارزیابی شود (جهت گیریها ، نوع رسانه های درج کننده مطلب و …)
2- سنجش بازتاب انتشار پیام : در این نوع سنجش برداشت مخاطب و واکنش وی را در قبال  فعالیت های مشتری اندازه‌گیری شود . سنجش افکار عمومی ، به منظور ارزیابی نظریه هایی درباره مسائل خاص ، راه قابل اعتمادتری برای اندازه گیری واکنش مخاطب در برابر یک برنامه است . از این طریق می توان افکار عمومی را طی اجرای یک برنامه یا بعد از آن اندازه‌گیری کرد و معلوم ساخت که آیا منظوری که برنامه قصد ابلاغ آنرا دارد یا داشته است با موفقیت انجام شده است یا نه .
سنجش قبل از شروع برنامه و پس از اتمام آن این را امکان را خواهد داد که نتایج به دست آمده با یکدیگر مقایسه شده و با استفاده از روشهای آماری ، تغییرات افکار عمومی اندازه گیری شود .
هدف نهایی این تحلیل قاعدتاً می بایست یکسان باشد ، یعنی باید معلوم کند که آیا پیام ارسالی به مخاطبان مورد نظر رسیده است یا نه و اینکه آیا در تحقق اهداف بزرگتر روابط عمومی مشتری موثرتر واقع خواهد شد ؟ تحلیل محتوا همچنین باید در ارزیابی پیام های خروجی نظیر اطلاعیه های مطبوعاتی ، سخنرانی ها و بروشورها ( دفترک ها ) به کار رود ، زیرا در صورتی که چنین پیام هایی با معیارهای مطلوب متن مطابقت داشته باشد ، شانس بهتری وجود دارد که مطالب مشتری در رسانه ها  نیز همین معیار را در خود منعکس سازد . در صورتی که نظارت بر میزان انتشار پیام از اولویت زیادی برخوردار باشد بهتر است از یک موسسه خدمات بریده مطبوعات برای این مقصود استفاده کرد .یکی از وسایل نسبتاً جدید اندازه گیری علمی در میزان انتشار پیام، ردگیری رایانه ای تبلیغ است . با دادن نوع گزارش هایی به این که مشتری در نشریات چاپ کرده است یک شاخص کلی انتشار پیام و یک شاخص کلی ارزش پیام تعیین می شود . یک رقم نماینده میزان مشهود بودن در رسانه است و رقم دیگر نوعی تحلیل محتواست که دفعات حضور پیام در گزارش را نشان می دهد .
نمونه ای از موسسسات و سازمان های ناآشنا با اهداف روابط عمومی و تکنیک های آن
فرهنگسرای ارسباران (تهران)
مشخصات کلی
فرهنگسرای ارسباران تحت نظارت مدیریت شهرداری منطقه 3 تهران و زیر نظر سازمان فرهنگی و هنر ی شهرداری تهران اداره می شود . به طور کلی اهداف فرهنگسراها عبارتند از :1- گسترش فعالیت های علمی، فرهنگی و هنری 2- ارتقای فرهنگ ومعارف اسلامی در مناطق تحت پوشش
فرهنگسراها از نظر مالی به شیوه خودگردان اداره می شوند و بودجه شان از طریق تشکیل کلاس های فرهنگی، هنری ،سمینارها و بازدیدهای مختلف تأمین می شود . علاوه بر آن بخشی از بودجه فرهنگسراها را نیر سازمان فرهنگی- هنری شهرداری تهران تأمین می کند .
کاربرد تکنیک های روابط عمومی
فعالیت روابط عمومی فرهنگسرای ارسباران در قالب کار شرکتی است و تعداد شاغلان در واحد روابط عمومی در مجموع 3 نفر است که هیچ کدام متخصص روابط عمومی یا حداقل دارای تخصص ارتباطات نیستند.
هرچند به لحاظ نمودار سازمانی جایگاه روابط عمومی بعد از مدیریت سازمان است، عملاً واحد روابط عمومی از زیر مجموعه های بخش مالی و آموزشی است . در حال حاضر، برنامه مدونی برای روابط عمومی وجود ندارد و فعالیت های جزیی و موردی آن، مانند تهیه متن سخنرانی یا انتشار یک اطلاعیه خبری که مدیریت سازمان عهده دار آن است، روابط عمومی صرفاً مجری این برنامه های موردی است .
