چکیده:
اصطلاح توریست از قرن نوزدهم معمول شده است. در آن زمان اشراف زادگان فرانسه می بایست برای تکمیل تحصیلات و کسب تجربه های لازم زندگی, اقدام به مسافرت می نمودند. این جوانان در آن زمان توریست نامیده می شدند و بعدها در فرانسه این اصطلاح در مورد کسانی به کار می رفت که برای سرگرمی, وقت گذرانی و گردش به فرانسه سفر می کرند و بعدا با تعمیم بیشتر به کسانی اطلاق می شد که اصولا به این منظور به سفر می رفتند. کم کم کلمه توریست به بعضی زبانهای دیگر نیز وارد شد و از آن واژه توریسم بوجود آمد. از همان زمان توریسم و توریست به بعضی از مسافرتها و مسافرینی گفته می شود که هدف آنها استراحت و گردش و سرگرمی و آشنایی با مردم بود و نه کسب در آمد و اشتغال به کار. جذب توریسم از دید اقتصاد, ورزش, بهداشت و حتی مذهب نگاهی هست برای جذب گردشگر, که در حقیقت باید به آنها توجه داشته و نه تنها سازمان میراث فرهنگی و گردشگری هر کشور هست که خود را موظف به حفظ و احیا جاذبه های گردشگری کند تا گردشگران را جذب کند همچنین سایر وزارت خانه ها نیز مکلف هستند تا در راستا این حیطه کاری تلاش کنند تا گردشگران را مجاب نمایند در آینده سفر مجدد دیگری داشته باشند.
سازمان بهداشت با افزایش هزینه های درمانی و مراقبت های پزشکی که در کشورها توسعه یافته باعث افزایش سفرهای درمانی به کشورهایی شده است که می تواند خدمات پزشگی را با هزینه های کمتری ارائه دهند بهمراه ویزای اجتماعی کمک به رفاه و جذب آنها می کند. سازمانهای ورزشی با ایجاد تورهای ورزشی و تفریحی می توان به جذب توریسم کمک کرد, مثل رقابت های اتومبیلرانی, دوچرخه سواری, فوتبال و یا قایق رانی که باعث جذب علاقمندان زیادی در هر سال خواهد شد.
یکی دیگر از بحث ها به وزارت علوم مربوط می شود, بحث توریسم تحصیلی است جالب است بدانیم با جذب دانشجو به نوعی می تواند فرهنگ های ملی سنتی کشور را اشائیه داد و در این راستا حجم پولی که توسط این دانشجویان و در پاره ای از موارد والدین و دوستان نزدیک این دانشجویان برای مدت حداقل 4 سال در محل توریست پذیر خرج می شود کمکی هست در راستای اقتصاد آن کشور مربوطه.
سازمانهای تبلیغاتی مذهبی می توان جذب توریسم مذهبی کشور در کشورهای مذهبی بطور مثال در ایران, مالزی, اندونزی و هند و چین 000 بطور مثال با ایجاد مراسمی برای گردشگران اسلامی که اصلی ترین جاذبه توریسم مذهبی در کنار مراسم تاییوسام و دیبا ولی که عید هندوها است, سال نو چینی ها , روز وسال که عید بو.دایی ها است در کنار عید فطر مسلمانان و سال نو تامیلی ها و کریسمس سال نو مسیحی ها است و یا ایجاد محل هایی مناسب برای عبادت آنها, یا فراهم کردن رستوران های خاص آن ملل بهمراه فرهنگ و آداب غذایی که دارند 000 که همه این موارد جهت سرمایه گذاری در این بخش خواستار شود و تخصیص بودجه ی بیشتر را داده بدون هر گونه تعصب مذهبی و ملی فقط برای جذب توریسم, کسب اقتصاد پویا و رفع تبلیغات منفی میشود بدون وابستگی به منابع و ذخایر زیرزمینی که بعضی از کشورها را بصورت تک محصولی در آورده است که در صورت اتمام و هدر رفتن آن محصولات اقتصاد فلجی خواهد داشت و به اجبار زیر وام های سنگین بانک جهانی خواهند رفت. به دیگر سخن می توان گفت توریست ها و یا گردشگران می تواند به عنوان مبلغانی خوبی برای کشورهای توریست پذیر باشند.
