تاثیر بکارگیری فناوری اطلاعات بر اثر بخشی آموزش

نویسندگان: دکتر مهرداد گودرزوند[1] – معصومه اسمعیلی[2]

چکیده: امروزه فناوری اطلاعات، نقش اساسی در حوزه های گوناگون بازی می کند. یکی از حوزه هایی که با ورود فناوری اطلاعات، دچار تحول اساسی شده، حوزه آموزش است. هدف ازتحقیق حاضر، بررسی تاثیر بکارگیری فناوری اطلاعات بر اثربخشی آموزش در مراکز آموزشی و بطور مشخص مدارس مقطع دبیرستان در سال تحصیلی 89- 88 است. در این  تحقیق برای ارزیابی اثربخشی آموزش از الگوی کرک پاتریک استفاده شده است. این تحقیق بدنبال سنجش میزان اثربخشی آموزشی است که به کاربرد عوامل فناورانه در کلاس درس بستگی دارد. جامعه آماری تحقیق فوق، تمامی معلمان مدارس متوسطه شهرستان رشت (ناحیه 1و2) بوده است. با توجه به اینکه کل افراد جامعه در این تحقیق 1400 بوده است بنابراین حجم نمونه از طریق فرمول جامعه محدود، 357 نفرتعیین گردید. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه بود که از دو بخش تشکیل شده است. سوالات مربوط به فناوری اطلاعات دارای 24 گویه و اثربخشی آموزش 16 گویه بوده است، که از مقیاس دسته بندی طیف لیکرت استفاده شده است. روایی سوالات از طریق جمعی از متخصصان و استادان گروه مورد تایید قرار گرفت. پایایی سوالات با استفاده از فرمول آلفای کرانباخ مورد سنجش و تایید قرار گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از تحلیل واریانس و آزمون دانکن، فرضیات مورد سنجش قرار گرفت. نتایج تحقیق  نشان می دهد که میان سطوح ابعاد فناوری اطلاعات (شامل به موقع بودن، مربوط بودن، دقیق بودن، کافی بودن، واقعی بودن، سرعت انتقال، دقت یادگیری، کاهش هزینه ها) با اثربخشی آموزشی تفاوت معنی داری وجود دارد.

واژگان کلیدی: فناوری، اطلاعات، اثربخشی، آموزش، مدارس

مقدمه ( بیان مساله)
دنیای قرن بیست و یکم در واقع دنیای استیلای فناوری نوین اطلاعات و دنیای شتا بندگی تاریخ به لحاظ تغییرات و تکثرات شتاب آمیز علمی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی خواهد بود. سیستم های آموزشی در یک جامعه و به تبع آن آموزش و پرورش قادر نخواهد بود همچون جزیره ای خود را از دیگر نهادهای اجتماعی، ملی و فعل و انفعالات گسترده بین المللی در دهکده ی جهانی بداند(عالی،1381،ص6).
فن آوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) وسیله ای برای ذخیره سازی، پردازش و ارائه اطلاعات است که به صورت الکترونیکی و مبتنی بر تعدادی رسانه می باشد (رضوی،1388،ص1).
امروزه مسئله کیفیت آموزش و اثربخشی نظام های آموزشی از مهمترین دغدغه های نظام های آموزشی و دست اندرکاران و تصمیم سازان امر توسعه در هر کشوری می باشد .در کشور ما ایران این مسئله به دلایل عدیده ای از نگرانی مضاعفی برخوردار شده است . به نحوی که دولت ها، طی یک دهه گذشته به سختی توانسته اند حتی هزینه های جاری آموزش و پرورش را بپردازند. فناوری اطلاعات و ارتباطات این ادعا و بلکه توان را دارد که طی یک برنامه مدون و با تغییر در ساختار و روش های آموزش از هزینه ها بکاهد و کیفیت را افزایش دهد و محصولات نظام های آموزشی را با نیاز های جامعه هماهنگ و منطبق نماید و در جهت کاربردی نمودن آموزش قدم بردارد (صالحی امیری و حیدری زاده،1386، ص111).
بسیاری از مشکلاتی که امروزه توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور با آن مواجه است از قبیل کمبود بستر های فرهنگی، کمبود نیروی انسانی ماهر، آشنا نبودن با زبانهای خارجی، پایین بودن انگیزه و روحیه جست وجو و کاوشگری، فقدان گرایش به کار و تلاش و عمل و در یک کلمه، کاهش توانمندی های مهارت های زندگی، ناشی از ناتوانی نظام آموزش و پرورش سنتی در پاسخگویی به نیازهای جامعه در حال تغییر و تحول است. نوآوری در روش های تدریس و استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس موجب توسعه یادگیری مشارکتی دانش آموزان، تقویت روحیه جست وجوگری و پژوهش، کاربردی نمودن آموزش، فراهم نمودن زمینه آموزش و یادگیری مادام العمر می شود(همان منبع، ص112).
فناوری اطلاعات به عنوان یک رویکرد نوین ، در نقش مکمل نظام آموزشی – بهبود کیفیت تدریس ، تنوع بخشیدن به شیوه های تدریس – فراهم ساختن آموزش مستمر وخودکار- کوتاه نمودن زمان آموزش – کوتاه کردن دوره تحصیل، توجه به استعدادهای فردی – انفرادی کردن آموزش و مقابله با مشکلات آموزش جمعی عمل می کند(ملکی، 1388 ،ص1).
فن آوری اطلاعات پارادایمی است که در تغییر و تحول در آموزش و پرورش نقش اساسی و پایداری داشته و دارد. این پارادایم برای تعیین روش های انجام امور آموزشی به شیوه ای تکرار شونده و پیشرونده بکار می رود( بزاز جزایری، 1375، ص3).
امروز اطلاعات شاخص قدرت است؛ برخلاف گذشته که تمایز میان جوامع بر چهار شاخصه دوران صنعتی (سرمایه، ماشین آلات، مواد اولیه و نیروی انسانی) استوار بود، امروزه آنچـه کـه کشـوری را در سطح اول، دو یا سـوم جهان قرار می­دهد و یا به کار می­گیرد، آغاز هزاره سوم و شروع قرن بیست و یکم، تبلور حقیقی حضور کشورهای پیشرفته اطلاعاتی است(منتظر، 1381، ص 103).
امروزه با دراختیارداشتن فناوری اطلاعاتی و ارتباطی مختلف و پیشرفته، امکان برقراری سریع ارتباط و تبادل سریع اطلاعات بیش ازپیش میسرگردیده است. افراد درهرکجا که باشند می توانند آخرین اطلاعات مورد نیاز خودرا درهرزمینه ای دریافت کنند. اما بی شک- بیشترین تاثیر پدیدآمدن فناوری های اطلاعاتی  و ارتباطی برمحیط های آموزشی بوده است(اصنافی وحمیدی،1386 ،ص1).
پیدایش فناوری اطلاعات،  شتاب بیشتری به تحولات جهان در عصر اطلاعات و دانایی داده است . اگر چه این پدیده ابتدا از محیط های نظامی آغاز و سپس به مراکز دانشگاهی کشیده شد، اما امروزه عرصه های مختلف زندگی جوامع را تحت تأثیر قرار داده است . اینک قریب به دو دهه است که فناوری اطلاعات در عرصه ی تعلیم و تربیت پا نهاده و نظام های آموزشی و محیط های تحصیلی را نیز به چالش کشیده است . نظام آموزشی کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست . اگر چه به میزان بسیار اندکی از این فناوری در قسمت های مختلف آموزش و پرورش به کار گرفته شده است ، اما اکنون زمان آن رسیده است که ما نیز همپای دیگر کشور های جهان در سیستم های آموزشی خود تغییر اساسی ایجاد کنیم تا هم از این قافله شتابان عقب نمانیم و هم از مزایای عصر اطلاعات بهره گیریم(کیاسی،1386، ص77).
اطلاعات، مهمترین فاکتور تولید در فرآیند شکل گیری جامعه اطلاعاتی است. کشورهایی که قادر به انطباق با تغییرات سریع در جهان و مجهز شدن به ویژگی های برگرفته از شرایط محیطی جدید هستند و نیز از قابلیت دسترسی، تولید و استفاده از اطلاعات نوین برخوردارند، موفقیت های شایانی را بویژه در قرن بیست و یکم به خود اختصاص داده اند. شعار « کامپیوتر برای همه »، « اینترنت برای همه » و « دولت الکترونیک » در حال حاضر، توجه بسیاری از نهادهای علاقه مند به تبدیل شدن به یک جامعه اطلاعاتی را به خود معطوف ساخته است (بایر وکیسر [3]،2009،ص335).
با توجه به مطالب مطرح شده این سوال مطرح می شود که آیا بکارگیری فناوری اطلاعات بر اثربخشی آموزشی آموزش و پرورش تاثیر دارد؟
تحقیق حاضر نیزبا درک اهمیت و ضرورت تحقیق که اکنون فناوری اطلاعات دراثربخشی آموزش ایفا می کند شکل گرفته و هدف آن بررسی بکارگیری فناوری اطلاعات در اثربخشی آموزش، در آموزش و پرورش است .