ارائه چند پیشنهاد:
با توجه به اینکه فعالیت چشمگیری در زمینه روابط عمومی این موسسه فرهنگی صورت نمی گیرد و اصولاً شناخت کمی از ساز و کار روابط عمومی وجود ندارد که به تبع آن فعالیتی متناسب با ماهیت روابط عمومی انجام شود ، بنابراین با توجه به نوع اهدافی که سازمان مذکور دارد، چند پیشنهاد بدین شرح ارائه می شود :
1- توجه مدیریت سازمان به استقلال و تخصصی بودن روابط عمومی و ارجاع اموری مانند انعقاد قرار داد برای تشکیل نمایشگاه و نیز ارتباط موثر با مخاطبان به واحد روابط عمومی .
2- آموزش کارکنان روابط عمومی و آگاه‌کردن آنان به چگونگی اهداف یک روابط عمومی پویا و اینکه فعالیت روابط عمومی صرفاً انجام کارهای تبلیغاتی و نصب پوستر نیست؛ هرچند این امور هم می تواند در حیطه کار روابط عمومی باشد .
3-اطلاع رسانی صحیح از فعالیت های متنوع سازمان به مخاطبان خاص و عام در جهت مقبولیت و توسعه فعالیت فرهنگی سازمان .
4- دعوت از صاحب نظران و اندیشمندان جهان برای آشنایی با فرهنگ و هنر غنی اسلامی و ایرانی کشورمان و انتقال فرهنگ به منزله حوزه فرهنگ های جهانی و انجام تبادل فرهنگی با دنیا.
5- ارتباط با مراکز علمی و فرهنگی دنیا و نیاز به ارتباط با واحدها ی فرهنگی داخل کشور که هر یک وظیفه باروری یکی ازمفاهیم و رشته های فرهنگی را یه عهده دارد .
6- ارتباط با مساجد، حسینیه ها و مراکز مذهبی به منظور برگزاری اردوهای زیارتی،سیاحتی و فرهنگی با همکاری سارمان .
7- نمایش فیلم های آموزشی برای خانواده ها، به منظور ارتقای سطح فرهنگ خانواده ها.
نمونه ای از موسسسات و سازمان هایی با اقداماتی در جهت اهداف و تکنیک های روابط عمومی، اما به طور پراکنده، غیرمنسجم، غیرمدون و ناکافی

بانک مرکزی ایران
مشخصات کلی
همزمان با تشکیل بانک مرکزی، واحد روابط عمومی به شکل امروزی وجود نداشت و فعالیت آن در قالب واحد تشریفات و خدمات وظایفی بود که به اجمال بعضی از آن ها عبارتند از :
1- انجام امور جاری دفتر، از قبیل دریافت، ثبت ،توزیع و صدور نامه ها
2- انجام امور ماشین نویسی و تهیه رونوشت، استنسیل و دستگاه تکثیر.
4- انجام امور بایگانی و صدور احکام مرخصی کارکنان
همان طور که اشاره شد، روابط عمومی بانک مرکزی هم در ابتدا کار خود را با یک سری امور دفتری و کارگزینی آغاز کرد و واحد تشریفات هم پس ار انحلال، به اداره روابط عمومی و دبیرخانه تغییر نام داد و سرانجام از 1364 تاکنون به عنوان اداره روابط عمومی و مدیریت فرهنگی فعالیت خود را ادامه می دهد .
کاربرد تکنیک های روابط عمومی
1- تکنیک ارتباط: آنچه تحت عنوان تکنیک ارتباط به آن اشاره می شود بیش از آنکه دارای هدف ارتباط متقابل و
تفاهم آمیز در روابط عمومی باشد، جنبه تبلیغاتی،تشریفاتی و اقتصادی دارد که در 5 دایره مختلف بدین شرح است :
دایره امور تبلیغات و مناسبت ها: تبلیغات بانکی، حفظ و نگهداری اسکانس، پس انداز، تبلیغات فرهنگی و مناسبت های مختلف ملی و مذهبی، از وظایف این دایره است و این دایره دارای 5 کارمند است .
دایره اطلاعات و انتشارات : از وظایف آن ، چاپ و نشریه هفتگی پیام بانک ( نشریه داخلی) چاپ ویژه نامه های اقتصادی، چاپ مطالب ادبی و هنری و …..
دایره ارتباط با مجلس : که وظایف آن اقدام در مورد درخواست وام هایی است که مردم از طریق نمایندگان جهت گرفت وام ارائه می کنند؛ همچنین پیگیری شکایات و مشکلات مردم در زمینه وام را بر عهده دارد و در این دایره 3 کارمند دیپلمه و یک کارشناس روابط عمومی مشغول به کار هستند .