واژه کلیدی, گردشگر, جلب رضایت گردشگر
مقدمه
دنیای امروز، دنیای تحولات سریع و گسترده در تمام ابعاد است. تجارت جهانی در ابتدای هزاره سوم نیز از این قاعده خارج نیست و در سطحی گسترده و با سرعت هرچه تمامتر متحول شده است. حال و هوای امروز تجارت نشان از جهانیشدن آن دارد، فرآیندی که منجر به حضور و رقابت تنگاتنگ ظرفیتهای مختلف تجاری شده است. تجارت به عنوان موتور رشد اقتصاد ملی، حلقه پیوند اقتصاد بینالمللی و اقتصاد ملی است. در بعضی از کشور ها علیرغم اقداماتی که در جهت رشد تجارت خارجی و حضور بیشتر در بازارهای جهانی صورت گرفته است. اما متاسفانه به لحاظ اصرار نابجا و اتکای بیش از حد به سیستم سنتی، هنوز تحولاتی که متناسب با شأن و جایگاه آن کشورها باشد در صحنه تجارت بینالمللی به وجود نیامده است. بهرهگیری از برنامهریزیها، سیاستگزاریها، ابزارها، شیوهها و روندهای نوین تجارت بینالمللی رویکردی است که باید مورد توجه فعالان عرصه تجاری قرار گیرد.
در مجموع می توان گفت که گردشگری مجموعه فعالیتی هست که در جریان مسافرت یک گردشگر اتفاق می افتد. این فرایند شامل هر فعالیتی از قبیل برنامه ریزی سفر، مسافرت به مقصد، اقامت، بازگشت و حتی یادآوری خاطرات آن نیز می شود. همچنین فعالیت هایی را که گردشگر به عنوان بخشی از سفر انجام می دهد نظیر خرید کالاهای مختلف و تعامل میان میزبان و مهمان را نیز در بر می گیرد. به طور کلی می توان هرگونه فعالیت و فعل و انفعالی را که در جریان سفر یک سیاحتگر اتفاق می افتد را گردشگری تلقی کرد.
این تعریف چهار مرحله از فعالیت مصرف کننده را دربر می گیرد:
•اقدامات اولیه نظیر کسب اطلاعات، پرس وجو از اقوام و دوستان، نگه داری جا یا برنامه ریزی برای یک بازدید روزانه و آماده شدن برای سفر.
• مسافرت به مقصد و بالعکس که احتمالا شامل توقف شبانه در مسیر نیز می شود.
• فعالیت هایی که در مقصد انجام میشود و ممکن است به صورت یکنواخت و معین یا بسیار متنوع باشد.
• فعالیت های بعد از سفر نظیر چاپ عکس و گفت و گو و بحث درباره تجارب سفر.( میل و موریسون ، 1992 )
این مراحل متوالی نقطه آغاز خوبی برای تحلیل فعالیت گردشگری هستند و دیدگاه روشنی را درباره چگونگی و دلایل انجام سفر و نقطه نظرهای افراد درباره عوامل با ارزش هر سفر و همچنین نکات مهمی را درباره توانایی یک مقصد در جلب دوباره گردشگر پیش روی قرار دهد.
همچنین برخی از صاحب نظران، گردشگری را در قالب یک شبکه مبدا – مقصد مورد بررسی قرار داده اند.برای مثال تعریفی از پیرس در رابطه با گردشگری را در زیر آورده ایم:
گردشگری فعالیتی چند جانبه بوده و از آنجاکه در مراحل مختلف آن از مبدا تا مقصد، خدمات گوناگونی درخواست و عرضه می شود از لحاظ جغرافیایی نیز پیچیده است. علاوه بر این احتمالا در کشور یا منطقه ای تعداد زیادی مبدا یا مقصد وجود دارد که اغلب آنها دارای هر دو خصوصیت حرکت(مبدا) و پذیرش(مقصد) هستند.(پیرس 1989)
پس طور خلاصه چنین می توان بیان کرد که, توریست به عنوان مسافر تفریحی در نظر گرفته شده, هر چند که در سال های اخیر شامل هر گونه مسافرتی می شود که شخص به واسطه آن از محیط کار و زندگی خود خارج شود. که در بعضی از منابع توریست ها کسانی هستند که سفرشان کمتر از 24 ساعت و بیشتر از 1 سال نباشد. در کل کلمه توریست از زمانی پدید آن که افراد طبقه متوسط به مسافران طبقه اشراف پیوستند. از زمانی که مردم جامعه داراتر شدند, این امر ممکن و بدیهی شد که مردم طبقات پائین و متوسط جامعه که شغل ثابتی داشتند در سلامت و با اندوخته ای ( پس اندازی) کافی بازنشسته شوند.
اغلب توریست ها بیش از هر چیز به آب و هوا, فرهنگ با طبیعت مقصد خود علاقمند هستند, ثرونمندان همیشه به مناطق دوردست سفر کرده اند, البته نه به صورت اتفاقی, بلکه در نهایت به یک منظور خاصی به طور مثال: برای دیدن ساختمان های معروف و آثار هنری دیگر. آموختن زبان های جدید و چشیدن غذاهای متفاوت و000.