پیشینه تحقیق
نیاز روزافزون مردم به آموزش، ضرورت حفظ ارتباط میان آموزش و کار، کمبود آموزشگران متخصص، بودجه زیادی که صرف آموزش می­شود؛ وجود نظام­های جدید مقرون به صرفه و با کیفیت را که علاوه بر جنبه­های اقتصادی گستره وسیعی را تحت پوشش داشته باشد و به طور همزمان عده زیادی از فراگیران را تحت آموزش قرار دهد، را ضرورت می­بخشد. فنـاوری اطـلاعات علاوه بر پاسخگویی به نیازهـای یاد شده، به فراگیران این امکان را می­دهد تا در زمان­های مناسب به یادگیری بپردازند(فرهادی، 1381).
موحد محمدی (1381) در تحقیق خود تحت عنوان تعیین نقش شبکه اطلاع رسانی و وب در فعالیت های آموزشی- پژوهشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی نتیجه گرفت که استفاده از اینترنت در تسهیل یادگیری، بهبود فعالیت های درسی، بهبود کیفیت پژوهش، افزایش علاقه به یادگیری، و دسترسی سریع به اطلاعات موثر بوده است(اسدی و کریمی، 1386 ،ص 278).
در بسیاری از کشورها به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در نظام آموزشی به منظور ارتقای کیفیت روشهای یاددهی- یادگیری مورد توجه خاصی قرار گرفته است. فناوری اطلاعات و ارتباطات چهارچوب و یا ساختاری را به وجود می­آورد که از این طریق کیفیت آمورش و پرورش ارتقا یافته، دانش آموزان و معلمان می­توانند با استفاده از این فناوری به منابع یادگیری وسیعی دست یابند، انگیزه یادگیری خود را افزایش دهند و شکلهای مختلف یادگیری را مورد استفاده قرار دهند(رحمانی و همکاران، 1385، ص50).
تغییرات مهم ناشی از فناوری اطلاعات، منبع تحولاتی اساسی در کلاسهای درس شده است . مهم ترین آن ها را می توان در این واقعیت دانست که فناوری، دانش آموزان را قادر ساخته است تا به اطلاعات خارج از کلاس دسترسی پیدا کنند و این مسئله موجب افزایش انگیزه آنان برای فراگیری شده  است. فناوری اطلاعات با تغییر شیوه های آموزشی، مفهوم سنتی « یادگیری بر اساس حافظه » را به سوی « یادگیری خلاق و پویا » هدایت کرده است .با بهره گیری از فناوری اطلاعات، معلمان به سهولت به منابع جدید آموزشی مورد نیاز خود دست می یابند و اطلاعات و مواد آموزشی کلاس خود را آسان تر و سریع تر تهیه می کنند (نوروزی و همکاران،1387،ص16).
از نظر بکر[4] (1991) رایانه­ها نقش های گوناگونی را در مدارس بازی می­کنند. آنها برای تدریس و تسهیل مطالعة مطالب دشوار و همچنین در ایجاد فرصت هایی برای دانش آموزان در زمینه استفاده از فناوری کمک می­کنند و ابزارهایی سودمند برای اجرای تکالیف مدرسه­ای هستند ( شیخ زاده ومهر محمدی، 1383).
ضرورت و اهمیت ایجاد و اتصال شبکه­های مدارس به اینترنت، سازمان­هایی مانند یونسکو و با نک جهانی را بر آن داشته است تا برای ایجاد شبکه آموزشی جهانی، بودجه کلانی در نظر بگیرند. هر چند میزان بازدهی این کار نامشخص است اما بدون تردید در سطوح دبیرستان و دانشگاه بسیار بالا خواهد بود. به هر حال بررسی نقش فناوری اطلاعات بر نظام آموزشی ما (از مدرسه تا دانشگاه) موضوعی قابل تأمل است.

اهداف توسعه فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش
با توجه به وضیت فعلی فناوری اطلاعات در نظام آموزشی کشور ما ، اهمیت برنامه ریزی بلند مدت ، اهداف راهبردی و رسالت برنامه جامع توسعه فناوری اطلاعات در نظام رسمی آموزش و پرورش را می توان چنین توصیف کرد .
الف – کاهش مستمر فاصله بین استفاده دانش آموزان از فناوری اطلاعات داخل فضای رسمی آموزشی و خارج از آن و در نهایت دگرگونی کامل وضعیت فعلی و پیش گرفتن میزان مصرف آموزشی، داخل فضای رسمی از سایر مواد مصرفی محصولات رایانه ای و اطلاع رسانی .
ب- .رسالت: تحویل مستمر و در نهایت رفع کامل بحران مقبولیت نظام رسمی آموزش و پرورش کشور با استفاده از توانمندی های فناوری اطلاعات در جهت تبدیل بحران های جاری نظام های آموزشی و تربیتی به توسعه همه جانبه از طریق تغییر در فر آیند یاد دهی ، یادگیری از جمله :
– تغییر محیط علمی آموزشی، اعم از بسته های آموزشی، کتب درسی و تجهیزات نرم افزاری و سخت افزاری آموزش
– تغییر نقش و رفتارهای آموزشی یاد دهندگان
– تغییر نقش و رفتارهای آموزشی یادگیرندگان به ویژه در امر یادگیری جمعی (کیاسی،1386،ص77).

کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات
دامنه کاربردهای آموزشی فناوری اطلاعات بسیار وسیع است. در یک طرف آن فعالیت های بسیار محدود است که عمدتا بر پایه روش های سنتی قرار دارد و در طرف دیگر آن، تغییرات اساسی در رویکردهای تدریس قرار می گیرد.به عنوان مثال، بعضی از معلمان از وایت برد تعاملی [5] در نمایش دادن محتوا و نظریات در مباحث کلاسی به روش سنتی استفاده می کنند، در حالی که معلمان دیگر اجازه می دهند دانش آموزان برای نشان دادن نمایشنامه هایی که خودشان طراحی و فیلمبرداری کرده اند، در کلاس از این وسیله استفاده کنند.مطالعات نشان می دهد موثرترین کاربرد فناوری اطلاعات IT) )آن است که معلم و برنامه های نرم افزاری، فهم و فکر دانش آموز را به چالش می کشاند و این کار از طریق شرکت تمامی دانش آموزان در بحث کلاسی با استفاده از وایت برد تعاملی و یا کار دانش آموزان با رایانه به صورت فردی و گروه های دونفره صورت می گیرد.اگر معلم مهارت سازماندهی دانش آموزان را بر مبنای فعالیت هایی مبتنی بر فناوری اطلاعات داشته باشد، آن گاه کارایی کلاسی و فردی دانش آموزان می تواند به موازات هم موثر باشد (غفاری،1388،ص2).
– تحقیقی که در سال 1994 در آمریکا در زمینه کاربرد نرم افزارهای آموزشی انجام گرفت نتیجه های زیر را در بر داشت   الف- تکنولوژی آموزشی اثرات مثبت وقابل ملاحظه ای برکارکرد وبازده دانش آموزان درکلیه موضوعات درسی ودرهمه سطوح تحصیلی درکلاس های درس دانش آموزان داشته است.
ب- کاربرد تکنولوژی آموزشی در امیدواری فراگیران نسبت به آینده تحصیلی خود مؤثربوده است.
پ- تعداد دانش آموزان ،کارایی طراحی آموزشی، تأثیر نقش و کارکردهای آموزگار، نحوه ی گروه بندی فراگیران ، میزان اثر بخشی آموخته هاو کیفیت درک فراگیران، به کاربرد عوامل فناورانه در سر کلاس درس بستگی داشته است.
ت- فناوری سبب توسعه ی رویکرد دانش آموز محوری می شود و همکاری بیشتری را در امر یادگیری ایجاب می کند.همچنین باعث تعامل بیشتر بین معلم و دانش آموز می شود.
ث- تغییرات ایجاد شده در طی یک دوره به یکباره احساس نمی شوند بلکه برای نتیجه دادن به استمرار در کاربرد تکنولوژی در فرایند آموزش یادگیری نیازمندند.
ج- تصویرهای ویدیویی تعاملی، به ویژه در صحنه آموزش مهارت ها و مفاهیم مشکل و پیچیده ای که به صورت مجرد هستند حائز اهمیتند و اثرات مثبتی بر این نوع یادگیری دارند.
چ- استفاده از امکانات ارتباط از راه دور به صورت on-line برای کارهای تیمی و گروهی درسرتاسرکشورنشان داد،کاربرد تکنولوژی در مهارت های تحصیلی موجب افزایش کار گروهی است.
ح- فراگیران ،در شرایطی که از شبکه های رایانه ای استفاده می کنند ،همکاری همیاری و مشارکت بیشتری در مورد یادگیری با یکدیگر دارند (فرزاد،85 13،ص3).

مزایا و فرصت های ناشی از توسعه فناوری اطلاعات عبارت است از :
1- تربیت نیروی انسانی کارآمد و ماهر.2- کیفیت بخشی به آموزش و پرورش. 3- تربیت نیروهای کار آفرین و کمک به اشتغالزایی.  4- دسترسی آسان به منابع اطلاعاتی. 5- کاهش هزینه های آموزشی در بلند مدت. 6 – روز آمد نمودن سیستم اداری و نظام آموزشی. 7- بازآموزی معلمان و افزایش مهارت شغل و دانش آنان. 8- ایجاد انگیزه و تلاش و نوآوری در برنامه های درسی. 9- کاهش فاصله بین توانمندی های دانش آموزان و خدمات آموزش و پرورش. 10- استفاده از تجارب بین المللی(ملکی،1388،ص2).

از دیگر مزایای فن آوری رامی توان در موارد زیر دانست:
افزایش سرعت انتقال یادگیری و بازدهی: محاسبه و پردازش سریع اطلاعات و انتقال فوری آن، زمان انجام کار را کاهش و در نتیجه بهره وری را افزایش می دهد. تکنولوژی اطلاعات امکان جست وجو و دستیابی سریع به اطلاعات را برای دانش آموزان فراهم می کند.
افزایش دقت یادگیری : تکنولوژی اطلاعات دقتی بالاو ثابت را برای دانش آموزان تامین و تضمین می کند. در انواع فعالیت های پردازشی و محاسباتی دقت کامپیوتر به مراتب بیشتر از انسان است.
کاهش اندازه فیزیکی مخازن اطلاعات : با توسعه تکنولوژی اطلاعات و به کارگیری آن دیگر لزومی به حمل و نگهداری حجم زیادی از کتاب های درسی و کمک درسی وجود ندارد. به راحتی می توان در هر دیسک فشرده اطلاعات چندین کتاب را ذخیره نمود. مرکز تحقیقات کامپیوتر علوم اسلامی قم، از جمله مراکزی است که به انجام این وظیفه مشغول است.
جلوگیری از اعمال نظرهای سلیقه ای معلمان : استفاده از تکنولوژی اطلاعات شفافیت در انجام کارها را افزایش می دهد و بسیاری اعمال نظرها را حذف می کند. این مزیت کلیدی منجر به رفع تقلب های استانی از طرف دانش آموزان می گردد.
ایجاد امکان کار تمام وقت: به کمک تکنولوژی اطلاعات بسیاری از استعلام ها و مراجعات دانش آموزان و اولیای آنان از طریق شبکه های کامپیوتری و به صورت خودکار انجام می گیرد.ایجاد امکان همکاری از راه دور برای معلمان و دانش آموزان،  مخابرات، تلفن، تله کنفرانس، ویدئو کنفرانس و همچنین سیستم های همکاری مشترک،EDI و غیره نمونه هایی از کاربردهای تکنولوژی اطلاعات در این زمینه هستند.
کاهش هزینه های آموزش و پرورش: با توجه به موارد فوق بخصوص افزایش سرعت که باعث انجام تعداد کار بیشتر می شود و انجام کار تمام وقت، بهره وری سیستم افزایش می یابد و در نتیجه باعث کاهش مقدار زیادی از هزینه ها برای دولت (آموزش و پرورش) و دانش آموزان می گردد (ملکی،1388،ص2-1).