دایره مطبوعات: وظیفه اصلی این واحد اطلاع رسانی است؛ مانند تبلیغات به صورت نوارهای صدا و تصویر برای تلویزیون، مصاحبه با مدیران بانک مرکزی با هماهنگی با دایره مطبوعات، دعوت از اقتصاددانان خارجی، برقراری سمینار بانکداری اسلامی سالی یک بار، برگزاری میزگرد و همایش در زمینه چک و سکه و صادرات غیر نفتی، ارسال گزارش های آماری بانک مرکزی برای دانشگاه ها و مراکز اطلاع رسانی، هماهنگی و همکاری با صدا و سیما در اعلام سیاست های بانک مرکزی و مقررات پولی و ارزی کشور. در این دایره هم 4 کارمند متخصص در رشته ارتباطات و یک کارشناس اقتصادی فعالیت دارد .دایره پژوهش و تحقیق: این دایره در زمینه طرح های خدماتی برای شناساندن آنها به مردم و ادارات و همچنین ارائه طرح های جدید و روش های جدید از طریق تشریک مساعی و افکار سنجی فعالیت می کند .
همانطور که ملاحظه شد در دایره تحقیق و پژوهش، هدف از پژوهش، سنجش افکار عمومی و بررسی دیدگاه های مخاطبان برای استنباط و برنامه ریزی در جهت اهداف خرد یا کلان روابط عمومی نیست و آن را نمیتوان به عنوان کاربرد یکی از تکنیک های روابط عمومی (پژوهش) به معنای خاص مورد نظر روابط عمومی دانست.
جایگاه روابط عمومی و تعداد کارکنان و متخصصان
روابط عمومی بانک مرکزی ایران در نمودار سازمانی مستقیماً زیر نظر ریاست کل بانک بوده و گزارش فعالیت های خود را به رییس بانک مرکزی می دهد و با همه واحد ها و ادارات تابعه ارتباط دارد .
تعداد شاغلان در روابط عمومی در 5 دایره ذکر شده در مجموع حدود 30 نفر است که به تعداد کافی افراد متخصص ارتباطات در واحد های مختلف مشغول به کارند.
ارائه پیشنهاد :
آنچه در یک نگاه در روابط عمومی بانک مرکزی به نظر میرسد، به زعم امکانات نسبتاً خوب و جایگاه پذیرفته شده واحد روابط عمومی و تعداد افراد متخصص مناسب به طور نسبی در مقایسه با سازمان های دیگر، مشکل اساسی روابط عمومی مشکل ساختاری است که باید اصلاح شود و با تعیین اهداف کوتاه مدت، میان مدت و دراز مدت ، برنامه نسبی برای روابط عمومی بانک، به کمک کارشناسان، تهیه و تدوین گردد و از امکانات موجود برای نیل به اهداف روابط عمومی استفاده شود که این اهداف عبارتند از: شفاف سازی، تکیه بر مخاطبان عام و خاص، جلب نظر مشتریان و مراجعه کنندگان داخلی و خارجی، ساماندهی برنامه ارتباطات درون سامانی و ایجاد علاقه بیشتر بین سازمان و کارکنان.
نمونه ای از موسسات و سازمان هایی با فعالیت مطلوب تر و استفاده کننده از تکنیک های روابط عمومی به شیوه های بهتر
دانشگاه تهران
مشخصات کلی
از جمله اهداف و برنامه هایی که مدیر روابط عمومی برای این واحد در نظر گرفته است عبارتند اط :
1)    تهیه و تنطیم برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و دراز مدت
2)    تغییر ساختار سازمانی روابط عمومی
3)    توجه جدی به افکار عمومی و فعالیت در این زمینه
4)    تقویت فرهنگ پرس و جو و پاسخگویی
5)    تلاش برای اطلاع یابی و اطلاع رسانی با روش های ارتباطی سنتی و نوین
6)    ارتباط صحیح با مطبوعات
7)    حضور فعال در برخورد با مسائل روز و آگاه نمودن کارکنان از آن
کاربرد تکنیک های روابط عمومی
1- تکنیک ارتباط : روباط عمومی در زمینه تکنیک ارتباط به طریق ذیل فعالیت می کنند :
سازماندهی خبری : این تکنیک در سطح کارکنان و دانشجویان جهت انعکاس وقایع علمی، پژوهشی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی از طریق خبرنگاران مختلف صورت می گیرد.
انتشار ماهنامه دانشگاه: این اقدام در جهت انعکاس اخبار داخلی دانشگاه با عنوان اخبار دانشگاه است .
راه اندازی پایگاه اطلاع رسانی : این پایگاه به صورت رایانه ای و اینترنتی است.
