کنوانسیون تیر

تاريخچه كنوانسيون تير:
تجديد حيات اقتصاد اروپا، پس از جنگ جهانی دوم، موجب رشد تجارت جهانی و در نتيجه، شيوه‌های حمل و نقل، به ويژه حمل و نقل جاده‌ای شد و  اين روش نقش قابل ملاحظه‌ای در به هم پيوستن كشور‌ها – البته،‌ بيشتر به نفع اروپاييان كه مصنوعاتشان به سهولت به بازارهایكشورهای عضو سرازير می‌شد، ايفا كرده و به همين جهت اقدام عملی برای ايجاد ((سيستم)) متناسب با اين رشد آغاز و به اين ترتيب سيستم ترانزيت ((تير)) به فاصله كمی بعد از جنگ به وسيله دست اندركاران حمل و نقل جاده‌ای چند كشور اروپايی ايجاد گرديد.

از اين رو ((كنوانسيون تير)) در سال 1949 بين شمار كمی از كشورهای اروپايی به اجرا درآمد .
توفيق طرح محدود ياد شده منجر به مذاكره تحت نظر UN/ECE برای انعقاد كنوانسيون در پانزدهم ژانويه 1959 توسط كميته حمل و نقل زمينی UN/ECE، تحت عنوان ((كميسيون گمركی راجع به حمل و نقل بين‌المللی كالا در جاده تحت پوشش كارنه تير)) در ژنو (سوئيس) شده و از سال 1960 به اجرا درآمده است.
كنوانسيون مذكور پانزده سال بعد و پس از دوبار اصلاح، در سال 1975 جای خود را به كنوانسيون گمركی راجع به حمل و نقل بين‌المللی كالا تحت پوشش كارنه تير (كنوانسيون تير 75) داده كه در واقع، حاصل عملكرد كنوانسيون قبلی بوده و از پيشرفتهای صنعتی و شرايط در حال تغيير حمل و نقلی و گمركی معاصر به منظور افزايش كارآمدی سيستم و كاهش پيچيدگيهای آن و در عين حال ايجاد ايمنی گمركی بيشتر و تسهيل امكان استفاده از كانتينر، كه در دهه 60 ميلادی پا به عرصه وجود گذاشته بود.
كنوانسيون اصلاح شده از سال 1977 جانشين كنوانسيون تير 1959 شده و لازم‌الاجرا گرديده است.

كارنه تير
سند گمركی است برای ترانزيت بين‌المللی كالا در چهارچوب قوانين ((تير)) اين سند در كشور مبدأ صادر شده و حاوی مشخصات كاميون و كالا می‌باشد و به موجب آن وسيله نقليه جاده‌ای از كشور مبدأ از طريق قلمرو  كشورهای بين راهی بدون بازرسی گمركی عبور می‌نمايد البته اين عبور بدون بازرسی نياز به اقدامات تعيين شده از قبل به شرح زير دارد:

1_ پلمب وسيله نقليه حامل كالا در گمرك مبدأ
2_ اجرای دستورالعمل حفاظتی برای انواع محفظه و يا كانتينر، به منظور جلوگيری از هرگونه قاچاق
3_ تامين پوشش هرگونه ريسكی در حقوق و عوارض گمركی در طول سفر توسط موسسه ضامن

دفترچه تير
دفترجه تير توسط سازمان ايرو (Internationl Road transport Union)  اتحاديه بين‌الملل حمل و نقل زمينی كه مركز آن در ژنو است چاپ و به موسسات ضامن واگذار می‌گردد. جلد اين دفترچه منقوش به علامت ايرو (IRU) كه بر روی آن تعداد وله شماره كارنه تير، كشور مبدا، كشور مقصد، امضاء سازمان ايرو، تاريخ اعتبار كارنه تير، شماره كاميون، شماره فتوگرافی، و مشخصات شركت حمل كننده كالا و راه‌های مجاز عبور كالای ترانزيتی (كه به جز از طريق آنها ورود و خروج و يا عبور كالا و وسيله حمل تحت عنوان ترانزيت خارجی ميسر نمی‌باشد) قيد می‌گردد هر كارنه تير برای يك سفر از ميدأ تا مقصد قابل استفاده می‌باشد پس از پايان سفر و پس از تأييد سوش وله توسط شركت مقصد لاشه كارنه به شركت حمل كننده كالا تحويل تا به موسسه ضامن كارنه تير مسترد گردد دفترچه كارنه تير برای مرز ورود و خروج هر كشور دو برگ وله كه وله های سفيد رنگ با شماره فرد در گمركات مبدأ و مرزهای ورودی و وله‌های سبز رنگ با شماره‌های زوج در مرزهای خروجی و گمركات مقصد جدا می‌گردد.كارنه تير به زبان فرانسه چاپ می‌شود ولی ممكن است صفحات اضافی به زبان كشور صادر كننده كارنه ضميمه گردد.

موسسه ضامن
به منظور تامين پوشش هرگونه ريسكی درحقوق و عوارض گمركی در طول سفر يك سلسله ضمانت‌های بين‌الملی تحت پوشش كنوانسيون تير ايجاد گرديده است كه مهمترين و معتبرترين اين ضمانت‌ها توسط سازمان ايرو IRU در ژنو ترتيب داده شده است. در جمهوری اسلامی ايران موسسه ضامن، اتاق بازرگانی و صنايع و معادن است كه شركت های حمل و نقل با سپردن تضمينات لازم به آن از تسهيلات كارنه تير برخوردار می‌شوند.
اتاق بازرگانی و صنايع و معادن ايران به استناد ماده 6 كنوانسيون تير به عنوان تنها موسسه ضامن و صادر كننده كارنه تير در ايران شناخته شده است و طبق تعهدی كه در مقابل گمرك دارد به ازای هر فقره كارنه تير تا سقف 50 هزار دلار يا معادل ريالی ‌آن ضامن پرداخت حقوق گمركی، سود بازرگانی، عوارض و جرائم ناشی از هرگونه تخلف و تأخير خواهد بود. اتاق مكلف است وجوه مذكور را ظرف مدت سه ماه از تاريخ مطالبه بپردازد.
مسئوليت موسسات ضامن در يك كشور فقط محدود به كارنه‌های تير صادره به وسيله آن موسسه نخواهد بود بلكه شامل مسئوليت‌های ناشی از كارنه‌های تير صادره توسط موسسات تضمين كننده ديگر در محدوده آن كشور نيز می‌شود.
مسئوليت موسسات ضامن در صورتيكه كارنه بدون قيد و شرط تسويه شود و يا ظرف يكسال از تاريخ كارنه. گمرك مراتب عدم تسويه يا تسويه مشروط را به موسسه ضامن اعلام ننمايد. خاتمه يافته تلقی می‌گردد.
اجرای قرارداد تير و صدور گواهی قبولی برای وسايط نقليه زمينی مورد استفاده در حمل و نقل بين‌المللی جاده‌ای بر عهده گمرك ايران است و از طريق اداره كل نظارت بر ترانزيت بر اجرای دقيق قرارداد تير در گمركات كشور نظارت می‌شود.

اهداف و فوايد سيتم تير
درسیستم تیر، این امکان دیده شده که کالا تحت پوشش دفترچه تیر(کارنه تیر) از طریق جاده حمل و بدون ارایه تضمینات اضافی نزد گمرکات بین راهی از یک گمرک خانه درمبدأ تا یک گمرک خانه مقصد ادامه یابد.
امکانات بهتر برای حمل ونقل و تجارت
کاهش هزینه‌های جاده‌ای و همینطور کاهش تاخیر درعملیات سیستم ترانزیت تیر.
امکانات حرکت کالا طبق روش‌های یک شکل و استاندارد شده در کنترل و نظارت.
کنترل و نظارت گمرکی مشابه تحت مفاد کنوانسیون تیر
ارتقا و توسعه حمل و نقل بین‌المللی جاده‌ای وهمینطورتجارت بین‌الملل
برای صنعت حمل ونقل
کالا با حداقل دخالت مقامات ذیصلاح درمرزها عبور می‌کند.
کاهش در تاخیر و هزینه ترانزیت کالا
اسناد ساده و استاندارد شده
نیاز به ارائه تضمینات گمرکی درمرزهای ورودی برای گمرک
حقوق وعوارض گمرکی تا سقف 50,000دلار در سیستم تیر تضمین شده.
فقط شرکت‌های حمل و نقل واجد شرایط مجاز به استفاده از سیستم تیر می‌باشد که این کار سبب افزایش امنیت سیستم می‌شود.
نیاز کنترل فیزیکی کالا در مسیر ترانزیت کاهش می‌یابد.
ارائه امکانات بهتر جهت کنترل اسناد و مدارک توسط گمرک.

سیستم ترانزیـــت تیــــر
اصول سیستم تیر
سیستم تیر درواقع یک سیستم ترانزیت گمرکی برای حمل کالا از طریق جاده می‌باشد. سیستم مذکور بر 5 پایه اصلی استواراست.

امنیت کانتینر / یا کامیون
کالا وقتی قابل حرکت دادن می‌شود که درمحفظه بار کامیون / یا کانتینر به پلمب گمرک رسیده باشد و گواهی تائیدیه / یا گواهی قبولی (فتوگرافی) از قبل برای کامیون صادرگشته باشد.

سلسله تضمینات بین المللی
حقوق و عوارض گمرکی که در اثر هرگونه عملیات ناقص و خلاف از سوی گمرک ادعا شود از طریق سلسله تضمینات بین‌المللی پوشش داده می‌شود.