در سال 1925 کمیته مخصوص آمارگیری مجمع ملل افراد زیر را توریست شناخت:
? کسانی که برای تفریح و دلایل شخصی با مقاصد پزشک و درمانی سفر می کنند.
? کسانی که برای شرکت در کنفرانسها, نمایشگاهها, مراسم مذهبی, مسابقات ورزشی و از این قبیل به کشورهای دیگر سفر می کنند.
? کسانی که به منظور بازاریابی و امور بازر گانی مسافرت می کنند.
? افرادی که با کشتی مسافرت می کنند و در بندری در مسیر راه تا 24 ساعت اقامت می نمایند.
در سال 1937 نیز کمیته ویژه ای در رم (ایتالیا) جهت بررسی پاره ای از مسائل صنعت توریسم تشکیل گردیدو تعریفی به این شرح از توریست ارائه داد:
افرادی که در یک دوره 24 ساعته یا بیشتر به یک کشور خارجی سفر می کنند توریست خوانده می شوند.
این کمیته مسافرتهای زیر را به عنوان حرکتهای توریستی به شمار آورد:
? افرادی که جهت خوش گذرانی, دلایل شخصی و یا مسائل بهداشتی به مسافر ت می روند.
? افرادی که جهت انجام کارهای بازرگانی مسافرت می کنند.
? افرادی که برای شرکت در کنفرانسها مسافرت می کنند.
? افرادی که به یک گردش دریایی می روند.
دکتر پ. برنکر عضو انستیتوی بررسی جهانگردی وین, در تعریفی از توریسم عنوان می دارد:
هنگامی که تعدادی از افراد یک کشور به طور موقت محل اقامت خویش را ترک نموده و به منظور گذران ایام تعطیل, بازدید از آثار تاریخی, شرکت در مسابقات و کنفرانسها, دیدن اقدام و خویشان, از نقطه ای به نقطه دیگر بروند, جهانگردی آغاز می گردد.
بنابراین , عامل توریستی یا جهانگردی کسی است که عمل جهانگردی را انجام می دهد و به سه دسته تقسیم می شود:
? توریستهایی که از خارج وارد کشور می شوند.
? توریستهایی که از کشور خود به کشور دیگر مسافرت می کنند.
? توریسهایی که مقیم کشور خود هستند و در داخل کشورشان مسافرت می کنند.
طبقه بندی انواع توریسم
توریسم دارای انواع مختلفی بوده که بر اساس عوامل متعدد می توان تقسیم بندیهایی را برای آن قائل شد. مهمترین عوامل که می توان بر اساس آن انواع مختلفی از توریسم را تعریف و طبقه بندی نمود عبارتند از:
? از نظر زمانی: فعالیتهای گردشگری را بشکل کوتاه مدت( کمتر از یک روز), میان مدت( یک تا سه روز) و دراز مدت( بیش از سه روز) از یکدیگر تفکیک می کند.
? از نطر مکانی: گردشگری را بصورت فعالیتهای گردشگری در حوزه نزدیک, حوزه میانی و حوزه خارج یا دور تقسیم بندی می کند.
? از نظر تابعیت: گردشگران به دو گروه گردشگران خارجی و بین المللی و گردشگران داخلی تقسیم می گردد.
? از لحاظ انگیزه سفر: بر اساس آن گردشگری با انگیزهای استراحتی, تفریحی, درمانی, زیارتی, فرهنگی, اقتصادی, ورزشی و 000 از یکدیگر تفکیک می شوند.
? از نظر فصل گردشگری: موسم گردشگری را بر اساس فصول مختلف سال طبقه بندی می گردد. در این طبقه بندی دو فصل تابستان و زمستان از اهمیت بالاتری نسبت به فصول بهار و پائیز می یابند.
? از نظر شکل و سازمان دهی سفر: مانند سفرهای انفرادی, گروهی, خانوداگی و 000 که ترکیب گردشگری را تعیین می کند.
? از لحاظ وسیله نقلیه مورد استفاده: بر اساس نوع وسیله نقلیه مورد استفاده برای انجام سفر طبقه بندی می شود.