تاثیر و نقش فناوری اطلاعات در آموزش
بررسی ادبیات یا متون توسعه برنامه درسی فناوری اطلاعات (IT) طی دهه های اخیر در هنگ کنگ نشان میدهد که هدف از برنامه درسی IT در هنگ کنگ تغییر از مطالعات کامپیوتر به ایجاد و توسعه دانش مربوط به رویکردهای پردازش اطلاعاتی است سابقاً ، نقش برنامه درسی IT ، ارائه فرصتی مناسب به دانش آموزان در یادگیری و شناخت ابزارهای IT بود در حال حاضر نقش آن تجهیز دانش آموزان به مهارت سواد اطلاعاتی (IT) است که عمدتاً ‌متشکل از دانش مورد نیاز در پردازش اطلاعاتی ، توانایی یادگیری و رویکردهای مناسب در پردازش اطلاعات با استفاده از IT است. در این راستا دولت هنگ کنگ در پاسخ به تقاضای اجتماعی برای IT به مضامین و پارامترهای جالبی اشاره نمود و ادغام الگوهای آموزشی را در اولویت قرار داد(چیونگ کنگ[6]،2008).
بر پایه ی نظرات کمیسیون بین المللی یونسکو در بررسی مشکلات ارتباطات، یکی از نقش ها و وظایف فناوری ارتباطات و اطلاعات در جامعه، موضوع آموزش و پرورش است. یعنی انتقال اطلاعات لازم برای رشد و پرورش افکار، ساخت و پرورش شخصیت و فراگیری مهارت ها، همچنین انتقال پیام های متنوع و گسترده ی لازم به منظور کمک به فراگیران در شناخت، درک و قدردانی از یکدیگر و اتحاد در تعهدات اجتماعی .(عالی، 1381،ص7).
از جمله وسائل عمده ای که از طریق آن می توان به تحرک روانی، احساس یگانگی، استدلال و اعتماد به نفس رسید، آموزش و پرورش است و در این مورد فناوری اطلاعات می تواند نقش عمده ای داشته باشد. رشد فناوری اطلاعات در کشورهای توسعه یافته و توسعه نیافته، بخصوص در زمینه ی وسائل ارتباط جمعی موجب فرصت های تازه ای در آموزش و پرورش می شوند.
اول اینکه بین فناوری اطلاعات و آموزش روابط روشن و متقابلی وجود دارند.
دوم این که وجود اطلاعات بسیار زیاد و مجموعه آن ها در طبقه بندی های تخصصی موجب شده تا افراد به طور قابل ملاحظه ای به دانش و کاربرد آن دسترسی یابند.
سوم این که تسهیلات پخش رادیویی در بسیاری از کشورها موجب تدوین برنامه های آموزشی خلاق گردیده، و بعضی برنامه های آموزشی رسمی مکمل دروس مدرسه یا دانشگاه شده اند.
چهارم، فناوری اطلاعات، خصوصاً وسایل ارتباطات راه دور موجب می شود تا کیفیت آموزش از طریق ابزار تصویری و صوتی در مدرسه بالا رود. فناوری اطلاعات می تواند به آموزش کودکانی بپردازد که به مدرسه دسترسی ندارند و مدت های مدیدی است که در مناطق روستایی فراموش شده اند (عالی،1381،ص8-7).
استفاده از فناوری به عنوان نوآوری آموزشی به غنی سازی محیط یادگیری، درگیرسازی فعالانه دانش آموزان، تسهیل رویکردهای فراشناختی، یادگیری تعاملی و مشارکت جویانه و غنی سازی منابع یادگیری کمک می کند و معایب روش های تدریس سنتی مانند سخنرانی را برطرف می کند. فناوری می تواند محدودیت های زمانی و مکانی را از بین ببرد و آموزش را همگانی تر کند (حسینی خواه،1387،ص169).
فناوری اطلاعات و ارتباطات به ما می آموزد چگونه به تغییر سازمان بپردازیم و اصولأ چگونه در ارتباط با محیط و رقابت با سایر سازمان ها نوآوری بیافرینیم تا بتوانیم در تقابل با سازمان های نوین ،اقدامی هوشمندانه داشته باشیم (لوین و وادمانی [7]،2008،ص 69).

پیش نیازهایی برای ورود فناوری اطلاعات در آموزش مدارس
برای ورود فناوری اطلاعات به مدارس و راه اندازی نظام آموزشی جدید، عوامل زیر عوامل پایه­ای و زمینه اجرایی به شمار می­روند، ضمن اینکه زیرساخت­های مخابراتی کارآمد و نظام شبکه­ای کامل با کابل­های مناسب و خدمات دهنده­های وب و شبکه محلی مناسب نیز باید فراهم شده باشد:
تجهیز مداراس به رایانه (سخت افزار و نرم افزار) به گونه­ای که برای هر دانش آموز قابل دسترسی باشد، برقراری ارتباط میان کلاس­ها، و همچنین کلاس ها باید به وسایل چند رسانه­ای مجهز شود تا کاربران بتوانند از نظام شبکه­ای به طور کامل استفاده کنند، فراهم نمودن امکانات آموزشی برای مدارس، حصول اطمینان از تسلط کامل معلمان به فناوری­های جدید؛ برای رسیدن به این هدف، ایجاد فرهنگ استفاده از امکانات دیجیتالی باید جزء جدائی ناپذیر آموزش مربیان قرار گیرد، نیروی انسانی ماهر که پشتیبانی کننده اطلاعات آموزشی در زمینه طراحی و تدوین سرفصل­ها و مطالب آموزشی، تدوین بانک اطلاعاتی حاوی مجموعه­ای از سئوال­ها، و ارزیابی فراگیران و نیز ارائه کننده خدمات مشاوره­ای باشد و همچنین تجهیز کننده فضای مناسب برای پایگاه اطلاع رسانی به امکانات سخت افزاری و نرم افزاری (فرهادی، 1381 ، ص144 ).
اسکاتر[8] ( 2001 ) به تحلیل برخی از مطالعات در مقیاس وسیع فناوری آموزشی پرداخت و به این نتیجه رسید که دانش آموزان در محیط های سرشار از فناوری، اثرات مثبتی را روی موفقیت، و یک پیشرفت ثابت و پایدار در خود پنداره ( خود درکی ) را تجربه کردند. علاوه بر این، تحقیق او استفاده از کامپیوتر، که به آموزش و تکنولوژی های شبکه شده ی گروهی و مشترک به عنوان ابزاری برای تدریس تفکر بهتر کمک می کند را مورد حمایت قرار می دهد (پولارد[9]،2005،ص146 -145).