کارنه تیر
کارنه تیر یک سنــد ترانزیتــی گمرک که در عملیـات حمل و نقـل بین‌المللــی جاده‌ای استفاده می‌شود.هرکارنه تیر دارای یک شمـاره خاص بـوده و با استفاده از استانداردهای بسیار بالا (همانند اسکناس) چاپ و امکان تقلب درآن وجود ندارد. چهارنوع کارنه تیر وجود دارد 20،14،6،4 برگی و کالائی که درکارنه تیر قید گردد بعنوان یک سند گمرکی مورد قبول گمرک مبدا/سرراهی / مقصد نیز قرار خواهد گرفت.

همکاری یک شکل درکنترل های گمرکی
هر گونه اقدامات و کنترل توسط گمــرک مبدا مورد قبــول گمرک کشور ترانزیت و مقصد نیز می‌باشد. این یکنواختی باعث می‌گردد که عملیات به سهولت انجام و از اتلاف وقت و سرمایه جلوگیری بعمل آید.

کنترل های افزوده (سيف تير)
به منظور بهره‌گیری هرچــه بهتــر مؤسسـات ملـی ( مؤسسه ضامـن / مؤسسه صادرکننده کارنه تیر) و گمرکات از سیستم تیر و در راستای کنترل و کاهش ریسک  عملیاتــی، سیستــم ایمن سازی تیر(safe TIR)طراحی شده است. سیستم ایمن سازی تیر یک رویه انتقال اطلاعات بصورت رایانه ای است که کلیه گمرکات و مؤسسات صادرکننده را از طریق ایرو به هم متصل کرده است.

اصطلاحات کارنه تیر:
اصطلاح حمل و نقل تير:
به حمل و نقل کالاها از یک اداره گمرک مبدا به یک اداره گمرک مقصد تحت رویه‌ای به نام رویه تیر به شرح این کنوانسیون اطلاق می‌شود.

اصطلاح عملیات تیر:
به قسمتی از حمل و نقل تیر اطلاق می‌شود که در یک کشور عضو کنوانسیون از یک اداره گمرک مبدا یا از یک اداره گمرک ورودی (بین راهی) به یک اداره گمرک مقصد یا به یک اداره گمرک خروجی (بین راهی) انجام گیرد.

اصطلاح شروع عملیات تیر: عبارتست از ارائه وسیله نقلیه جاده ای، ترکیبی از وسائط نقلیه یا کانتینر همراه با بار و کارنه تیر مربوط به گمرک مبدا یا بین راهی ورودی جهت کنترل و پذیرفته شدن کارنه تیر توسط گمرک.

اصطلاح پایان عملیات تیر:
عبارتست از ارائه وسیله نقلیه جاده‌ای، ترکیب وسائط نقلیه یا کانتینر همراه با بار و کارنه تیر به گمرک مقصد یا بین راهی خروجی جهت کنترل.

اصطلاح تصفیه عملیات تیر:
عبارت خواهد بود از تصدیق ختم صحیح عملیات تیر در یک کشور متعاهد توسط مقامات گمرکی. این امر توسط مقامات گمرکی بر اساس مقایسه داده‌ها یا اطلاعات موجود در گمرک مقصد یا خروجی بین راهی و اداره گمرک مبدا یا ورودی بین راهی صورت می‌گیرد.

اصطلاح حقوق و مالیاتهای ورودی یا صدوری:
عبارتست از حقوق گمرکی و سایر حقوق، مالیاتها، عوارض و وجوهی که در ارتباط با واردات یا صادرات کالاها وصول می شود به استثناء وجوه و هزینه هائی که بابت بهای تقریبی خدمات پرداخت می شود.

اصطلاح وسیله نقلیه جاده ای:
نه فقط به هر گونه وسیله نقلیه جاده ای موتوردار بلکه همچنین به هر نوع تریلر یا نیمه تریلری که جهت اتصال به وسیله نقلیه جاده ای موتوردار مزبور طراحی شده باشد اطلاق می شود.

اصطلاح ترکیب وسائط نقلیه:
به وسایط نقلیه متصل به هم که به صورت یک واحد در جاده حرکت می کند اطلاق می شود.

اصطلاح کانتینر:
به واحد مجزائی از تجهیزات حمل و نقل (یخدان، مخزن متحرک یا سایر سازه های مشابه) اطلاق می شود که:
الف- تمام یا قسمتی از آن محصور باشد به نحوی که محفظه‌ای را جهت جا دادن کالاها تشکیل دهد.
ب- با دوام بودن و برای استفاده‌های مکرر کافی داشته باشد.
پ- به طور ویژه برای تسهیل حمل و نقل کالاها به صورت تک وجهی یا چند وجهی بدون بارگیری مجدد در بین راه طراحی شده باشد.
ت- با هدف قابلیت بکارگیری سریع به ویژه زمانیکه از یک نوع وسیله حمل به نوع دیگر منتقل می‌گردد.
ث- طوری طراحی شده باشد که به کارگیری یا تخلیه کالا به آن یا از آن آسان باشد.
ج- گنجایش داخلی آن یک متر مکعب یا بیشتر باشد.
چ- محفظه قابل پیاده شدن بار نیز در حکم کانتینرها تلقی می شود.

اصطلاح اداره گمرک مبدا:
عبارتست از گمرکحانه‌ای در یک کشور متعاهد که حمل و نقل تیر یک محموله یا بخشی از یک محموله از آن شروع می شود.

اصطلاح اداره گمرک مقصد:
عبارتست از گمرکحانه‌ای در یک کشور متعاهد که حمل و نقل تیر یک محموله یا بخشی از یک محموله از آن خاتمه می‌یابد.

اصطلاح اداره گمرک بین راهی:
عبارتست از گمرکخانه‌ای در یک کشور متعاهد که از طریق آن یک وسیله نقلیه جاده‌ای، ترکیبی از وسائط نقلیه یا کانتینر در طول یک حمل و نقل تیر به کشور مزبور وارد یا از آن خارج می شود.

اصطلاح شخص:
اعم است از شخص حقیقی و حقوقی.

اصطلاح دارنده کارنه تیر:
عبارت خواهد بود از شخصی که کارنه تیر مطابق مقررات کنوانسیون برای او صادر می‌شود و اظهار گمرکی که در ضمن نشان دهنده تمایلی جهت قرار دادن کالا تحت رویه تیر است. در کارنه تیر از طرف او در گمرک مبدا به عمل امده باشد، شخص مزبور مسئول ارائه وسیله نقلیه  جاده‌ای، ترکیبی از وسائط نقلیه یا کانتینر همراه با بار و دفترچه تیر مربوط در گمرکخانه‌های مبدا، بین راهی و مقصد بوده و همچنین وی مسئولیت رعایت سایر مقررات مربوط به کنوانسیون خواهد بود.

اصطلاح کالای سنگین یا حجیم:
به هر گونه شئ اطلاق می‌شود که به جهت وزن یا اندازه یا نوع آن معمولا در یک وسیله نقلیه بسته یا محفظه بسته حمل نمی‌شود.

مواد کنوانسیون تیر
ماده 2 کنوانسیون:
این کنوانسیون شامل حمل و نقل کالاهایی است که توسط وسائط نقلیه جاده‌ای، ترکیبی از وسائط نقلیه یا کانتینر بدون بارگیری مجدد در بین راه از یک اداره گمرک مبدا واقع در یک کشور متعاهد تا یک اداره گمرک مقصد در کشور متعاهد دیگر یا همان کشور از یک یا چند مرز عبور می‌کند مشروط بر اینکه قسمتی از سفر بین اغاز تا پایان حمل و نقل تیر از طریق جاده صورت گرفته باشد.

ماده 3 کنوانسیون:
برای اینکه مقررات این کنوانسیون جاری شود:
الف- عملیات حمل و نقل باید توسط وسائط نقلیه جاده‌ای، ترکیبی از وسائط نقلیه یا کانتینر‌ها که تحت شرایط قبولی وسائط نقلیه و کانتینرها بوده‌اند یا وسایط نقلیه جاده‌ای یا خودروهای مخصوص مانند اتوبوس‌ها، جرثقیل‌ها، ماشین‌های جاروب، بتونیرها و امثالهم حمل شود و به این جهت به عنوان کالایی که سفر را از گمرک مبدا تا گمرک مقصد تحت شرایط مورد نیاز حمل می گردد اطلاق می شود. در صورتی که این نوع خودروها کالاهای دیگری را حمل می کنند بایستی شرایط لازم را داشته باشند.
ب- عملیات حمل و نقل بایستی توسط موسساتی که مطابق مقررات ماده 6 پذیرفته شده اند تضمین شود و تحت پوشش دفترچه تیر که مطابق مدل ارائه شده این کنوانسیون خواهد بود صورت گیرد.

ماده 4 کنوانسیون:
کالاهایی که تحت رویه تیر حمل می‌شوند در گمرکات بین راهی مشمول پرداخت یا تودیع حقوق و مالیات های ورودی یا صدوری نمی‌باشند.

ماده 5 کنوانسیون:
کالاهایی که تحت رویه تیر در وسائط نقلیه جاده‌ای، ترکیبی از وسائط نقلیه یا کانتینرهای ممهور حمل می‌شود علی‌القاعده مشمول بازرسی در گمرکخانه‌های بین راهی نمی‌گردد. معهذا به منظور جلوگیری از سوء استفاده در موارد استثنائی و مشخصاً در مواقعی که ظن تخلف وجود دارد ممکن است مقامات گمرکی در اینگونه گمرکخانه ها کالاها را بازرسی نمایند.