از لحاظ نوع و محل اقامت: گردشگران را بر اساس نوع و محل اقامت, هم از نظر کیفی و هم کمی طبقه بندی می کند. مانند گردشگران مقیم در هلتها, مهمانپذیرها, خانه های ویلایی و یا پانسیونیهای خانگی, کمپینگ000 . (مجله علمی- پژوهشی فضای جغرافیایی)
حمل و نقل، شاید یکی از تسهیلات مهم برای گردشگران، آسانی ورود به یک کشور یا منطقه باشد تعداد و موقعیت مکانی فرودگاهها، بندرها و توسعه جادهها و دیگر شبکههای حمل و نقل از اهمیت اساسی برخوردار است. گردشگران گاهی برای رسیدن به مقصد و بازگشت ازطریق ترکیبی از حمل و نقل هوایی – دریایی یا هوایی – زمینی بهره میبرند. همچنین معمولاً گردشگران مبادی ورودی – خروجی مختلفی را در بازدید از یک مقصد انتخاب میکنند (داسویل، 1997: 60) که هر یک از آنها ویژگیها و ساختار خاصی دارند؛ پیاده روی، دوچرخهسواری، ماشینهای شخصی، وسایل نقلیه جادهای همگانی، ترددهای ریلی، دریایی و هوایی از اشکال گوناگون حمل و نقل محسوب میشوند. (دولت آبادی و یعقوب زاده، 1388)
حمل و نقل هوایی ؛ هواپیما یکی از رایجترین وسایل مسافرت گردشگران است. در آلمان از سال 1910 و در آمریکا از سال 1914 نخستین خط هوایی افتتاح گردید. از زمانی که در سال 1935 اولین هواپیما 21 مسافر را جابجا کرد گر چه زمان زیادی نمیگذرد ولی این صنعت رشد بسیار سریع و فوقالعادهای داشته است. شرکتهای ایرباس و بوئینگ پیشتاز صنایع هواپیمایی هستند. برخی از کشورها نیز در حال ایجاد و توسعه پروازهای فضایی به مدار زمین و کره ماه هستند. پروازهای هوایی به دو شکل منظم و پروازهای دربست میباشد. با این وجود بیشتر تفریحات، گردشها و مسافرتها با پروازهای منظم انجام میشود (گی، 1385: 76). این صنعت همواره با فرازونشیب هایی مواجهه است: فصل، قیمت سوخت و اقدامات تروریستی میتواند فعالیتهای خطوط هواپیمایی را تحت تأثیر قرار دهد.
تاسیسات اقامتی مورد نیاز توریست
مجموعه واحدهایی که برای اقامت گردشگران, خدمات اقامتی و یا وابسته به آنرا ارائه می دهند تاسیسات اقامتی نامیده می شوند. انواع تاسیسات اقامتی توریستی عباتند از:
? هتل: اقامتگاهی است با کیفیت و درجه بندی مختلف که متناسب با امکانات, وسعت, تجهیزات, تعدادی اتاق و تخت از یک تا پنج ستاره طبقه بندی می شوند.
? متل: اقامتگاههایی هستند که بصورت مجموعه یا منفرد در مسیر راههای ارتباطی اصلی عمدتا برای مسافران عبوری احداث می شوند.
? مسافرخانه یا مهمانپذیر: تاسیسات اقامتی ساده و ارزان قیمتی هستند که عموما خدمات اقامتی ارائه می دهند و از نظر کیفیت پائین تر از هتلها قرار دارند.
? مجتمع توریستی: به مجموعه ای از تاسیسات اقامتی, پذیرایی, تفریحی, تفرجگاهی, ورزشی گفته می شود که دارای تاسیسات متنوع بوده و مهمانان ضمن اقامت در آنها می توانند از خدمات جانبی دیگری که در آنها وجود دارد, استفاده نمایند, تاسیسات اقامتی در مجتمع های توریستی متنوع است و می تواند بصورت اتاق, ویلا, آپارتمان, کمپینگ, محل پارک کاروان یا اتاقهای سیار که با اتومبیل یدک کشیده می شوند باشد.
? اردوگاه جهانگردی: به مجموعه ای از تاسیسات اقامتی منفرد گفته می شود که بصورت واحدهای مجزا از هم در محوطه ای باز ساخته می شوند. عمدتا این اردوگاهها دارای اتاقکهای کوچک و ساده ای هستند که برای مشتریان کم در آمد در نظر گرفته می شوند.
? بنگالو: به مجموعه ای از اقامتگاههای منفرد گفته می شود که دارای یک اتاق بزرگ با امکانات آشپزخانه, سرویس بهداشتی بوده و اغلب بصورت یک سوئیت یک اتاقه ساخته می شود.
? شاله: به خانه های ییلاقی گفته می شود که در نواحی کوهستانی با مصالحی مانند چوب ساخته می شوند. شاله ها می توانند ابعاد متفاوت داشته باشند.
