نوشته : ویکتوریا ولبرن ، براین کانار
مترجم : فرض الله عزیزی
مقدمه:
تعریف های مختلفی از سواد علمی در سالهای اخیر بدست آمده است . این مقاله چندین چیز را بررسی می نماید ، تاکید مقاله بیشتر روی کمک به آنهایی است که می توانند به کتابداران در ارزیابی وب سایتها وساختن وب سایتهای علمی کمک نمایند .
دو تعریف از میان این همه تعریف قابل اعتمادتر می باشد که یکی از آنها در باره سواد علمی اجتمایی می باشد (میلر1998) و دیگری در باره سواد اطلاعات علمی (شاپیرو ، هوگز 1996) در این میان ما در تکامل ، ارزیابی و سازماندهی وب سایتها ملاکی را ارائه نموده ایم مثلا چندین سایت در شناخت صداهای اقیانوسی و جود دارند که در باره کاربرد صداها و به تصویر کشاندن این فرایند بحث می نمایند .
تعریف سواد علمی
سواد علمی چیست ؟ آیا ما دارای سواد علمی یا فاقد آن هستیم ؟ چگونه سواد علمی اندازه گیری می شود؟ چگونه در مورد آن فکر شده است ؟
مطالعه بحث های موضوعی اخیر ، غالبا جوابهای زیادی را برای آدمی بدست می دهد اگر چه در این مورد مقالاتی وجود دارد .
در اینجا بنظر می رسد که توافقی در سواد علمی که مطلوب و مهم است با استثناعات پایین ایجاد شده باشد . همچنین موافق این جریانیم که افراد غیر دانشمند فاقد سواد علمی هستند (اهلرز 1998، ماینچین1999) یکی از بهترین بحث ها در این مورد از جان میلر (1998) می باشد وی مناطقی را شامل (سواد علمی) می داند که به مقدار کافی در آنجا امکانات وجود دارد” میتواند کمی شک بر انگیزباشد چرا که سطوح جاری سواد علمی اجتمایی خیلی پایینتر می باشد” نکته های زیادی در خارج از این بحث است که خود دانشمندان اغلب در فهم پایه از اصول علمی و در محدوده خاصشان در اشتباه هستند(پول 1991) بهر حال چه هنگامی ما از پیچیدگی راه و به تعریفات و تحلیلات و توافقات نهایی (در باره سواد علمی) دسترسی پیدا می نماییم.
افرادی سعی نموده اند سواد علمی را تعریف نمایند و فهرستهایی را از واقعیت های اساسی که شخص باید سواد علمی داشته باشد را ارائه نموده اند .(رایمو 1998، ترفیل1996) پاول دهارت هارد (1998) بحث های زیادی را در باره ریشه های فرهنگی سواد علمی ارائه نموده اند در پایان او همچنین فهرستی از این بحث ها را در واقعیت های اساسی پیشنهاد می نماید . در عوض هارد فهرستی از رفتارهایی که بعنوان رهنمودهایی برای تفسیر اصول علمی / فنی در نظر گرفته شده را تقدیم می نماید کسان دیگری روی موفقیت رفتار اطلاع یابی تاکید دارند(ساپ1992) “آگاهی علمی” (دولین 1998) روشهای شناخت علمی (ماینچین 1999) .
تمرکز برنامه مطالعات آموزش علمی زنان در دانشگاه ایالتی پورت لند سعی دارد تا بصورت حرفه ای تعریفی را در جستجوی اینکه دیگران چه پیشنهادی داشته اند و روی کدام عنصرهایی توافق دارند ارائه نماید . یک مقاله حرفه ای شگفت انگیز نتیجه فرایندموجود در وب سایت : http://www.horizons.pdx.edu/~fem-sci-lit می باشد.وب سایت دیگری که با موضوع سواد علمی گره خورده پروژه2061 سایت انجمن علمی پیشرفته امریکا می باشد http://www.project2061.org این سایت تعریف های دقیق تر متجلی می نماید و منابعی را برای آموزشگران که می خواهند سواد علمی را ارتقاء بخشند فراهم می نماید .
جان میلر (1998 ) دیدگاه مختلفی را در اینباره دارد . ترسیم کاری شن در 1975 و کار قبلی میلر در 1983 ، سه تعریف که کوششی را در نیاز برای فهم واژگان ، مفاهیم و فرایندهای علمی است پیشنهاد می نماید .
مطالعه دیگری که در آن تقسیم موضوعات به قسمتهای جزیی تحت عنوان کمک در تعریف های جرم شاپیرو و وشلی هوگز 1996انجام شده است . نه تنها یک تحقیق سواد علمی بلکه در سواد اطلاعاتی که بطور وسیعی تعریف شده است ، اثرشان هفت جنبه موضوعی را کشف نموده که باعث تغییر سواد ابزاری به سواد انتقادی شده است.