مسئولیت موسسات ضامن در صدور دفترچه کارنه تیر
ماده 6 کنوانسیون:
الف- هر طرف متعاهد به موسساتی اجازه داده خواهد داد تا زمانی که حداقل شرایط و ضروریات مندرج در کنوانسیون را دارا هستند مستقیما یا توسط موسسات وابسته دفترچه تیر را صادر و به عنوان ضامن عمل کنند. این اجازه در صورتیکه حداقل شرایط و ضروریات مندرج در این کنوانسیون زائل شود لغو خواهد شد.
ب- یک موسسه در هیچ کشوری پذیرفته نخواهد شد مگر اینکه ضمانت وی خسارات وارده در آن کشور ناشی از عملیات تحت پوشش کارنه تیر صادره از موسسات خارجی وابسته به سازمان بین‌المللی که خود نیز وابسته به آن است را نیز پوشش دهد.
ب- یک سازمان بین المللی از سوی کمیته اداری اجازه خواهد یافت مسئولیت سازمان مجری و عمل کننده سیستم تضمین بین‌المللی را بعهده بگیرد در صورتیکه وی نیز چنین مسئولیتی را بپذیرد.
پ- یک موسسه دفتر چه تیر را فقط برای شخصی صادر خواهد کرد که مقامات ذیصلاح کشور متعاهدی که شخص مزبور در آن مقیم بوده یا در آن تاسیس شده او را از دسترسی به رویه تیر محکوم نکرده باشند.
ت- اجازه بهره‌مندی از رویه تیر صرفا به اشخاصی داده خواهد شد که شرایط و ضروریات حداقل مندرج در کنوانسیون را داشته باشند، اجازه مزبور هر زمان که شرایط مورد نظر زائل گردد لغو خواهد شد.
ث- اجازه بهره مندی از رویه تیر مطابق روش مندرج در کنوانسیون اعطا می گردد.

ماده 7 کنوانسیون:
فرمهای کارنه تیر ارسالی به موسسات ضامن از سوی موسسات مشابه خارجی یا از سوی سازمان های بین‌المللی مشمول حقوق و مالیات‌ها و عوارض ورودی و صدوری نبوده و از ممنوعیت ها و محدودیتهای ورود و صدور معاف خواهد بود.

ماده 8 کنوانسیون:
الف- موسسه ضامن متعهد خواهد بود که حقوق و عواض ورودی یا صدوری همراه با خسارت تاخیر تأدیه را وفق قوانین و مقررات گمرکی کشوری که تخلفی در ارتباط با عملیات تیر در آن به وقوع پیوسته بپردازد.موسسه ضامن مجتمعاً و منفردا با اشخاصی که مبالغ فوق الذکر را باید بپردازند مسئولیت پرداخت این قبیل وجوه می‌باشد.
ب- در مواردی که قوانین و مقررات یک طرف متعهد پرداخت حقوق و عوارض ورودی یا صدوری را به نحو مقرر در مورد الف پیش بینی نکرده باشد موسسه ضامن متعهد خواهد بود مبلغی معادل حقوق و عوارض ورودی یا صدوری به اضافه خسارت تاخیر تادیه را تحت همان شرایط بپردازد.
پ- هر کشور متعاهد حداکثر مبلغی را که در مورد هر دفترچه تیر ممکن است از موسسه ضامن بر اساس مقررات الف و ب مطالبه کند تعیین خواهد کرد.
ت- مسئولیت موسسه ضامن در مقابل مقامات کشوری که گمرک مبداء (خروجی) در آن قرار دارد از زمان پذیرش کارنه تیر از سوی گمرک آغاز می‌شود. در کشورهای بعدی که کالا تحت رویه تیر از آنها عبور می‌کند این مسئولیت از زمانی آغاز خواهد شد که کالا به این کشورها وارد می‌شود، یا در جائیکه حمل و نقل تیر وفق مفاد موارد الف و ب ماده 26 به حالت تعلیق در می‌اید زمان شروع عبارت خواهد بود از وقتی که کارنه تیر توسط گمرکخانه‌ای که حمل و نقل تیر مجددا از آنجا آغاز می‌شود پذیرفته می‌شود.
ث- مسئولیت موسسه ضامن نه تنها کالاهای ذکر شده در کارنه تیر را چوشش می‌دهد بلکه این مسئولیت همچنین شامل هر کالای دیگری که ممکن است در قسمت مهر و موم شده وسیله نقلیه جاده‌ای یا در کانتینر مهر و موم شده موجود بوده باشد نیز می‌گردد اگر چه این کالاها در کارنه تیر ذکر نشده باشند. این مسئولیت کالای دیگری را شامل نمی‌شود.
ج- به منظور تعیین حقوق و عوارض موضوع پاراگراف‌های الف و ب مشخصات کالا در کارنه تیر ذکر گردیده صحیح تلقی می‌شود مگر اینکه مدرکی  دال بر خلاف آن وجود داشته باشد.
چ- در سر رسید پرداخت مبالغ مذکور در موارد الف و ب، مقامات ذیصلاح قبل از مطالبه از موسسات ضامن حتی‌الامکان مطالبه را از شخص یا اشخاصی که مستقیما مسئول هستند به عمل خواهند اورد.

ماده 9 کنواسیون:
الف- موسسه ضامن مدت اعتبار دفترچه تیر را با تعیین تاریخ نهایی اعتبار که پس از آن دفترچه قابل ارائه به گمرک مبدا جهت پذیرش نخواهد بود مشخص خواهد کرد.
ب- در صورتی که کارنه تیری در آخر تاریخ اعتبار یا قبل از آن طبق مورد الف این ماده توسط اداره گمرک مبدا پذیرفته شد کارنه تا پایان عملیات تیر در گمرک مقصد معتبر خواهد ماند.

ماده 10 کنوانسیون:
الف- تصفیه عملیات تیر بایستی بدون تاخیر انجام گیرد.
ب- زمانیکه مقامات گمرکی کشوری عملیات تیری را تصفیه کرده باشند دیگر نمی توانند پرداخت وجوه موضوع الف و ب ماده 8 را از موسسه ضامن بخواهند مگر اینکه گواهی پایان عملیات تیر به نحو نادرست یا متقلبانه تهیه شده باشد یا اساسا پایان عملیات تیر محقق نشده باشد.

ماده 11 کنوانسیون
الف- در صورت عدم تصفیه عملیات تیر، مقامات ذیصلاح حق مطالبه وجوه  موارد الف و ب از ماده 8 را از موسسه ضامن نخواهند داشت مگر اینکه ظرف مهلت یک ساله ای از تاریخ پذیرش کارنه تیر توسط مقامات مزبور آنان، موسه ضامن را از عدم تصفیه کتبا آگاه نموده باشند. همین مقررات در مواردی هم که گواهی پایان عملیات تیر به نحو نادرست یا متقلبانه تهیه شده باشد، جاری است با این تفاوت که مهلت مقرر در این موارد دو سال خواهد بود.
ب- مطالبه وجوه موضوع الف و ب ماده 8 از موسسه ضامن بایستی حداقل سه ماه بعد از تاریخ ابلاغ مراتب عدم تصفیه و با تهیه نادرست یا متقلبانه گواهی تصفیه به موسسه و حداکثر دو سال بعد از تاریخ مزبور صورت پذیرد. به هر حال در مواردی که ظرف مهلت دو ساله فوق موضوع منجر به اقدامات قضائی گردید، هر گونه مطالبه بایستی ظرف یک سال از تاریخ لازم الاجرا شدن تصمیم دادگاه انجام بگیرد.
ج- موسسه ضامن مدت 3 ماه از تاریخ مطالبه، مهلت خواهند داشت تا مبلغ مورد مطالبه را بپردازد.در صورتیکه ظرف دو سال از تاریخ مطالبه دلائل قانع کننده‌ای دائر بر اینکه در ارتباط با عملیات حمل و نقل مورد نظر هیچگونه تخلف و عمل خلاف قانونی صورت نگرفته، به مقامات گمرکی ارائه شود. مبالغ پرداخت شده در حق موسسه مسترد خواهد شد.

شرایط کانتینرها در کارنه تیر
ماده 12 کنوانسیون تیر:
برای اینکه وسیله نقلیه‌ای در دایره شمول مقررات بخش های الف و ب این فصل قرار گیرد بایستی از لحاظ ساخت و تجهیزات شرایط مندرج در ضمیمه شماره 2 این کنوانسیون را دارا بوده و مطابق روش مندرج در ضمیمه شماره 3 این کنوانسیون مورد قبول واقع شده باشد.

ماده 13 کنوانسیون تیر:
الف- برای اینکه کانتینرها مشمول مقررات باشند باید دارای ساختار مشخص شده در ضمیمه 7 کنوانسیون باشند.
ب- کانتینرهایی که به موجب کنوانسیون گمرکی 1956 راجع به کانتینرها، موافقتنامه‌های منعقده تحت توجهات سازمان ملل متحد، کنوانسیون گمرکی راجع به کانتینرها منعقده در سال 1972 یا هر سند بین‌المللی موخری که جانشین کنوانسیون مقدم باشد یا آن را اصلاح نماید مورد پذیرش قرار می‌گیرند بایستی واجد شرایط مندرج در قسمت الف فرض شوند و جهت حمل و نقل تحت رویه تیر بدون نیاز به تایید مجدد مورد قبول قرار گیرند.