? پانسیون : به نوعی واحد اقامتی گفته می شود که ظاهری ساده داشته و ضمن اقامت از خدمات پذیرایی نیز برخوردار است.
? پانسیونهای خانگی: به واحدهای اقامتی گفته می شود که در تعداد از اتاقهای ساختمان مسکونی صاحبان آن خدمات اقامتی ارائه می دهند. در اینگونه پانسیونها, خانواده صاحب پانسیون تعدادی از اتاقهای مازاد خود را به اقامت مسافران اختصاص داده و از آنان پذیرایی می کنند.
? ویلاهای خصوصی: به این نوع اقامتگاهها در ادبیات گردشگری خانه دوم نیز می گویند. خانه های دوم که عمدتا در مناطق توریستی احداث می شوند, بصورت اختصاصی توسط صاحبان و مهمانان آنها مورد استفاده قرار می گیرند. مسافران اینگونه خانه ها هر چند که عملکرد توریستی دارند, لیکن ازنظر اقامت به تاسیسات اقامتی موجود در محل وابسته نیستند. لیکن نیازهای روزمره خود را از محل تهیه کرده و از خدمات موجود در مناطق توریستی استفاده می کنند.
? اقامتگاههای آزاد: این نوع اقامتگاهها فضاهای باز و آزادی هستند که هیچگونه تاسیساتی ندارند و صرفا بخاطر زیبایی محل برای بر افراشتن چادر یا اقامت در فضای باز مورد استفاده مسافران قرار می گیرند. نمونه این نوع اقامت را می توان تقریبا در نمای شهرهای توریستی مشاهده کرد که مسافران در کنار پیاده روها یا چمن های پارکهای شهری چادر برافراشته و بیتوته می کنند.
پرواضح است که هریک از مقصدهای گردشگری چه در سطح محلی و چه در سطح ملی و بین المللی, نوعی ارتباط را بین خود و گردشگران برای تبادل اطلاعات برقرار می کند. در واقع این مقصدها, اطلاعات را از طریق منابع و یا کانال های مختلفی که خود از سیستم های اطلاعاتی تشکیل شده و در حال فعالیت نیز می باشند, دریافت می کنند. در واقع سیستم اطلاعات گردشگری شامل تمام کانال های اطلاعاتی مورد استفاده برای جذب گردشگر اثر خود را به نسبت شرایط مقصد بر تصمیم سازی مسافرت خواهد گذاشت.
بخش مهمی از کانال های اطلاعاتی که می توانند نقش خود را در جهت ارتقای بهتر مقصد ایفاد نمایند به این شرح می باشند: پیام های تبلیغاتی و ارتقای مقصد توریستی, اتحادیه های توریستی منطقه ای,مراکز اطلاعات سفر, تبلیغات مسافرت انفرادی و گروهی, سمینار ها و سخنرانی ها, بروشورها, پوسترها و علائم مربوط, وب سایت های مرتبط, بیلبوردها و تبلیغات جلوی فروشگاه ها, گردشگران تکرار کننده مسافرت, کانال های مجازی و دوستان و آشنایان.
سیستم گردشگری شامل سه قسمت مهم و اساسی می باشد که شامل موارد ذیل است:
– عناصر اصلی سیستم گردشگری
– اطلاع رسانی سیستم گردشگری
– مدیریت سیستم گردشگری
سه عنصر اصلی را در سیستم گردشگری
1-گردشگران, گردشگر در این سیستم گردشگری یک فاعل است.
2- عوامل جغرافیایی یا فضای جغرافیایی, شامل
ـ منطقه تولید کننده مسافر(فشار برای برانگیختن سفر)
ـ منطقه مقصد گردشگر ( علت وجودی برای گردشگری )
ـ منطقه حمل و نقل ( مکان های میانی برای رسیدن به مقصد )
3- فعالیت(یا کنش) گردشگری. می توانیم به عنوان دامنه تجارت ها و سازمان های درگیر در توزیع محصول گردشگری در نظر بگیریم.
هر یک ازعناصر و عوامل سیستم گردشگری نه تنها برای توزیع محصول گردشگری بلکه برای شرایط معاملاتی و آثار گردشگری و البته زمینه های متفاوتی که گردشگری اتفاق می افتد ، با یکدیگر در تقابلند. ( سایت اینترنتی)
ویژگیهای سیستم های اطلاع رسانی موثر در صنعت گردشگری
? در این سیستم هر کانال عملکرد خاص خودش را دارد و گردشگران ممکن است برای دستیابی به اطلاعات گوناگون از کانال های اطلاعاتی مختلفی استفاده نمایند. مثلا برای تصمیم گیری راجع به این که در تعطیلات به کجا باید رفت ممکن است گردشگر با دوستان یا اعضای خانواده خود مشورت نماید اما زمانی که به مقصد رسید به کارهای دیگری نیاز دارد.