در این مقاله سعی نشده که هرنوع سنتزی را در دیدگاههای ناجور بدست آوریم . به کمک این بحث ها ما به چه نتیجه ای می رسیم آیا بعضی مواقع می ترسیم وظیفه ارزیابی وب سایتها و سازماندهی لینک ها را بعهده گیریم . برای این هدف ، ما دو مقاله که در بالا به آنها اشاره شد یافته ایم(میلر1998:شاپیرو و هوگز 1996 ) که با ارزش می باشند .قبل از هر چیز ما نگاهی اجمالی به آنها برای روشن شدن موضوع ارزیابی وب سایت داریم .
سواد علمی اجتمایی
بنیامین شن (1975) سواد علمی را به سه طبقه تقسیم کرده است : سواد علمی فرهنگی ، سواد علمی اجتمایی ، سواد علمی عملی .
در مقاله سال 1998 خودش ، جان میلر تاکید روی سواد علمی اجتمایی شن دارد ، تعریف آن بعنوان “سطحی از فهم اصطلاحات علمی و ساخت های مناسبی برای فهم ماهیت دلایل رقابتی بی چون و چرا یا مباحثه” . این توانایی در ایجاد قضاوت ها یک جنبه مهم از سواد علمی اجتمایی می باشد که طبق استدلال میلر آن نکته ای از بحث است که عمدتا شامل روشنی بی چون و چرای علمی و فنی میگردد .
اما این سواد عینا شامل چه چیزی می گردد؟ برطبق نظر میلر سواد علمی اجتمایی نیازمند :
1. واژگانی از ساخته های پایه علمی
2. یک فهم از فرایند یا ذات تحقیق علمی
3. سطوحی از فهم علمی و فنی در تماس با افراد و جامعه می باشد .
بوسیله اندازه گیری این سه عنصر که ممکن است سطحی از سواد علمی اجتمایی در یک گروه معین را بر آورده نماید. نتیجتا این سه عنصر ابزارهای سودمندی را برای تحلیل و طبقه بندی وب سایتهای علمی حاصل می نماید .
سواد اطلاعات علمی
چنانچه همراه سواد علمی ، سواد اطلاعاتی به چند طریق تعریف شده است . در این مقاله ما استفاده خواهیم کرد از تعریف شاپیرو و هوگز 1996 و برای نیازهای شخصیمان آنرا می پذیریم این نویسندگان در جامعه اطلاعاتی امروزی رقابت می نمایند و سواد اطلاعاتی باید شامل توانایی “دسترسی به اطلاعات” و توانایی تضمین در بازتاب انتقادی در ذات اطلاعات به خود و جامعه اشان ، فرهنگ و حتی مفهوم فلسفی و انجام آن می باشد .
در این مقاله پیشنهادات زیادی ارائه شده است . ما دوست داریم پیشنهاد کنیم یک تعریف از سواد اطلاعات علمی مناسب را اما کوشش در توانایی دسترسی به اطلاعات علمی بصورت طبیعی و تحلیل آن بطور انتقادی . شاپیرو و هوگز در تعریفشان به هفت بعد از سواد اطلاعاتی رسیده اند که شامل (سواد ابزاری ، سواد ساختار اجتمایی ، سواد تحقیقی ، سواد نشر ، سوادفنی لازم و سواد انتقادی) می شود . ما بدنبال این مدل از سواد هستیم اما برای آن محدودیت داریم که شامل فقط اطلاعات مربوط در آن علوم می شود .
گذشته از این هفت بعد ، ما روی سه بعد اولی بحث می نمائیم این سه بعد عبارتند از :
1. سواد ابزاری : توانایی استفاده از ” فهم آن شکل ، قالب ، محل و دسترسی به روشهای منابع اطلاعاتی ” می باشد . در این علوم این شامل دانش و خدمات نمایه سازی و چکیده نویسی ویژه و انواع قالبهای انتشاراتی علمی از قبیل مقالات تحقیقی ، مرور مقالات ، خلاصه کنفرانسها ، گزارشهای فنی و غیره .
2. سواد در منابع : توانایی فهم ، شکل ، قالب ، محل و دسترسی به روشهای منابع اطلاعاتی در علوم که شامل دانش خدمات نمایه سازی و چکیده نویسی و انواع قالبهای انتشارات علمی خاص ، از قبیل مقالات تحقیقی ، مرور مقالات خلاصه های کنفرانس ها ، گزارش های فنی و غیره .