ارزیابی اثربخشی آموزش با استفاده از الگوی کرک پاتریک
الگوی کرک پاتریک [10]
در این الگو چهار سطح برای ارزشیابی آموزش پیشنهاد می شود که عبارتند از :
سطح نخست: واکنش [11]: منظور از واکنش میزان واکنشی است که فراگیران به تمامی عوامل موثر در اجرای یک دوره آموزش، از خود نشان می دهند . واکنش، چگونگی احساس شرکت کنندگان را در مورد برنامه آموزش، اندازه گیری می‌کند‌. این پیمایش ها به دنبال دریافت نظرات شرکت کنندگان، نسبت: به آموزش، برنامه درسی، تکالیف درسی ، مواد و تجهیزات آموزشی ، کلاس یا وسایل و محتوای دوره های آموزشی … است.
سطح دوم: یادگیری[12] : یادگیری عبارت از تعیین میزان فراگیری مهارت ها، تکنیک ها و حقایقی است که در دوره آموزشی، به شرکت کنندگان آموخته و برای آنان روشن شده است و می توان از راه آموزش های پیشین، ضمن و بعد از شرکت در دوره های آموزشی، به آنها پی برد .
سطح سوم: رفتار [13]: منظور از رفتار، چگونگی و میزان تغییراتی است که در رفتار شرکت کنندگان در اثر شرکت در دوره های آموزشی حاصل می شود و آن را می توان با ادامه ارزیابی در محیط واقعی کار روشن ساخت . این سطح نسبت به سطوح پیشین بسیار چالش برانگیز است، چرا که :
– نخست، شرکت کنندگان باید فرصتی را بر تغییر در رفتار شان به دست آورند.
– دوم، زمان تغییر در رفتار را به صورت واقعی نمی توان پیش بینی کرد .
– سوم، جو سازمانی است که می تواند بر تغییر کردن یا نکردن رفتار در حین کار تاثیر داشته باشد‌.
سطح چهارم: نتایج [14]: منظور از نتایج میزان تحقق هدفهایی است که به طور مستقیم به سازمان ارتباط دارد . اندازه گیری این سطح بسیار مشکل است و در آن شواهدی از نتایج، از قبیل کاهش هزینه ها ، دوباره کاریها ، افزایش کیفیت تولیدات، سود و فروش بررسی می شود(عیدی و همکاران،1387،ص4-2).
به زعم نشانه های تجربی، مبنی بر قابلیت فناوری در تغییر آموزش و یادگیری، استفاده از کامپیوترها در کلاس های درسی، محدود و از جایگاه لازمه برخوردار نیست و مدرسان نیز تمایلی به استفاده مؤثر از تکنولوژی ندارند. بی کر [15]در ایالات متحده آمریکا ( 2001 )، دریافت که مدرسان به طور نامنظم از کامپیوتر استفاده می کنند و اغلب به استفاده از بازی های کامپیوتری در کلاس درس می پردازند. بیهان[16]، الگان ویی لاند [17]( 2002 ) طی مطالعه شان، دریافتند که بیش از 8/81 درصد از مدرسان تحت بررسی، به منظور آموزش و یادگیری از کامپیوتر استفاده نمی کردند. این امر، احتمالاً بواسطه فقدان اطمینان و پیشرفت شغلی است (تیو[18]،2009،ص303-302).
پیشرفت های سریع در فناوری، بسیاری از نهادهای آموزشی تدوین کننده برنامه های تدریس قرن 21 را به انطباق با نوآوری های تکنولوژیکی سوق داد. بتیز خاطرنشان نموده، نیاز به فناوری در محیط های آموزشی، بویژه در حوزه یادگیری و تدریس، مهمترین علت تغییر رویکرد برخی از سازمان های آموزشی است. فناوری، نقش مهمی را در ترغیب اثربخشی هر دو فرآیند یادگیری- آموزشی و پروسه های اداری ایفا می نماید.
استفاده از تکنولوژی در فرآیند یادگیری- تدریس، افزایش قابلیت های دانش آموزان را درحوزه های نوشتن، یادگیری مشترک، ادغام بیشتر برنامه های درسی، استفاده بهینه از استراتژی های یادگیری، برقراری روابط متقابل با مدرسان، روابط اجتماعی هدفمندتر و گسترش تعداد یادگیرندگان جهانی، به همراه دارد (گلبهار[19]،2007،ص944).
کارشناسان  استی لینی دو[20]،بوهان و اگبورن [21]به منظو درک بیشتر مسائل، به توصیف نقش تحقیق در تغییرات ماهیت معلمان در مدل سازی از روش های کامپیوتری و توسعه مطالب آموزشی پرداختند. در شناسایی فاکتورهای موثر در استفاده ابزارهای کامپیوتری، نوآوری در کلاس های علمی و نیز نشان دادن نحوه ادغام این ابزارها در برنامه درسی، 8 معلم به اجرای فعالیت های برنامه ریزی شده پرداختند .مطالب آموزشی به کار رفته، بستر مناسبی را برای فعالیت معلمان در راستای استفاده از ابزارها و سوق دادن دانش آموزان به سمت یادگیری الکترونیک ، مهیا ساختند (جونگ[22]،2008،ص649-648).
اهداف برنامه ریزی درسی براساس فناوری اطلاعات که در هنگ کنگ در سال2009 مورد اجرا قرار گرفت عبارتند از:1- پرورش دانش آموزانی با مجموعه ای از دانش، مفاهیم ضروری وسیستم های کامپیوتری .2- تجهیز دانش آموزان به مهارتهای ارتباطی و حل مساله و ترغیب آنها به تفکر خلاق و منتقدانه.3 – تبدیل دانش آموزان به کاربران خلاق، موثر و توانمند در اشاعه فناوری اطلاعات و فراهم نمودن بستری مناسب برای یادگیری.4- ایجاد بستری مناسب برای برقراری روابط دو سویه میان دانش آموزان و آشنایی با فناوری اطلاعات در جامعه مبتنی بر دانش و پرورش ارزشهای مثبت(چیونگ کنگ[23]،2008،ص131).
بنابراین، از آنجائیکه، آموزش و پرورش، بعنوان بسترساز توسعه و پیشرفت هر کشوری محسوب می شود، لذا استفاده از ابزارهای نوین و تکنولوژی های جدید همانند فن آوری های اطلاعاتی، نقش محوری در تحول برنامه ریزی درسی و مدیریت آموزشی را ایفا می نمایند. از اینرو، تحقیق فوق می تواند، حرکت بسوی استفاده از سیستم های کارآ و اثربخش را، تحرک ببخشد.

سوالات تحقیق
1- آیا بین سطوح به موقع بودن اطلاعات با اثربخشی آموزشی آموزش و پرورش تفاوت معنی دار وجوددارد؟
2- آیا بین سطوح مربوط بودن اطلاعات با اثربخشی آموزشی آموزش و پرورش تفاوت معنی دار وجود دارد؟
3- آیا بین سطوح دقیق بودن اطلاعات با اثربخشی آموزشی آموزش و پرورش تفاوت معنی دار وجود دارد؟
4- آیا بین سطوح واقعی بودن اطلاعات با اثربخشی آموزشی آموزش و پرورش تفاوت معنی دار وجود دارد؟
5- آیا بین سطوح کافی بودن اطلاعات با اثربخشی آموزشی آموزش و پرورش تفاوت معنی دار وجود دارد؟
6- آیا بین سطوح سرعت انتقال یادگیری با اثربخشی آموزشی آموزش و پرورش تفاوت معنی دار وجوددارد؟
7- آیا بین سطوح دقت یادگیری با اثربخشی آموزشی آموزش و پرورش تفاوت معنی دار وجود دارد؟
8- آیا بین سطوح کاهش هزینه ها با اثربخشی آموزشی آموزش و پرورش تفاوت معنی دار وجود دارد؟