? کلیه کانالهای اطلاعاتی این سیستم با یکدیگر مرتبط می باشند و به هم وابستگی درونی دارند درست مانند زمانی که هر بخش آن مکمل بخش های قبل است و نوعی پیوستگی درونی در سراسر آن به چشم می خورد.
? می بایستی به راحتی و با کیفیت بالا از طرق مختلف مثل اینترنت و … قابل دسترسی بوده و دارای محتوای اطلاعاتی غنی و موثری باشند. دسترسی از طریق اینترنت مساله ای است که در اینجا مورد تاکید خاص قرار دارد. غنا محتوا نیز می بایست جامع بودن, تفصیلی بودن, دقیق و موضوعی بودن و چند زبانه بودن اطلاعات را نیز شامل شود.
دلایل لزوم مدیریت سیستم اطلاعات گردشگری عبارتند از:
? گردشگران به منظور به دست آوردن اطلاعات و آسان سازی آن جهت تصمیم گیری سفرشان نیازمند اطلاعات سازمان یافته می باشند. در حقیقت آنها نه تمایل و نه وقت کافی دارند که اطلاعات پراکنده و ناقص , به ویژه سازمان نیافته را جستجو کنند. به عبارت دیگر منظور یک گردشگر به دست آوردن اطلاعات هدف دار و جهت یافته برای یک مقصد گردشگری که از بیشترین کمک در تصمیم گیری به مسافرت و نیز لذت سفر برخوردار باشد.
? حاکمیت بر اطلاعات و جهت دهی اطلاعات چنانچه بر کانالهای اطلاعات گردشگری, نظارت کافی انجام پذیرد. می توان اثربخشی در هر یک از کانالها را در پدیده تصمیم گیری و رضایت مندی گردشگران بالقوه و بالفعل نسبت به مقصد توریستی مورد نظر اریابی قرار دارد و از این طریق نیازهای اطلاعاتی موثر مورد نیاز گردشگران در بازارهای هدف را شناسایی نموده, نسبت به تصویرسازی مثبت یکپارچه از مقصد استراتژی های مناسبی را اتخاذ نمود.
? اطلاعات یکپارچه و هدف مند نقش عمده ای در توسعه همگانی و جامعه ایفا می کند. این عمل به خصوص در امر گردشگری بسیار مهم می باشد. از آنجا که گردشگران, جامعه را به عنوان کلیت یا اجتماع یکپارچه تلقی و مشاهده می نماید نه به عنوان یک جزء, بنابراین آنها که سرمایه گذران و مشتریان دائمی آینده در بخش گردشگری می باشند, یکپارچگی و تصویر مثبت ذهنی از مقصد گردشگری مانند ایران عامل مهمی در جذب آنان به فعالیت گردشگری محسوب می گردد. پس از اگر سیستم اطلاعات را چنانچه تحت مدیریت و کنترل فراگیر خود در آوریم تا به گونه ای که تصویری که می خواهیم گرفته شود, باید استراتژی مطلوب جهت اداره و مدیریت از طریق فن آوری اطلاعات و ارتباطات لازم در نظر گرفته شود.(خبرگزاری میراث آریا )
نقش مدیریت سیستم اطلاعات توریسم و گردشگری در جلب مشارکت مردم
امروزه, مدیریت صنعت پیچیده ای چون صنعت توریست, تنها محدود به یک ساختار متمرکز, یک سازمان, یک وزارتخانه یا یک هیات مدیره نیست, بلکه کلیه اقشار جامعه به نوعی در مدیریت چنین سازمان هایی درگیر و سهیم می باشند و تنها با مشارکت این گروه و تمامی مصرف کنندگان و ارائه دهندگان خدمات است که می توان پویایی و هماهنگی این صنعت را در سطح کلان تضمین کرد. در این رابطه نظام های اطلاع رسانی نقش بارزی ایفاد می نمایند و اصولا اگر به جامعه, اطلاعات مورد نیاز داده نشود, آیا می توان انتظار داشت که در تحقق اهداف صنعت توریسم و گردشگری مشارکت لازم را داشته باشد؟ آیا سازمانی که درهایش را به روی جامعه بسته و خود را چون سلولی ایزوله و جدا از مرد می پندارد, می تواند انتظار داشته باشد که به هنگام مواجه با تهدیدها, عموما به باریش بشتابند و وی را از ورطه ای که در آن فرو افتاده است, نجات دهند؟ آیا چنین سیستمی که خود را همواره در هاله ای اسرار آمیز از دید جامعه پنهان کرده است, نه آمار و اطلاعاتی داده است و نه گزارش و ترازی برای مردمی که به نوعی در عملکرد وی سهیم هستند, تنظیم کرده است, می تواند از عدم مشارکت جامعه اظهار گلایه کند؟.(خبرگزاری میراث آریا )
هر صنعت و سازمانی که چون قلعه ای تسخیر ناپذیر, خود را در حصار ها پیچیده باشد, دارای سیستم و مکانیسمی است که هر گونه مشارکتی را دفع می کند و هر نوع مداخله ای را غیر مجاز می شمارد اما توریسم و گردشگری به عنوان یکی از بخش های جامعه که با تمامی اقشار تماس مستقیم دارد, دارای ساختاری کاملا انعطاف پذیر است و به دلیل مواجهه همه روزه با تغییر و تحولات گسترده ای که در سطح دنیا روی می دهد, نیاز به مشارکت تمامی گروه های ذینفع, در انطباق با شرایط جدید دارد تا به ترتیب بتواند از هر نقطه قوت یا ضعف و از فرصت یا تهدیدی به نفع خویش بهره ببرد.