ماده 14 کنوانسیون تیر:
الف- هر کدام از طرفهای متعاهد حق رد اعتبار قبولی وسائط نقلیه جاده‌ای یا کانتینرهائی را که شرائط مندرج در ماده های 12 و 13 فوق را دارا نیستند برای خود محفوظ می دارد. معهذا طرفهای متعاهد در مواردی که نقائص مشهود کم اهمیت بوده و هیچگونه خطر قاچاق و تخلفی را در بر نداشته باشند از به تاخیر انداختن حمل و نقل خودداری خواهند نمود.
ب- هر کانتینر یا وسیله نقلیه جاده‌ای که شرایط منجر به قبولی خود را از دست بدهد بایستی قبل از بکارگیری مجدد جهت حمل کالا تحت مهر و موم گمرکی به حالت اولیه برگردد و یا برای اخذ مجدد گواهی قبولی اظهار شود.

روش حمل و نقل در کارنه تیر
ماده 15 کنوانسیون تیر:
الف- جهت ورود موقت وسائط نقلیه جاده‌ای، ترکیبی از وسائط نقلیه یا کانتینر حامل کالاهای تحت پوشش رویه تیر هیچگونه سند خاص گمرکی ضرورت نخواهد داشت. هیچگونه تضمینی برای وسائط نقلیه جاده‌ای یا ترکیبی از وسائط نقلیه یا کانتینر مورد نیاز نخواهد بود.
ب- مقررات مورد الف این ماده مانع از این نخواهد بود که طرف متعاهدی در گمرک مقصد بعد از کامل شدن عملیات تیر انجام تشریفات مقرر بر اساس مقررات ملی خود جهت اطمینان از خروج مجدد وسائط نقلیه جاده‌ای، ترکیبی از وسائط نقلیه یا کانتینر را بخواهد.

ماده 16 کنوانسیون تیر:
زمانیکه یک وسیله نقلیه جاده‌ای یا ترکیبی از وسائط نقلیه حمل و نقل تیر انجام می دهند بایستی یک پلاک مستطیل شکل با نوشته  بر روی آن و مطابق فرمی که در ضمیمه شماره 5 این کنوانسیون نشان داده شده است به قسمت جلو و پلاک دیگری از همان نوع به قسمت عقب وسیله نقلیه یا ترکیبی از وسائط نقلیه نصب گردد.

ماده 17 کنوانسیون تیر:
الف- برای هر وسیله نقلیه جاده‌ای یا هر کانتینر بایستی یک دفترچه تیر جداگانه تنظیم شود. به هر حال ممکن است یک دفترچه تیر جداگانه برای ترکیبی از وسائط نقلیه یا برای هر کانتینرهای متعددی که بر وی یک وسیله نقلیه یا بر روی ترکیبی از وسائط نقلیه بارگیری شده اند تنظیم شود. در این حالت بایستی در تیر مانیفست کالاهای تحت پوشش دفترچه تیر محتویات هر وسیله نقلیه، ترکیب وسائط نقلیه یا محتویات هر کانتینر جداگانه فهرست شوند.
ب- دفترچه تیر فقط برای یک سفر معتبر خواهد بود. دفترچه مزبور بایستی حداقل به تعدادی که جهت حمل و نقل تیر مورد نظر ضروری است صفحات قابل جدا شدن داشته باشد.

ماده 18 کنوانسیون تیر:
یک حمل و نقل تیر ممکن است گمرکات مبدا و مقصد متعدد داشته باشدولی مجموع تعداد گمرکات مبدا و مقصد نبایستی از چهار تجاوز کند. چنانچه تمامی گمرکات مبدا کارنه تیر را پذیرفته باشند دفترچه ممکن است فقط به گمرکات مقصد ارائه شود.

ماده 19 کنوانسیون تیر:
کالاها و وسیله نقلیه، ترکیبی از وسائط نقلیه یا کانتینر بایستی همراه با کارنه تیر به گمرک مبدا ارائه شوند. مقامات گمرکی کشور مبدأ بررسیها و اقدامات لازم را به منظور اطمینان از صحت مانیفست کالاها و الصاق مهر و موم یا کنترل مهر و موم هائی که تحت مسئولیت مقامات گمرکی مزبور به وسیله سایر اشخاص مجاز الصاق شده‌اند به عمل خواهند آورد.

ماده 20 کنوانسیون تیر:
مقامات گمرکی ممکن است برای طی نمودن قلمرو کشورشان محدوده زمانی مشخصی را تعیین و بخواهند که وسائط نقلیه جاده‌ای، ترکیبی از وسائط نقلیه یا کانتینر مسیری را طی نمایند که از قبل اعلام شده است.

ماده 21 کنوانسیون تیر:
در ادارات گمرک بین راهی و در ادارات گمرک مقصد، بایستی وسائط نقلیه جاده ای ترکیبی از وسائط نقلیه یا کانتینر همراه با بار و دفترچه تیر مربوطه جهت کنترل به مقامات گمرکی ارائه شوند.

ماده 22 کنوانسیونتیر:
به عنوان یک قاعده کلی به جز در مواردی که کالاها بر اساس مورد ب ماده 5 کنوانسیون بازرسی می‌شوند، مقامات گمرکی در ادارات گمرک بین راهی هر کشور متعاهدی مهرو موم های گمرکی سایر طرفهای متعاهد را قبول خواهند نمود مشروط بر اینکه مهر و موم های مزبور سالم بوده و فاقد دستخوردگی باشند. مقامات گمرکی یاد شده در صورتیکه ضروریات کنترل ایجاب کند مهر و موم خودشان را نیز اضافه خواهند نمود.

ماده 23 کنوانسیون تیر:
به جز در موارد خاص، مقامات گمرکی نخواهند خواست که:
– وسائط نقلیه جاده ای، ترکیبی از وسائط نقلیه یا کانتینرها در قلمرو کشورشان به هزینه حمل کننده اسکورت شوند.
– وسائط نقلیه جاده ای، ترکیبی از وسائط نقلیه یا کانتینرها و محصولات آنها در بین راه بازرسی شوند.

ماده 24 کنوانسیون تیر:
در صورتیکه مقامات گمرکی محموله یک وسیله نقلیه جاده‌ای، ترکیبی از وسائط نقلیه یا کانتینر را در طول سفر و یا در یک اداره گمرک بین راهی مورد بازرسی قرار دهند لازم است مشخصات مهر و مومهای جدیدی که الصاق می‌کنند و همچنین مشخصات کنترلهای انجام یافته را بر روی برگه هائی از دفترچه تیر که در کشورشان مورد استفاده قرار می‌گیرد، بر روی سوشهای مربوط و بر روی برگه هائی که در دفترچه باقی می‌مانند ثبت کنند.

ماده 25 کنوانسیون تیر:
در صورتیکه مهر و مومهای گمرکی به نحوی غیر از آنچه که در ماده 24 و ماده 35 ذکر شده شکسته شده باشد و یا چنانچه کالائی بدون شکستن این مهر و موم ها از بین رفته یا آسیب دیده باشد بایستی روش مندرج در ضمیمه شماره یک این کنوانسیون بدون وارد نمودن لطمه به قوانین ملی رعایت و گزارش گواهی شده در دفترچه تیر تکمیل گردد.

ماده 26 کنوانسیون تیر:
الف- در صورتیکه بخشی از حمل و نقل تحت پوشش دفترچه تیر در قلمرو کشوری انجام پذیرد که عضو این کنوانسیون نیست، حمل و نقل تیر در آن بخش از سفر به حالت تعلیق در خواهند آمد در این صورت مقامات گمرکی کشور متعاهدی که سفر در کشور آنها ادامه می‌یابد دفترچه تیر را جهت از سرگیری حمل و نقل تیر مورد قبول قرار خواهند داد مشروط بر اینکه مهر و مومهای گمرکی و / یا علائم مشخصه دست نخورده باقی مانده باشند.
ب- روش فوق در مواردی هم که دارنده کارنه تیر در بخشی از سفر به دلیل وجود رویه ساده تر از ترانزیت و یا ضروری نبودن استفاده از رویه ترانزیت گمرکی در قلمرو یک کشور متعاهد از به کارگیری کارنه صرفنظر می کند، جاری خواهند بود.
ج- از موارد فوق گمرکخانه هایی که حمل و نقل تیر در آنجا به حالت تعلیق در می‌اید و یا از سر گرفته می‌شود حسب مورد گمرکخانه بین راهی خروجی و گمرکخانه بین راهی ورودی تلقی خواهد شد.

ماده 27 کنوانسیون تیر:
با رعایت مقررات این کنوانسیون و مشخصا ماده 18 آن ممکن است اداره گمرک مقصد دیگری جایگزین اداره گمرک مقصدی که ابتدا معین گردیده بشود.

ماده 28 کنوانسیون تیر:
الف- پایان یک عملیات تیر بایستی توسط مقامات گمرکی بدون تاخیر گواهی شود پایان عملیات تیر ممکن است بدون قید و شرط و یا با قید و شرط گواهی شود: در مواقعی که پایان عملیات تیر با قید و شرط گواهی می‌شود این کار بایستی به خاطر واقعیات مرتبط با خود عملیات تیر باشد. این واقعیات بایستی به وضوح در دفترچه تیر قید شوند.
ب- در مواردی که کالاها تحت رویه گمرکی دیگری و یا نظام کنترل گمرکی دیگری قرار می‌گیرند تخلفاتی که ممکن است تحت رویه یا نظام کنترل گمرکی مزبور به وقوع بپیوندد نبایستی به شخص دارنده کارنه تیر یا هر شخص دیگری که از طرف او عمل می‌کند نسبت داده شود.