روش شناسی تحقیق:
روش تحقیق دراین پژوهش از نوع توصیفی – تحلیلی می باشد و در زمره تحقیقات کاربردی قرار می گیرد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها، از آمار توصیفی و آمار استنباطی(تحلیل واریانس، آزمون دانکن و…) استفاده شده است.
در این تحقیق جامعه آماری،تمامی معلمان مدارس متوسطه دخترانه شهرستان رشت (ناحیه1و2) می باشد.
روش نمونه گیری در این پژوهش از نوع نمونه گیری تصادفی در دسترس بوده است. با توجه به اینکه تعداد کل افراد جامعه در این تحقیق مشخص بوده و تعداد1400 نفر می باشند بنابراین برای تعیین حجم نمونه از فرمول جامعه محدود استفاده شده است. جهت گردآوری داده ها از روش میدانی ستفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق پرسشنامه می باشد.
دراین تحقیق از روش روایی محتوی استفاده شده است. برای اطمینان از اینکه پرسشنامه این تحقیق از روایی بالایی برخودار باشد، پرسشنامه های اولیه در اختیار جمعی از متخصصان و استادان قرار گرفته و پس از توزیع محدود در نمونه مورد مطالعه و رفع نواقص و انجام اصلاحات لازم مورد تایید قرار گرفت. با استفاده از ضریب آلفای کرانباخ، پایایی سوالات مورد تایید قرار گرفت، که میزان ضریب آلفای کرانباخ برای سوالات فن آوری اطلاعات، 84 درصد و اثربخشی، 97 درصد تعیین گردید.

همان طوریکه در جدول( 1 ) نشان داده می شود

جدول 1)جدول توصیفی متغیرها

نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده در این تحقیق بطورکلی نشان می دهد که بیشترین میانگین مربوط به متغیربه موقع بودن و کمترین میانگین مربوط به متغیربه کافی بودن است و بعد متغیرهای افزایش سرعت، مربوط بودن، واقعی بودن، کاهش هزینه ها، دقیق بودن، افزابش دقت، به ترتیب ازبیشترین تا کمترین میانگین برخوردار هستند.
برای نتیجه گیری درمورد پذیرش یا رد فرض صفر، باید مقدار ( ) (  یا p مقدار) را که در خروجی SPSS ارایه می شود را با 05/0 (سطح معنی دار) مقایسه کنیم. در صورتیکه بزرگتر از آن باشد 05/0  فرض صفر را می پذیریم و در غیر اینصورت رد می کنیم.
برای نمونه جدول تحلیل واریانس و دانکن بین متغیر به موقع بودن و اثربخشی آورده شده است بقیه متغیرها هم به همین منوال است .

جدول2) جدول تحلیل واریانس یکطرفه بین متغیر به موقع بودن و اثربخشی

از آنجا که مقدار sig=0/000 بوده و این مقدار کمتر از  است پس فرضیه تحقیق   تائید شده و می توان گفت: بین سطوح مختلف به موقع بودن اطلاعات با اثربخشی آموزشی آموزش و پرورش تفاوت معنی دار وجود دارد.

جدول3)جدول دانکن بین متغیر به موقع بودن و اثربخشی

با توجه به جدول دانکن می بینیم که بین سه سطح به موقع بودن  (سطح پایین ، سطح متوسط و سطح بالا) تفاوت وجود دارد .از سوی دیگر در سطح بالای به موقع بودن میزان اثربخشی بالاست.

نتایج آزمون فرضیه اول:
از آنجا که مقدار sig=0/000 بوده و این مقدار کمتر از  است لذا فرض  رد شده و می توان گفت که بین سطوح مختلف به موقع بودن اطلاعات با اثربخشی آموزشی آموزش و پرورش تفاوت معنی داری وجود دارد.  با توجه به جدول دانکن می بینیم که بین سه سطح به موقع بودن (پائین، متوسط، بالا) تفاوت وجود دارد و در سطح بالای به موقع بودن میزان اثربخشی بالاست.

نتایج آزمون فرضیه دوم:
از آنجا که مقدار sig=0/000 بوده و این مقدار کمتر از  است لذا فرض  رد شده و می توان گفت که بین سطوح مختلف مرتبط بودن اطلاعات با اثربخشی آموزشی آموزش و پرورش تفاوت معنی داری وجود دارد. با توجه به جدول دانکن می بینیم که بین سه سطح مرتبط بودن (پائین، متوسط، بالا) تفاوت وجود دارد و در سطح بالای مرتبط بودن میزان اثربخشی بالاست.

نتایج آزمون فرضیه سوم:
از آنجا که مقدار sig=0/000 بوده و این مقدار کمتر از  است لذا فرض  رد شده و می توان گفت که بین سطوح مختلف دقیق بودن اطلاعات با اثربخشی آموزشی آموزش و پرورش تفاوت معنی داری وجود دارد.با توجه به جدول دانکن می بینیم که بین سه سطح دقیق بودن (پائین، متوسط، بالا) تفاوت وجود دارد و در سطح بالای دقیق بودن میزان اثربخشی بالاست.

نتایج آزمون فرضیه چهارم:
از آنجا که مقدار sig=0/000 بوده و این مقدار کمتر از  است لذا فرض  رد شده و می توان گفت که بین سطوح مختلف واقعی بودن اطلاعات با اثربخشی آموزشی آموزش و پرورش تفاوت معنی داری وجود دارد.با توجه به جدول دانکن می بینیم که بین سه سطح واقعی بودن (پائین، متوسط، بالا) تفاوت وجود دارد و در سطح بالای واقعی بودن میزان اثربخشی بالاست.

نتایج آزمون فرضیه پنجم:
از آنجا که مقدار sig=0/000 بوده و این مقدار کمتر از  است لذا فرض  رد شده و می توان گفت که بین سطوح مختلف کافی بودن اطلاعات با اثربخشی آموزشی آموزش و پرورش تفاوت معنی داری وجود دارد.با توجه به جدول دانکن می بینیم که بین سه سطح کافی بودن (پائین، متوسط، بالا) تفاوت وجود دارد و در سطح بالای کافی بودن میزان اثربخشی بالاست.

نتایج آزمون فرضیه ششم:
از آنجا که مقدار sig=0/000 بوده و این مقدار کمتر از  است لذا فرض  رد شده و می توان گفت که بین سطوح مختلف سرعت انتقال یادگیری با اثربخشی آموزشی آموزش و پرورش تفاوت معنی داری وجود دارد.با توجه به جدول دانکن می بینیم که بین سه سطح سرعت انتقال(پائین، متوسط، بالا) تفاوت وجود دارد و در سطح بالای سرعت انتقال میزان اثربخشی بالاست.

نتایج آزمون فرضیه هفتم:
از آنجا که مقدار sig=0/000 بوده و این مقدار کمتر از  است لذا فرض  رد شده و می توان گفت که بین سطوح مختلف دقت یادگیری با اثربخشی آموزشی آموزش و پرورش تفاوت معنی داری وجود دارد.با توجه به جدول دانکن می بینیم که بین سه سطح دقت یادگیری (پائین، متوسط، بالا) تفاوت وجود دارد و در سطح بالای دقیق بودن میزان اثربخشی بالاست.

نتایج آزمون فرضیه هشتم:
از آنجا که مقدار sig=0/000 بوده و این مقدار کمتر از  است لذا فرض  رد شده و می توان گفت که بین سطوح مختلف کاهش هزینه ها با اثربخشی آموزشی آموزش و پرورش تفاوت معنی داری وجود دارد.با توجه به جدول دانکن می بینیم که بین سه سطح کاهش هزینه ها (پائین، متوسط، بالا) تفاوت وجود دارد و در سطح بالای کاهش هزینه ها میزان اثربخشی بالاست.