روش تحقیق
این تحقیق به صورت تطبیقی, کتابخانه ای و پرشسنامه ای با استفاده از روش آماری می باشد. از آنجائیکه تحقیق تطبیقی شامل مجموعه روشهایی است که هدف آنها تطبیق شرایط و پدیده های موجود مورد بررسی قرار می گیرد و می تواند شناخت بیشتر شرایط موجود را میسر سازد.
نتیجه گیری
در دنیای امروز گردشگری به یکی از بزرگترین و سود آورترین بخش های اقتصادی جهان تبدیل شده است, در واقع این صنعت آنچنان جریان سرمایه, در آمدها, هزینه ها, توازن تراز پرداختی و سرمایه گذاریها را تحت تاثیر قرار داده است که تا چند دهه پیش قابل تصور نبود و هم اکنون بیش از هر فعالیت اقتصادی و صنعتی در جهان موجب حرکت و انتقال سرمایه شده و به رشد کشورهایی که اهمیت این صنعت را دریافته اند کمک شایان توجهی نموده است و یکی از بزرگترین انگیزه های بین المللی برای بیشترین سرمایه گذاری می باشد.
بعضی از کشورهایی که از تمدنی کهن و آثار تاریخی غنی و تنوع اقلیمی و فرهنگی و وسعت جغرافیایی مناسب برخوردار هستند جزء مهمترین کشورهایی هستند که صنعت گردشگرشان از توان بالقوه ای داشته و همواره عدم توفیق در جذب گردشگران از موضوعات مهم محافل فرهنگی, اقتصادی و پژوهشی و دستگاههای اجرایی حکومتها بوده است. توسعه این صنعت در صورتی جامه عمل خواهد پوشید که رضایت خاطر کامل گردشگران در طول مدت سفر, از ابعاد مختلف, تامین شده باشد. با توجه به این که در صنعت گردشگری, نکته مهم رضایت گردشگر است و اینکه انتظارات او بر آورده می شود یا خیر, ابتدا باید مشخص شود آن انتظارات چه هستند, سپس باید اهدافی تعیین کرد و نیروها را در زمینه هایی که برای گردشگر مهمترین هستند آموزش داده و از این طریق گام های اساسی در جهت جلب رضایت گردشگران برداشت, چرا که رضایت گردشگر, منبع سود در یک منطقه است و مناطقی که نمی توانند گردشگران را راضی نگاه دارند سود خود را در دراز مدت از دست می دهند. این تحقیق در پی آن است که تاثیر متغیر های امنیت, هماهنگی بین سازمانها, تبلیغات, وجود زیر ساخت ها و کیفیت خدمات را بر میزان رضایت گردشگران مورد بررسی قرار دهد تا بدین وسیله با سیلقه و علاقه گردشگران آشنایی حاصل شود و بدین طریق گامهای موثری در جهت پاسخگویی به نیازهای گردشگران و بهبود ارایه خدمات متناسب با نیاز آنان به منظور تامین رضایت آنها برداشته شود.
راهکارهایی برای توسعه صنعت توریسم و یا گردشگری
طی سالیان سال صنعت گردشگری تقریبا بدون هیچ زحمت و دردسری رشد کرد و اکنون با سهم 10 درصدی از تولید ناخالص داخلی جهان به عنوان یک صنعت مهم اقتصادی به راه خود ادامه می دهد. با این حال, شرکت ها متوجه شده اند که دیگر نمی توان تضمین کرد مشتریان, خود به خود جذب این صنعت شوند بلکه شرکت ها باید خود به دنبال مشتری بگردند.