3. سواد ساختار اجتمایی : فهمی از چگونگی اطلات می باشد که واقع شده بصورت اجتمایی و بطور مناسب تولید شده در زندگی گروهها از قبیل دانشگاهها ، کتابخانه ها ، جوامع تحقیقی . این اطلاعات علمی پوشش می دهد فهم دقیق رسمی و غیر رسمی انتقادی و چگونگی ارتباط آن با فرایند علمی ، روشهایی برای اطلاعات علمی ، اطلاعات ، و دانش ، اختلاف بین انتشارات عمومی و علمی.
اگر چه ممکن است شما یقین حاصل کنید که این سه بعد از سواد اطلاعات علمی سه ابزار در ارزیابی جعبه ابزار و ب سایتهایمان خواهد بود ولی ما حالا منابع مناسبی برای جستجوی وب سایتهای واقعی در اختیار داریم .
ارزیابی وب سایتهای علمی
اجازه دهید به شما بگویم در ساخت وب سایت وظیفه تعهد گونه ای دارید که در آن بتوانید مثلا موضوع گرافهای صداهای اقیانوسی را ایجاد نمایید . سایتهای زیادی در این موضوع وجود دارد و مشکلاتی برای شناخت آن و عدم شناخت آن هست . قبلا آن تصمیمات گرفته شده و پیچیدگیهای بعدی در چگونگی لینک ها باید سازماندهی شود در بهترین نوع کمک به مراجعین در یافتن انواع اطلاعاتی که آنها در جستجوی آن هستند .
یک نگرش برای ای مشکل کار با 6 ابزار توسعه یافته در بخش قبلی می باشد . به منظور ارزیابی وب سایت ها ، آنها بصورت مجدد شش سوال را فرموله می نمایند :
1. آیا سایت کمک میکند تا واژگانی را در آن موضوع بسازیم؟
2. آیا سایت کمک میکند یک فهم ازفرایند های علمی که شامل آن موضوع می باشد ایجاد نماییم؟
3. آیا سایت کمک می کند درک مناسبی از انجام آن موضوع در اجتماع داشته باشیم؟
4. آیا سایت مورد بحث ابزار سخت افزاری و نرم افزاری را که در زمینه تحقیق موضوعی کاربرد دارد در خود گنجانده است یا نه؟
5. آیا سایت کمک می نماید یک درک از چگونگی منابع مناسب برای آن موضوع قابل دسترس و سازمانیافته ایجاد نماییم ؟
6. آیا سایت کمک می نماید درک بهتری از مفهوم اجتمایی آثار علمی انجام شده داشته باشیم؟
هر کدام از این سوالات ممکن است وابستگی بیشتر یا کمتری در ایجاد وب سایت داشته باشد .
ما می توانیم حالا تغییر دهیم وب سایت و همان خط مشی جستجو را که بوسیله این نوع از ارزیابی شکل گرفته اند .
Science Friday kid connection ارتباطات علمی با بچه ها در روز جمعه
هر جمعه بخش گفتار ملی ، رادیوی ملی روی علم تاکید می نماید بخش گفتار ملی یک وب سایت علمی تحت عنوان ارتباط با بچه ها در روز جمعه ایجاد نموده است
http://www.sciencefriday.com/kids/ اجازه دهید تا در یکی از صفحات آرشیو شده در این سایت ببینیم چگونه از 6 ناحیه از سواد علمیمان بصورت عالی حمایت می کنیم . http://sciencefriday.com/pages/1998/jun/ho اگر این لینک را دنبال نمایید با اسکرول پایین بیایید تا دو سوم برنامه متوجه این فرایند می شوید .
وب سایتهای طراحی شده برای کودکان میتواند مکانهای عالی برای شروع آموزش در باره یک موضوع باشد آنها کوشش می نمایند تا در مفاهیم پایه و شرح آن مفاهیم بطور آزادانه عمل نمایند . صفحه علمی سایت جمعه در اوشنوگرافی (اقیانوس شناسی) صدایی این مزیت را دارد . آن همچنین در دو تا از 6 ناحیه تحقیق می باشد . بوسیله پیشنهاد و تجربه ای که می تواند به آسانی و بدون ابزار به آن فرایند کمک نماید تا فهمی از فرایند های علمی پایه و در فایل شنیداری این برنامه رادیویی ایجاد نماییم ، آن به شنوندگان یک درک بهتر از مفهوم انجام کار را در اوشنوگرافی صدایی را می دهد.