پیشنهادات بر مبنای فرضیه های تحقیق
1- در فرضیه اول، باتوجه به اینکه میزان میانگین مربوط به بعد به موقع بودن76/3 است، و در حد متوسط قرار دارد، با بررسی های انجام گرفته  پیشنهاد می گردد  سیاست گذاران آموزشی نسبت به به روز رسانی اطلاعات مورد احتیاج دانش آموزان و معلمان این سطح مقطع،  اقدامات لازم  را به عمل آورند .امکانات استفاده از تجهیزات الکترونیکی آموزشی،  رایانه مخصوص دانش آموزان و دسترسی به اینترنت را در مدارس توسعه دهند
2- در فرضیه دوم، میزان میانگین مربوط به بعد مرتبط بودن47/3 است. استفاده از ابزارهای سخت افزاری و نرم افزاری  جهت ارتقاء یادگیری همواره مورد تائید دانشمندان و کارشناسان آموزشی بوده است اما از نکات موثر یادگیری مرتبط بودن ابزارهای آموزشی با شرایط درس می باشد .با تحقیق انجام گرفته در محدوده مشخص ( دبیرستانهای شهر رشت   )این ارتباط در سطح متوسط به پائین دیده می شود  لذا پیشنهاد می گردد :متولیان آموزشی تجهیزات کمک درسی دیجتالی متناسب با دروس را در اختیار دانش آموزان و معلمان قرار دهند .اطلاعات اینترنتی مورد احتیاج  دانش آموزان با  توجه به محتوی درسی بسیار پراکنده و گاهاً گمراه کننده است ، لذا پیشنهاد می گردد متولیان آموزشی به توسعه دانش نامه های علمی در سطح اینترنت بپردازند.
3- در فرضیه سوم، میزان میانگین مربوط به بعد دقیق بودن55/3 است.و در حد متوسط قرار دارد.یکی از ارکان فناوری اطلاعات به همراه به موقع بودن و ذیربط بودن، دقیق بودن اطلاعات است .
درحال حاضر اطلاعات بسیار زیاد ( صحیح و ناصحیح )و فیلتر نشده در اینترنت قرار دارد و همانگونه که در مبحث به موقع بودن مطرح شد پراکنده گی اطلاعات  در برخی مواقع دانش آموزان را گمراه می نماید لذا پیشنهاد می گردد اطلاعات مورد احتیاج دانش آموزان و معلمان از طریق کانالهای رسمی و سایت های مشخص و یا دانش نامه های علمی شده و انجمن های علمی مورد تائید آموزش و پرورش در اختیار دانش آموزان و معلمین قرار گیرد  .
4-  در فرضیه چهارم، میزان میانگین مربوط به بعد واقعی بودن60/3 است.و در حد متوسط قرار دارد. لذا پیشنهاد می گردد اطلاعات مورد احتیاج دانش آموزان و معلمان از طریق کانالهای رسمی و سایت های مشخص در اختیار دانش آموزان و معلمین قرار گیرد  .
5- در فرضیه چهارم، میزان میانگین مربوط به بعد کافی بودن54/3 است.نتایج بدست آمده در تحقیق نشان داد  نفوذ فناوری اطلاعات در اثر بخشی آموزشی برای دانش آموزان و مسئولین اموزشی کافی نیست . و در حد متوسط قرار دارد .لذا پیشنهاد می گردد سیاست گذارن آموزشی شرایط مناسبی را جهت  دسترسی متولیان آموزش مدارس جهت برنامه ریزی های درسی  از طریق فناوری اطلاعات فراهم آورند .تصمیم گیری در نوع و نحوه آموزش یکی از ارکانهای سازمانهای یاد دهنده  می باشد . با بررسی های به عمل آمده مشخص شد به سبب کمبود اطلاعات مرتبط با فناوری و استفاده محدود از آن تصمیم گیری های آموزشی نیز تا حدودی غیر مرتبط می باشد .لذا پیشنهاد می گردد امکانات بیشتری اعم از سخت افزاری
( رایانه های آموزشی، تجهیزات کمک آموزشی دیجیتالی ، اینترنت پرسرعت ) و نرم افزاری ( نرم افزارهای کمک آموزشی مرتبط با هر درس ) در اختیار دانش آموزان قرار گیرد .
6- در فرضیه ششم، میزان میانگین مربوط به بعد سرعت انتقال یادگیری63/3 است.نتایج تحقیق نشان داد سرعت انتقال یادگیری با استفاده از ابزار  فناوری اطلاعات متوسط می باشد ، اما باید توجه داشت  همین تحقیق نشان داده است ابزارهای مورد استفاده علیرغم عدم کفایت دارای شرایط استاندارد آموزشی نیز نمی باشند و در عین حال آموزش دهنده گان نیز دانش لازم را جهت استفاده از ابزار آموزشی نوین ندارند .ذکر این نکته لازم است نتایج تحقیق پژوهشگران و دانشمندان حوزه آموزشی اثبات نموده است استفاده از ابزار دیجتالی باعث افزایش سطح آگاهی های دانشپذیران از طرق مختلف می شود ، لذا پیشنهاد می گردد : متولیان امر آموزش به موازات توسعه ابزارهای آموزشی و کمک آموزشی  ، آموزشهای لازم را  نیز به متصدیان آموزشی جهت استفاده از ابزار های آموزشی جدید ارائه نماید .
7- در فرضیه هفتم، باتوجه به اینکه میزان میانگین مربوط به بعد دقت یاد گیری 52/3 است، و در حد متوسط قرار دارد لذا به منظور افزایش دقت یادگیری پیشنهاد می شود متولیان سیاستگذاریهای آموزشی میزان نفوذ فناوریهای جدید را در سطح آموزشی توسعه دهند .
8- در فرضیه هشتم، باتوجه به اینکه میزان میانگین مربوط به بعد کاهش هزینه ها 65/3 است. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد استفاده از فناوری اطلاعات به صورت متوسطی توانسته است از هزینه های آموزشی بکاهد ، ذکر این نکته لازم است طی همین بررسی مشخص گردید ابزارهای لازم آموزشی اعم از سخت افزاری و نرم افزاری به صورت استاندارد و کامل در مدارس وجود نداردو  تمامی متولیان آموزشی دوره های لازم را جهت استفاده از این ابزار نیز به صورت کامل نگذرانده اند ، لذا جهت افزایش این بازدهی در حوزه مورد بررسی قرار گرفته پیشنهاد می گردد : ضمن توسعه فناوری اطلاعات بررسی های علمی بیشتری درزمینه بررسی اثر بخشی فناوری اطلاعات در حوزه های کاهش هزینه ها داشته باشند، باید یادآور شد آموزش های گروهی و غیر حضوری هم اکنون در سطح گسترده ای از کشورهای  توسعه یافته و در حال توسعه مورد استفاده قرار می گیرد که نشان از تاثیر گذاری این نوع آموزشها در کاهش هزینه ها و سایر عوامل مرتبط با سازمانهای آموزش دهنده  دارد .

