نویسنده: سعید سالمی
مدل اروپایی تعالی سازمانی(EFQM)، الگویی جامع در سنجش توان عملکرد سازمان است. با طراحی و اجرای نظام ارزیابی عملکرد مبتنی بر مدل تعالی سازمانی، می توان هوشمندی سازمان در تعیین اهداف، طراحی مطلوب مسیر حرکت، اجرای بهینة برنامه ها، نتایج عملکرد و اثر بخشی اقدامات انجام شده را تحلیل و سطح کامیابی سازمان را در مسیر تعالی مشخص نمود.
از صحبت دوستی به رنجم
که اخلاق بدم حسن نماید
عیبم، هنر و کمال ببیند
خارم، گل و یاسمن نماید
کو دشمن شوخ چشم بی باک
تا عیب مرا به من نماید
«سعدی»
مدل اروپایی تعالی سازمانی(EFQM)، الگویی جامع در سنجش توان عملکرد سازمان است. با طراحی و اجرای نظام ارزیابی عملکرد مبتنی بر مدل تعالی سازمانی، می توان هوشمندی سازمان در تعیین اهداف، طراحی مطلوب مسیر حرکت، اجرای بهینة برنامه ها، نتایج عملکرد و اثر بخشی اقدامات انجام شده را تحلیل و سطح کامیابی سازمان را در مسیر تعالی مشخص نمود.
اقدام به خود ارزیابی به صورت سیستماتیک و مستمر و تعیین نقاط قوت و ضعف و انجام پروژه های مطالعاتی برای تقویت نقاط قوت و مرتفع نمودن نقایص و کاستی ها، می تواند در گذر زمان دسترسی به چشم انداز تعیین شده برای سازمان را محقق سازد.
«نتیجه گرایی» وتوجه به «مدیریت مبتنی بر فرآیندها»، از ویژگی های مدل اروپایی تعالی سازمانی است که آن را چارچوبی روشمند برای ارزیابی عملکرد سازمان ها در دو حوزة فرآیند ها و نتایج حاصل از آنها نموده ا ست.
شناخت نقاط قوت سازمان و زمینه های قابل بهبود آن و اولویت بندی و پیشنهاد برنامه های بهبود، دست آوردهای حاصل از خودارزیابی در این مدل است.
تعریف و اجرای پروژه های اولویت بندی شده برای دستیابی به اهداف و برنامه های بهبود پیشنهاد شده در ارزیابی، مبتنی بر ارزش ها و مفاهیم بنیادین هشت گانة تعالی که پایه های اصلی مدل تعالی سازمانی را تشکیل می دهند انجام می شود.
ارزش ها و مفاهیم بنیادین هشت گانه تعالی عبارتند از:
1- نتیجه گرایی
تعالی، دستیابی به نتایجی است که رضایت کلیة ذی نفعان سازمان را در بر داشته باشد.
2- مشتری مداری
تعالی، ایجاد ارزش های مطلوب مشتری است.
3- رهبری و ثبات در مقصد
تعالی، رهبری دور اندیش و الهام بخش، همراه با ثبات در مقصد است.
4- مدیریت مبتنی بر فرآیندها و واقعیت ها
تعالی، مدیریت سازمان از طریق مجموعه ای از سیستم ها، فرآیندها و واقعیت های مرتبط و به هم پیوسته است.
5- توسعة مشارکت کارکنان
تعالی، حداکثر نمودن مشارکت کارکنان از طریق توسعة مشارکت و دخالت دادن آنها در امور است.
6- یادگیری، نوآوری و بهبود مستمر
تعالی، به چالش کشیدن وضع موجود و ایجاد تغییر به منظور نوآوری و ایجاد فرصت های بهبود با استفاده از یادگیری است.
7- توسعة همکاری های تجاری
تعالی، توسعه و حفظ همکاری هایی است که برای سازمان ارزش افزوده ایجاد می کند.
8- مسؤولیت اجتماعی سازمان
تعالی، فراتر رفتن از چارچوب حداقل الزامات قانونی مُجرا در سازمان و تلاش برای درک و پاسخ گویی به انتظارات ذی نفعان سازمان در جامعه است.
ارزش ها و مفاهیم هشت گانة فوق پایه های اصلی برنامه ریزی و استقرار نظام های مدیریت و ادارة سازمان را تشکیل می دهند و برای شناخت وضعیت عملکردی سازمان ها باید معیارهایی تعریف و به کار گرفته شود که با استفاده از آنها، میزان تحقق هشت مفهوم بنیادین و میزان موفقیت سازمان در دستیابی به نتایج را بتوان اندازه گیری کرد.