گرماسنجی اقلیم اقیانوسی آکوستیک
پروژه گرماسنجی اقلیم اقیانوسی آکوستیک یک مطالعه عملیاتی شکل گرفته بوسیله دانشگاه کالیفرنیا می باشد که یک برنامه خط مشی دار در توسعه و تحقیق محیطی را ایجاد نموده است .این پروژه تاکید دارد روی دو ناحیه اصلی از تحقیق اقلیم جهانی بعنوان منعکس کننده در حرارت اقیانوسی و تاثیرات صداهای ایجاد شده توسط انسان روی جانوران دریایی . از زمانی که این پروژه تاکید دارد روی دو ناحیه اصلی از تحقیق ایجاد شده توسط انسان روی جانوران دریایی . از زمانی که این پروژه بطور مستقیم روی تحقیقات تاثیر گذاشته ، عجیب نیست که وب سایتشان بویژه در ناحیه دوم مورد نظر ما قویا در ایجاد یک فهم از فرایندهای علمی در پی این موضوع مورد بحث هستند .
یک مثال در این مورد این است که در این بخش از اقلیم جایی که تحقیق انجام گرفته بصورت اصطلاحات غیر فنی شرح داده شده است . این ایده بنیادی از گرماسنجی اقلیم اقیانوسی بسادگی در سایت مورد نظر شرح داده شده است .
انتقال سریع صدا در آب گرم نسبت به آب سرد زمان انتقال یک سیگنال صدا از یک منبع نزدیک آلاسکا کاهش خواهد یافت اگر دمای اقیانوسی بالا رود و افزایش خواهد یافت اگر دمای اقیانوسی پایین بیاید و سرد شود همچنین این سایت از این نظر با ارزش است که در ایجاد یک فهم از چگونگی ارتباط منابع سازمانیافته و قابل دسترس کمک کرده است در صفحه اصلی این سایت لینک هایی را پیشنهاد نموده برای گرماسنجی فهرست های منتشره در اقلیم اقیانوسی آکوستیک ، در این صفحات ، انتشارات ادغام شده در انواعی از انتشارات از قبیل چکیده های کنفرانسها ، مقالات تحقیقی ، گزارشهای منتشر نشده و غیره . این یک ایده از قالبهای مختلف در تحقیقات انجام شده در آن ناحیه از سنجش صداهای اقیانوسی به استفاده کنندگان می دهد .
جامعه آکوستیک آمریکا
در پایان ، ما جستجو می نماییم هو پیجی راتحت عنوان جامعه آکوستیک آمریکا http://asa.aip.org/. قدرت اصلی این سایت دسترسی نمودن و فراهم نمودن منابع پیوسته ای از قبیل مقالات مجلات journal of the acoustical society of America کتابها ، نوارهای ویدیویی ، لوح های فشرده و چکیده های کنفرانسها ، تعدادی از این منابع بطور مستقیم سایتهای صدا شناسی اقیانوسی را مورد بحث قرار میدهند و عده ای دیگر کمک نمایند تا در توسعه مفهوم علم صداشناسی در ارتباط با گرافهای صدایی اقیانوسی کمک نمایند . خصوصا و در یک آن ما این سایت را سودمند تشخیص داده ایم و سه مورد از 6 ناحیه مورد بحث را انتخاب کرده ایم : آن به ایجاد یک فهم از فرایندهای علمی ، یک فهم از انجام گرافهای اقیانوسی صدایی در جامعه و یک فهم از مفهوم اجتمایی در تحقیق انجام شده کمک می نماید .
دادن مثالی عینی در این مورد(انجام موضوعی در جامعه) و توانایی جستجو و ویرایش پیوسته از یک مقاله فراهم شده در یک متینگ اجتمایی تحت : http://www.acoustics.org/137th/sagen.htmlاین مقاله شروع می شود با تغییرات اقلیمی در دهه های آینده … فشارهای بالقوه جدی اقتصادی بمنظور توسعه بعدی اقتصاد هم در صنعت و هم در کشورهای توسعه یافته …
خلاصه
تمامی این سه سایت در فراهم نمودن مشمولیت علمی که گرافهای اقیانوسی صدایی را شامل گشته مناسبت دارند دو تا از آنها در بحث مفهوم اجتمایی علم قوی هستند که یکی از آنها اطلاعاتی را در انجام فرایندهای علمی در جامعه ایجاد می نماید و دیگری چگونگی استفاده از منابع گرافهای اقیانوسی صدایی را که دارای نظم خاصی هستند نشان می دهد . این سایت ها در توسعه واژگان یا بحث ابزارهای تحقیقی در موضوعشان قوی نیستند.
عنوان مقاله به انگلیسی : building websites for science litracy
برگرفته از سایت :http://www.library.ucsb.edu/ist/00-winter/article2.html