مقررات حمل كالای سنگين در كنوانسيون تير
ماده 29 کنوانسیون تیر:
الف- مقررات این بخش تنها در خصوص حمل و نقل کالاهای سنگین و حجیم که در بند (س) ماده یک این کنوانسیون تعریف شده اند جاری می شود.
ب- در مواردی که مقررات این بخش جاریست در صورتیکه مقامات گمرک مبدا نیز موافق باشند ممکن است کالاهای سنگین یا حجیم بوسیله وسائط نقلیه یا کانتینر‌های بدون لاک و مهر حمل گردند.
ج- مقررات این بخش فقط در مواردی جاری خواهند بود که به نظر مقامات گمرک مبدا کالای سنگین یا حجیم مورد حمل همچنین لوازم و متفرعات مورد حمل با آنها به سهولت با مراجعه به شرح بیان شده قابل شناسایی باشند یا به نحوی قابل الصاق مهر و موم گمرکی یا درج علائم شناسایی باشند که تعویض یا برداشتن آنها ممکن نگردد يا اینکه این امر معلوم و مشهود باشد.

ماده 30 کنوانسیون تیر:
کلیه مقررات این کنوانسیون با حفظ مستثنایی که مقررات خاص این بخش ایجاد می‌کند در خصوص حمل و نقل کالاهای سنگین و حجیم تحت رویه تیر نافذ خواهد بود.

ماده 31 کنوانسیون تیر:
مسئولیت موسسه ضامن نه تنها کالاهای مذکور در دفترچه تیر بلکه هرگونه کالای موجود در محل بار یا در میان کالاهای ذکر شده در کارنه تیر را نیز پوشش خواهد داد اگر چه کالاهای اخیر در کارنه تیر ذکر نشده باشند.

ماده 32 کنوانسیون تیر:
عبارت کالای سنگین یا حجیم با حروف بزرگ به زبان انگلیسی یا فرانسه بر روی جلد و بر روی صفحات کارنه تیر باید قید شود.

ماده 33 کنوانسیون تیر:
مقامات گمرک مبدا در صورت لزوم می توانند بخواهند که مدارکی از قبیل صورت عدلبندی، عکس، نقشه و امثالهم به دفترچه تیر منضم شود. در این حالت آنان مدارک مزبور را تصدیق خواهند نمود، یک نسخه از مدارک یاد شده به قسمت داخلی جلد کارنه تیر پیوست خواهد شد و در کلیه مانفیست های کارنه تیر به این مدارک اشاره خواهد گردید.

ماده 34 کنوانسیون تیر:
مقامات گمرکی گمرکات بین راهی هر طرف متعاهدی سیم و سرب ها و علائم شناسایی الصاقی توسط مقامات ذیربط سایر طرف‌های متعاهد را محترم خواهند شمرد. آنان به هر حال ممکن است نسبت به الصاق سیم و سرب‌ها و یا علائم شناسائی اضافی اقدام نماید. لازم است مقامات مزبور مشخصات سیم و سرب‌ها و یا علائم جدید را بر روی برگه هائی از کارنه تیر که در کشورشان مصرف می‌گردند، بر روی سوش‌های مربوط و بر روی برگه‌هائی که در کارنه تیر می‌مانند قید نمایند.

ماده 35 کنوانسیون تیر:
در صورتی که مقامات گمرکی جهت بازرسی محموله در یک گمرکخانه بین راهی مجبور باشند نسبت به فک مهر و موم‌ها و یا علائم شناسائی اقدام نماید. مهر و موم‌ها و علائم شناسائی جدید را بر روی برگه‌هائی از کارنه تیر که در کشور آنان مصرف می‌شود، بر روی سوش‌های مربوط و بر روی برگه‌هائی که در کارنه تیر می‌مانند ثبت خواهند کرد.

تخلفات در كنوانسون كارنه تير
ماده 36 کنوانسیون تیر:
هر گونه تخلف از مقررات این کنوانسیون متخلف را مسئول جرائم معینه در قانون کشوری خواهد ساخت که تخلف در آن کشور رخ داده باشد.

ماده 37 کنوانسیون تیر:
در مواقعی که تعیین قلمرو محل تخلف امکان‌پذیر نباشد، فرض بر این خواهد بود که تخلف در قلمرو طرف متعاهدی اتفاق افتاده که تخلف مزبور در آنجا کشف گردیده است.

ماده 38 کنوانسیون تیر:
الف- هر کدام از طرف‌های متعاهد حق خواهند داشت شخصی را که مرتکب تخلفی جدی بر علیه قوانین و مقررات گمرکی مرتبط با حمل و نقل بین‌المللی کالا می‌شود به طور موقت یا دائم از بکارگیری این کنوانسیون محروم نماید.
ب- این تحریم بایستی ظرف یک هفته به مقامات ذیربط طرف متعاهدی که شخص مربوط در قلمرو ان تاسیس شده یا در آنجا مقیم است، به موسسه (یا  موسسات) ضامن کشور یا قلمروی گمرکی که تخلف در آنجا به وقوع پیوسته و به هیئت اجرائی تیر اطلاع داده شود.

ماده 39 کنوانسیون تیر:
در مواردی که عملیات تیر از سایر جهات پذیرفته باشد:
الف- طرف‌های متعاهد تخلفات کوچک مرتبط با محدودیت‌های زمانی و مسیرهای تعیین شده را نادیده خواهند گرفت.
ب- همچنین، اختلاف‌های بین مشخصات مندرج در مانیفست کالاها در کارنه تیر و مشخصات محتویات واقعی یک وسیله نقلیه حاده‌ای، ترکیبی از وسائط نقلیه یا کانتینر در صورت ارائه مدارک متقاعد کننده‌ای به مقامات ذیربط مبنی بر اینکه اختلاف‌های مزبور ناشی از خطای عمدی یا قصور در زمان بارگیری یا حمل کالاها و یا تنظیم مانیفست نبوده به عنوان نقض کنوانسیون تلقی نخواهد شد.

ماده 40 کنوانسیون تیر:
ادارات گمرک کشورهای مبدا و مقصد دارنده کارنه تیر را در خصوص تخلفاتی که ممکن است در کشورشان کشف شود ولی تخلفات مزبور در واقع مربوط به رویه و اقدامات گمرکی مقدم یا موخر بر حمل و نقل تیر بوده و دارنده کارنه تیر دخالتی در آنها نداشته باشد، مسئول تلقی نخواهند نمود.

ماده 41 کنوانسیون تیر:
در صورتیکه برای مقامات گمرکی محرز شود که کالاهای مذکور در مانیفست یک دفترچه تیر تلف شده‌اند یا بواسطه حادثه یا قوه قهریه بطور قطعی از دست رفته‌اند یا بعلت طبیعت خود دچار کسری و نقصان شده‌اند از دریافت حقوق و عوارضی که معمولا تعلق می‌گیرد صرف‌نظر خواهد شد.

ماده 42 کنوانسیون تیر:
طرفهای متعاهد مرتبط با یک حمل و نقل تیر در صورت دریافت تقاضای مدللی از یک طرف متعاهد کلیه اطلاعات قابل دسترسی مورد نیاز جهت اجرای مقررات مواد سی و نه، چهل و چهل و یک فوق را در اختیار او خواهند گذاشت.

ماده 43  کنوانسیون تیر:
مقامات ذیربط با همکاری نزدیک موسسات (ضامن) کلیه معیارهای لازم را برای حصول اطمینان از استفاده صحیح از کارنه تیر بکار خواهند برد. بدین منظور آنان ممکن است معیارهای کنترل مناسب ملی و بین‌المللی را به کار برند. معیارهای کنترل ملی بکار رفته توسط مقامات ذیربط در این زمینه بایستی فوراً به هیئت اجرائی تیر که شکل کار آنها را با مقررات کنوانسیون خواهند سنجید منعکس شود. معیارهای کنترل بین‌المللی بایستی توسط كميته اداری به تصویب برسد.

مقررات متفرقه
ماده 44 کنوانسیون تیر:
هر یک از طرفهای متعاهد تسهیلات لازم را برای منظورهای ذیل در اختیار موسسه ضامن مربوط خواهد گذشت:
الف- انتقال وجه لازم جهت مبالغ مطالبه شده از سوی مقامات طرف‌های متعاهد بموجب ماده 8 این کنوانسیون
ب- انتقال وجه جهت پرداخت بابت فرمهای کارنه تیر که توسط موسسات ضامن خارجی یا سازمان‌های بین‌المللی به موسسه ضامن ارسال می‌شود.

ماده 45 کنوانسیون تیر:
هر یک از طرف‌های متعاهد ترتیبی فراهم خواهد ساخت تا فهرست اسامی گمرکات مبدا، گمرکات بین راهی و گمرکات مقصدی که جهت انجام عملیات تیر مورد قبول قرار داده است منتشر شود. طرف‌های متعاهد دارای قلمروهای همجوار جهت حصول توافق در خصوص گمرکات مرزی مرتبط و ساعات کار آنها با همدیگر مشورت خواهند کرد.