منابع
1- اسدی،علی-کریمی،آصف.(1386).واکاوی سازه های موثر بر کاربرد فناوری اطلاعات(IT)توسط آموزشگران مراکز آموزشی علمی-کاربردی،مجله علوم کشاورزی ایران،دوره 2-38 ،شماره:2
2- اصنافی ،امیررضا-حمیدی،علی.( 1386).نقش فناوری اطلاعات و ارتبا طات در توسعه آموزش و دانش با تاکید بر نقش کتابخانه های مجازی،مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران
3- بزاز جزایری،احمد.(1384).بررسی و ارزیابی اثربخشی دوره های آموزشی برگزارشده در شرکت ملی فولاد ایران،سومین کنفرانس بین المللی مدیریت
4- پاسبان رضوی،،مجیدرضا.(1388). موسسه ارتباطات و فناوری آموزشی بریتانیاوالدین، فناوری ارتباطات و اطلاعات،مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران (ICT) و تعلیم و تربیت
5- حسینی خواه ،علی.(1386).بررسی نظریه انتشار نوآوری در حوزه آموزش،فصلنامه نوآوریهای آموزشی،شماره:26،ص156
6- رحمانی،جهانبخش-موحدی نیا،ناصر-سلیمی،قربانعلی.(1385).الگوی مفهومی نقش های آموزشی-تربیتی فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش،دانش و پژوهش در علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان،شماره دهم و یازدهم،ص66-49
7- شیخ زاده ،مصطفی-مهر محمدی،محمود.(1383). نرم افزار آموزش ریاضی ابتدایی بر اساس رویکرد سازنده گرایی و سنجش میزان اثر بخشی آن،مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی،فصلنامه نوآوریهای آموزشی،سال سوم،شماره :9
8- صالحی امیری،رضا-حیدری زاده،الهه.(1386).نقش فن آوری اطلاعات و ارتباطات در نطام آموزشی وتوسعه فرهنگی،پژوهشکده تحقیقات استراتژیک،پژوهشنامه شماره:15
9- عالی،شهیندخت.(1381).فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش،نشریه آموزه،شماره:15
10- عیدی ،اکبر- علی پور،محمد رضا-عبدالهی،جواد.(1387).سنجش اثر بخشی دوره های آموزش،ماهنامه علمی- آموزشی تدبیر،شماره : 200
11- غفاری، زهره.(1388).بررسی تاثیر فناوری اطلاعات( IT  )در بهبود آموزش معلمان،مطالب و مقالات علمی مجتمع فرهنگی آموزشی علامه طباطبایی، روزنامه رسالت
12- فرزاد، طیبه.( 1385). جایگاه فناوری اطلاعات در آموزش شیمی، منطقه بشرویه
13- فرهادی،ربابه.(1381).نقش فناوری اطلاعات در آموزش،فصلنامه کتاب 56
14- کیاسی،حمیرا.(1386).راهکارهای توسعه فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش، پژوهشکده تحقیقات استراتژیک،پژوهشنامه شماره:15
15- ملکی،صفی الله.(1388 ).فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش،انتشارات جهاد دانشگاهی          www.Lmis.ir
16- منتظر،غلامعلی.(1381).توسعه مبتنی بر فناوری اطلاعات محور آینده نگری در نطام آموزشی کشور،،فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی،شماره :25
17- نصیری نیا،مریم-فهیمی،مهدی.(1385).شناسایی چالشهای به کار گیری فناوری اطلاعات در ایران ،ماهنامه تدبیر،شماره :167
18- نوروزی ،معصومه-زندی،فرانک-موسی مدنی،فریبرز.(1387).رتبه بندی روشهای کاربرد فناوری اطلاعات در فرایند یاددهی-یادگیری مدارس،فصلنامه نوآوریهای آموزشی،شماره:26 ، ص16و17

19- Bayir, Safak- Keser, Hafize.(2009).” Information and communication technologies coordinator teachers’  evaluations of computer working environments in terms of ergonomics”, Procedia Social and Behavioral Sciences,No,1 ,pp. 335–341
20-Cheung  Kong,siu.(2008).”A curriculum  framework  for implementing information  technology in school education   to foster  information  literacy”, computers&Education,No,51,pp. 129-141
21-Gulbahar  ,Yasemin.(2007).”Technology  Planning: A  roadmap  to Successful  technology  integration   in school”, omputers&Education,No,49,pp. 943-956
22- Jong,Jang Syh.(2008).”Innovation  in science  teacher  education :Effects  of  integrating   technology and  team –teaching  strategies “, computers&Education,No,51,pp. 646-659
23- Levin, T.&Wadmany, R.(2008). Teachers Views on Factors Affecting Effective Integration of Information Technology in Classrom: Developmental Scenery. Journal of Technology and Teacher Education. 16(2), pp. 233-263. Chesapeake, VA:AACE.
24- Teo, Timothy.(2009).” Modelling technology acceptance in education: A study of pre-service teachers “, Computers & Education ,No,52 ,pp. 302–312
25-Pollard , Richard- Pollard, Constance.(2005).”Research Priorities  in Educational  Technology:A Delphi  Study”,Jornal of Reserch on Technology in Education

The Impact of  IT use on Training Effectiveness
Mehrdad Goudarzvand Chegini (Ph.D)
Islamic Azad University Rasht branch, Iran
Masome Asmaeli Siaghaldehi (M.A)

Today, information technology, the basic role in various fields plays. One of the areas where the entry information technology, have been fundamental, field training. The purpose of this study, the impact of  IT use on training effectiveness centers specifically high school schools in the academic year 89-88 is. In this study to assess the effectiveness of training Kirkpatrick model has been used. This study assessed the effectiveness of training is followed by the application of technological factors in the classroom depends. Statistical community investigate the above, all teachers in secondary schools in Rasht city (District 1 and 2) respectively. Considering that the total population in 1400 was therefore the study sample size limited the community through the formula, was N= 357. Data collection was a questionnaire that is composed of two parts. Questions relating to information technology and effectiveness with 24 buoy 16 buoy Education has been a range of categories Likert scale is used. Validity questions from a group of professionals and faculty groups were accepted. Reliability questions using the alpha formula Kranbakh was assessed and approved. In order to analyze the data using ANOVA and Duncan tests, assumptions were examined. The results show that the surface dimensions of information technology (including timeliness, relevance, accuracy, sufficient, being real, transfer speed, learning accuracy, cost reduction) with learning effectiveness are significant differences.

Key words: technology, information, effectiveness, education, schools

[1]- استادیار دانشگاه آزاد واحد رشت –  نویسنده مسئول
تلفن : 09111387386 goodarzvand@iaurasht.ac.ir
[2]- کارشناس ارشد مدیریت دولتی ، گرایش منابع انسانی
تلفن : 09112300938 Masomeh16@gmail.co

[3]- Bayir & Keser
[4]- Becker
[5]- interactive whiteboard
[6] – Cheung Kong
[7]- Levin & Wadmany
[8]- Schater
[9] -Pollard
[10]- Kirkpatrick
[11] – reaction
[12]- learning
[13]-behavior
[14]-results
[15]- Becker
[16]-Bayhan
[17]- Olgan &Yelland
[18] – Teo
[19]- Gulbahar
[20]-Stylianidou
[21]- Boohan and  Ogborn
[22]- Jong
[23] -Cheung  Kong