راه اندازی سیستم صوتی دانشگاه : این سیستم به (( سروش دانشگاه )) معروف است و در گام اول، امکان ارتباط الکترونیکی بین دانشجویان و کارکنان و مدیران داشگاه را فراهم می آورد. سیستم (( سروش دانشگاه)) دارای سه زیر مجموعه است:
1) اطلاع رسانی دانشگاه
2) پیام های مخاطبان
3) صندوق مشترکان
برای اطلاع رسانی دانشگاه، مجموع اطلاعات مورد نظر روی سیستم پاسخگوی تلفن سروش عبارتند از:شماره تلفن های دانشگاه، آمار اعضای هیأت علمی، آمار کارکنان دانشگاه به تفکیک واحد ها، آمار دانشجویان به تفکیک دانشکده، آمار کتابخانه های دانشگاه و کتاب های آن ها، نشریات و اطلاعات دانشگاه و اطلاعات مسوولان دانشگاه.
پیام های مخاطبان، که این بخش در سیستم شنوای الکترونیک، امکان انتقال هرگونه نشر به دانشگاهیان فراهم شده است. پیام ها را واحد ارتباطات روابط عمومی مکتوب و برای دریافت پاسخ یا بهره برداری به واحد های مربوط ارسال می کنند؛ برخی از آن ها و پاسخ هایشان در ماهنامه به چاپ می رسد.
صندوق های مشترکان، که برای رفع مشکل ارتباطی، به خصوص برای دانشجویان شهرستانی که دور از خانواده اند و به آن دسترسی ندارند، روابط عمومی اعلام پذیرش مشترک برای سیستم سروش نموده است. هر فرد، با دریافت شماره صندوق امکان برقرای تماس اقوام خود را به صورت شبانه روزی به دست خواهد آورد. اطلاعات و پیام های مورد نظر در این صندوق جمع آوری می شود که سپس می توانند آن را بشنوند .
برگزاری سکوی آزاد: کارکنان و دانشجویان در جلسات پرسش و پاسخ با معاونان دانشگاه مشکلات رفاهی و آموزشی خود را مطرح و پاسخ لازم را دریافت می نمایند.
دفترک(بروشور) و کتاب جامع راهنمای دانشگاه: حاوی اطلاعات جامع و کلی برای مراجعه کنندگان و مخاطبان خاص و عام دانشگاه است.
ارتبا با نمایندگان مطبوعات: این ارتباط از جمله فعالیت های ارتباطی روابط عمومی دانشگاه است .
2- تکنیک پژوهش و افکار سنجی : از جمله فعالیت هایی که در قالب واحد مطالعات و انتشارات صورت می گیرد، افکار سنجی در زمینه ها و بخش های گوناگون روابط عمومی است، مانند مسابقه، ارائه بهترین پیشنهاد، نظر سنجی از اعضای هیأت علمی در مورد روسای دانشکده ها و نظر سنجی از قشرهای مختلف دانشگاه .
ارائه پیشنهاد
در گزارش یکساله فعالیت های روابط عمومی،مدیریت جدید ضمن انتقاد از وضعیت گذشته به فعالیت های گسترده روابط عمومی در حال حاضر اشاره کرده است و نکته مهم آنکه در واحد های مختلف امکانات نسبتاً خوبی وجود دارد. ظرفیت بالقوه روابط عمومی به لحاظ تعداد کارکنان و تجهیزات نشان می دهد که اگر از این امکانات در جهت برنامه ریزی های کلان و اهداف تبیین شده و علمی روابط عمومی استفاده مطلوب گردد، روابط عمومی دانشگاه تهران می تواند از جمله روابط عمومی های برتر  موفق باشد. این امر تا زمانی تحقق عینی و خارجی خواهد داشت که بیش از آنکه در گزارش یکساله مدیر روابط عمومی متبلور شود، از ارزیابی بازخورد عینی مخاطبان خارجی و داخلی و کسانی که به نحوی با روابط عمومی در تماسند انعکاس یابد. بنابراین ، استفاده از سه تکنیک تحقیق و پژوهش، برنامه ریزی و ارزیابی برنامه‌ها پیشنهاد
می شود .

سعیدی، رحمان
تکنیک های روابط عمومی / رحمان سعیدی – تهران :سازمان مطالعه و تدوین کتب درسی علو مدانشگاه ها ( سمت ) ، 1383.
هشت، 188 ص – ( (( سمت ))؛ 833، جامعه شناسی؛ 48)
بها :10000 ریال

ISBN  964-459-877
فهرستنویسی بر اساس اطلاعات فیپا
پشت جلد به انگلیسی : RAHMAN SAEEDI. PUBLIC RELATIONS TECHNIQUIES .
کتابنامه .
1- روابط عمومی – زاهنمای آموزشی (عالی) .    2- خدمات اطلاع رسانی – روابط عمومی  . 3- ارتباط .   الف . سازمان مطالغع و تدویین کتب علوم انسانی دانشگاه ها(سمت )
ب0 عنوان .
8ت 66 س / 263 HM                                      659/207
کتابخانه ملی ایران                   30008-83م