ماده 46 کنوانسیون تیر:
الف- حضور گمرک جهت انجام عملیات گمرکی مذکور در این کنوانسیون مستلزم دریافت هزینه نخواهد بود. مگر در مواردی که عملیات مزبور در ایام یا اوقات یا مکان‌هایی جدا از آنچه که برای چنین عملیاتی در نظر گرفته شده صورت پذیرد.
ب- طرفهای متعاهد تا سر حد امکان در خصوص عملیات گمرکی مربوط به کالاهای فساد پذیر در گمرکخانه‌ها تسهیلات ایجاد خواهند نمود.

ماده 47 کنوانسیون تیر:
مقررات این کنوانسیون مانع اجرای محدودیت‌ها و کنترل‌هائی که بموجب مقررات ملی در زمینه‌های اخلاق عمومی، امنیت ملی، بهداشت و سلامت عمومی یا به دلائل قرنطینه‌های دامی و نباتی وضع می‌گردند نخواهند بوده و وصول هزینه‌های مرتبط با اینگونه مقررات را منتفی نخواهد ساخت.

ماده 48 کنوانسیون تیر:
هیچ کدام از مفاد این کنوانسیون طرف‌های متعاهدی را که بین خودشان یک اتحادیه گمرکی یا اقتصادی تشکیل می‌دهند از عمل به مقررات خاص مرتبط با عملیات حمل و نقلی که از قلمروهای آنان شروع می‌گردد یا قلمروهای مزبور را طی می‌نماید و یا در آنها خاتمه می‌یابد باز نخواهد داشت مشروط بر اینکه مقررات خاص یاد شده تسهیلات ناشی از این کنوانسیون را کاهش ندهد.

ماده 49 کنوانسیون تیر:
این کنوانسیون مانع اعمال تسهیلات بیشتری که طرفهای متعاهد از طریق مقررات یک جانبه یا بموجب موافقتنامه های دو جانبه یا چند جانبه برقرار می‌نمایند یا می‌خواهند برقرار نمایند نمی‌باشد مشروط بر اینکه اینگونه تسهیلات مانع اجرای مقررات این کنوانسیون و مشخصا عملیات حمل و نقل تیر نگردند.

ماده 50 کنوانسیون تیر:
طرف های متعاهد اطلاعات لازم جهت اجرای مقررات این کنوانسیون به ویژه اطلاعات مربوط به قبولی وسائط نقلیه زمینی یا کانتینر ها و مشخصات فنی ساخت آنها را در صورت در خواست در اختیار همدیگر قرار خواهند داد.

ماده 51 کنوانسیون تیر:
ضمائم این کنوانسیون بخش مکملی برای کنوانسیون محسوب می‌شوند.

مقررات نهایی
ماده 52- امضاء، تصویب، تایید، قبولی و الحاق
الف- کلیه کشورهای عضو ملل متحد یا اعضاء هرگونه سازمان تخصصی یا اعضاء سازمان بین‌المللی انرژی اتمی یا ملحق شوندگان به اساسنامه دیوان بین‌المللی دادگستری و هر کشور دیگری که توسط مجمع عمومی ملل متحد دعوت شده باشد می‌توانند طرف متعاهد این کنوانسیون شوند:

– با امضاء کنوانسیون بدون شرط تصویب، تایید یا قبولی
– با تودیع سند تصویب، تایید یا قبولی متعاقب امضاء بشرط تصویب، تایید یا قبولی
– با تودیع سند الحاق

ب‌- این کنوانسیون از تاریخ اول ژانویه 1976 تا اول دسامبر 1976 در دفتر ملل متحد در ژنو جهت امضاء توسط کشورهای موضوع پاراگراف اول این ماده و پس از آن جهت الحاق آنان مفتوح خواهد بود.
ج- اتحادیه گمرکی یا اقتصادی نیز می‌توانند همراه با کلیه اعضایشان یا هر زمانی که کلیه اعضایشان به این کنوانسیون پیوستند بر اساس مقررات پاراگراف های 1 و 2 این ماده طرف متعاهد کنوانسیون حاضر بشوند. بهر حال این اتحادیه حق رای نخواهند داشت.
د- اسناد تصویب، تایید، قبولی یا الحاق نزد دبیر کل ملل متحد تودیع خواهد شد.

ماده 53- اجرائی شدن کنوانسیون:
الف- کنوانسیون حاضر شش ماه بعد از این که پنج کشور از کشورهای موضوع پاراگراف اول ماده 59 آن را بدون شرط تصویب امضاء نمایند و یا اسناد مربوط به تصویب، تایید، قبولی یا الحاق خودشان را تودیع کنند وارد مرحله اجرا خواهد شد.
ب- پس از اینکه 5 کشور از کشورهای موضوع پاراگراف 1 از ماده 52 کنوانسیون را بدون شرط تصویب، تایید یا قبول  امضاء نمودند و یا اسناد تصویب تایید قبولی یا الحاق خودشان را تودیع کردند کنوانسیون برای اعضاء جدید شش ماه بعد از اینکه اسناد تصویب، تایید ، قبولی یا الحاقشان را تودیع نمودند وارد مرحله اجرا خواهد شد.
ج- هر سند تصویب، تایید، قبولی یا الحاق که پس از لازم الاجرا شدن اصلاحیه‌ای بر این کنوانسیون تودیع شود به منزله پیوستن به کنوانسیون اصلاح  تلقی خواهد گردید.
د- هر سندی از انواع فوق که بعد از انجام اصلاحیه ولی قبل از لازم الاجرا شدن اصلاحیه مزبور تسلیم شود به منزله پیوستن به کنوانسیون اصلاح شده از تاریخ لازم الاجرا شدن اصلاحیه تلقی خواهد گردید.

ماده 54- کناره گیری(فسخ)
الف- هر کدام از اعضاء می‌توانند با اطلاع دبیر کل ملل متحد عضویت خود را در کنوانسیون لغو کنند.
ب- لغو عضویت پانزده ماه پس از وصول اعلان لغو به دبیر کل ملل متحد تحقق پیدا خواهد کرد.
ج- اعتبار کارنه تیرهائی که قبل از تاریخ تحقق کناره‌گیری توسط گمرک مبدا پذیرفته شده‌اند همچنان باقی بوده و کالای مربوط وفق مقررات این کنوانسیون همچنان تحت پوشش تضمین موسسه خواهد بود.

ماده 55- ختم کنوانسیون:
در صورتیکه پس از اجرائی شدن کنوانسیون حاضر تعداد کشورهای عضو برای مدت دوازده ماه متوالی به کمتر از پنج تقلیل پیدا کند کنوانسیون پس از پایان دوازده ماه موقوف الاثر خواهد گردید.

ماده 56 کنوانسیون:
الف- کنوانسیون حاضراز تاریخ لازم الاجرا شدن در مناسبات بین خود و طرفهای متعاهد کنوانسیون تیر 1959 را مختومه و جایگزین ان خواهد گردید.
ب- گواهی قبولی‌های صادر شده تحت شرایط کنوانسیون تیر 1959 برای وسائط نقلیه و کانتینرها در مدت اعتبارشان و در صورت تمدید مدت مزبور تا پایان مدت تمدید شده، جهت حمل و نقل کالا تحت مهر و موم گمرکی توسط طرفهای متعاهد این کنوانسیون پذیرفته خواهند شد مشروط بر اینکه اینگونه وسائط نقلیه و کانتینرها شرایطی را که گواهی قبولی را با توجه به آنها کسب نموده اند کاملا حفظ کرده باشند.

ماده 57- حل و فصل اختلافات:
الف- هر گونه اختلافی بین دو یا چند طرف متعاهد در رابطه با تفسیر یا اجرای این کنوانسیون حتی الامکان بایستی از طریق مذاکره بین آنها و یا از طرق دیگر حل و فصل دعاوی رفع گردد.
ب- هرگونه اختلافی بین دو یا چند طرف متعاهد در رابطه با تفسیر یا اجرای این کنوانسیون که نتوان آن را به روش مذکور در پاراگراف 1 این ماده حل و فصل نمود بنا به درخواست یکی از طرفها به یک هیئت داوری ارجاع خواهد گردید. ترکیب هیئت داوری بشرح ذیل خواهد بود:
هر یک از طرفهای اختلاف یک نفر داور تعیین خواهند نمود. داوران تعیین شده داور دیگری را انتخاب خواهند کرد که سمت ریاست هیئت را خواهد داشت.
چنانچه تا سه ماه بعد از وصول درخواست، یکی از طرفها موفق به تعیین داور نشود و یا از داورهای تعیین شده موفق به انتخاب رئیس نشوند هر کدام از طرف ها می توانند از دبیر کل ملل متحد درخواست نمایند که یک نفر داور و یا رئیس هیئت داوران را تعیین کند.
پ- تصمیم هیئت داوری که بر اساس مقررات پاراگراف 2 تشکیل می شود برای طرف های اختلاف لازم الاجرا خواهد بود.
ت‌- هیئت داوری قواعد داوری خودش را مشخص خواهد ساخت.
ث‌- تصمیم‌های هیئت داوری با رای اکثریت اتخاذ خواهد شد.
ج‌-   هرگونه اختلاف نظری بین طرفهای دعوی در رابطه با تفسیر یا اجرای رای صادره ممکن است توسط یکی از طرف‌ها جهت قضاوت به همان هیئت داوری که رای را صادر کرده احاله شود.