? تغییرات جمعیت شناختی نیاز به برقراری قوانین متفاوت در بازارهای مختلف و نیز سیاست ایجاد فضای آزاد برای تبادل سرمایه میان این شرکت ها را ایجاد می کند. و به قولی نیاز به تثبیت بازار وجود دارد, و ما نیاز داریم که برای هر کس میدان عملکرد را تعریف کنیم زیرا قوانین هر کشوری متفاوت از کشورهای دیگر است, و یا به قولی: تکنولوژی هم برای مدیران دولتی هم برای بخش خصوصی نقش اساسی در روند تغییر دارد. بنابراین, نوآوری و ابتکار عمل نیز عامل تعیین کننده ای در آینده این صنعت به شماره می رود.
علت گردشگری تغییر دهنده, مساله و چالش اصلی سیاست است, زیرا دولت ها بخش گردشگری را خیلی جدی نمی گیرند. شاید دلیل آن نرخ رشد سریع این صنعت یا عدم آگاهی دولت ها از تعداد مشاغلی است که این بخش تولید می کند یا اینکه علتش این است که توریسم با تفریح و سرگرمی مرتبط است. بله این صنعت پراکنده و از هم گسیخته است, اما بدترین قسمت آن این است که مردم در ورود به این بخش صحبت نمی کنند یا آن را به عنوان یک بخش کامل نمی دانند, البته به جز گروه هایی که خود در این بخش مشغول به کارند.
در نهایت می توان به این نکات هم اشاره کرد که:
? کیفیت وب سایت ها را بالا بردن در زمینه های حاوی اطلاعات مفید, کاربر پسند و قابل اعتماد بودن برای جذب گردشگران بیشتر .
? لینک کردن وب سایت های گردشگری و کشورهای توریستی به سایت های معتبر جهانی در بخش توریسم و گردشگری برای افزایش دسترسی خارجی ها به این سایت ها و به روز کردن اطلاعات موجود در این سایت ها.
? فراهم کردن کانال های ارتباطی مناسب برای انتشار بیشتر اطلاعات مفید و قابل اعتماد به صورت منابع چاپ شده جهت معرفی کشور به بازارهای خارجی.
? با توجه به آنکه بیش از 70 درصد از گردشگران خارجی دارای تحصیلات دانشگاهی و یا بالاتر می باشند, باید به این مورد توجه نمود که آگاهی دادن به آنها در زمینه های مختلف از بسیاری مشکلات کاسته و رضایت این گردشگران را افزایش نیز می دهد, پس پیشنهاد می شود گردشگرانی که وارد کشور می شوند اطلاعات مورد نیاز آنها به طریقی ( مثلا در فرودگاه ها, هتل ها, آژانس های مسافرتی, مراکز گردشگری و 000) در دسترس آنها قرار داده شود.
? کاهش مسائل و قوانین مربوط به ورود خارجی ها و مساله صدور ویزا و مسائل قانونی در این زمینه پیشنهاد می گردد.
? مساله حمل و نقل و رزرو هتل از سوی بسیار از گردشگران به عنوان مسائل عمده گردشگری معرفی شدند, سرمایه گذاری و برنامه ریزی در زمینه افزایش هتل ها و مسیر های ارتباطی نقاط مختلف کشور از جمله ضروریاتی است که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور باید به آن توجه کند.
? تامین و جذب منابع انسانی, منابع مالی و سایر منابع لازم برای اجرای موفقیت آمیز موارد فوق
منابع
1. Mill, RC.and Morrison AM.(1992) The Tourism System, 2nd edition, Prentice Hall International, London. (منبع شماره 9و 10)
2. Pearce, D. (1989) Tourist Development, 2nd edition, Longman, Harlow.
3. www.Touristy.blogfa.com
4. ماهنامه بین المللی ایرانگردی, جهانگردی هتلداری؛ مهر و آبان 1379
5. خبرگزاری میراث آریا
6.مجله علمی- پژوهشی فضای جغرافیایی
7-دولت آبادی و یعقوبی زاده 1388 گردشگری فرهنگی و ارائه راهکارها برای ارتقاء آن در ایران
8-داسویل, راجر 1384 مدیریت جهانگردی, مبانی, راهبردها و آثار ترجمه اعرابی, سید محمد و ایزدی, داوود,
9-گی,چاک. وای1385 جهانگردی در چشم اندازی جامع, ترجمه پارساییان, علی و اعرابی, محمد,