ماده 58- قید و شرط:
الف- هر کشوری می‌تواند در موقع امضاء، تصویب یا الحاق به این کنوانسیون اعلام نماید که خود را ملزم به رعایت پاراگراف های 2 تا 6 ماده 57 نمی‌داند در این صورت سایر طرفهای متعاهد ملزم به رعایت پاراگراف‌های مزبور در قبال طرفی که چنین قید و شرطی قائل شده نخواهند بود.
ب- هر طرف متعاهدی که قید و شرطی به شرح پاراگراف 1 این ماده قائل شده باشد در هر زمانی می‌تواند قید شرط مزبور را از طریق اطلاع به دبیر کل ملل متحد پس بگيرد.
پ- به جز قید و شرط موضوع پاراگراف 1 این ماده هیچگونه قید و شرط دیگری در مورد این کنوانسیون مجاز نخواهد بود.

ماده 58 دوم- کمیته اداری:
لازم است یک کمیته اداری متشکل از کلیه طرف‌های متعاهد تاسیس گردد. ترکیب، وظائف و ائین نامه آن در ضمیمه شماره 8  آمده است.
ماده 58 سوم- هیئت اجرائی تیر: لازم است کمیته اداری هیئت اجرائی تیر را به عنوان بخش کمکی که از طرف آن وظائف محوله بر اساس کنوانسیون و یا از سوی کمیته را انجام خواهد داد تاسیس نماید.

نحوه تكميل كارنه تير
تكميل صحيح و دقيق كارنه بر اساس كنوانسيون تير و ضمائم آن اساس آغاز حمل كالا تحت صحابت تير و پذيرش آن از سوی گمرك مبدأ خواهد بود.

هر كارنه تير از چهار جزء تشكيل شده است:
1-روی جلد 2-صفحه مانيفست 3-وله‌ها 4-صفحه حوادث

1-روی جلد كارنه تير:
اطلاعات مندرج بر روی جلد كارنه تير در دوازده بند تعريف گرديده كه به ترتيب از سوی صادركننده(موسسه ضامن كشور مربوطه) و دارنده (holder) كارنه كه همان شركت حمل و نقل بين‌المللی مجاز به فعاليت در امر كرير و فورواردری تير می‌باشد، خواهد بود.
در رديف شماره يك اعتبار كارنه تير برای برای پذيرش كالا بوسيله گمرك مبدأ به ميلادی درج می‌شود كه عمدتاً اين تاريخ دوماهه می‌باشد كه به استناد ماده 9 كنوانسيون تير در صورتی كه كارنه تيری در آخر تاريخ اعتبار يا قبل از آن توسط گمرك مبدأ پذيرفته شود، كارنه تا پايان عمليات تير در گمرك مقصد معتبر خواهد بود.
مشخصات صادركننده موضوعی است كه در رديف شماره دو روی جلد درج می‌شود كه از اطلاعات مؤسسات ضامن از طريق گمرك ايران در اختيار گمركات مجاز به فعاليت در امر تير قرار داده می‌شود.
دارنده كارنه تير كه همان شركت حمل و نقل بين‌المللی مجاز می‌باشد و طبق سيستم ثبت شركت‌ها هريك دارای كد خاص صادره از IRU می‌باشند در رديف شماره 3 اطلاعات آن درج می‌شود.
مهر و امضاء مؤسسه ضامن صادر كننده كارنه در هر كشور در رديف شماره 4 و امضاء چاپی مؤسسه ضامن و بين‌المللی در خانه شماره 5 حك شده است.
اطلاعات كشور و يا كشورهای مبدأ و مقصد به ترتيب در رديفهای شماره 6 و 7 قيد می‌گردد كه برای اين موضوع رعايت ماده 18 كنوانسيون تير الزامی است.
مشخصات وسيله نقليه حامل كالا تحت صحابت تير و نيز گواهی قبولی صادره برای محفظه بار اين وسيله در رديف‌های شماره 8 و 9 قيد خواهد شد.
مشخصات كانتينر در رديف 10 درج می‌شود.(در صورت حمل كالا با كانتينر)
رديف شماره 11 محل قيد ملاحظات بوده و در نهايت دارنده كارنه اطلاعات مندرج در خانه‌های شماره 6 الی 11 را با مهر و امضاء برای پذيرش گمرك تأييد می‌نمايد.

2-صفحه مانيفست
اين صفحه كه به عنوان صفحه شاهد بوده و همواره از كارنه جدا نمی‌گردد و اطلاعات مندرج در آن همانند وله‌هاست و تنها فرق آن اين است كه اين صفحه قابل برش نبوده ولی وله‌ها حسب مورد در گمركات مبدأ و مقصد پس از تشريفات گمركی از كارنه جدا شده و به عنوان سوابق نگهداری می‌گردد و بر روی اين صفحه هيچ گونه عمليات گمركی نيز صورت نمی‌پذيرد و بر اين اساس جمله NOT FOR CUSTOMS USE بر روی آن به صورت اوريب چاپ شده است.

3-وله‌های كارنه تير
وله كلمه‌ای فرانسوی و به معنی برگ می‌باشد و كارنه‌ها بر اساس تعداد وله‌ها به 4 و 16 و 20 وله‌ای عمدتاً مورد استفاده قرار می‌گيرند.
وله‌ها به دو رنگ سبز و سفيد می‌باشد كه وله سفيد برای انجام تشريفات در گمرك مبدأ و يا ورودی و وله سبز جهت انجام تشريفات در گمرك مقصد و يا خروجی می‌باشد.
در خانه شماره يك وله‌ها شماره كارنه تير قيد می‌گردد كه تركيبی از هشت رقم و دو حرف لاتين می‌باشد كه در نهايت كارنه‌های صادره دارای يك شماره ده رقمی خواهند بود.
خانه شماره دو در محل درج نام گمرك و يا گمركات مبدأ می‌باشد و به استناد ماده 18 كنوانسيون مجموع گمركات مبدأ و مقصد نبايستی بيش از چهار گمرك باشد لذا حداكثر گمرك مبدأ كه می‌توان پذيرفت سه گمرك می‌باشد پس در نتيجه يك گمرك مقصد نيز خواهيم داشت و بالعكس.
مشخصات شركت حمل و نقل بين‌المللی در خانه شماره چهار وله درج می‌گردد. كشور مبدأ و مقصد به ترتيب در خانه‌های شماره 5 و 6 قيد شده و مشخصات وسيله نقليه در خانه شماره هشت درج می‌گردد. لازم به توضيح است كه شايسته است در خصوص كالاهايی كه مختلف می‌باشند و يا اطلاعات آن در قسمت كالا قابل درج نيست به پيوست هريك از وله‌ها و با ذكر دقيق شماره اسناد در اين خانه مشخص گردد و درصورتی كه كالا به چند مقصد باشد تفكيك كالای هريك از مقاصد در اين خانه ضروری است.
خانه شماره 10 به دليل درج مشخصات كالا از اهميت زيادی برخوردار است.
وزن كالاهای هر كارنه در خانه شماره يازده می‌بايست قيد شود.
در مقابل خانه شماره دو خانه شماره دوازده كه می‌بايست مشخصات گمرك يا گمركات مقصد با مدنظر قراردادن ماده 18 كنوانسيون درج شود.
شركت حمل و نقل مربوطه كليه اطلاعات قيد شده در خانه‌های فوق‌الذكر را با امضاء و مهر خود در خانه شماره سيزده تأييد خواهد نمود. كه در نهايت گمرك مبدأ پذيرش كارنه، ضمن كنترل كليه موارد فوق‌الذكر خانه شماره هفده تمامی وله‌های مورد نياز (اعم از سبز و سفيد) مهر و امضاء خواهد كرد.
گواهی كنترل گمرك مبدأ و يا عبوری (ورودی)، مهر و علامت مشخصه تأييد، مهلت حمل، شماره پلمب و نيز مسير مجاز حمل مواردی است كه در خانه‌های شماره هجده الی بيست‌و‌دو توسط گمرك مبدأ و يا عبوری (ورودی) در وله‌های سبز و سفيد مربوطه قيد و در خانه شماره بيست‌و‌سه تأييد می‌گردد. تفاوت وله سبز و سفيد ذر اين قسمت مشاهده می‌گردد كه وله‌های سبز جهت انجام تشريفات گمركات عبوری (خروجی) و يا مقصد اطلاعاتی در خانه‌های شماره 24 الی 28 قيد شده كه در وله‌های سفيد بدليل ارتباط موضوع به گمرك مبدآ و يا ورودی عبوری وجود ندارد. در اين خانه‌ها اطلاعات گواهی كنترل گمرك مقصد و يا عبوری (خروجی)، سلامت پلمب، تعداد بسته‌های تخليه شده و نوع تسويه و در نهايت مهر و امضاء گمرك ياد شده مدنظر می‌باشد.
همين تفاوت در سوش وله‌های سفيد و سبز نيز مشاهده می‌گردد چرا كه در سوش وله‌های سفيد مراتب تأييد توسط گمرك… شماره ثبت، شماره پلمب و مشخصات آن در نهايت اطلاعات تأييد ديگر همچون مسير تعيين شده منظور می‌گردد و در خانه شماره 6 سوش وله سفيد توسط گمرك مربوطه تأييد می‌شود.
در سوش وله‌های سبز اطلاعات گمرك تأييد كننده ورود، پلمب گمركی، تعداد بسته‌های تخليه شده و پلمب گمركی جديد و نوع تسويه قيد شده كه در نهايت اطلاعات ياد شده با مهر و امضاء خانه شماره 6 تأييد می‌گردد.

4-صفحه حوادث
وقوع اتفاق و سانحه در طول مسير برای كاميون حامل كالا تحت صحابت تير بعيد نبوده و بدين منظور صفحه‌ای همرنگ جلد كارنه كه شامل اطلاعات مشخص شده در 18 خانه می‌باشد به استناد ماده 25 كنوانسيون تير تعيين و در صورت هرگونه اتفاقی مراتب تكميل و از سوی گمرك مهر و امضاء می‌گردد تا بدين طريق امكان ادامه مسير وسيله نقليه ياد شده و يا جايگزين شده به منظور رساندن كالا به مقصد نهايی بدون تأخير در حمل كالا صورت می‌پذيرد.
مواردی كه در اين صفحه می‌توان به آن اشاره كرد، سلامت و يا معيوب بودن محفظه بار يا كانتينر در خانه شماره 7، مشخصات مقادير مفقود شده يا خراب شده در خانه شماره 13، تاريخ، محل و كيفيت حادثه در خانه شماره 14 و اقدامات انجام شده جهت ادامه مسير (پلمب جديد، انتقال بار و ….) در خانه شماره 15  مشخصات وسيله نقليه و كانتينر جايگزين در خانه شماره 16 می‌باشد.
همان گونه كه اشاره شد كارنه جهت حمل كالا به منظور تسهيل در عبور و تحت پلمب گمرك از قلمرو يك يا چند كشور می‌باشد كه در نهايت كالا می‌بايست به گمرك يا گمركات مقصد مندرج در خانه شماره 12 وله كارنه تحويل گردد در اين صورت گمرك يا گمركات مقصد پس از وصول ضمن مطابقت كالا با اسناد و در صورت عدم احراز هرگونه مغايرت و سوءنيتی به استناد بند يك ماده ذه كنوانسيون هرچه سريعتر نسبت به تسويه آن اقدام نمايند و لازمه اين عمل تأييد مراتب تسويه قطعی در خانه شماره 28 وله سبز كارنه خواهد بود.
عمليات تسويه در سيستم رايانه‌ای نيز بايد همزمان صورت پذيرد اين در حالی است كه اغلب به اين موضوع توجه نمی‌شود و عمده مشكل گمرك ايران در بحث طرح ايمن سازی (safe TIR) مغايرت تاريخ ميلادی تسويه بر روی كارنه و تاريخ ورود اطلاعات تسويه در سيستم رايانه‌ای می‌باشد.

نحوه صدور اخطاريه و مطالبه نامه
يكی از نكات مهم در صورت مشاهده هرگونه مغايرت كالا با اسناد كه منجر به پيگيری مطالبات موضوع بند يك ماده هشت كنوانسيون از مؤسسه ضامن می‌گردد، حائز اهميت می‌باشد نحوه صدور اخطاريه و در نهايت امر نحوه تنظيم مطالبه نامه و ارسال به موقع آن به موسسه ضامن و دارنده كارنه می‌باشد.
همان گونه كه در بند يك ماده يازده كنوانسيون برای صدور و اعلام مراتب مطالبات از محل هر يك از كارنه‌ها مدت محدود يكساله تعيين گرديده، لذا گمرك ايران بر صدور اخطاريه قبل از مهلت سه‌ ماهه تأكيد دارد. حال سؤال مهم اين است كه اين مهلت از چه زمانی آغاز می‌شود؟ با توجه به ارسال تصوير وله اول (همان وله سفيد كه گمرك ورودی و يا مبدأ در زمان آغاز عمليات تير در كشورمان تأييد و پس از جدا كردن نزد خود نگه می‌دارد) پيوست اخطاريه الزامی است مشخص می‌گردد كه تاريخ پذيرش و يا همان تاريخ مندرج در همين وله مبدأ آغاز مهلت قانونی پيگيری قانونی مطالبات می‌باشد.

تشریفات کارنه تیر
اسناد مورد نياز كارنه تير
كالاي صادراتی تحت صحابت كارنه تير:
۱ـ اصل دفترچه كارنه تير
۲ـ اصل پروانه صادراتی
۳ـ گواهی قبول كاميون
۴ـ فرم احراز شرايط كاميون

تخليه كالاهای وارداتی:
۱ـ وكالت نامه رسمی از شركت حمل و نقل
۲ـ معرفی نامه
۳ـ اصل دفترچه كارنه تير
۴ـ كارت شناسايی

تشريفات تخليه كالاهای صادراتی تحت صحابت:
۱ـ مراجعه نماينده شركت حمل و نقل و تحويل مدارك مورد نياز
۲ـ ثبت مشخصات كارنه تير و اختصاص ردين مرزی جهت گمرك مرزی
۳ـ مهمور نمودن كارنه تير و تائيد آغاز عمليات تير
۴ـ تسويه كارنه تير و رديف مرزی پس از اعلام وصول گمرك مقصد

تشريفات تخليه كالاهای وارداتی تحت صحابت (يك مقصد):
۱ـ مراجعه نماينده شركت حمل و نقل به دايره كارنه تير جهت ارائه اسناد و مدارك
۲ـ صدور اجازه تخليه كاميون و تنظيم تالی
۳ـ كنترل پلمب توسط بار شمار دفك آن و توزين و تخليه كاميون توسط انبارهای عمومی
۴ـ امضاء تالی توسط انباردار و بار شمار گمرك و ارائه آن به دايره كارنه تير.
۵ـ تسويه كارنه تير و جدا نمودن وله از نسخه سبز رنگ و امضاء و مهر و ارسال به گمرك مبدا

تشريفات اعزام كاميون در مقصده تحت صحابت كارنه تير به گمركات مقصد دوم:
۱ـ دستور شمارش كالای مقصد دوم و احراز شرايط تير كاميون جهت ادامه مسير در ظهر وله كارنه تير توسط متصدی مربوطه.
۲ـ ثبت دفترچه كارنه تير و اختصاص رديف مرزی جهت گمرك مقصد دوم توسط متصدی مربوطه.
۳ـ پلمب كاميون و اعزام آن به مقصد بعدی
۴ـ تسويه كارنه تير و رديف مرزی پس از اعلام وصول مقصد دوم
۵ـ ارسال وله‌های تاييد شده به گمرك مرزی جهت تسويه دفاتر

مراحل انجام کار
الف ) کامیونهای ورودی
ورود کامیون به گمرک
ارائه تقاضای ثبت شده و دفترچه تیر و سایر اسناد
بازدید از کامیون و بررسی پلمب
صدور قبض انبار
تسویه کارنه تیر بصورت قطعی یا مشروط
صدور اخطاریه و مطالبه نامه در صورت مشروط بودن
ختم رسیدگی
اعلام به گمرک ورودی

ب ) جهت خروج کامیون
درخواست ثبت کارنه تیر
انطباق اسناد با دفترچه تیر
ثبت کارنه تیر
تعیین مهلت خروج کالا و کامیون
تعیین مسیر
پیگیری اعلام وصول از مرز خروج
مدارک مورد نیاز و فرمهای مورد عمل
درخواست توسط شرکت حمل و نقل
CMR
مانیفست
بارنامه
فاکتور
دفترچة تیر
گواهی قبولی
پروانه صادراتی
برگه اجازه خروج کامیون
صورتجلسه بارگیری
کارت بازرگانی
پروانه فعالیت شرکت حمل ونقل
نامه گمرک ایران مبنی بر فعالیت شرکت
مقررات مورد عمل
مقررات صادرات و واردات
قانون امور گمرکی
ائین نامه های اجرایی
کنوانسیون تیر
بخشنامه های گمرک ایران

منابع:
حوزه نظارت گمركات خراسان رضوی
شركت حمل و نقل بين‌المللی آسا ترابر شرق
گمركات استان چهارمحال و بختياری
اداره كل گمرك استان قزوين

Select language for TIR Section: ENGLISH FRANÇAIS РУССКИЙ
The TIR Convention

The Customs Convention on the International Transport of Goods under Cover of TIR Carnets (TIR Convention, 1975) was elaborated under the aegis of the United Nations Economic Commission for Europe (UNECE).
It has its origins in two draft UNECE Conventions – on commercial vehicles and on goods transport by road – which entered into force on 16 June 1949 but were of a provisional nature and covered only a small number of European countries.
However, as regards goods in transit, a way had to be found to seal the goods in order to apply the transit bond-note system to transport operations and to enable the Customs formalities applicable to imported goods to take place at destination rather than at the border.
The solution was found by using approved vehicles which were effectively sealed and by using the TIR Carnet.
The provisional agreement of 1949 was so successful that, further to recommendations by the IRU, 17 countries signed the TIR Convention of 1959 drawn up by the UNECE Inland Transport Committee which, by introducing exemption from duty on imported vehicles, had established that goods carried under seal and in approved vehicles should not be subject to physical inspections en route.  Payments of related duties and taxes are suspended until the arrival of the goods at their destination.  Today, the TIR Convention has 68 Contracting Parties worldwide.
The TIR Convention was revised in 1975 to take into account new methods of transport with the sea containers, followed by the inland containers and swap-body to facilitate rail-road combined transport.
Since its entry into force in 1978, the TIR Convention of 1975 has been updated over 20 times. The most recent relevant amendments came into force on 12 August 2006 with the addition of Annex 10, regarding the electronic control system for TIR Carnets commonly known as SafeTIR.